Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 września 2020 roku

Sąd Okręgowy w Lublinie II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący Sędzia Sądu Okręgowego Dariusz Iskra (sprawozdawca)

Sędziowie: Sędzia Sądu Okręgowego Dorota Modrzewska-Smyk

Sędzia Sądu Okręgowego Marta Postulska-Siwek

po rozpoznaniu w dniu 23 września 2020 roku w Lublinie, na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa M. S. (1) i M. S. (2)

przeciwko A. S.

o zapłatę kwoty 5200 zł (pięć tysięcy dwieście złotych) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 6 listopada 2016 roku do dnia zapłaty

na skutek apelacji powoda od wyroku Sądu Rejonowego w C. z dnia 4 lutego 2019 roku, w sprawie(...)

I. zmienia zaskarżony wyrok:

1) w punkcie 1 w ten sposób, że oddala powództwo również w części obejmującej żądanie zasądzenia kwoty 5000 zł (pięć tysięcy złotych) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 6 listopada 2016 roku do dnia zapłaty,

2) w punkcie 3 w ten sposób, że zasądza od M. S. (1) i M. S. (2) na rzecz A. S. kwoty po 461,25 zł (czterysta sześćdziesiąt jeden złotych dwadzieścia pięć groszy) od każdego z nich tytułem zwrotu kosztów procesu,

3) w punkcie 4 w ten sposób, że nakazuje pobrać od M. S. (1) i M. S. (2) na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w C. kwoty po 798,68 zł (siedemset dziewięćdziesiąt osiem złotych sześćdziesiąt osiem groszy) od każdego z nich tytułem nieuiszczonych wydatków;

II. zasądza od M. S. (1) i M. S. (2) na rzecz A. S. kwoty po 350 zł (trzysta pięćdziesiąt złotych od każdego z nich) tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

Dorota Modrzewska-Smyk Dariusz Iskra Marta Postulska-Siwek

Sygn. akt II Ca 374/19

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 14 grudnia 2016 roku, wniesionym do Sądu Rejonowego wŁ. dnia 2 stycznia 2017 roku, powodowie – M. S. (1) i M. S. (2) wnieśli o zasądzenie solidarnie od pozwanego – A. S. kwoty 5200 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 4 listopada 2016 roku do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu żądania powodowie wskazali, że pozostają w związku małżeńskim oraz że dniu 26 października 2016 roku dokonali zakupu pojazdu V. (...), rok produkcji 1999, VIN (...), w komisie samochodowym w C. prowadzonym przez pozwanego. Prowadzący komis zapewniał powodów o dobrym stanie technicznym pojazdu oraz braku wad ukrytych. Powodowie wskazali, że zakupu pojazdu dokonali do majątku wspólnego.

Powodowie wskazali, że na drugi dzień po zakupie pojazdu M. S. (1) dokonał wymiany oleju silnikowego. Po odpaleniu samochodu w kanale okazało się, że z okolic sprzęgła dochodzą niepokojące odgłosy. Olej w samochodzie był gęsty i nie przypominał normalnego oleju silnikowego, co zaniepokoiło powoda. Po wymianie i zalaniu nowego okazało się, że samochód bardzo dymi i z rury wydechowej czuć zapach spalonego oleju silnikowego.

Następnie powód wskazał, że skontaktował się z pozwanym i oświadczył, że zarówno on, jak i żona odstępują od umowy. Pierwotnie pozwany nie zaprzeczał istnieniu wad i stwierdził, że przyjmie pojazd i zwróci pieniądze. Powodowie zorganizowali transport pojazdu do C. celem zwrotu świadczeń wzajemnych, jednak po przyjeździe na miejsce pozwany stwierdził, że samochód faktycznie miał wady, ale pieniędzy nie zwróci. Powód wrócił więc z samochodem do domu. Wtedy też zapoznał się ze złymi opiniami o sprzedawcy zamieszczonymi na forach internetowych i postanowił skierować sprawę do sądu.

Powodowie wskazali, że w dniu 2 listopada 2016 roku udali się do T. C., który dokonał wstępnego badania technicznego pojazdu, stwierdzając istnienie istotnych wad pojazdu. Zgodnie z treścią opinii, samochód posiada wady istotne, co uprawniało powodów do odstąpienia od umowy. W związku z tym w dniu 3 listopada 2016 roku powodowie za pośrednictwem pełnomocnika wystosowali do pozwanego pismo wraz z oświadczeniem pisemnym o odstąpieniu od umowy.

Powodowie wskazali, że dochodzona kwota obejmuje zwrot zapłaconej ceny oraz odszkodowania w związku ze stratami poniesionymi z powodu istnienia wad (500 zł – koszty transportu samochodu i 200 zł – koszty sporządzenia opinii).

