Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

(...)ryzyku kursowym, znaczeniu mechanizmu denominacji kredytu według kursu franka szwajcarskiego (dalej: CHF), zasadach i kryteriach(...)(...)Pracownik banku poinformował ich, że kurs franka będzie ustalany w oparciu o Tabelę (...) . (...)W dniu 2 czerwca 2010 r. powód zwrócił się do pozwanego o wydłużenie okresu spłaty kredytu do 28 lat. (...)(...)

Na spotkaniu powodowie zostali poinformowani, że nie mają odpowiedniej zdolności, aby zaciągnąć kredyt w złotówkach z uwagi na niskie dochody, niemniej została im zaoferowana alternatywna oferta kredytu hipotecznego indeksowanego do waluty franka szwajcarskiego. (...)Wspomniany wzrost ceny franka szwajcarskiego miał relatywne przełożenie na wysokość spłacanych przez powodów rat. (...)W myśl postanowień umowy kredyt był waloryzowany, co oznaczało, że kwota kredytu w CHF lub transzy kredytu miała zostać określona według kursu kupna i sprzedaży dla franka szwajcarskiego, zgodnie z tabelą kursów obowiązującą w banku. (...)(...)postanowienia umowy, przyznał sobie prawo do jednostronnego ustalania w PLN wysokości rat kredytu denominowanego do franka szwajcarskiego poprzez wykorzystywanie wyznaczanych przez siebie kursów kupna i sprzedaży franka szwajcarskiego.

Nie przedstawiono im symulacji przyszłego kursu walut obcej, a także nie zapoznano ich z historią kursu franka szwajcarskiego. (...)Zatem w dacie jej zawierania musi dojść do ustalenia wysokości kredytu, a tym samym wysokości zobowiązania(...)indeksacji walutą obcą, także kursem franka szwajcarskiego. (...)Mechanizmy, służące do przeliczania złotych na franki szwajcarskie, by mogły być stosowane muszą być uzgodnione i zaakceptowane przez obie strony w dacie zawierania umowy. (...)W istocie nie stanowił on kredytu walutowego, funkcjonalnie nie różnił się od kredytu indeksowanego kursem waluty obcej, ale(...)dotyczące przeliczenia świadczeń według kursu franka szwajcarskiego miały zaś charakter klauzul waloryzacyjnych.

W praktyce mianem kredytu denominowanego do franka szwajcarskiego określa się kredyt, którego kwota i wysokość rat wyrażone są w walucie szwajcarskiej, natomiast wypłata i spłata następuje w złotych, przy zastosowaniu odpowiedniego kursu waluty z dnia uruchomienia kredytu lub spłaty. (...)Przenosząc powyższe rozważania na grunt ustalonego stanu faktycznego wskazał, że niewątpliwie zgodnie z literalną treścią umowy, wysokość kredytu została wyrażona w CHF, także wysokość spłat kredytu wyrażona została w ratach we frankach szwajcarskich. (...)Jest przy tym oczywiste, że powodowie nie mogli mieć na kurs franka szwajcarskiego żadnego realnego wpływu, a nadto postanowienia umowne w zakresie mechanizmu indeksacji nie zostały uzgodnione indywidualnie z powodami i nie były przedmiotem negocjacji. (...)Jak wskazano wyżej, nie znajduje żadnego uzasadnienia to, że tylko kredytobiorcy mieli ponosić ryzyko zmiany kursu franka szwajcarskiego.

Zarówno umowa, jak i dokumenty z nią związane nie wskazują dokładnie, w jaki sposób pozwany bank ustalał wysokość kursu franka szwajcarskiego, a tym samym wysokość zobowiązania powodów. (...)Nie wyjaśniono im także, jakie skutki dla wysokości ich zobowiązania wystąpią w sytuacji, gdy dojdzie do znacznej zmiany kursu franka szwajcarskiego. (...)W badanej sprawie powowie, wyrażając wolę zawarcia umowy kredytu indeksowanego do franka szwajcarskiego, nie mieli wpływu na kształt poszczególnych postanowień umowy poddanych ocenie z punktu widzenia ich abuzywności. (...)Nie ma przy tym żadnych przeszkód do tego, aby bez marży banku określić kursu franka szwajcarskiego, według którego powinna nastąpić wypłata kredytu oraz spłata poszczególnych jego rat.

Od pośrednika dowiedziała się, że nie ma zdolności kredytowej do zaciągnięcia takiego kredytu lecz może otrzymać kredyt indeksowany do franka szwajcarskiego. (...)Powodowie nie zostali szczegółowo pouczeni na czym polega indeksacja kredytu, że wzrost kursu franka przełoży się zarówno na wysokość raty jak i kapitał kredytu i że możliwość wzrostu waluty jest nieograniczona. (...)Zatem w dacie jej zawierania musi dojść do ustalenia wysokość kredytu, a tym samym wysokości zobowiązania(...)indeksacji walutą obcą, także kursem franka szwajcarskiego. (...)Mechanizmy, służące do przeliczania złotych na franki szwajcarskie, by mogły być stosowane muszą być uzgodnione i zaakceptowane przez obie strony w dacie zawierania umowy.

W odniesieniu do ryzyka wiążącego się z zaciągnięciem kredytu w walucie obcej, powódka kierowała się ogólną sugestią, że jest ono niewielkie i brała pod uwagę, że frank szwajcarski jest waluta stabilną. (...)Wprowadzenie „klauzuli waloryzacyjnej” miało na celu zastosowanie oprocentowania ustalonego w oparciu o wskaźniki rynkowe odnoszące się do franka szwajcarskiego, a nie do waluty krajowej. Ustalenie wysokości świadczenia kredytobiorcy w odniesieniu do wartości franka szwajcarskiego było skutkiem a nie przyczyną wprowadzenia mechanizmu indeksacji (tą było dążenie do zastosowania niższego oprocentowania i obniżenia przez to odsetkowych kosztów kredytu). (...)Taka redakcja postanowienia umownego przyznaje bankowi prawo do jednostronnego regulowania wysokości rat kredytu waloryzowanego kursem CHF przez wyznaczanie w tabelach kursowych kursu sprzedaży franka szwajcarskiego oraz wartości spreadu walutowego.

Teza orzeczenia: 1. Ocena czy dane postanowienie wzorca umowy, kształtując prawa i obowiązki konsumenta „rażąco" narusza interesy konsumenta, uzależniona jest od tego, czy wynikająca z tego postanowienia nierównowaga praw i obowiązków stron na niekorzyść konsumenta jest istotna. 2. Skoro sam wzrost poziomu zadłużenia powodów wynika wyłącznie z faktu wzrostu (...)

Zdaniem powodów postanowienia tej umowy nie podają bowiem sposobu i nie wyjaśniają w jaki sposób kurs franka szwajcarskiego będzie przez pozwany Bank ustalany do operacji przeliczeniowych. (...)Kurs franka szwajcarskiego na dzień 22 września 2011 r. wynosił 3,7790 zł. (...)Mimo tego powodowie ponownie i z pełną świadomością zdecydowali się na wybór kredytu indeksowanego kursem franka szwajcarskiego. (...)Z opinii biegłego wprost wynika, że do ewentualnego pogorszenia sytuacji ekonomicznej powodów przyczynił się wzrost kursu franka szwajcarskiego, który był jednak powszechny i miał zasięg globalny.