Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Teza orzeczenia: Brak podstaw prawnych do uznania, że umowa kredytu indeksowanego do waluty obcej po wyeliminowaniu klauzul indeksacyjnych nie może dalej wiązać.

W ww. umowie kredytu przewidziano indeksację względem kursu franka szwajcarskiego, mianowicie kwota wypłacona miała być(...)Banku (...) w dniu uruchomienia kredytu lub transzy”, z kolei na(...)obowiązujący w dacie płatności raty kredytu, zgodnie z (...) Banku (...)(...)(...)Wskazano na różnice w stawkach referencyjnych: przy kredycie w PLN – 4,71%, przy kredycie indeksowanym do (...) 2,70%. (...)K. J. oraz bankowcowi J. C. , że absurdem byłoby udzielenie kredytu złotowego (nieindeksowanego do (...) ) oprocentowanego wg stopy procentowej adekwatnej do kosztu waluty szwajcarskiej (LIBOR), byłoby to bowiem działanie nieodpowiedzialne i niezabezpieczające uzasadnionych interesów banku. (...)Tymczasem zaciągając kredyt – niezależnie czy walutowy, czy indeksowany do waluty obcej, czy denominowany do waluty obcej, trzeba być świadomy, że w razie wzrostu kursu waluty wzrasta zadłużenie.

W ramach zawartej umowy pozwany udzielił powodom kredytu w kwocie 66.500,00 złotych denominowanego (waloryzowanego) w walucie franka szwajcarskiego (dalej CHF) na okres 360 miesięcy od dnia 20 czerwca 2008 roku do dnia 15 czerwca 2038 roku. (...)Powodowie wybrali ofertę poprzednika prawnego pozwanego w postaci kredytu denominowanego do franka szwajcarskiego, ponieważ oferta ta była dla nich najkorzystniejsza. (...)Pośrednik poinformował powodów, że kredyt denominowany do franka szwajcarskiego jest dla nich najkorzystniejszy, a także że jest to bardzo stabilna waluta, podlegająca niewielkim wahaniom kursowym. (...)Kredytobiorca nie jest bowiem zobowiązany do zwrotu wyrażonej w złotych kwoty wykorzystanego kredytu i zapłaty odsetek od niej, a do zwrotu, jednak również w złotych, równowartości określonej kwoty wyrażonej we frankach szwajcarskich, powstałej na skutek przeliczenia kwoty kredytu.

Doradca zaproponował powodom kredyt we frankach. (...)Po podpisaniu umowy otrzymali harmonogram spłat we frankach. (...)Powodom nie zaoferowano wypłaty kredytu we frankach. Nie otrzymali też propozycji spłacania rat we frankach.

Wysokość kredytu i rat kapitałowo - odsetkowych była denominowana według waluty obcej – franka szwajcarskiego. (...)Na dzień wypowiedzenia kredytu kwota pozostała do spłaty wynosiła 227.185,92 franków szwajcarskich. (...)Wartość kapitału kredytu pozostającego do spłaty wynosi 214.936,51 franków szwajcarskich. (...)Na mocy aneksu do umowy zostały wprowadzone zapisy o spłacie kredytu w walucie kredytu, czyli we frankach szwajcarskich.

Powodowie nie mieli żadnego wpływu na treść postanowień umowy, w tym tych regulujących kwestię przeliczania samego kredytu, jak i wartości poszczególnych rat kredytowych z franków szwajcarskich na złote według kursów ustalonych w tabeli kursów banku. (...)Odnosząc te założenia do okoliczności rozstrzyganej sprawy należy przyjąć,(...)to, że strony zawrą umowę kredytu w obecnym kształcie z uwagi na znaczny spadek siły nabywczej waluty polskiej w stosunku do franka szwajcarskiego i tym samym znaczny wzrost kosztów obsługi kredytu. (...)(...)w ten sposób, że kwotę kredytu przeliczano najpierw ze złotych polskich na franki szwajcarskie po kursie wskazanym przez bank (uzyskując równowartość kredytu w walucie obcej), a następnie,(...)przeliczano wskazywaną przez bank kwotę franków szwajcarskich na złotówki znów po kursach(...)(...)W analizowanej przez (...) sprawie z postanowienia odsyłającego wynika, że część klauzul przeliczeniowych, która zgodnie z polskim orzecznictwem jest nieuczciwa, dotyczy zgody banku na wypłatę i spłatę kredytu we frankach szwajcarskich.

Walutą waloryzacji kredytu był frank szwajcarski (§ 1 ust. 3). (...)(...)wyłącznie bankowi jako stronie umowy kredytu uprawnienia do jednostronnego kształtowania wysokości zobowiązania kredytobiorców (zarówno wysokości kredytu przeliczonego na franki szwajcarskie, jak i rat kredytu waloryzowanych kursem franka szwajcarskiego). Wysokość tych zobowiązań - jak wynika z postanowień umowy kredytu - miała być określana wedle kursu kupna i sprzedaży franka szwajcarskiego ustalanego w tabelach kursowych banku,(...)(...)Taka redakcja postanowień umowy faktycznie pozostawiła bankowi dowolność w zakresie wyboru kryteriów ustalania kursu franka szwajcarskiego w swoich tabelach kursowych, a przez to kształtowania wysokości zobowiązań klientów, których kredyty waloryzowane są kursem walutowym.

Wykonanie umowy może zaś nastąpić przez spłatę kredytu we frankach szwajcarskich, albo przez zastosowanie średniego kursu Narodowego Banku Polskiego. (...)Powodowie zostali przy tym poinformowani, że mogą uzyskać kredyt związany z frankiem szwajcarskim. (...)Były to postanowienia, dotyczące indeksowania udzielonego powodom kredytu w złotych do obcej waluty, franka szwajcarskiego w połączeniu z obowiązkiem spłaty kredytu według kursu kupna franka szwajcarskiego na moment spłaty kredytu. (...)Są to postanowienie dotyczące indeksacji kredytu do waluty franka szwajcarskiego.

O jej udzielenie dwukrotnie w roku 2006 i 2007 zwrócili się do banku (...) S.A. Pracownik banku zaproponował powodom pożyczki walutowe denominowane kursem franka szwajcarskiego (CHF). (...)Nie przedstawiono im także historycznych kursów franka szwajcarskiego z ostatnich lat względem złotówki lub dolara amerykańskiego ani też żadnych symulacji wskazujących na to, jak będzie kształtować się wysokość kapitału zobowiązania i rat w sytuacji znacznego wzrostu kursu franka szwajcarskiego. (...)W orzecznictwie sądów powszechnych i Sądu Najwyższego utrwalony jest bowiem pogląd o dopuszczalności umowy kredytu denominowanego do waluty obcej, w tym do franka szwajcarskiego (patrz wyroki Sądu Najwyższego z: z 19 marca 2015 r., IV CSK 362/14; 22 stycznia 2016 r., I CSK 1049/14). (...)Należy podkreślić, że umowa nie przewidywała żadnych ograniczeń w określaniu przez bank kursów franka szwajcarskiego w tabeli.