Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Teza orzeczenia: Prawem zatrzymania na podstawie 496 kc w zw z art 497 kc objęte sa wylacznie swiadczenia strony spelnione na podstawie niewaznej umowy. Nie mozna rozciągac prawa zatrzymania wynikajacego z tych przepisow na roszczenia o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z kapitalu.

Z samego faktu wyboru przez powódkę kredytu waloryzowanego nie można wywieźć, że postanowienia umowy o ten kredyt, były z nią indywidualnie uzgadniane,(...)z wyrażenia woli zawarcia umowy kredytu denominowanego nie można wywieźć, że powódka została należycie poinformowana o ryzyku kredytowym. (...)W okolicznościach niniejszej sprawy mamy więc do czynienia z kredytem indeksowanym Świadczenie kredytodawcy miało bowiem(...)w PLN, a odwołanie się do wartości tego świadczenia w CHF(...)(...)Wyłączenie mechanizmu waloryzacji i odesłania do ustalanego przez bank kursu kupna franka powoduje niemożliwość ustalenia w walucie obcej równowartości kwoty kredytu wypłaconego w złotych. Z kolei brak mechanizmu waloryzacji i odesłania do kursu sprzedaży franka uniemożliwia ustalenie wysokości płatnych w złotych rat kredytu stanowiących równowartość rat w walucie obcej.

Umowa stanowi zatem typowy kredyt złotowy indeksowany do waluty franka szwajcarskiego. (...)Dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie ma czy poszczególne postanowienia umowy były indywidualnie uzgadniane z powódką i jaki był zakres pouczenia powódki jako konsumenta o podejmowanym ryzyku zaciągnięcia zobowiązania denominowanego waluty franka szwajcarskiego. (...)Z zeznań powódki jasno wynika, że warunki umowy były ustalone we wzorcu umowy (formularzu) oraz, że nie została odpowiednio pouczona o ryzyku wzrostu kursu franka szwajcarskiego i wpływu wzrostu kursu na warunki spłaty kredytu, i co najważniejsze wysokość pozostałego do spłaty zadłużenia. (...)Przede wszystkim powódki nie pouczono o możliwości nieograniczonego wzrostu kursu franka w stosunku do złotego i przekładaniu się tego wzrostu na wysokość, ale także na sumę kredytu pozostałą do spłaty, informując jednocześnie o stabilności kursu waluty szwajcarskiej na przestrzeni wielu lat.

Powód udał się do firmy (...) , gdzie doradca przedstawił powodowi zarówno kredyty w złotówkach jak i we frankach oraz poinformował go, że rata kredytu we frankach będzie znacząco niższa. (...)W dacie zawierania umowy kredytu musi dojść do ustalenia wysokość kredytu, a tym samym wysokości zobowiązania(...)indeksacji walutą obcą, także kursem franka szwajcarskiego. (...)Mechanizmy, służące do przeliczania złotych na franki szwajcarskie, by mogły być stosowane, muszą być uzgodnione i zaakceptowane przez obie strony w dacie zawierania umowy. (...)Przeliczenie franków na złotówki i odwrotnie ma następować przy przyjęciu kursów wynikających z tabel kursowych pozwanego, zatem to bank uzyskał wyłączne prawo do określania kursu CHF dla potrzeb rozliczeń.

(...)złotych po przeliczeniu według kursów franka obowiązujących w banku kredytującym. (...)Kredyt wszak udzielony został powodom i spłacie podlegał w złotych, a kurs franka stanowił w umowie miernik przeliczeń zobowiązań z franków na złote. (...)Jak już wszak wskazano kredyt udzielony został powodom w złotych i w złotych podlegał spłacie, a kurs franka stanowił w umowie jedynie miernik przeliczeń zobowiązań z franków na złote. (...)Wyłączenie mechanizmu denominacji i pominięcie odesłania do kursu kupna franka czyniło niemożliwym określenie podlegającej wypłacie w złotych kwoty kredytu oznaczonego we frankach, tym samym odpadała realizacja funkcji umowy o kredyt w złotych denominowany kursem franka.

Na jej podstawie udzielono powodowi kredytu w kwocie 130 000 zł, denominowanego (waloryzowanego) w walucie CHF, na okres do 10 sierpnia 2033 r. (...)Powodowi w (...) Banku zaoferowano kredyt indeksowany, przekonując że jest najkorzystniejszy i bezpieczny z uwagi na stabilność franka. (...)(...)sposób bank będzie ustalał kurs franka szwajcarskiego ani które wskazywałyby na przekazanie informacji pozwalających realnie ocenić zakres ryzyka kursowego w wieloletniej perspektywie oraz jego wpływ na stan zadłużenia i rzeczywisty koszt kredytu. (...)dowód z przesłuchania stron ograniczony do przesłuchania powoda sąd ustalił, że powód był zapewniany, że frank szwajcarski jest stabilną walutą, chociaż oczywistym(...)przeświadczeniem, że kurs waluty obcej, do której indeksowany jest udzielony w złotych kredyt nie ulegnie zmianom przez cały(...)

Ponadto do art. 69 dodano ust. 3, zgodnie z którym w przypadku umowy o kredyt denominowany lub indeksowany do waluty innej niż waluta polska,(...)spłaty pełnej lub częściowej kwoty kredytu bezpośrednio w tej walucie. (...)Ryzyka Systemowego z dnia 21 września 2011 r. dotyczących kredytów walutowych wskazano, że nawet najbardziej staranny konsument nie był w stanie przewidzieć konsekwencji ekonomicznych kredytu hipotecznego we frankach szwajcarskich, który był proponowany przez banki,(...)(...)W tym stanie rzeczy wskazać należy, że rozstrzygnięcie sprawy zależne jest od oceny prawnej zawartej między stronami umowy, w tym przede wszystkim w zakresie skutków wynikających z postanowień umownych przewidujących indeksację wzajemnych świadczeń stron z odwołaniem do kursu franka szwajcarskiego. (...)To wszystko w sytuacji, gdy w oczywisty sposób w sprawie nie wykazano, by faktyczny, nadzwyczajny stopień deprecjacji waluty polskiej w stosunku do franka szwajcarskiego był przewidywany przez którąkolwiek ze stron umowy w chwili jej zawierania.

Przechodząc do istoty sprawy, sąd I instancji przyjął, że kredyt udzielony powodom został udzielony w złotych polskich, a nie w walucie obcej – franku szwajcarskim. (...)Rezultatem takiej wykładni jest ustalenie, że strony zobowiązane rozliczać się zgodnie z kursem zwyczajowym dla przeliczeń walutowych, tj. wg średniego kursu NBP dla franka szwajcarskiego. (...)Był to wyliczany na bieżąco kurs średni franka szwajcarskiego jako określonej w § 1 waluty obcej wymienialnej. (...)Prawo wekslowe poprzez jego niezastosowanie w sytuacji uznania za bezskuteczne postanowień umownych przewidujących mechanizm indeksacji kredytu indeksowanego - zgodnie z wolą stron - kursem franka szwajcarskiego.

Powód wybrał kredyt we frankach. (...)Zaznaczono, że powodowie nie do końca mieli świadomość roli franka szwajcarskiego w tej umowie. (...)Zgodnie z umową harmonogram spłaty rat kredytu był sporządzony we frankach szwajcarskich, zatem spłata konkretnej raty w danym dniu wymagała wykonania operacji przeliczenia wyrażonej we frankach szwajcarskich raty na złote polskie, zgodnie z postanowieniem z § 4 umowy. (...)W niniejszej sprawie strony zawarły umowę kredytu hipotecznego, denominowanego do franka szwajcarskiego.