Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Sąd pierwszej instancji ustalił następujący stan faktyczny: W dniu 26 stycznia 2006 r. powód M. C. (1) zawarł z pozwanym (...) Bankiem Spółką Akcyjną z siedzibą w W. umowę o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych (...) , waloryzowany kursem franka szwajcarskiego. (...)W dniu 24 stycznia 2006 r. powódka M. R. (1) zawarła z pozwanym (...) Bankiem Spółką Akcyjną z siedzibą w W. umowę o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych (...) , waloryzowany kursem franka szwajcarskiego. (...)W dniu 20 stycznia 2006 r. powód A. B. oraz W. B. (1) i W. B. (2) zawarli z pozwanym (...) Bankiem Spółką Akcyjną z siedzibą w W. umowę o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych (...) , waloryzowany kursem franka szwajcarskiego. (...)W dniu 31 marca 2006 r. powódka E. i R. W. zawarli z pozwanym (...) Bankiem Spółką Akcyjną z siedzibą w W. umowę o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych (...) , waloryzowany kursem franka szwajcarskiego.

W umowie wskazano, że kwota wypłacona zostanie przeliczona zgodnie z kursem kupna franków szwajcarskich wg Tabeli Kursów Walut Obcych obowiązującej w Banku. (...)Pozwany przeliczył kwotę kredytu na walutę szwajcarską po ustalonym przez siebie kursie. (...)W §2 pkt2 umowy wskazano, że kredyt jest indeksowany do CHF, po przeliczeniu wypłaconej kwoty zgodnie z kursem kupna CHF wg Tabeli Kursu Walut Obcych obowiązującej w Banku w dniu uruchomienia kredytu lub transzy. (...)Orzeczenia te zapadły na tle umów kredytu zawartych z konsumentami i zawierających ryzyko walutowe (kredytu indeksowanego, denominowanego lub wprost kredytu walutowego).

Zachwalano stabilny kredyt we frankach. (...)Powodowie nie do końca mieli świadomość roli franka szwajcarskiego w tej umowie, nie zdawali sobie sprawy jak duże mogą być zmiany kursu waluty i jak może to wpłynąć na kapitał w złotówkach do zwrotu. (...)Nadto podał Sąd, że harmonogram spłaty rat kredytu był sporządzony we frankach szwajcarskich, zatem spłata konkretnej raty w danym dniu wymagała wykonania operacji przeliczenia wyrażonej we frankach szwajcarskich raty na złote polskie, zgodnie z postanowieniem z § 7 punkt 1 umowy. (...)W niniejszej sprawie strony zawarły umowę kredytu hipotecznego indeksowanego do franka szwajcarskiego, a przedmiotem zawartej pomiędzy stronami umowy był gotowy produkt oferowany przez pozwanego na rynku.

Następstwem takiej nieważności przedmiotowej umowy musi być zaś uznanie, że wszelkie kwoty świadczone przez powodów na rzecz pozwanego w złotych polskich i we frankach szwajcarskich są świadczeniami nienależnymi w rozumieniu art. 410 § 2 k.c. (...)Natomiast wartość franka szwajcarskiego przyjęta jest jedynie jako wskaźnik waloryzacji poszczególnych rat podlegających spłacie. (...)W uzasadnieniu powyższego wyroku Sąd zauważył, że „abuzywne jest takie postanowienie w umowie o kredyt hipoteczny, z którego wynika, że uprawnienie banku do określania wysokości kursu sprzedaży franka szwajcarskiego nie doznaje żadnych formalnie uregulowanych ograniczeń. (...)Jak już zostało to uprzednio podniesione przez Sąd, przedmiotowy kredyt nie został udzielony powodom we frankach szwajcarskich, lecz w złotych polskich.

