Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Celem „klauzuli waloryzacyjnej” jest zastosowanie oprocentowania ustalonego w oparciu o wskaźniki rynkowe odnoszące się do franka szwajcarskiego, a nie do waluty polskiej. Ustalenie wysokości świadczenia kredytobiorcy w odniesieniu do wartości franka szwajcarskiego było skutkiem, a nie przyczyną wprowadzenia mechanizmu indeksacji (tą było dążenie do zastosowania niższego oprocentowania i obniżenia przez to odsetkowych kosztów kredytu). (...)To zaś powoduje, że w umowie powstaje luka, na skutek której zachodzi niemożność określenia wysokości zobowiązania strony powodowej we frankach szwajcarskich oraz określenia wysokości kwoty jej zadłużenia w walucie obcej. (...)Z kolei brak mechanizmu waloryzacji i odesłania do kursu sprzedaży franka uniemożliwia ustalenie wysokości płatnych w złotych rat kredytu stanowiących równowartość rat w walucie obcej.

Wskazuje na to już ustalenie wysokości odsetek w oparciu o stopę procentową stosowaną na rynku do waluty szwajcarskiej. (...)W realiach rozpoznawanej sprawy stronie powodowej zaoferowano produkt typowy, przygotowany w całości przez bank i adresowany do klientów zainteresowanych umową kredytu hipotecznego denominowanego do (...) . (...)Możliwość wyboru kredytu złotowego nie jest dowodem na to, że konsument wybierający kredyt denominowany mógł indywidualnie negocjować postanowienia wzorca kredytu denominowanego. (...)Wyrażenie ceny w tak egzotycznej walucie jak frank szwajcarski, w zasadzie nie występującej w krajowym obrocie, byłoby czymś na tyle specyficznym, iż pozwany nie miałby większych problemów ze sformułowaniem w tym zakresie stosownych twierdzeń.

Pracownicy banku zachwalali kredyt indeksowany do CHF, wskazując, że dzięki niemu powodowie będą spłacali niższe raty, a kurs franka szwajcarskiego jest bardzo stabilny, możliwe wahania kursu są minimalne. Nie przedstawiono powodom jak kształtował się kurs franka historycznie na przykład w okresie ostatnich 30 lat. (...)Frank szwajcarski uznawany był za bardzo bezpieczną walutę. (...)(...)razie przekroczenia określonego poziomu kursu franka szwajcarskiego pozwoliłoby na ochronę interesu majątkowego powodów jako kredytobiorców ( por. postanowienie SN z 18.09.2019r., V CSK 152/19 ).

Powód zgodził się udzielić pozwanej jedynie kredyt indeksowany do franka szwajcarskiego ( zeznania powódki k. 338 ). (...)Brała pod uwagę, że kurs franka może wzrosnąć o 50 groszy, ale nie o 100%. (...)W niniejszej sprawie zaś, przedmiotowa Umowa w skutek wprowadzonej indeksacji, odnosi wysokość spłacanej kwoty do kursu franka szwajcarskiego (CHF). (...)(...)jak wynikało z postanowień Regulaminu, do kredytów w walucie franka szwajcarskiego (w której zobowiązanie pozwanej było wyrażone).

Zmiana polityki monetarnej Szwajcarskiego Banku (...) była zaskoczeniem dla pozwanego banku. (...)Zatem najpierw pozwany może w zasadzie dowolnie określić kursy walut w tabeli kursów, a następnie przy ich wykorzystaniu jednostronnie określić kwotę (we frankach), którą kredytobiorca ma zwrócić i która stanowić będzie podstawę naliczania odsetek. (...)Kredytobiorca nie jest bowiem zobowiązany do zwrotu wyrażonej w złotych kwoty wykorzystanego kredytu i zapłaty odsetek od niej, a do zwrotu, jednak również w złotych, równowartości określonej kwoty wyrażonej we frankach szwajcarskich, powstałej na skutek przeliczenia kwoty kredytu. (...)W ustawie z dnia 29 lipca 2011 r. o zmianie ustawy - prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw przewidziano wprowadzenie do Prawa bankowego regulacji dotyczących kredytu indeksowanego i denominowanego.

(...)denominacji rat miesięcznych, zobowiązując kredytobiorcę do dokonywania wpłat w walucie indeksacyjnej CHF (czyli wprost we frankach szwajcarskich) w kasach banku lub w(...)ewentualna nadwyżka wpłaty dokonanej we frankach szwajcarskich zostanie zwrócona kredytobiorcy w gotówce,(...)(...)W niniejszej sprawie kredyt został udzielony w walucie polskiej (nie był, więc kredytem denominowanym, ani dewizowym sensu stricte ). Zakwestionowane przez pozwanego postanowienia dotyczące indeksowania waluty (przeliczania kwoty kredytu i poszczególnych rat do franka szwajcarskiego) miały na celu wyłącznie określenie wysokości rat kredytowych. (...)Bank nie kupował i nie sprzedawał waluty obcej (franka szwajcarskiego), a zastosowana waloryzacja miała jedynie charakter umowny i następowała w oderwaniu od rzeczywistych transakcji rynkowych.

Kredyt był denominowany (waloryzowany) w walucie CHF (§ 2 zd. 1). Kwota kredytu denominowanego (waloryzowanego) w CHF lub transzy kredytu zostanie określona według kursu kupna dewiz dla wyżej wymienionej waluty zgodnie z „Tabelą kursów” obowiązującą w banku w dniu wykorzystania kredytu lub transzy kredytu (§ 2 zd. 2). (...)Brak jest podstaw do uznania umowy kredytu za bezwzględnie nieważną. Zawieranie umów kredytu powiązanych z walutą obcą (indeksowanych i denominowanych) jest i było dopuszczalne w świetle art. 353 1 k.c. i art. 69 ustawy Prawo bankowe w brzmieniu obowiązującym w dacie zawarcia umowy.

Podkreślenia wymaga fakt, że umowa kredytu zawarta przez strony stanowiła specyficzny podtyp umowy kredytu – umowę kredytu indeksowanego do waluty obcej, w tym wypadku – franka szwajcarskiego. (...)Podkreślenia wymaga przy tym, że ustawodawca już po zawarciu przez strony spornej umowy kredytu wprowadził do ustawy Prawo bankowe przepisy odnoszące się do kredytów indeksowanych do waluty obcej i kredytów denominowany w walucie obcej. (...)dniu 26 sierpnia 2011 r., do art. 69 ustawy dodano: ust.(...)zgodnie z którym umowa o kredyt denominowany lub indeksowany do waluty innej niż waluta polska(...)w szczególności wyliczana jest kwota kredytu, jego transz i rat kapitałowo-odsetkowych(...)(...)Zdecydowała się na kredyt indeksowany do waluty CHF, kierując się zapewnieniami banku co do bezpieczeństwa oferty takiego kredytu.