Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Oferta wzięcia kredytu indeksowanego do CHF pojawiła się z inicjatywy banku. (...)Zatem najpierw pozwany może w zasadzie dowolnie określić kursy walut w tabeli kursów, a następnie przy ich wykorzystaniu jednostronnie określić kwotę we frankach szwajcarskich, którą kredytobiorca ma zwrócić i która stanowić będzie podstawę naliczania odsetek. (...)Odwołać się w tym miejscu należy do zaprezentowanego ostatnio poglądu Sądu Najwyższego(...)zarzuty dotyczące sprzeczności konstrukcji umowy kredytu odwołującej się do waluty obcej, w tym przewidującej udzielenie kredytu denominowanego w walucie obcej, z art. 69 ust. 1 pr.bank. Umowa kredytu wiążąca wysokość udzielonego kredytu oraz wysokość jego spłat z kursem waluty obcej, np. franka szwajcarskiego, nie jest sprzeczna z ogólną konstrukcją umowy kredytu przewidzianą w art. 69 ust. 1 pr.bank.

Zawarcie umowy nastąpiło po spotkaniu z pracownikiem banku; po sprawdzeniu zdolności kredytowej stronie powodowej zaproponowano kredyt we frankach szwajcarskich. (...)Strona powodowa nie była świadoma ryzyka gwałtownego wzrostu kursu waluty CHF, nie otrzymała też w tym zakresie informacji, symulacji przy wzroście kursu franka o 50, 100, 200 % i pouczeń od przedstawiciela pozwanego banku. (...)Dalej Sąd zważył, że samo zawarcie umowy kredytu denominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, także przed uregulowaniem tego rodzaju kredytu wprost w ustawie, mieściło się w granicach swobody umów ( art. 353 1 k.c. ). (...)Pamiętać trzeba, że brak jest w dalszym ciągu jednolitości w orzecznictwie - tak sądów powszechnych, jak i Sądu Najwyższego - w odniesieniu do kwestii skutków abuzywności klauzul waloryzacyjnych w umowach kredytów indeksowanych i denominowanych do waluty obcej.

Zgodnie z § 2 ust. 1 umowy, Bank udzielił powódce kredytu w kwocie 260 000 zł, denominowanego w walucie (...) na okres 360 miesięcy, od dnia 8 września 2008 roku do 18 września 2038 roku. Zgodnie z § 2 ust. 2 umowy, kwota kredytu denominowanego w (...) lub transzy kredytu zostanie określona według kursu kupna dewiz dla powyższej waluty zgodnie z tabelą kursów obowiązującą w Banku w dniu wykorzystania kredytu lub transzy kredytu. (...)Nie rozumiała, po co i na jakich zasadach są dokonywane przeliczenia ze złotych na franki szwajcarskie lub odwrotnie; zawierzyła jednak (...) Bankowi jako specjalistom. (...)W orzecznictwie słusznie wskazuje się, że tzw. kredyty denominowane lub indeksowane do kursu waluty obcej są w istocie kredytami w walucie polskiej (por. np. postanowienie Sądu Najwyższego z 19 października 2018 r., IV CSK 200/18).

Stosownie do § 3 ust 1 regulaminu kredyt udzielany jest w PLN lub w walucie obcej. (...)Kwestionowane klauzule denominacyjne dają pozwanemu prawo do jednostronnego regulowania wysokości udostępnionego powodom kredytu i wysokości całej wierzytelności poprzez wyznaczanie w tabelach kursowych kursu franka szwajcarskiego. (...)Bez takich postanowień nie może dojść do ważnego zawarcia umowy kredytu denominowanego. (...)Uwzględnienie roszczenia banku o waloryzację kwoty kredytu przyniosłoby skutek odwrotny do dyrektywnego.

