Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Teza orzeczenia: Trybunał Sprawiedliwości wskazał wielokrotnie, że jeżeli sąd w świetle całości okoliczności sprawy w postępowaniu głównym stwierdza nieuczciwy charakter postanowienia umownego, to powinien odstąpić od jej stosowania - zgodnie z art. 6 ust. 1 dyrektywy 93/13. Odnosi się to także do rozpatrywanej w postępowaniu głównym klauzuli indeksacyjnej (...)

Strony natomiast zdecydowały się na zawarcie umowy kredytu w złotych polskich waloryzowanego do waluty obcej – franka szwajcarskiego. (...)To właśnie odniesienie do franka szwajcarskiego stanowi bowiem element odróżniający zawartą przez strony umowę od umowy czysto złotowej. (...)Tymczasem ww. postanowienia zawierające odniesienie do franka szwajcarskiego nie są zrozumiałe pod względem ekonomicznym. (...)Wątpliwość może się tutaj mianowicie pojawić z tej przyczyny, że umowa odwołuje się do dwóch różnych walut: polskich złotych będących walutą, w której kredyt jest wypłacany i spłacany oraz franków szwajcarskich, w których wyrażone jest saldo kredytu.

Sąd ustalił, że na podstawie umowy kredytu na cele mieszkaniowe zawartej 5(...)SA w W. udzielił powodom kredytu w kwocie 380 000 zł, a na podstawie umowy z 15 czerwca 2007 r. kredytu na cele mieszkaniowe w kwocie 369 622,20 zł; były to kredyt denominowane do kursu franka szwajcarskiego. (...)(...)według kursu kupna dewiz dla franka zgodnie z tabelą kursów obowiązującą w banku w dniu wykorzystania kredytu, tudzież danej transzy. (...)(...)obcej wypłaconych w złotych kwot kredytów, tudzież transzy kredytu, na podstawie kursu kupna franka, a równowartości w walucie obcej rat kredytów podlegających spłacie w złotych według kursu sprzedaży franka. (...)Wyłączenie mechanizmu waloryzacji i pominięcie odesłania do kursu kupna franka czyni niemożliwym określenie w walucie obcej równowartości kwot kredytów udzielonych w złotych kredytobiorcom, tym samym odpada realizacja funkcji umów o kredyt w złotych waloryzowany kursem franka.

C-260/18, a pytania prejudycjalne w tej sprawie były zadane w postępowaniu, w którym podstawą sporu jest umowa kredytu hipotecznego indeksowanego kursem franka szwajcarskiego. W sprawie, której dotyczy skarga o wznowienie, żądanie pozwu wynikało z umowy kredytu denominowanego kursem CHF zawartej z pozwaną(...)(...)Sąd pierwszej instancji ustalił, że w sprawie sygn. akt I Nc 547/16 żądanie zapłaty wywodzono z zawartej z pozwaną umowy Kredytu Mieszkaniowego (...) nr (...) , w której kwota udzielonego kredytu wyrażona była w CHF. Nakazem zapłaty z dnia 12 września 2016 r. (...)J. W. złożyła skargę o wznowienie postępowania, opartą na art. 403 § 2 w zw. z art. 405 i 406 k.p.c. , argumentując, że doszło do zmiany linii orzeczniczej w zakresie umów o kredyt denominowany i pojawia się coraz większa liczba orzeczeń uznających te umowy za nieważne.

Jako wnioskowaną walutę kredytu wskazano franka szwajcarskiego. (...)W ramach wniosku zawarto też oświadczenie, że poinformowano powodów o tym, że w przypadku kredytów w walucie wymienialnej w rozliczeniach(...)(...) S.A. Przy wybieraniu opcji kredytu pracownicy banku zapewniali powodów, że kredyt we frankach jako korzystny, zapewniali o stabilności waluty. (...)W związku z brakiem legalnej definicji kredytu denominowanego, powszechnie uznaje się, że kredyt denominowany do waluty obcej jest kredytem złotowym, a jedynie jego kwota odnoszona jest do waluty obcej. (...)W realiach niniejszej sprawy strony zawarły umowę kredytu denominowanego.

W uzasadnieniu powodowie podnieśli, że w dniu 29 czerwca 2007 roku zawarli z (...) Bank (...) S.A. umowę kredytu mieszkaniowego (...) nr (...) , denominowany do franka szwajcarskiego (CHF). (...)Powodowie we wniosku wskazali, że frank szwajcarski ma być walutą kredytu. (...)Pracownik banku przekonywał powodów, że kredyt we frankach szwajcarskich jest korzystną ofertą, zaś frank szwajcarski jest stabilną walutą. (...)Pracownik banku przedstawił powodom franka szwajcarskiego jako najbardziej stabilną walutę.

Podkreślili, że zarówno umowy kredytu indeksowanego względem kursu franka szwajcarskiego jak i umowy denominowane we frankach szwajcarskich w rzeczywistości były wykonywane w złotówkach. (...)W umowie nie ma parametrów ani logarytmów umożliwiających zidentyfikowanie w jaki sposób bank ustalał kursy franka szwajcarskiego, który pozwana określa w sposób korzystny dla siebie. (...)Mogli tylko oszacować wysokość kredytu, który zostanie im wypłacony, gdyż ostateczna jego wysokość zależała od przeliczenia wyrażonej we franku szwajcarskim kwoty po kursie ustalonym przez pozwaną. (...)Pracownik banku przedstawił powodom franka szwajcarskiego jako najbardziej stabilną walutę.

Mieli świadomość, że wysokość rat będzie zależna od kursu franka szwajcarskiego. (...)Pozwany tak redagując wskazane postanowienia przyznała sobie prawo do jednostronnego regulowania wysokości rat kredytu waloryzowanego kursem (...) poprzez wyznaczanie w tabelach kursowych kursu sprzedaży franka szwajcarskiego oraz wartości spreadu walutowego (rozumianego(...)(...)Nie zmienia to jednak faktu, że tzw. kredyty „denominowane” lub indeksowane do kursu waluty obcej są kredytami w walucie polskiej. (...)Ponadto niezależnie od kwestii związanych z tzw. spreadem walutowym, kierując się znacznym wzrostem wartości franka szwajcarskiego w stosunku do złotówki na rynku w ostatnich latach, Bank ustalał kurs wskazanej waluty obcej w (...) na coraz wyższym poziomie.

W tym samym punkcie umowy określono, że „rzeczywista równowartość [kwoty kredytu w walucie szwajcarskiej] zostanie określono po wypłacie ostatniej transzy kredytu”. (...)Przed udzieleniem jej kredytu indeksowanego kursem waluty szwajcarskiej pozwana uzyskała z powodowego banku informację o tym, że nie posiada zdolności kredytowej, aby uzyskać kredyt na potrzebną jej kwotę w walucie polskiej (tj. kredyt nie oparty na indeksacji do waluty szwajcarskiej). (...)Przepisy tej ustawy wprowadziły do ustawy Prawo bankowe m.in. przepis art. 69 ust. 2 pkt 4a , który określa, że umowa kredytu powinna określać w szczególności - w przypadku umowy o kredyt denominowany lub indeksowany do waluty innej niż waluta polska(...)(...)(...)ubezpieczenie, w ramach rozliczenia umowy kredytu W toku postępowania, tj. już(...)prowizji za zawarcie aneksu (3640,46 franków szwajcarskich), dwukrotnego wznowienia ubezpieczenia OC(...)w 2008 i 2011 roku do kapitału kredytu składek ubezpieczeniowych w wysokości 368,57(...)