Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

W § 1 ust. 1 pkt 12 lit. b) (...) została zdefiniowana stawka referencyjna jako wartość stawki referencyjnej, w zależności od wybranej waluty LIBOR dla franka szwajcarskiego ( (...) ) dla międzybankowych depozytów trzymiesięcznych (LIBOR 3M) – dotyczy kredytów udzielonych w (...) . (...)Oznaczałoby to, że walutą zobowiązania kredytowego był frank szwajcarski ( (...) ), jednak walutą jego wykonania – zgodnie z treścią umowy – miała być waluta polska (PLN). (...)W konsekwencji trudno uznać, aby konstrukcja umowy kredytu denominowanego w walucie obcej, a realizowanego w walucie polskiej, była w swej zasadzie sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego. (...)(...)że Bank zobowiązuje się postawić do dyspozycji kredytobiorcy równowartość określonej kwoty franków szwajcarskich w złotych polskich, lecz nie wiadomo, jak ma być ustalona ta równowartość (według jakiego miernika).

Waluta obca w takiej konstrukcji kredytu (kredytu denominowanego) nie jest miernikiem waloryzacji, lecz wyraża wartość zobowiązania pieniężnego. (...)Oceny tej nie zmienia okoliczność, że kwota udzielonego kredytu została określona i poddana oprocentowaniu w walucie szwajcarskiej, a miała być wypłacona i spłacona w walucie polskiej. (...)Bez wątpienia bowiem celem stron było udostępnienie przez pozwanego powodom równowartości określonej kwoty pieniędzy oraz jej zwrot przez powodów w określonym w umowie terminie - przy czym miernikiem tej wartości miał być kurs franka szwajcarskiego do waluty polskiej. (...)Co do zasady zatem uznać trzeba, że brak jest podstaw do uznania, że umowa ze względu na jej konstrukcję (umowa kredytu denominowanego) była sprzeczna z prawem lub z zasadami współżycia społecznego.

(...)wartości LIBOR-u trzymiesięcznego dla waluty frank szwajcarski, ustalonym dla każdego pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego (dzień obliczania raty kredytu z umowy) jako postanowienie najpełniej oddające zgodny zamiar stron umowy i cel umowy w miejsce skarżonego postanowienia. (...)Stosownie do ust. 2 kwota kredytu wyniosła 146 300 zł. Zgodnie z ust. 3 tego paragrafu walutą waloryzacji kredytu był frank szwajcarski (CHF). (...)Wyznaczone w ten sposób przesłanki mają charakter szeroki z uwagi na niemożliwe do pełnego przewidzenia wpływy makroekonomiczne i to o tyle, o ile wymaga tego elastyczność instrumentu, jakim jest kredyt denominowany.

Kwota kredytu denominowanego w CHF miała zostać określona według kursu kupna dewiz dla CHF, zgodnie z tabelą kursów obowiązującą w Banku w dniu wykorzystania kredytu. (...)Z kolei obowiązek wskazywania w treści umów kredytu indeksowanego i denominowanego wysokości spreadu walutowego wprowadzony został do polskiego systemu prawnego dopiero z dniem 26 sierpnia 2011 r., tj. z dniem wejścia w życie tzw. ustawy antyspreadowej. (...)Umową tą Bank udzielił kredytobiorcy kredytu w kwocie 314.000,00 zł denominowanego (waloryzowanego) w walucie CHF na okres 360 miesięcy od dnia 10.07.2007 r. do dnia 06.07.2037 r. na zasadach określonych w umowie i ogólnych warunkach kredytowania (OWKM). Według § 2 ust. 2 umowy kwota kredytu denominowanego (waloryzowanego) w CHF lub transzy kredytu zostanie określona według kursu kupna dewiz dla wyżej wymienionej waluty zgodnie z „Tabelą kursów” obowiązującą w Banku w dniu wykorzystania kredytu lub transzy kredytu.