Wprowadzenie „klauzuli waloryzacyjnej” miało na celu zastosowanie oprocentowania ustalonego w oparciu o wskaźniki rynkowe odnoszące się do franka szwajcarskiego, a nie do waluty krajowej. (...)wysokości świadczenia kredytobiorcy w odniesieniu do wartości franka szwajcarskiego było skutkiem a nie przyczyną(...)odmienny był cel ich wprowadzenia do umowy (stronom nie chodziło o(...)temu służyło zastrzeżenie oprocentowania adekwatnego do waluty, w której określono wysokość(...)(...)Właściwy wniosek z faktu związania stopy LIBOR z frankiem szwajcarskim jest taki, że po wyeliminowaniu(...)jedną z podstawowych cech umowy kredytu jest jego odpłatność. (...)W przypadku kwoty wyrażonej we frankach szwajcarskich za termin spełnienia świadczenia przyjęto upływ 14 dni od doręczenia pozwanemu pozwu.

W konsekwencji stwierdzić należy, że zastrzeżone w umowie kredytu złotowego indeksowanego/denominowanego do waluty obcej klauzule kształtujące mechanizm(...)Głównym świadczeniem kredytobiorcy (stanowiącym essentialia negotii umów kredytu, w tym kredytu indeksowanego do CHF) jest otrzymanie określonego świadczenia pieniężnego oraz zwrot kredytu. (...)Określona jest bowiem jedynie wysokość kwoty kredytu, która została wypłacona stronie powodowej i to wyłącznie w złotych polskich (§ 1 pkt 3.1 umowy), ale już nie we frankach szwajcarskich – co jest istotne z(...)wysokość zadłużenia kredytobiorców tj. co do kwoty kapitału podlegającej spłacie. (...)Składając wniosek o określoną w złotówkach kwotę, powodowie wskazali, że kwotą waluty będzie frank szwajcarski, nie mieli jednak wpływu na ustalenie sposobu przeliczenia zarówno kwoty kredytu, jak i poszczególnych rat.

Zgodnie z § 13 ust. 7 (...) , w przypadku kredytu denominowanego w walucie obcej, harmonogram spłat kredytu wyrażony jest w walucie, w której kredyt jest denominowany. (...)Oceny tej nie zmienia okoliczność, że kwota udzielonego kredytu została określona i poddana oprocentowaniu w walucie szwajcarskiej, a miała być wypłacona i spłacona w walucie polskiej. (...)Świadczy o tym również fakt, iż w pierwotnej umowie kredytu będącej kredytem złotowym, znalazły się postanowienia dotyczące kredytu denominowanego. (...)W konsekwencji jest niewątpliwe, że w rozpatrywanej sprawie pozwany przyznał sobie prawo do jednostronnego regulowania - na gruncie zawartej umowy z jej późniejszą modyfikacją - wysokości rat kredytu waloryzowanego kursem franka.

Teza orzeczenia: „Jak wynika z wyroku TSUE C-472/20 choć celem Dyrektywy 93/13 nie jest unieważnianie wszystkich umów w których znalazły się nieuczciwe warunki, to unieważnienie takie jest dopuszczalne poprzez przywrócenie sytuacji stron umowy do stanu w jakiej były przed zawarciem umowy, chyba że jest to niemożliwe. W niniejszej sprawie nie jest możliwe (...)

Świadomy i krytyczny konsument powinien wziąć pod uwagę zarówno korzyści wynikające z niskiego oprocentowania waluty franka szwajcarskiego jak i ryzyko wynikające z wyrażenia zadłużenia w walucie obcej. (...)W drugiej kolejności P. i J. Ł. poszli do (...) Banku , a tam przedstawiono im kredyt złotówkowy i kredyt w walucie. (...)Rozmawiając z klientami i przedstawiając ofertę nie nakłaniała do zawarcia umowy kredytu walutowego. (...)Zgodnie z umową (§ 2 ust. 1) Bank udzielił Kredytobiorcom kredytu w kwocie 565.000 zł denominowanego (waloryzowanego) w walucie (...) , na okres 360 miesięcy na zasadach określonych w umowie i (...) .