Sąd Okręgowy zaakcentował, że w dacie zawarcia spornej umowy ustawodawca nie uregulował w art. 69 ww. ustawy - Prawo bankowe kredytu indeksowanego ani denominowanego do waluty obcej. (...)(...)19 ust. 5 regulaminu, kapitał kredytu udzielonego kredytobiorcy w walucie polskiej przeliczony został na kwotę wyrażoną we frankach szwajcarskich, na podstawie której określona została wysokość (również wyrażona w walucie obcej) rat spłaty kredytu, które to z kolei przeliczone zostały na złote. (...)Klauzule indeksacyjne zawarte w spornej umowie kredytu nie spełniały powyższych kryteriów, a(...)reguł kształtowania przez bank kursów franka szwajcarskiego, umieszczanych w bankowej Tabeli kursów i ustalania wysokości stosowanego przez bank spreadu walutowego. (...)Mechanizmy, służące do przeliczania złotych na franki szwajcarskie, by mogły być stosowane muszą być uzgodnione i zaakceptowane przez obie strony w dacie zawierania umowy, a także winny być sformułowane w sposób jednoznaczny.

(...)postępowania pozwanego banku przy udzielaniu kredytów waloryzowanych we franku szwajcarskim, ale to, czy zapisy umowne dotyczące zmian oprocentowania kredytu były z powodami w jakikolwiek sposób indywidualnie uzgodnione. (...)Pozwany wiedział przy tym z wniosku kredytowego, że powodowie nie uzyskują dochodów we frankach szwajcarskich; nie miał żadnych podstaw do przypuszczania, że dochody w takiej walucie są uzyskiwane. (...)W praktyce oznaczałoby to konieczność wykazania, że w toku rozmów poprzedzających zawarcie umowy kredytowej przedstawiono powodom stosowne symulacje, obrazujące poziom kredytu do spłaty w sytuacji znaczącej deprecjacji złotego względem franka szwajcarskiego. (...)Innymi słowy, nie chodzi o to, czy powodowie złożyli wniosek o zawarcie kredytu odwołującego się do wartości franka szwajcarskiego, z uwagi na ówcześnie atrakcyjną(...)mogą wiązać się z powiązaniem kredytu z ryzykiem walutowym.

W dniu 23.08.2006 r. strony zawarły aneks do umowy kredytu, którym podwyższono kwotę kredytu do 386.635,60 zł. (...)(...)dotyczące marży banku w odniesieniu do ustalania kursu franka szwajcarskiego ma charakter samodzielny, co pozwala na eliminację jedynie elementu odnoszącego się do modyfikacji średniego kursu NBP marżą(...)(...)Brak jest podstaw do uznania umowy kredytu za bezwzględnie nieważną. Zawieranie umów kredytu powiązanych z walutą obcą (indeksowanych i denominowanych) jest i było dopuszczalne w świetle art. 353 1 k.c. i art. 69 ustawy Prawo bankowe w brzmieniu obowiązującym w dacie zawarcia umowy.

Po prześledzeniu warunków kredytowania 21 instytucji finansowych biegły wskazał, że to stopa referencyjna L. 3M i średnia marża w wysokości 2% kształtowały stopy procentowe klientów 13 instytucji finansowych oferujących kredyty hipoteczne waloryzowane kursem franka szwajcarskiego. (...)Stosownie do treści art. 69 ust. 2 pkt 5 Pr.B. umowa kredytu powinna określać wysokość oprocentowania kredytu i warunki jego zmiany. (...)Tymczasem po pierwsze art. 69 ust. 2 pkt 4a Pr.B. nie stwarza stronom możliwości innego rozwiązania, ponieważ w przypadku kredytów denominowanych lub indeksowanych określenie jasnych zasad dokonywania przeliczeń stanowi element przedmiotowo istotny umowy. (...)Powyższe rozumowanie ponownie nawiązuje do błędnego, zdaniem Sądu Okręgowego, zaliczenia rodzaju oprocentowania do essentialia negotii umowy kredytu.