Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Teza orzeczenia: Wynagrodzenie za korzystanie z kapitału przy nieważnej umowie.

W uzasadnieniu wskazał, że żądanie obejmuje zapłatę za korzystanie przez pozwanych z kapitału udzielonego im w ramach umowy kredytu denominowanego do franka szwajcarskiego, która wyrokiem sądu została uznana za nieważną. (...)Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny: Pozwani C. B. i M. B. w dniu 27 lutego 2008 r. zawarli z poprzednikiem prawnym powoda (...) Bankiem S.A. w W. umowę kredytu na cele mieszkaniowe, denominowanego do franka szwajcarskiego. (...)Nie wiadomo, czy pozwani do takiej umowy by przystąpili, tym bardziej jeśli wziąć pod uwagę, że zdecydowali się na kredyt denominowany do CHF z uwagi na to, że został im przedstawiony przez bank jako kredyt korzystniejszy od kredytu złotówkowego. (...)Co więcej, stanowisko banków w sprawach o roszczenia z kredytów frankowych sprowadza się do tego, że konsumenci wybierali kredyty powiązane z CHF, bowiem uważali je za korzystniejsze od kredytów złotówkowych.

(...)to samo ograniczenie się wyłącznie do wskazania hipotetycznych wahań kursu franka szwajcarskiego względem złotego, co jest okolicznością notoryjną, nie wyczerpywało istoty zagadnienia, a więc konstrukcji zaoferowanego produktu. (...)(...)przez Narodowy B. Szwajcarii kursie franka szwajcarskiego, która to informacja miała zasadnicze(...)powszechnie znanym jest to, że do bardzo dużego wzrostu kursu tej waluty doszło w wyniku uwolnienia przez Narodowy B. Szwajcarii kursu franka szwajcarskiego. (...)(...)z 21 września 2022r. dotyczących kredytów walutowych wskazano, że nawet najbardziej staranny konsument nie był w stanie przewidzieć konsekwencji ekonomicznych kredytu hipotecznego we frankach szwajcarskich, który był proponowany przez banki,(...)(...)C-80/21, wydany w trzech połączonych sprawach dotyczących kredytów frankowych (dwóch denominowanych: C-81/21 i C-82/21 oraz indeksowanego: C-80/21).

Kurs franka wynosił wówczas ok. 2,40 zł. (...)(...)2 umowy bank udzielił powodom kredytu w kwocie 450 000,00 zł denominowanego (waloryzowanego) w walucie CHF, na(...)10 czerwca 2005 r. r. do dnia 8 czerwca 2035 r.(...)w Banku w dniu wykorzystania kredytu lub transzy kredytu”. (...)Znaczna zmiana kursu i umocnienie franka szwajcarskiego względem innych walut tworzy wzrost obciążenia kredytobiorców w sposób korzystny dla banku, który na tym etapie nie ponosi odpowiednich nakładów na zakup waluty obcej. (...)W chwili zawarcia umowy nie obowiązywał jeszcze art. 69 ust. 2 pkt 4a , zgodnie z którym umowa kredytu powinna określać w przypadku umowy o kredyt denominowany lub indeksowany do waluty innej niż waluta polska, szczegółowe zasady określania sposobów i terminów ustalania kursu wymiany walut.

W ocenie Sądu brak określenia w treści umowy kredytu jasnych reguł przeliczenia przez powodowy bank kwoty kredytu i rat kapitałowo - odsetkowych w stosunku do kursu franka szwajcarskiego czyni klauzulę indeksacyjną abuzywną, nie powoduje jednak skutku w postaci nieważności całej umowy. (...)Natomiast wartość franka szwajcarskiego przyjęta jest jedynie jako wskaźnik waloryzacji poszczególnych rat podlegających spłacie. (...)W uzasadnieniu powyższego wyroku Sąd zauważył, że ,, abuzywne jest takie postanowienie w umowie o kredyt hipoteczny, z którego wynika, że uprawnienie banku do określania wysokości kursu sprzedaży franka szwajcarskiego nie doznaje żadnych formalnie uregulowanych ograniczeń. (...)(...)pozwanych zarzutu musiała więc prowadzić do konkluzji, iż na mocy przedmiotowej umowy nie byli oni zobowiązani do zwrotu na rzecz banku takiej(...)postanowienia umowy przewidujące indeksowanie tego kredytu według kursu franka szwajcarskiego zgodnego z tabelą walut ustalaną(...)