Uzasadnili, że 30.06.2005r zawarli umowę o kredyt hipoteczny nr (...) (...) indeksowany do waluty obcej CHF na kwotę 152.510,00zł na okres 240 miesięcy, oprocentowany stawką LIBOR 3M. Celem kredytu był zakup domu. W umowie wskazano, że kwota wypłacona zostanie przeliczona zgodnie z kursem kupna franków szwajcarskich wg Tabeli Kursów Walut Obcych obowiązującej w Banku. (...)Pozwany przeliczył kwotę kredytu na walutę szwajcarską po ustalonym przez siebie kursie. (...)Orzeczenia te zapadły na tle umów kredytu zawartych z konsumentami i zawierających ryzyko walutowe (kredytu indeksowanego, denominowanego lub wprost kredytu walutowego).

Teza orzeczenia: Przesłanki ważności umowy kredytowej.

W uzasadnieniu wskazali, że strony łączy umowa o kredyt, na podstawie której bank udostępnił kredytobiorcom kwotę 148.474,30 zł, nominowaną do waluty franka szwajcarskiego ( (...) ). (...)Problem kredytów indeksowanych do franka szwajcarskiego dotyczy zaś ogółu społeczeństwa – całej rzeszy konsumentów od najniższego poziomu świadomości ekonomiczno-prawnej, której celem było nie obracanie walutą obcą, lecz zaspokojenie podstawowej potrzeby życiowej, jaką jest własne mieszkanie. (...)Banki przekonują, że ryzyko obciążało obie strony, ponieważ frank szwajcarski mógł w kursie do złotego zarówno zmaleć, jak i wzrosnąć. (...)Komisja Europejska wydała Rozporządzenie Wykonawcze (UE) (...) w sprawie wyznaczenia ustawowego zamiennika dla niektórych terminów zapadalności stopy LIBOR dla franka szwajcarskiego ( (...) ).

Późniejsze uregulowanie przez ustawodawcę5 pewnych zasad związanych z udzielaniem kredytów denominowanych albo indeksowanych do waluty obcej, stanowi potwierdzenie wykształcenia się w obrocie określonego podtypu umowy. (...)Właściwy wniosek z faktu związania stopy LIBOR z frankiem szwajcarskim jest taki, że po wyeliminowaniu klauzul indeksacyjnych dalsze obowiązywanie umowy (przyjęcie, że jest to umowa ważna) nie jest możliwe. (...)Przede wszystkim ani możliwość spłaty kredytu we frankach szwajcarskich od pewnego momentu wykonywania umowy,(...)wyrażenia wysokości podlegającego spłacie kapitału kredytu we frankach szwajcarskich. (...)Skoro mechanizm indeksacji podlegał wyeliminowaniu z umowy ex lege to tym samym dalsze ustalenia stron odnoszące się do tego mechanizmu nie mogły odnieść skutku prawnego, w tym wprowadzenie możliwości spłaty kredytu bezpośrednio we frankach.

W Banku obowiązywał cennik kredytu hipotecznego, stanowiący załącznik do umowy kredytu. (...)(...)2kc wskazać należało, że umowa kredytu wiążąca wysokość udzielonego kredytu oraz wysokość jego spłat z kursem waluty obcej, np. franka szwajcarskiego, nie jest sprzeczna z ogólną konstrukcją umowy kredytu przewidzianą w art. 69 ust. 1 pr.bank. (...)(...)miało by być zawarcie umowy kredytu we frankach szwajcarskich bądź, że zamiast Tabeli Kursów, mógłby mieć zastosowanie średni kurs CHF publikowany przez NBP. Kredyt został udzielony bowiem w złotych(...)umowy, a jedynie był indeksowany do CHF (§2 ust.2 umowy). (...)Kredytobiorca otrzymywał kwotę kredytu w złotych polskich i w tej walucie spłacał raty, po przeliczeniu na walutę szwajcarską według wskazanego mechanizmu.