Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

P. C. zawarł z (...) Bank Spółką Akcyjną z siedzibą w W. umowę Nr (...) o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych (...) , waloryzowany kursem franka szwajcarskiego z przeznaczeniem na zakup na(...)pokrycie kosztów związanych z udzieleniem kredytu i zakupem lokalu. (...)Proces udzielania kredytu trwał kilka tygodni, w trakcie których przyszły kredytobiorca pozostawał w telefonicznym kontakcie z pracownikiem banku i negocjował jego warunki, wskazując ostatecznie we wniosku o udzielenie kredytu jako walutę waloryzacji frank szwajcarski ( (...) ). (...)Koszty te wynikały z cen swapów walutowych oraz tzw. swap (...) , czyli procentowo-walutowych, pozwalających zamienić depozyty złotówkowe na odpowiadające im depozyty we franku szwajcarskim. (...)(...)operacji przez liczby określające kurs franka szwajcarskiego przypadający na określoną datę zapłaty w kolumnie tabeli Nr 7 zatytułowanej „kurs (...) mBanku” (np. 27,94 CHF x 2,5555 PLN/ (...) = 71,40 PLN).

Powyższe rozstrzygnięcie zostało oparte na ustaleniu, że powódka zawarła z pozwanym w dniu 20 września 2006 r. umowę o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych (...) , waloryzowany kursem franka szwajcarskiego. (...)Przed zawarciem umowy powódka złożyła oświadczenie o świadomym wyborze kredytu denominowanego w walucie obcej, z uwzględnieniem możliwości ponoszenia ryzyka zmiany stopy procentowej, polegającej na tym, że w wyniku niekorzystnej zmiany stopy procentowej może ulec zwiększeniu rata kredytu. (...)Stosownie zaś do brzmienia przepisu art. 76 pkt 1 cytowanej ustawy Z. oprocentowania kredytu określa umowa kredytu, z tym że w razie stosowania stopy zmiennej należy określić w umowie kredytowej warunki zmiany stopy procentowej kredytu. (...)Oznacza to, iż bank zobowiązuje się do wydania określonej sumy pieniężnej, a kredytobiorca do wykorzystanej sumy kredytu i zapłacenia odsetek kapitałowych.

Umowa kredytu wiążąca wysokość udzielonego kredytu oraz wysokość jego spłat z kursem waluty obcej, np. franka szwajcarskiego, nie jest sprzeczna z ogólną konstrukcją umowy kredytu przewidzianą w art. 69 ust. 1 pr.bank. (...)Dodatkowo postanowienia kontraktu dotyczące waluty obcej poprzez wyrażenie w niej kwoty kredytu umożliwiały zastosowanie w umowie zasad ustalania oprocentowania odwołującego się do stawki referencyjnej LIBOR, przeznaczonej do rozliczeń we franku szwajcarskim . (...)Dodano również ust. 3 o treści: w przypadku umowy o kredyt denominowany lub indeksowany do waluty innej niż waluta polska, kredytobiorca może dokonywać spłaty rat kapitałowo-odsetkowych oraz dokonać przedterminowej spłaty pełnej lub częściowej kwoty kredytu bezpośrednio w tej walucie. (...)Dodatkowo konstrukcja ta nie jest w ocenie Sądu możliwa do zastosowania w kredycie denominowanym, w którym wartość zobowiązania wyrażona jest w walucie obcej, a jedynie uruchomienie kredytu następuje w walucie polskiej.

Ani w umowie, ani w regulaminie nie ma wzmianki o sposobie ustalania kursu franka szwajcarskiego, który miał mieć zastosowanie przy realizacji umowy ( umowa kredytu k. 40-42v, k. 182-184v, regulamin k. 193-202 ). (...)Przyjmuje się jednak, że kredyt denominowany lub indeksowany do waluty obcej to kredyt udzielony w złotych polskich, którego kwota jest odnoszona do waluty obcej. Kredyt taki jest kredytem złotowym, z tym, że na skutek denominacji lub indeksacji, saldo kredytu wyrażane jest w walucie obcej, do której kredyt został denominowany lub indeksowany. (...)Zamiar ten bez konsekwencji dla statusu konsumenta może się zmienić w czasie” (vide: Jacek Zandecki, Status prawny konsumenta jako strony umowy o kredyt indeksowany/denominowany do franka szwajcarskiego, Studium Prawa Publicznego, Nr 2 (22) 2018).

