Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Teza orzeczenia: Przesłanki ważności i skuteczności umowy kredytu indeksowanego.

Umowa została zawarta na kwotę kredytu, którą indeksowano do franka szwajcarskiego według kursu kupna tej waluty z „Tabeli kursów walut obcych” obowiązującej w Banku w dniu uruchomienia kredytu lub transzy kredytu, zaś spłata rat kapitałowo–odsetkowych dokonywana(...)(...)Od daty aneksu powodowie samodzielnie kupowali franki i spłacali w walucie obcej. (...)Banki przekonują, że ryzyko obciążało obie strony, ponieważ frank szwajcarski mógł w kursie do złotego zarówno zmaleć, jak i wzrosnąć. (...)Ustawa antyspreadowa nie wprowadziła żadnych zapisów, które z mocy prawa wchodziłyby do treści umów kredytowych denominowanych lub indeksowanych do walut obcych zamiast dotychczasowych postanowień tych umów.

Kwota udzielonego kredytu wyniosła 2.896.800 zł i była denominowana w frankach szwajcarskich. (...)Warunkiem udzielenia kredytu w kwocie 1.989.285,70 zł denominowanego w USD był udział własny powoda w kwocie 1.100.000,00 zł. (...)Według § 3 i 4 umowy kredytowej kwota wykorzystanego kredytu przez powoda wyniosła 1.539.785,70 zł(...)uzyskał w (...) Bank SA kredyt w kwocie 5.757.500 zł denominowany w frankach szwajcarskich. (...)Jeżeli biegły nie miał dokumentów potwierdzających wysokość kursu stosowanego przez bank przy kredycie denominowanym, przyjmowano średni kurs NBP z danego okresu.

Oprocentowanie kredytu było zmienne i składało się ze stawki referencyjnej LIBOR 6M dla franka szwajcarskiego (CHF) oraz ze stałej marży banku. (...)CHF. Kredyty i pożyczki we frankach szwajcarskich, a także waloryzowane kursem CHF i indeksowane do tej waluty, wiązały się w 2005r. i w późniejszych latach ze znacznie niższym oprocentowaniem od kredytów i pożyczek w polskiej walucie, w wyniku czego ich raty były wówczas znacznie niższe. (...)Bank ocenił jednak, że powodowie nie mają zdolności kredytowej na wnioskowaną kwotę w polskiej walucie i zaproponował kredyt powiązany z walutą franka szwajcarskiego. (...)Kredyt zaciągnięty przez powodów był – jak wynika z treści umowy – kredytem w walucie polskiej indeksowanym do waluty CHF. Kredyt taki należy do kategorii tzw. kredytów walutowych.

Nie informowano ich jak wzrośnie rata i saldo kredytu w sytuacji, gdy kurs franka wzrośnie. (...)Bank, który udzielił powodom kredytu, następnie pozyskiwał do swojej dyspozycji z tytułu rat(...)związku z niemal podwojonym kursem franka szwajcarskiego – tak dalece niewspółmierne do środków wydatkowanych i rozsądnych zysków, że skutek ten czyni ważność umowy niemożliwą do obrony. (...)Z kolei spłata rat następowała po przeliczeniu ich z kwoty wyrażonej we franku szwajcarskim na złote polskie po kursie sprzedaży ustalonym przez Bank. (...)Euro, dolar amerykański, frank szwajcarski, funt brytyjski i jen japoński i stosowanie innego wskaźnika do ww. walut jest zabronione.

W ocenie Sądu I instancji nie budziła wątpliwości dopuszczalność co do zasady konstrukcji kredytu indeksowanego/denominowanego z perspektywy art. 69 ustawy Prawo bankowe . (...)W realiach rozpoznawanej sprawy stronie powodowej zaoferowano produkt typowy, przygotowany w całości przez bank i adresowany do klientów zainteresowanych umową kredytu hipotecznego denominowanego do (...) . (...)Możliwość wyboru kredytu złotowego nie jest dowodem na to, że konsument wybierający kredyt denominowany mógł indywidualnie negocjować postanowienia wzorca kredytu denominowanego. (...)Bank przyznał sobie bowiem prawo do jednostronnego regulowania na gruncie zawartej umowy wysokości rat kredytu wyznaczanych kursem franka, bez ograniczeń w postaci skonkretyzowanych obiektywnych kryteriów zmian stosowanych kursów walutowych.

Powodom nie zostały przedstawione historyczne wykresy franka szwajcarskiego. (...)Naliczanie odsetek według korzystniejszej stopy procentowej (dzięki finansowaniu kredytu we frankach) było możliwe (z punktu widzenia banku) jedynie w przypadku przeliczenia wierzytelności kredytu na franki. (...)Nie można również stawiać pozwanemu bankowi zarzutu nieprzewidzenia zdarzeń przyszłych, np. uwolnienia kursu franka przez szwajcarski bank centralny na początku 2015 r. i wywołaną wówczas gwałtowną zwyżką kursu. (...)Przykładowo: Bank (...) przedstawiał klientom informacje o wysokości raty i salda zadłużenia w zależności od rosnącego kursu franka.

(...)dnia 11 lutego 2021 roku do dnia zapłaty, b. kwotę 529.569,61 CHF (pięćset dwadzieścia dziewięć tysięcy pięćset sześćdziesiąt dziewięć franków szwajcarskich 61/100) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 lutego 2021 roku do dnia zapłaty, 2. oddala powództwo(...)(...)(...)kredytowania hipotecznego przewidywał, że uruchomienie kredytu (pożyczki) (lub jego transzy) denominowanego do waluty obcej następuje w PLN(...)na walutę wskazaną w umowie kredytu umowie pożyczki) wg kupna danej(...)(...)W dniu 16.12.2011 r. strony zawarły aneks do umowy kredytu, pozwalający na spłatę rat kredytu bezpośrednio w CHF. Dowód: aneks – k. 131-132. (...)Zawieranie umów kredytu i pożyczki powiązanych z walutą obcą (indeksowanych i denominowanych) jest i było dopuszczalne w świetle art. 353 1 k.c. i art. 69 ustawy Prawo bankowe w brzmieniu obowiązującym w dacie zawarcia umowy.

W celu uzyskania kredytu powodowie spotkali się z doradcą kredytowym Banku (...) , który przedstawił im ofertę kredytu indeksowanego kursem franka szwajcarskiego. Podejmując decyzję o zaciągnięciu kredytu powodowie zdawali sobie sprawę z indeksacji kredytu, nie mieli jednak wiedzy, w jaki sposób bank ustala kurs franka szwajcarskiego (d: przesłuchanie powódki M. Z.(...)(...)Nie stanowi wypełnienia obowiązku informacyjnego przedstawienie analizy historycznego kursu franka szwajcarskiego ani tym bardziej powoływanie się przez bank na złożenie pisemnego oświadczenia o świadomości ryzyka walutowego o standardowej treści (por. wyrok SN z 3 lutego 2022 r. (...)Wyeliminowanie odniesienia do tabel kursowych banku czyni niemożliwym dokonanie przeliczenia z franków szwajcarskich na złote polskie.