Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Teza orzeczenia: „Skutkiem eliminacji niedozwolonych klauzul kształtujących mechanizm indeksacji jest przekształcenie kredytu złotowego indeksowanego do waluty obcej w zwykły (tzn. nieindeksowany) kredytu złotowy, oprocentowany według stawki powiązanej ze stawką LIBOR. Zarazem należy uznać, że wyeliminowanie ryzyka kursowego, charakterystycznego dla umowy (...)

W uzasadnieniu pozwu podnieśli, że w umowie nie wskazano kursu, po jakim dojdzie do przeliczenia kwoty kredytu, powodowie nie otrzymali wypłaty środków w walucie franka szwajcarskiego. (...)Przedstawiono powodom wykres z którego wynikało, że frank ma niewielką amplitudę. Powodowie nie znaleźli w umowie ani w ogólnych warunkach jak będzie ustalany kurs franka szwajcarskiego. (...)Przy dopuszczalności występowania w obrocie wieloletnich kredytów indeksowanych i denominowanych do waluty obcej kwoty te mogą znacząco się różnić.

Doradca kredytowy pozwanego zaproponował ofertę kredyt hipotecznego indeksowanego kursem CHF, informując, iż oferta jest korzystna z uwagi na stabilność kursu franka szwajcarskiego. (...)Nie wyjaśniono jednak mechanizmu przewalutowania, uznając, iż wzrost kursu franka w stosunku do PLN do takiego poziomu jest czymś abstrakcyjnym. (...)Wyłączenie mechanizmu waloryzacji i odesłania do ustalanego przez bank kursu kupna franka powoduje niemożliwość ustalenia w walucie obcej równowartości kwoty kredytu wypłaconego w złotych. Z kolei brak mechanizmu waloryzacji i odesłania do kursu sprzedaży franka uniemożliwia ustalenie wysokości płatnych w złotych rat kredytu stanowiących równowartość rat w walucie obcej.

Ponadto naruszyły one dobre obyczaje, ponieważ doszło do wykorzystania przewagi kontraktowej banku, który dokonując wcześniej fachowej oceny ryzyka kursowego zabezpieczył swoje interesy, a nie interesy powodów, których informowano jedynie o stabilności franka szwajcarskiego. (...)Wskazano w nich, że nawet najbardziej staranny konsument nie był w stanie przewidzieć konsekwencji ekonomicznych kredytu hipotecznego we frankach szwajcarskich, który był proponowany przez banki, jako bezpieczny, bo oferowany „w najbardziej stabilnej walucie świata”. (...)przyjętego dla przeliczeń kwoty udzielonego kredytu ze „złotówek” na franka szwajcarskiego i inną wysokość kursu przyjętego przy ustalaniu wysokości wymaganej spłaty z franka szwajcarskiego na „złotówki”, a także z(...)(...)W tym miejscu należy zauważyć, że w razie sporu o ważność umowy kredytu bankowego denominowanego (indeksowanego) do obcej waluty, w której treści znajduje się niedozwolona klauzula konsumencka dotycząca sposobu tej denominacji, rozpatrzeć należy kilka możliwości rozstrzygnięcia.

Nie informowano należycie powodów o ryzyku, o tym że kurs franka szwajcarskiego będzie miał istotny wpływ na saldo kredytu. (...)Kredytobiorca nie jest bowiem zobowiązany do zwrotu wyrażonej w złotych kwoty wykorzystanego kredytu i zapłaty odsetek od niej, a do zwrotu, jednak również w złotych, równowartości określonej kwoty wyrażonej we frankach szwajcarskich, powstałej na skutek przeliczenia kwoty kredytu. (...)Wprowadzenie „klauzuli waloryzacyjnej” miało na celu zastosowanie oprocentowania ustalonego w oparciu o wskaźniki rynkowe odnoszące się do franka szwajcarskiego, a nie do waluty krajowej. (...)Odnosząc się do treści oświadczenia „Informacją dla Wnioskodawców(...)ryzyku wynikającym z faktu zaciągnięcia kredytu we frankach szwajcarskich (CHF).

Należy również podkreślić, że odniesienie do franków szwajcarskich nie nadaje kredytowi charakteru walutowego, w którym zakładane byłyby faktyczne przepływy środków pieniężnych w tej walucie. (...)Rozróżnienie kredytu denominowanego i indeksowanego prowadzi do wniosku, że w przypadku tego drugiego, klauzule waloryzacyjne nie są elementem świadczenia głównego. (...)(...)tych regulujących kwestię przeliczania samego kredytu, jak i wartości poszczególnych rat kredytowych z franków szwajcarskich na złote według kursów ustalonych w tabeli kursów banku. (...)Sama możliwość spłaty kredytu we frankach szwajcarskich, od pewnego momentu wykonywania umowy(...)dalsze ustalenia stron odnoszące się do tego mechanizmu nie mogły odnieść skutku prawnego.

Sąd Najwyższy zwrócił uwagę, że umowa kredytu wiążąca wysokość udzielonego kredytu oraz wysokość jego spłat z kursem waluty obcej, np. franka szwajcarskiego, nie jest sprzeczna z ogólną konstrukcją umowy kredytu przewidzianą w art. 69 ust. 1 Prawa bankowego . (...)W ocenie Sądu strony zawarły umowę kredytu denominowanego do CHF. Kredyt denominowany do waluty obcej charakteryzuje się tym, że bank udziela kredytobiorcy kredytu w wysokości CHF, ale wypłata(...)według kursu na dzień udostępnienia kredytu czy jego transz. (...)Strony złożyły zgodne oświadczenia woli, zawierając umowę kredytu denominowanego do CHF. Powodowie potrzebowali środków na spłatę kredytu zaciągniętego w innym banku i w tym celu zawarli przedmiotową umowę. (...)Istotą kredytu denominowanego do waluty obcej jest bowiem ryzyko zmiany kursu waluty, które w sposób nieograniczony obciąża kredytobiorcę.

(...)określona kwota pieniężna – suma kredytu, której zasady spłaty określa ta właśnie umowa W realiach i okolicznościach przedmiotowej sprawy powód zawarł z pozwanym umowę kredytu indeksowanego do waluty obcej – do franka szwajcarskiego. (...)na powodach ciążył obowiązek spłaty kredytu wraz z odsetkami, opłatami i(...)ust. 1. i 2. regulaminu kredytu hipotecznego udzielonego przez (...) ),(...)(...)W tym przypadku waluta obca – frank szwajcarski, pełnił rolę miernika wartości świadczenia kredytobiorcy bowiem raty kredytu miały być spłacane w złotych polskich w kwotach odpowiadających wartości pewnych ilości waluty obcej. (...)W zasadzie nowelizacja ta potwierdziła i usystematyzowała dopuszczalność zawierania umów o kredyt denominowany lub indeksowany do waluty obcej.

(...)– która to operacja prowadziła do ustalenia wysokości zobowiązania kredytobiorców –(...)CHF miały być liczone odsetki, kredyt miał być zgodnie z umową(...)(...)W kontekście powyższego, waluta franka szwajcarskiego miała charakter waloryzacyjny. (...)W kredycie denominowanym kwota kredytu jest wyrażona w walucie obcej, a zostaje wypłacona w walucie krajowej według klauzuli umownej opartej na kursie kupna waluty obcej obowiązującym w dniu uruchomienia kredytu, zaś spłata kredytu następuje w walucie krajowej. (...)Powyższe daje podstawy do uznania, że waluta franka szwajcarskiego w tej konkretnej umowie miała charakter waloryzacyjny.