Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Teza orzeczenia: 1. Wprowadzenie do umownego stosunku zobowiązaniowego elementu nadrzędności jednej ze stron, która na podstawie swojej decyzji ustala wysokość parametrów (kursów walut) służących do wyznaczenia wysokości świadczenia drugiej strony, bez odwołania do obiektywnych kryteriów jednoznacznie zakreślających granice przyznanych stronie uprawnień, (...)

Powodowie wskazali, iż nie zawarliby kwestionowanej umowy kredytu, gdyby zostali należycie poinformowani o ryzyku kursowym oraz gdyby byli świadomi tego, że na skutek indeksacji kredytu do franka szwajcarskiego suma kwoty do spłaty może ulec tak drastycznemu zwiększeniu. (...)Wprowadzenie „klauzuli waloryzacyjnej” miało na celu zastosowanie oprocentowania ustalonego w oparciu o wskaźniki rynkowe odnoszące się do franka szwajcarskiego, a nie do waluty krajowej. Ustalenie wysokości świadczenia kredytobiorcy w odniesieniu do wartości franka szwajcarskiego było skutkiem a nie przyczyną wprowadzenia mechanizmu indeksacji (tą było dążenie do zastosowania niższego oprocentowania i obniżenia przez to odsetkowych kosztów kredytu). (...)(...)kwota, która była świadczona we frankach szwajcarskich, nie zaś kwota wyrażona w złotych polskich, która powstała na skutek przeliczenia przez powodów świadczeń spełnionych przez nich we frankach szwajcarskich na złote polskie.

Pracownik banku przedstawił powodom symulację rat kredytu i ogólnego jego kosztu we frankach szwajcarskich i polskim złotym. (...)Powodowie zdecydowali się na kredyt we franku szwajcarskim, albowiem był on tańszy niż kredyt w złotych polskich ( dowód: przesłuchanie powódki W. L. protokół k. 374-375 – 00:03:16-00:29:04, przesłuchanie powoda M. L. protokół k. 375-375v – 00:29:04-00:40:58 ). (...)Powód franki szwajcarskie na poczet spłaty rat kredytu nabywa w kantorze internetowym gdzie jest oferowany korzystniejszy kurs franka ( dowód: przesłuchanie powódki W. L. protokół k. 374-375 – 00:03:16-00:29:04, przesłuchanie powoda M. L. protokół k. 375-375v – 00:29:04-00:40:58 ). (...)Poniesienie ryzyka kursowego, związanego z możliwością zmiennej wartości franka szwajcarskiego, było rekompensowane przez zastosowanie niższej stopy procentowej, co w porównaniu do oferowanych w dacie zawierania umowy kredytów złotowych było znacznie korzystniejsze.

W okresie przed, a także po zawarciu obu umów, dochodziło do znaczących zmian kursu franka szwajcarskiego w relacji do złotego polskiego. (...)Pytanie, czy w ramach kredytu denominowanego dochodzi do sprzedaży przez klienta franków uznała za niezrozumiałe i stwierdziła, że nie dochodziło do żadnej sprzedaży bankowi przez klientów franków szwajcarskich. (...)Strony uzgodniły, że zawierają umowy kredytu denominowanego do waluty obcej, tj. franka szwajcarskiego. (...)Pozwany udzielił powodom dwóch kredytów denominowanych do waluty obcej – franka szwajcarskiego.

Podkreślamy, że Bank oferuje możliwość zmiany waluty kredytu, wielokrotnie w trakcie okresu spłaty - na PLN i inną walutę.” Do Informacji załączone były symulacje kredytowe oraz historia zmian kursu franka szwajcarskiego/euro do złotego. Historia zmian kursu franka obejmowała kilka lat wstecz przed złożeniem wniosku kredytowego. (...)F. Bank przedstawił powodowi T. G. ofertę sfinansowania zakupu nieruchomości kredytem we frankach szwajcarskich, wskazując, że jest to najatrakcyjniejsza oferta, zaś frank jest od wielu lat stabilną walutą (zeznania powoda T. G. k. 521 verte - 522). (...)Przede wszystkim, przedstawiciel pozwanego banku, co wynika z treści zeznań powoda, przedstawił kredyt we franku szwajcarskim, jako najlepszy i bardzo stabilny.

Zdawali sobie sprawę, że kurs franka szwajcarskiego może się wahać. (...)Treść tejże umowy pozwala zatem na ustalenie kursu złotego do franka szwajcarskiego na poziomie np.: 1:1 lub wyższym, albo też 2:1, 4,5:1, 100:1 i dowolnie innym. (...)W ten sposób zatem bank przyznał sobie prawo do jednostronnego regulowania wysokości rat kredytu waloryzowanego kursem franka szwajcarskiego poprzez wyznaczanie w tabelach kursowych kursu sprzedaży franka szwajcarskiego. (...)Sąd uznaje zatem, że pozwany nie był uprawniony do przeliczenia kwoty kredytu udzielonego powodom wedle przyjętego przez siebie kursu franka szwajcarskiego, a następnie do otrzymywania rat tego kredytu jako jego spłaty wedle także przyjętego przez siebie kursu franka szwajcarskiego.

Była to jedyna możliwa oferta wzięcia kredytu we frankach. (...)Rata kredytu spłacana była we frankach. (...)Kurs franka szwajcarskiego jest uwarunkowany regułami rynkowymi, niezależnymi od żadnej ze stron umowy. (...)Co także istotne, w przedmiotowej umowie brak jest zapisów określających górną granicę raty czy kursu franka szwajcarskiego.

Zasady życiowego doświadczenia nakazują przyjąć, że pozwani jako osoby wykształcone i w 2008 r. zamierzające nabyć mieszkanie na kredyt musieli się zetknąć z medialnymi doniesieniami o wzroście kursu franka i reakcjach kredytobiorców. (...)Tymczasem umowa kredytowa w sprawie niniejszej poprzez indeksację odnosi wysokość spłacanej kwoty do kursu franka szwajcarskiego (CHF). (...)Naliczanie odsetek według korzystniejszej stopy procentowej (dzięki finansowaniu kredytu we frankach) było możliwe (z punktu widzenia banku) jedynie w przypadku przeliczenia wierzytelności kredytu na franki. (...)Przykładowo: bank (...) przedstawiał klientom informacje o wysokości raty i salda zadłużenia w zależności od rosnącego kursu franka.

Tymczasem umowa kredytowa w sprawie niniejszej poprzez indeksację odnosi wysokość spłacanej kwoty do kursu franka szwajcarskiego (CHF). (...)Naliczanie odsetek według korzystniejszej stopy procentowej (dzięki finansowaniu kredytu we frankach) było możliwe (z punktu widzenia banku) jedynie w przypadku przeliczenia wierzytelności kredytu na franki. (...)Nie można również stawiać pozwanemu bankowi zarzutu nieprzewidzenia zdarzeń przyszłych, np. uwolnienia kursu franka przez szwajcarski bank centralny na początku 2015 r. i wywołaną wówczas gwałtowną zwyżką kursu. (...)Przykładowo: Bank (...) przedstawiał klientom informacje o wysokości raty i salda zadłużenia w zależności od rosnącego kursu franka.