Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Teza orzeczenia: przesłanki ważności kredytu

W uzasadnieniu powodowie wskazali, że przed podpisaniem umowy kredytu bank nie informował kredytobiorców o rzeczywistym ryzyku kursowym jakie wiąże się z zaciągnięciem kredytu indeksowanego do waluty obcej, w tym przypadku do franka szwajcarskiego. (...)(...)mieszczą się w konstrukcji umowy kredytu bankowego, i stanowi jej w(...)nadto wyraźne wskazanie tego rodzaju kredytów (indeksowanych i denominowanych) w treści art. 69 ust.(...)jej równowartości wyrażonej przez odniesienie do miernika w postaci kursu waluty szwajcarskiej. (...)(...)– jako wskazujący na indeksację kredytu do waluty obcej, c § 2.4(...)walucie, dla której indeksowany jest kredyt, f § 10.6 zdanie pierwsze(...)dniu dokonania wypłaty I transzy Kredytu przez Bank”, j § 13(...)ustalanie marży odejmowanych lub dodawanych do kursu średniego NBP, l §(...)(...)Wskazać należy, że to do powodów należała ostateczna i wiążąca Sąd decyzja co do dochodzonych roszczeń w tym czy powodowie ostatecznie podtrzymają zarówno roszczenie ustalenie nieistnienia stosunku prawnego umowy kredytu, jak i roszczenia pieniężne zawarte w pozwie.

Z nich zaś wynikało, że wypłata środków pieniężnych następuje w PLN, zaś frank szwajcarski stanowi jedynie przelicznik dla określenia wysokości kwoty kredytu w złotówkach, tak w chwili postawienia środków do dyspozycji kredytobiorców, jak i w dniach ich przekazania oraz spłaty przez nich rat. (...)W realiach rozpoznawanej sprawy stronie powodowej zaoferowano produkt typowy, przygotowany w całości przez bank i adresowany do klientów zainteresowanych umową kredytu hipotecznego denominowanego do (...) . (...)Możliwość wyboru kredytu złotowego nie jest dowodem na to, że konsument wybierający kredyt denominowany mógł indywidualnie negocjować postanowienia wzorca kredytu denominowanego. (...)Bank przyznał sobie bowiem prawo do jednostronnego regulowania na gruncie zawartej umowy wysokości rat kredytu wyznaczanych kursem franka, bez ograniczeń w postaci skonkretyzowanych obiektywnych kryteriów zmian stosowanych kursów walutowych.

Powyższe dotyczy kredytów we frankach szwajcarskich, a wynika ze znacznej różnicy w wysokości stóp referencyjnych, które są podstawą do ustalenia oprocentowania kredytu. (...)Różnice zaczęły być tym bardziej wyraźne im wyraźniej wzrastał kurs franka szwajcarskiego (tak Sąd Okręgowy w Warszawie w uzasadnieniu wyroku z 20 grudnia 2019 r., XXV C 1597/17). (...)Przyznanie sobie przez pozwanego prawa do jednostronnego określenia salda kredytu w walucie CHF - tj. zobowiązania ekonomicznego powodów oraz wysokości rat kredytu poprzez samodzielne wyznaczanie kursów kupna oraz sprzedaży franka szwajcarskiego - dowolnego kształtowania wysokości tzw.(...)(...)Mając na względzie powyższe, zasadne było zasądzenie na rzecz powodów świadczenia zarówno w złotych polskich jak i we frankach szwajcarskich.

Jednocześnie oświadczyli, że akceptują zasady funkcjonowania kredytu denominowanego (waloryzowanego) w walucie wymienialnej, w szczególności zasady dotyczące określenia kwoty kredytu w walucie wskazane w § 2 umowy, sposobu uruchomienia i wykorzystania kredytu określone § 4 oraz warunków(...)(...)Oprocentowanie kredytu określono jako zmienne i stanowiące(...)ust. 1 umowy). (dowód: umowa kredytu k. 51-55) Zgodnie z § 5 ust. 4 (...) w przypadku kredytów denominowanych w walucie obcej ustalona w(...)(...)(...)zawartej pomiędzy stronami umowy, stosownie do jej postanowień, strony umówiły się, że kwota kredytu w wysokości wskazanej w umowie(...)w walucie polskiej, po uruchomieniu kredytu zostanie w drodze indeksacji przeliczona na walutę franka szwajcarskiego i oprocentowana w sposób właściwy(...)(...)Jak wynika z bezspornych w sprawie okoliczności, powodowie wnieśli o udzielenie kredytu w PLN, ale określonego (indeksowanego) w walucie szwajcarskiej.

Poza okazaniem powodom wykresu obrazującego kształtowania się wahań franka szwajcarskiego, które określono jako minimalne, pozwany nie przedstawił im żadnych symulacji przedstawiających wpływ wzrostu kursu CHF na saldo i ratę kredytu. (...)Jako konsumenci, a zatem słabsze strony obrotu gospodarczego, polegali na zapewnieniach pracownika pozwanego, który walutę franka szwajcarskiego określał jako stabilną i bezpieczną. (...)Powodowie nie mieli również wiedzy, że kurs franka szwajcarskiego może mocno wzrosnąć, a to może wpłynąć na wysokość salda zadłużenia. (...)(...)

Kredyt był denominowany (waloryzowany) w walucie CHF (§ 2 ust. 1). Kwota kredytu denominowanego (waloryzowanego) w CHF lub transzy kredytu zostanie określona według kursu kupna dewiz dla wyżej wymienionej waluty zgodnie z „Tabelą kursów” obowiązującą w banku w dniu wykorzystania kredytu lub transzy kredytu (§ 2 ust. 2). (...)Brak jest podstaw do uznania umowy kredytu za bezwzględnie nieważną. Zawieranie umów kredytu powiązanych z walutą obcą (indeksowanych i denominowanych) jest i było dopuszczalne w świetle art. 353 1 k.c. i art. 69 ustawy Prawo bankowe w brzmieniu obowiązującym w dacie zawarcia umowy.

Uprzedzając odniesienie się do zarzutów apelacji należy, za Sądem(...)w W. dwie umowy o kredyt indeksowany do waluty obcej- franka szwajcarskiego. (...)Można więc przyjąć, co do zasady, że umowa kredytu indeksowanego oraz denominowanego, która została powiązana z walutą franka szwajcarskiego, nie narusza istoty umowy kredytowej i mieści się w jej ramach konstrukcyjnych. (...)(...)związanymi z ekspozycją tego rodzaju kredytów na perturbacje rynku walutowego w(...)wcześniej osłabieniem złotego, w stosunku do walut obcych, przede wszystkim franka szwajcarskiego. (...)Już z powyższych przyczyn postanowienia umowy dotyczące indeksowania kredytu do waluty obcej w postaci franka szwajcarskiego stanowiły klauzulę niedozwoloną (abuzywną), a więc niewiążącą powoda z uwagi na treść przepisu art. 385 1 § 1 k.c.

Powyższe nie stanowi ustawowej definicji kredytu indeksowanego lub denominowanego. Przyjmuje się jednak, że kredyt denominowany lub indeksowany do waluty obcej to kredyt udzielony w złotych polskich, którego kwota jest odnoszona do waluty obcej. Kredyt taki jest kredytem złotowym, z tym, że na skutek denominacji lub indeksacji, saldo kredytu wyrażane jest w walucie obcej, do której kredyt został denominowany lub indeksowany. (...)Pomimo, że w druku Informacji wskazano, że załącznikiem do niej jest Historia zmiany kursu franka szwajcarskiego do złotego, strona pozwana nie złożyła(...)