*

Pozwany – A. S., reprezentowany przez pełnomocnika, nie uznał powództwa i wniósł o jego oddalenie oraz o zasądzenie od powodów solidarnie na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego (k. 24-25).

*

Postanowieniem z dnia 17 marca 2017 roku Sąd Rejonowy w Ł. przekazał sprawę według właściwości do Sądu Rejonowego w C. (k. 30).

*

Wyrokiem z dnia 4 lutego 2019 roku Sąd Rejonowy w C.:

1. zasądził od pozwanego A. S. solidarnie na rzecz M. S. (1) i M. S. (2) kwotę 5000 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 6 listopada 2016 roku do dnia zapłaty;

2. oddalił powództwo w pozostałej części;

3. zasądził od A. S. solidarnie na rzecz M. S. (1) i M. S. (2) kwotę 3722 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania;

4. nakazał pobrać od A. S. na rzecz Skarbu Państwa (Sądu Rejonowego w C. kwotę 1533,50 zł i solidarnie od M. S. (1) i M. S. (2) kwotę 63,90 zł tytułem zwrotu tymczasowo poniesionych wydatków (k. 246).

W uzasadnieniu wyroku Sąd Rejonowy ustalił, że w dniu 26 października 2016 roku została zawarta między M. S. (1), jako kupującym, a A. S. prowadzącym (...), jako sprzedającym, umowa sprzedaży samochodu osobowego marki V. (...), rok produkcji 1999, VIN (...), za kwotę 4500 zł. Umowa została zawarta ustnie, po uprzednim sprawdzeniu wizualnym pojazdu przez powoda i jego kolegę. Następnie pozwany wystawił fakturę potwierdzającą zakup pojazdu, w treści której wskazał M. S. (2) jako nabywcę, co nastąpiło na wyraźne życzenie kupującego, który zamierzał zarejestrować samochód na żonę i auto przeznaczyć do jej wyłącznego użytku.

Sąd Rejonowy ustalił, że w treści faktury, drobnym drukiem zawarto zapis następującej treści: „Sprzedający nie zna rzetelnego przebiegu pojazdu. Kupujący oświadcza, że stan pojazdu jest mu znany, i nie będzie zgłaszał żadnych roszczeń w stosunku do komisanta, ma obowiązek przerejestrować samochód w ciągu 30 dni od daty zakupu, oraz potwierdza odbiór kluczyków oraz kompletu dokumentów. Kupujący został poinformowany przed zakupem o możliwości sprawdzenia stanu technicznego na dowolnej stacji diagnostycznej. Kupującemu nie przysługuje prawo zwrotu zakupionego pojazdu. Kupujący rezygnuje z prawa rękojmi i gwarancji. Kupujący skorzystał/nie skorzystał z możliwości usługi (...). Kupujący został poinformowany o odpowiedzialności karnej (art. 233 kk) za poświadczenie nieprawdy własnoręcznym podpisem”.

Sąd Rejonowy ustalił, że pojazd będący przedmiotem umowy został sprowadzony przez pozwanego w dniu 21 października 2016 roku z Niemiec. Tego też dnia został przedstawiony w ofercie handlowej w internecie na stronie OTOMOTO.

Sąd Rejonowy ustalił, że po zakupie pojazdu M. S. (1) udał się nim do swojego miejsca zamieszkania. Następnego dnia powód dokonał wymiany oleju silnikowego i stwierdził wówczas, że z okolic sprzęgła wydobywają się niepokojące odgłosy. Powoda zaniepokoiło, że olej był gęsty i nie przypominał normalnego oleju silnikowego. Po odpaleniu samochodu okazało się, że samochód bardzo dymi i z rury wydechowej czuć zapach spalonego oleju silnikowego. Powyższe usterki stwierdzone w pojeździe po wymianie oleju powód zakomunikował pozwanemu przez telefon. Uzgodniono, że nabywca przywiezie samochód do komisu. Powód następnego dnia przywiózł zakupione auto na lawecie. Pozwany zaproponował naprawę, na co powód nie wyraził zgody, domagał się zwrotu pieniędzy i chciał pozostawić samochód w komisie. Na powyższe nie wyraził zgody właściciel komisu. Za transport pojazdu do C. powód zapłacił 500 zł.

Sąd Rejonowy ustalił, że po powrocie do miejsca zamieszkania powodowie zwrócili się do rzeczoznawcy samochodowego T. C. w celu wydania opinii technicznej (oceny stanu technicznego zakupionego przez nich pojazdu). Opinia taka została sporządzona w dniu 2 listopada 2016 roku. Wynikało z niej jednoznacznie, że „przedstawiony do badań samochód z jednostką napędową w stanie niezdatności”.

