Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Podczas rozmów z pracownikiem banku powodowi został zaproponowany produkt kredytu hipotecznego indeksowanego do waluty franka szwajcarskiego. (...)Powód nie otrzymał również wykresów czy symulacji dotyczącej ewentualnej zmiany wysokości rat kredytu i salda kredytu w przypadku wzrostu kursu franka szwajcarskiego. (...)W okresie spłaty zobowiązania, cena waluty franka szwajcarskiego w stosunku do jego wartości obowiązującej w dacie uruchomienia pierwszej transzy kredytu wzrosła blisko dwukrotnie. (...)Umowa i związane z nią dokumenty nie wskazują w jaki sposób pozwany bank ustalał wysokość kursu franka szwajcarskiego, a tym samym wysokość zobowiązania powodów.

Ani w umowie, ani w regulaminie nie ma wzmianki o sposobie ustalania kursu franka szwajcarskiego, który miał mieć zastosowanie przy realizacji umowy ( umowa kredytu k. 32-34, regulamin k. 40-48 ). (...)Przyjmuje się jednak, że kredyt denominowany lub indeksowany do waluty obcej to kredyt udzielony w złotych polskich, którego kwota jest odnoszona do waluty obcej. Kredyt taki jest kredytem złotowym, z tym, że na skutek denominacji lub indeksacji, saldo kredytu wyrażane jest w walucie obcej, do której kredyt został denominowany lub indeksowany. (...)Zamiar ten bez konsekwencji dla statusu konsumenta może się zmienić w czasie” (vide: Jacek Zandecki, Status prawny konsumenta jako strony umowy o kredyt indeksowany/denominowany do franka szwajcarskiego, Studium Prawa Publicznego, Nr 2 (22) 2018).

Konsultantka wyjaśniła powodom istotę umowy, w tym zasady ogólne, dotyczące sposobu naliczania rat w frankach. (...)W omawianej sprawie wartość kredytu wyrażona została we franku szwajcarskim, natomiast wypłata kredytu i ustalenie wysokości raty odnosiło się do złotych polskich. W tej sytuacji kredytobiorca nigdy nie spłaca nominalnej wartości kredytu, bowiem z uwagi na różnice kursowe zawsze będzie to inna kwota (kredyt uruchomiono w złotych, a nie we franku szwajcarskim). (...)Sąd zgodził się z twierdzeniem powodów, że Bank przyznał sobie prawo do jednostronnego określania wysokości rat kredytu i odsetek (opłat, prowizji) waloryzowanego kursem złotówki (lub franka).

Od daty aneksu powodowie samodzielnie kupowali franki i spłacali w walucie obcej. (...)Kwota wypłaconego im kredytu miała zostać przeliczona na franki szwajcarskie według kursu kupna tej waluty,(...)miały być przeliczane na walutę szwajcarską według kursu sprzedaży ustalanego przez(...)(...)(...)r., w połączonych sprawach C-776/19 do C-782/19, które odnosiło się co prawda do kredytu denominowanego do waluty obcej, jednakże niewątpliwie zachowuje aktualność również w okolicznościach niniejszej sprawy. (...)W efekcie, powodowie nie znali sposobu, w jaki Bank kształtował kurs franka szwajcarskiego, zwiększając go bądź zmniejszając wedle swego uznania.

W umowie, ani w regulaminie nie ma wzmianki o sposobie ustalania kursu franka szwajcarskiego, który miał mieć zastosowanie przy realizacji umowy ( umowa kredytu k. 33-37, k. 163-167, regulamin k. 169-184 ). (...)Przyjmuje się jednak, że kredyt denominowany lub indeksowany do waluty obcej to kredyt udzielony w złotych polskich, którego kwota jest odnoszona do waluty obcej. Kredyt taki jest kredytem złotowym, z tym, że na skutek denominacji lub indeksacji, saldo kredytu wyrażane jest w walucie obcej, do której kredyt został denominowany lub indeksowany. (...)Zamiar ten bez konsekwencji dla statusu konsumenta może się zmienić w czasie” (vide: Jacek Zandecki, Status prawny konsumenta jako strony umowy o kredyt indeksowany/denominowany do franka szwajcarskiego, Studium Prawa Publicznego, Nr 2 (22) 2018).

Teza orzeczenia: przesłanki ważności kredytu

Powodowie byli informowani o stabilności i bezpieczeństwie waluty franka szwajcarskiego. (...)Przed podpisaniem umowy pracownik banku nie wyjaśniał jaki wpływ kurs franka będzie miał na wysokość salda w dniu wypłaty kredytu. (...)Problem kredytów indeksowanych do franka szwajcarskiego dotyczy zaś ogółu społeczeństwa – całej rzeszy konsumentów od najniższego poziomu świadomości ekonomiczno-prawnej, której celem było nie obracanie walutą obcą, lecz zaspokojenie podstawowej potrzeby życiowej, jaką jest własny dom. (...)Banki przekonują, że ryzyko obciążało obie strony, ponieważ frank szwajcarski mógł w kursie do złotego zarówno zmaleć, jak i wzrosnąć.

Kredyt był denominowany kursem (...) . (...)(...)że Bank zobowiązuje się postawić do dyspozycji kredytobiorcy równowartość określonej kwoty franków szwajcarskich w złotych polskich, lecz nie wiadomo, jak ma być ustalona ta równowartość (według jakiego miernika). (...)Odnosząc się w pierwszej kolejności do apelacji pozwanego stwierdzić trzeba, że(...)polemiczny i pozostają w opozycji do zebranych w sprawie dowodów, jak(...)lecz bardzo podobnych umów o kredyt denominowany walutą franka szwajcarskiego orzecznictwo, z którego płynie wniosek,(...)(...)W orzecznictwie utrwalony jest pogląd, że zarówno kredyty denominowane, jak i indeksowane do kursu waluty obcej, są kredytami w walucie polskiej.

(...)z poprzednikiem prawnym pozwanego umowę kredytu na cele mieszkaniowe (...) która miała być indeksowana kursem franka szwajcarskiego. (...)Zapewniał, że waluta jest bezpieczna, a kredyt we frankach szwajcarskich korzystny. (...)Wprowadzenie „klauzuli waloryzacyjnej” miało na celu zastosowanie oprocentowania ustalonego w oparciu o wskaźniki rynkowe odnoszące się do franka szwajcarskiego, a nie do waluty krajowej. Ustalenie wysokości świadczenia kredytobiorcy w odniesieniu do wartości franka szwajcarskiego było skutkiem a nie przyczyną wprowadzenia mechanizmu indeksacji (tą było dążenie do zastosowania niższego oprocentowania i obniżenia przez to odsetkowych kosztów kredytu).