Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Sąd Najwyższy zwrócił uwagę, że umowa kredytu wiążąca wysokość udzielonego kredytu oraz wysokość jego spłat z kursem waluty obcej, np. franka szwajcarskiego, nie jest sprzeczna z ogólną konstrukcją umowy kredytu przewidzianą w art. 69 ust. 1 Prawa bankowego . (...)W ocenie Sądu strony zawarły umowę kredytu denominowanego do CHF. Kredyt denominowany do waluty obcej charakteryzuje się tym, że bank udziela kredytobiorcy kredytu w wysokości CHF, ale wypłata(...)według kursu na dzień udostępnienia kredytu czy jego transz. (...)Strony złożyły zgodne oświadczenia woli, zawierając umowę kredytu denominowanego do CHF. Powodowie potrzebowali środków na spłatę kredytu zaciągniętego w innym banku i w tym celu zawarli przedmiotową umowę. (...)Istotą kredytu denominowanego do waluty obcej jest bowiem ryzyko zmiany kursu waluty, które w sposób nieograniczony obciąża kredytobiorcę.

W ocenie pozwanego nie można również przyjąć, jak robi to powód, że skutkiem ewentualnej abuzywności postanowień jest przyjęcie, że kredyt jest kredytem złotowym, niezależnym od kursu CHF (niewaloryzowanym), a jednocześnie oprocentowanym na podstawie stóp procentowych franka szwajcarskiego. (...)Łączna kwota udzielonego kredytu wyniosła 99.000,00 złotych i waloryzowana była kursem franka szwajcarskiego. (...)Przedstawiono mu dwie kalkulacje kredytu, w złotówkach oraz we franku. (...)(...)że Bank przyznał sobie prawo do jednostronnego przeliczenia kwoty kredytu na walutę waloryzacji po ustalonym przez siebie kursie oraz prawo jednostronnego regulowania wysokości rat kredytu poprzez wyznaczenia w tabelach kursowych kursu franka szwajcarskiego.

W trakcie prezentowania oferty kredytu indeksowanego kursem franka szwajcarskiego, pracownik banku wskazywał na okoliczność, że (...) jest stabilną waluta, która ulega niewielkim wahaniom kursowym. (...)Uzasadniając szczegółowo powyższe stanowisko wskazać należy, że w przedmiotowej sprawie została zawarta umowa o kredyt waloryzowany kursem franka szwajcarskiego (...) . (...)W kontekście powyższego, waluta franka szwajcarskiego miała charakter waloryzacyjny. (...)Powyższe daje podstawy do uznania, że waluta franka szwajcarskiego w tej konkretnej umowie miała charakter waloryzacyjny.

Zaoferowano im jednocześnie kredyt indeksowany kursem franka szwajcarskiego wskazując, że w stosunku do takiego kredytu, mają oni zdolność kredytową. (...)(...)rat kredytowych przy wzroście kursu franka szwajcarskiego. Strona pozwana zapewniała stronę przeciwną wyłącznie o korzyściach płynących z wyboru kredytu indeksowanego walutą frank szwajcarski, podkreślając stabilności franka szwajcarskiego w perspektywie wielu lat. „Podpisując”(...)(...)Strona powodowa w momencie zawarcia umowy nie mogła spłacać rat bezpośrednio w walucie frank szwajcarski.

Jednak saldo zadłużenia (wykorzystanego i niezwróconego kapitału kredytu), a więc kwota stanowiąca podstawę do ustalenia wysokości świadczenia kredytobiorcy, miała być wyrażona we frankach szwajcarskich, po przeliczeniu według kursu kupna wskazanego w aktualnej Tabeli banku. (...)Wprowadzenie „klauzuli waloryzacyjnej” miało na celu zastosowanie oprocentowania ustalonego w oparciu o wskaźniki rynkowe odnoszące się do franka szwajcarskiego, a nie do waluty krajowej. Ustalenie wysokości świadczenia kredytobiorcy w odniesieniu do wartości franka szwajcarskiego było skutkiem a nie przyczyną wprowadzenia mechanizmu indeksacji (tą było dążenie do zastosowania niższego oprocentowania i obniżenia przez to odsetkowych kosztów kredytu). (...)Właściwy wniosek z faktu związania stopy LIBOR z frankiem szwajcarskim jest taki, że po wyeliminowaniu klauzul indeksacyjnych dalsze obowiązywanie umowy (przyjęcie, że jest to umowa ważna) nie jest możliwe.

Strona pozwana stoi na stanowisku, że była to umowa kredytu walutowego, a nie kredytu denominowanego do waluty obcej. (...)Umowa zawarta przez Bank z powódką zaliczała się więc do drugiej ze wskazanych wyżej postaci - umowy zbliżonej do umowy kredytu denominowanego do waluty obcej. (...)(...)wzajemnych świadczeń stron z odwołaniem do kursu franka szwajcarskiego. (...)Taki mechanizm powodował, że przy wzroście kursu franka - mimo terminowej spłaty kredytu – zadłużenie kredytobiorców rosło.

Dotyczy to przede wszystkim kredytów w euro i we frankach szwajcarskich, a wynika ze znacznej różnicy w wysokości stawek referencyjnych, które są podstawą do ustalenia oprocentowania kredytu.(…) Podkreślamy jednak, że zaciągając(...)(...)W dniu 20.07.2012 r. strony zawarły aneks do umowy kredytu, pozwalający na spłatę rat kredytu bezpośrednio w CHF. Dowód: aneks – k. 34. (...)Brak jest podstaw do uznania umowy kredytu za bezwzględnie nieważną. Zawieranie umów kredytu powiązanych z walutą obcą (indeksowanych i denominowanych) jest i było dopuszczalne w świetle art. 353 1 k.c. i art. 69 ustawy Prawo bankowe w brzmieniu obowiązującym w dacie zawarcia umowy.

Teza orzeczenia: Przesłanki ważności kredytu

Zawarcie umowy poprzedzało spotkanie, w toku którego zapewniano powodów o stabilności franka szwajcarskiego, nie wyjaśniając szczegółowo zapisów umowy dotyczących zasad ustalania kursów, stosowania dwóch rodzajów kursów i jakie to niesie konsekwencje dla kredytobiorców. (...)Wymaga bowiem podkreślenia, że w przeciwieństwie do umowy kredytu denominowanego znana była w tym przypadku od początku kwota kredytu w złotych. (...)Problem kredytów indeksowanych do franka szwajcarskiego dotyczy zaś ogółu społeczeństwa – całej rzeszy konsumentów od najniższego poziomu świadomości ekonomiczno-prawnej, której celem było nie obracanie walutą obcą, lecz zaspokojenie podstawowej potrzeby życiowej, jaką jest własne mieszkanie. (...)Banki przekonują, że ryzyko obciążało obie strony, ponieważ frank szwajcarski mógł w kursie do złotego zarówno zmaleć, jak i wzrosnąć.