Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 lutego 2019 roku

Sąd Rejonowy w Świdnicy IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie :

Przewodniczący: SSR Magdala Piątkowska

Protokolant : Karolina Nowicka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 lutego 2019 roku w Ś.

sprawy z odwołania W. S. - W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W.

w sprawie (...)

o zwrot zasiłku chorobowego

zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W. w sprawie (...) z dnia 17.01.2018 roku

w ten sposób, iż ustala brak obowiązku zwrotu pobranego zasiłku chorobowego wraz z odsetkami opisanego w zaskarżonej decyzji.

UZASADNIENIE

Powódka W. W. wniosła odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w W. z dnia 17 stycznia 2018 roku , którą zobowiązano ją do zwrotu zasiłku chorobowego za okresy 6-16.11.2016r. i 1-16.12.2016r. wobec wykonywania w trakcie zwolnienia lekarskiego pracy w ramach umowy zlecenia. W uzasadnieniu wskazała , iż jest zatrudniona w Ośrodku Pomocy (...) i większość jej pracy polega na odwiedzaniu petentów w miejscu zamieszkania. Na zwolnieniu lekarskim przebywała w związku z operacją stopy, a zatem niezdolna była do wykonywania pracy w (...). Mogła natomiast realizować umowę zlecenia, która nie wymagała od niej wychodzenia z domu. Powódka wskazała, iż niemiała świadomości, że nie może w trakcie zwolnienia wykonywać w domu czynności związanych z umową zlecenia tym bardziej, iż do ZUS odprowadzane były składki zdrowotne z tytułu umowy zlecenia, a nie była wzywana do złożenia wyjaśnień, nie został jej zasiłek wstrzymany, nie została pouczona, iż świadczyć umowy zlecenia nie może.

W uzasadnieniu strona pozwana wniosła o oddalenie odwołania i zasądzenie kosztów postepowania według norm przepisanych. W uzasadnieniu powołano podstawę prawną decyzji, a to art. 17 ust.1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa /DZU z 2017r. poz.1368 ze zm./ oraz art. 84 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych /DZU z 2017r. poz1778 ze zm./. Powołano się przede wszystkim na dowody w postaci umów zlecenia podpisywanych przez powódkę w spornym okresie , a zatem pracę zarobkową w okresie zwolnienia.

Wyrokiem z dnia 3 lipca 2018r. tutejszy sąd zmienił zaskarżoną decyzję ustalając, iż świadczenie nie było nie należne i ustalając brak obowiązku jego zwrotu. (k.12)

Na skutek apelacji strony pozwanej Sąd Okręgowy w Świdnicy uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał do ponownego rozpoznania. (k.40)

Przy ponownym rozpoznaniu Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka W. W. w spornym okresie zatrudniona była na podstawie umowy o pracę w Ośrodku Pomocy (...) w B.. Praca powódki polega w większości na prowadzeniu wywiadów środowiskowych w miejscu zamieszkania osób ubiegających się o świadczenia z pomocy społecznej.

W okresach od dnia 6 listopada 2016 roku do dnia 16 listopada 2016 roku i od dnia 1 grudnia 2016 roku do dnia 16 grudnia 2016 roku powódka miała orzeczoną niezdolność do pracy w związku z przebytym zabiegiem operacyjnym korekcji palucha koślawego lewej stopy i pobierała zasiłek chorobowy.

We wskazanych okresach powódka na podstawie umów zleceń świadczyła pracę dla firmy (...) S.A. z siedzibą w L.. Zlecone zadania wykonywała w domu drogą elektroniczną. Dokumenty do pracy otrzymywała pod koniec każdego miesiąca i do 5-go następnego miesiąca wykonywała zlecenie. W spornym okresie powódka osiągnęła z tytułu umowy zlecenia :za październik 2016r. 2.850 zł. netto , za listopad 2016r. – 3.950 zł. netto, za grudzień 2016r. -600 zł. netto. Przy pracy stopę trzymała na podwyższeniu.

Dowód: akta ZUS ( w załączeniu)

Zeznania powódki e-protokół k. 57

Przy tak ustalonym stanie faktycznym sąd zważył:

Odwołanie podlegało uwzględnieniu w zakresie ustalenia braku obowiązku zwrotu pobranego świadczenia.

Zgodnie z art. 17 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa ubezpieczony wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystujący zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia.

Jak wynika z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, w tym także z zeznań powódki, w okresie orzeczonej niezdolności do pracy powódka wykonywała pracę zarobkową na rzecz zleceniodawcy (...) S.A. z siedzibą w L., a zatem prawidłowo organ rentowy przyjął, iż powódka utraciła prawo do zasiłku chorobowego za sporne okresy.

Aby jednak ustalić obowiązek zwrotu takiego nienależnie pobranego świadczenia na podstawie art. 84 ust1. ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych muszą zaistnieć przesłanki art. 84.2, zgodnie z którym za kwoty nienależnie pobranych świadczeń uważa się:

1) świadczenia wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie prawa do świadczeń albo wstrzymanie ich wypłaty w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca świadczenie była pouczona o braku prawa do ich pobierania;

2) świadczenia przyznane lub wypłacone na podstawie nieprawdziwych zeznań lub fałszywych dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzania w błąd organu wypłacającego świadczenia przez osobę pobierającą świadczenia.

Na podstawie zebranych w sprawie dowodów nie można przyjąć, aby powódka świadomie wprowadziła organ w błąd na skutek wskazanych w przepisie działań bądź jakichkolwiek innych ( art. 84 ust2 pkt2 ). Łącząca ją ze zleceniodawcą umowa była sformalizowana i zgłoszona także w organie rentowym, podobnie jak umowa o pracę powódki. Fakt niezdolności do pracy powódki z uwagi na charakter wykonywanych przez nią obowiązków, po zabiegu wykonanym na stopie, nie budził wątpliwości, podobnie jak to, że praca w domu z uniesioną stopą nie pogarszała stanu zdrowia i nie przedłużała niezdolności do pracy.

Co do przesłanek z art. 84 ust.1 pkt 1 również nie zostały one spełnione w zakresie świadomości powódki o braku prawa do pobierania zasiłku. Obowiązek zwrotu świadczenia obciąża tylko tego, kto przyjął świadczenie w złej wierze, mając świadomość jego nienależności. W orzecznictwie sądowym, dotyczącym problematyki zwrotu nienależnie pobranych świadczeń, ugruntowany jest pogląd o możliwości domagania się przez organ rentowy zwrotu nienależnie pobranego świadczenia tylko wówczas, gdy ubezpieczonemu można przypisać złą wolę, przy czym dla ustalenia obowiązku zwrotu nienależnie pobranego świadczenia, decydujące znacznie ma świadomość i zamiar ubezpieczonego, który pobrał świadczenie w złej wierze.

Postępowanie dowodowe w niniejszej sprawie nie pozwala uznać, by powódka pobrała świadczenie w złej wierze. Strona pozwana nie wykazała, aby powódka pouczona została o braku prawa do pobierania świadczeń, bowiem w aktach organu rentowego brak jest jakiejkolwiek decyzji zawierającej pouczenie, z którego wynikałoby kiedy i w jakich okolicznościach następuje zwrot nienależnie pobranych świadczeń, a powódka zaprzeczyła, aby takie pouczenie w jakiejkolwiek formie otrzymała, bądź wiedzę co do nienależności świadczenia miała z innego źródła. Powódka w sposób kategoryczny i rzeczowo uzasadniony złożyła w tym zakresie oświadczenie w formie dowodu z zeznania strony.

Mając zatem na uwadze powyższe sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ §2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję jak w sentencji.