Tymczasem umowa kredytowa w sprawie niniejszej poprzez indeksację odnosi wysokość spłacanej kwoty do kursu franka szwajcarskiego (CHF). (...)Naliczanie odsetek według korzystniejszej stopy procentowej (dzięki finansowaniu kredytu we frankach) było możliwe (z punktu widzenia banku) jedynie w przypadku przeliczenia wierzytelności kredytu na franki. (...)Nie można również stawiać pozwanemu bankowi zarzutu nieprzewidzenia zdarzeń przyszłych, np. uwolnienia kursu franka przez szwajcarski bank centralny na początku 2015 r. i wywołaną wówczas gwałtowną zwyżką kursu. (...)Przykładowo: Bank (...) przedstawiał klientom informacje o wysokości raty i salda zadłużenia w zależności od rosnącego kursu franka.

Teza orzeczenia: Niedozwolone postanowienie umowne jest od początku, z mocy samego prawa, dotknięte bezskutecznością na korzyść konsumenta, który może udzielić następczo świadomej i wolnej zgody na to postanowienie i w ten sposób nadać mu skuteczność z mocą wsteczną. Jeśli natomiast - obiektywnie rzecz ujmując - przyjęcie nieważności umowy kredytowej nie (...)

Bank nieprawidłowo wyliczył wartość ich zobowiązania, a także nie uwzględnił nadpłat powstałych w efekcie spłaty rat w wysokości ustalonej z uwzględnieniem bankowego kursu sprzedaży franka szwajcarskiego. (...)W uzasadnieniu żądania powodowie wskazali, że umowa zawarta pomiędzy stronami nie wywoływała skutków prawnych albowiem była nieważna co wynikało z pozornego powiązania jej z frankiem szwajcarskim. (...)W uzasadnieniu żądania powodowie wskazali, że umowa zawarta pomiędzy stronami nie wywoływała skutków prawnych albowiem była nieważna co wynikało z abuzywnych postanowień umownych dotyczących przeliczenia kwoty udzielonego kredytu na walutę franka szwajcarskiego. (...)Podkreślić należy, że choć co do zasady w orzecznictwie skorzystanie z(...)jednorodzajowe (obie strony są zobowiązane do wzajemnego spełnienia świadczeń pieniężnych).

W dacie zawarcia umowy kredytu żaden przepis nie nakładał na banki obowiązku wskazywania, na jakiej podstawie będą ustalane kursy walut w umowach kredytu indeksowanego do waluty obcej. (...)W ocenie skarżącego, w realiach niniejszej sprawy błąd tkwi już w samym założeniu o hipotetycznej możliwości kształtowania przez pozwanego kursu franka szwajcarskiego na zasadach dowolności. (...)(...)dopuszczalność i zgodność z prawem kredytów odniesionych do waluty obcej potwierdził ustawodawca; art.(...)zastosowania, gdyż wcześniej zawarte umowy kredytu indeksowanego czy denominowanego są nieważne. (...)(...)funkcjonować tylko łącznie; w umowie kredytu indeksowanego do waluty obcej przeliczenie wypłaconej kwoty kredytu na walutę obcą przy wypłacie kredytu służy temu, by można było ustalić wysokość zadłużenia i w konsekwencji wysokość pozostających do spłaty rat kredytu (w walucie obcej).

Tymczasem umowa kredytowa w sprawie niniejszej poprzez indeksację odnosi wysokość spłacanej kwoty do kursu franka szwajcarskiego (CHF). (...)Naliczanie odsetek według korzystniejszej stopy procentowej (dzięki finansowaniu kredytu we frankach) było możliwe (z punktu widzenia banku) jedynie w przypadku przeliczenia wierzytelności kredytu na franki. (...)Zdaniem Sądu późniejsze uregulowanie przez ustawodawcę pewnych zasad związanych z udzielaniem kredytów denominowanych albo indeksowanych do waluty obcej, stanowi potwierdzenie wykształcenia się w obrocie określonego podtypu umowy. (...)Przykładowo: bank (...) przedstawiał klientom informacje o wysokości raty i salda zadłużenia w zależności od rosnącego kursu franka.