Jako walutę kredytu powodowie oznaczyli franki szwajcarskie, wnioskowany okres kredytowania wynosił 30 lat. (...)W świetle powyższego bezsporne jest, że bez klauzul indeksacyjnych nie zostałaby zawarta umowa kredytu zawierająca odwołanie do stawki bazowej opartej na LIBOR 3M właściwej dla depozytów wyrażonych we frankach szwajcarskich. (...)Przyznanie sobie przez bank prawa do jednostronnego regulowania wysokości rat kredytów indeksowanych kursem (...) poprzez wyznaczanie w tabelach kursowych kursu kupna oraz sprzedaży franka szwajcarskiego oraz wysokości tzw. spreadu walutowego(...)(...)O tym, że pozwany mógł ustalać kursy wymiany franka szwajcarskiego na złote w sposób dowolny(...)

Kierując się kosztami kredytu, tj. wysokością oprocentowania i marżą banku powodowie zdecydowali się na kredyt we frankach szwajcarskich (dalej CHF) oferowany przez pozwany Bank. (...)Powodowie zobowiązali się do spłaty kredytu do 15 maja 2035r., zgodnie z doręczanymi im zawiadomieniami o wysokości raty spłaty kredytu (§ 18 ust. 2 (...) ). (...)Zgodnie z § 2 pkt.1 umowy udzielony powodom kredyt był denominowany do waluty CHF. Kwota kredytu oznaczona została w CHF z zastrzeżeniem, że kredyt zostanie wypłacony w PLN i(...)według kursu CHF. Tak ukształtowany kredyt nie różnił się funkcjonalnie od kredytu indeksowanego kursem waluty obcej. (...)Wyłączenie mechanizmu waloryzacji i pominięcie odesłania do kursu kupna CHF czyni niemożliwym określenie podlegającej wypłacie w PLN kwoty kredytu udzielonego we CHF, tym samym odpada realizacja funkcji umowy o kredyt w złotych denominowany do CHF. Bez zastosowania przewidzianego w(...)

Pracownik Banku poinformował ją o ryzyku kursowym i zarazem wyraził przekonanie, że kurs franka jest stabilny. (...)(...)w dacie zawierania przedmiotowej umowy kredytu, pojęcie kredytów denominowanych i indeksowanych do waluty innej niż waluta polska,(...)(...)Konstrukcja przedmiotowej umowy kredytu co do swej istoty, nie odbiegała od konstrukcji kredytu indeksowanego do waluty obcej. (...)Odnosząc się do kolejnych dwóch zmodyfikowanych żądań ewentualnych należy wskazać, że przed Sądem I instancji powodowie nie dochodzili zapłaty od pozwanej świadczenia we frankach szwajcarskich, lecz domagali się zwrotu kwot(...)

(...)określona kwota pieniężna – suma kredytu, której zasady spłaty określa ta właśnie umowa W realiach i okolicznościach przedmiotowej sprawy powodowie zawarli z pozwanym umowę kredytu indeksowanego do waluty obcej – do franka szwajcarskiego. (...)na powodach ciążył obowiązek spłaty kredytu wraz z odsetkami, opłatami i(...)w zw. z postanowieniami właściwym do niej regulaminu – OWKM ),(...)(...)W tym przypadku waluta obca – frank szwajcarski, pełnił rolę miernika wartości świadczenia kredytobiorcy bowiem raty kredytu miały być spłacane w złotych polskich w kwotach odpowiadających wartości pewnych ilości waluty obcej. (...)W zasadzie nowelizacja ta potwierdziła i usystematyzowała dopuszczalność zawierania umów o kredyt denominowany lub indeksowany do waluty obcej.