Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Teza orzeczenia: Przesłanki ważności kredytu bankowego.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa, wskazując, że rzeczywistą przyczyną powództwa nie są rzekome wady prawne umowy, ale wzrost kursu franka szwajcarskiego. (...)Wymaga bowiem podkreślenia, że w przeciwieństwie do umowy kredytu denominowanego znana była w tym przypadku od początku kwota kredytu w złotych. (...)Problem kredytów indeksowanych do franka szwajcarskiego dotyczy zaś ogółu społeczeństwa – całej rzeszy konsumentów od najniższego poziomu świadomości ekonomiczno-prawnej, której celem było nie obracanie walutą obcą, lecz zaspokojenie podstawowej potrzeby życiowej, jaką jest własne mieszkanie. (...)Banki przekonują, że ryzyko obciążało obie strony, ponieważ frank szwajcarski mógł w kursie do złotego zarówno zmaleć, jak i wzrosnąć.

W umowie nie ma żadnej wzmianki o sposobie ustalania kursu franka szwajcarskiego, który miał mieć zastosowanie przy realizacji umowy ( umowa kredytu k. 22-27 ). (...)Przyjmuje się jednak, że kredyt denominowany lub indeksowany do waluty obcej to kredyt udzielony w złotych polskich, którego kwota jest odnoszona do waluty obcej. Kredyt taki jest kredytem złotowym, z tym, że na skutek denominacji lub indeksacji, saldo kredytu wyrażane jest w walucie obcej, do której kredyt został denominowany lub indeksowany. (...)Zamiar ten bez konsekwencji dla statusu konsumenta może się zmienić w czasie” (vide: Jacek Zandecki, Status prawny konsumenta jako strony umowy o kredyt indeksowany/denominowany do franka szwajcarskiego, Studium Prawa Publicznego, Nr 2 (22) 2018).

Ani w umowie, ani w regulaminie nie ma wzmianki o sposobie ustalania kursu franka szwajcarskiego, który miał mieć zastosowanie przy realizacji umowy ( umowa kredytu k. 154-159, k. 401-406, regulamin k. 408-428 ). (...)Przyjmuje się jednak, że kredyt denominowany lub indeksowany do waluty obcej to kredyt udzielony w złotych polskich, którego kwota jest odnoszona do waluty obcej. Kredyt taki jest kredytem złotowym, z tym, że na skutek denominacji lub indeksacji, saldo kredytu wyrażane jest w walucie obcej, do której kredyt został denominowany lub indeksowany. (...)Zamiar ten bez konsekwencji dla statusu konsumenta może się zmienić w czasie” (vide: Jacek Zandecki, Status prawny konsumenta jako strony umowy o kredyt indeksowany/denominowany do franka szwajcarskiego, Studium Prawa Publicznego, Nr 2 (22) 2018).

Z kolei aneksem nr (...) z 10 stycznia 2012 r. umożliwiono kredytobiorcom regulowanie rat kapitałowo-odsetkowych we franku szwajcarskim (po wejściu w życie tzw. ustawy antyspreadowej). W związku z tym od 23 lutego 2012 r. do 12 sierpnia 2019 r. kredyt był spłacany we frankach szwajcarskich. Ostatecznie powodowie tytułem spłaty kredytu uiścili na rzecz pozwanego banku(...)wysokości zadłużenia wynikającą z umowy kredytu hipotecznego indeksowanego do franka szwajcarskiego. (...)Na jej podstawie Bank (...) S.A. w W. zobowiązał się udzielić I. i R. M. na cele mieszkaniowe kredytu w kwocie 303.000 zł indeksowanego do waluty obcej (frank szwajcarski), tj. po przeliczeniu wypłaconej kwoty zgodnie z kursem kupna (...) wg (...) Banku (...) S.A. (§ 2 ust. 1 i 2 umowy).

Kredyt został uruchomiony i wypłacony powódce w trzech transzach, na wniosek o jego wypłatę z dnia 13 stycznia 2006 r., z proponowanym dniem wypłaty na 19 stycznia 2006 r.; średni kurs franka wynosił wówczas 2,4969 zł, a kurs wymiany, tj. kupna waluty: 2,4343 zł. (...)(...)TSUE wydanych na tle umów kredytu zawierających ryzyko kursowe (walutowe), zgodzić(...)(...)W badanej sprawie powódka, wyrażając wolę zawarcia umowy kredytu indeksowanego do franka szwajcarskiego, nie miała wpływu na kształt poszczególnych postanowień umowy poddanych ocenie z punktu widzenia ich abuzywności. (...)Nie ma przy tym żadnych przeszkód do tego, aby bez marży banku określić kursu franka szwajcarskiego, według którego powinna nastąpić wypłata kredytu oraz spłata poszczególnych jego rat.

Fakt zawarcia umowy kredytu indeksowanego do (...) co do zasady nie był między stronami sporny. (...)Powodowie wnioskowali o kredyt określając jego kwotę jako indeksowaną do waluty wymienialnej, tj. franka szwajcarskiego ( (...) ), który został wypłacony zgodnie z umową w złotówkach, zaś wysokość zadłużenia w walucie kredytu (...) , obliczana była według(...)(...)W świetle postanowień umowy kredytu zawartej w dniu 1 października 2008 r. nie budzi zatem wątpliwości, że strony zgodnie postanowiły , że kredyt adekwatnie do postulatu powodów zostanie udzielony i(...)obu przypadkach będzie on indeksowany do kursu waluty obcej, czyli franka szwajcarskiego. (...)Nie istniały wówczas jeszcze normatywne typy umowy o kredyt indeksowany bądź denominowany, które w późniejszym czasie stworzyły wyraźny – przewidziany prawem podtyp umowy kredytowej.

W świetle twierdzeń pozwu należy również podkreślić, że odniesienie do franków szwajcarskich nie nadaje kredytowi charakteru walutowego, w którym zakładane byłyby faktyczne przepływy środków pieniężnych w tej walucie. (...)Rozróżnienie kredytu denominowanego i indeksowanego prowadzi do wniosku, że w przypadku tego drugiego, klauzule waloryzacyjne nie są elementem świadczenia głównego. (...)(...)tych regulujących kwestię przeliczania samego kredytu, jak i wartości poszczególnych rat kredytowych z franków szwajcarskich na złote według kursów ustalonych w tabeli kursów banku. (...)Sama możliwość spłaty kredytu we frankach szwajcarskich, od pewnego momentu wykonywania umowy(...)dalsze ustalenia stron odnoszące się do tego mechanizmu nie mogły odnieść skutku prawnego.

Zapewniał przy tym, że frank szwajcarski jest stabilną walutą. (...)Na gruncie tej Dyrektywy wykształciło się już bogate orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej dotyczące umów kredytu denominowanego w walucie obcej (w tym wyrok w sprawie C-26/13 czy C-260/18). (...)Przyznanie sobie przez bank w ten sposób prawa do jednostronnego regulowania wysokości rat kredytu indeksowanego kursem CHF poprzez wyznaczanie w tabelach kursowych kursu kupna oraz sprzedaży franka szwajcarskiego oraz wysokości tzw. spreadu walutowego(...)(...)Nie bez znaczenia pozostaje tu także stanowisko pozwanego banku, który w odpowiedzi na pozew podał, że umowa kredytu nie jest kredytem złotowym, niezależnym od kursu CHF i niezawierającym klauzuli waloryzacyjnej, a jednocześnie oprocentowanym na podstawie franka szwajcarskiego .