Sąd Rejonowy ustalił, że po uzyskaniu powyższej opinii powodowie zwrócili się do pozwanego za pośrednictwem pełnomocnika z informacją o stwierdzonych wadach i oświadczeniem o odstąpieniu od umowy. Zażądali jednocześnie zwrotu ceny nabycia i poniesionych kosztów.

Sąd Rejonowy wskazał, że opinia biegłego z dziedziny motoryzacji, mechaniki pojazdów i urządzeń Ł. A. potwierdziła, że silnik przedmiotowego pojazdu jest niesprawny. Świadczyły o tym następujące objawy: wyciek oleju silnikowego, zaolejone świece zapłonowe, nierówne ciśnienie sprężenia układu korbowo-tłokowego, silne zadymienie po rozgrzaniu silnika do 90 stopni, nierówna praca silnika na biegu jałowym, szarpanie. Biegły oszacował, że koszt naprawy polegający na usunięciu wad przy użyciu części oryginalnych wyniósłby 13277,46 zł brutto, a przy użyciu części zamiennych – 10093,81 zł brutto. Ponadto z opinii wynika, że zastosowanie oleju silnikowego 10w40 nie spowodowało uszkodzenia silnika w postaci jego rozszczelnienia w układzie korbowo-tłokowym i samej głowicy. Biegły stwierdził też, że ujawnione podczas oględzin usterki spotyka się zwykle po długiej eksploatacji pojazdu. Zaobserwowane objawy usterek mogły być widoczne podczas zakupu, ale jeżeli był użyty uszczelniacz do paliwa, to objawy te mogły na krótko zostać zniwelowane. Ponadto biegły wskazał, że co prawda nie stwierdził faktu użycia uszczelniacza, bo powód po zakupie pojazdu dokonał wymiany oleju, jednak widoczne były ślady użycia agresywnej chemii do czyszczenia pojazdu, to jest elementów zewnętrznych silnika. Wskazał, że takie postępowanie nie jest właściwe, gdyż powoduje uszkodzenie kolejnych elementów silnika. W ocenie biegłego naprawa tego pojazdu jest z ekonomicznego punktu widzenia nieopłacalna.

Sąd Rejonowy wskazał dowody, na podstawie których dokonał ustaleń faktycznych w sprawie, oraz przedstawił swoje stanowisko w zakresie oceny dowodów.

Sąd Rejonowy uznał, że powództwo jest zasadne w zakresie kwoty 5000 zł.

Sąd Rejonowy przytoczył treść przepisów art. 556 k.c., art. 556 ¹ § 1 k.c. oraz art. 556 ² k.c. i wskazał, że w rozpoznawanej sprawie wada w postaci niesprawnego silnika stwierdzona przez biegłego z zakresu mechaniki Ł. A. wynika z normalnego długotrwałego korzystania z rzeczy bądź też nadmiernego korzystania i w zasadzie pozwany nie powinien ponosić za nią odpowiedzialności, o ile kupujący w chwili zakupu wiedziałby o stopniu zużycia silnika. Samochód, który powodowie nabyli, to siedemnastoletnie auto i niewątpliwie w toku jego eksploatacji tego rodzaju usterka mogła wystąpić.

Sąd Rejonowy wskazał, że sprzedany pojazd po sprowadzeniu go z zagranicy został poddany zabiegom polegającym na czyszczeniu i szorowaniu elementów silnika z zastosowaniem agresywnej chemii. Czynności te z punktu widzenia zasad użytkowania pojazdu są niewskazane, wręcz szkodliwe. Skoro zostały zastosowane, to niewątpliwie po to, aby „poprawić” kondycję pojazdu, a tym samym ukryć jego rzeczywisty stopień zużycia. Ponadto sprzedawca zapewniał, że stan techniczny pojazdu jest bardzo dobry. Takiej treści ogłoszenie pojawiło się na stronie OTOMOTO.

Sąd Rejonowy uznał, że jest wysoce prawdopodobne, że samochód, który powód zakupił i którym przejechał około 150 km, miał dolany do płynu silnikowego tak zwany uszczelniacz, powodujący chwilowe „zamaskowanie” prawdziwego stanu technicznego pojazdu. Powyższa okoliczność nie została wprawdzie potwierdzona, bo powód natychmiast po dojechaniu do domu wymienił płyn silnikowy, jednak po zalaniu nowego natychmiast zauważył niepokojące zmiany w funkcjonowaniu pojazdu, których wcześniej nie dostrzegał. Od razu też zaalarmował sprzedawcę. Dochował zatem aktów staranności.

Sąd Rejonowy przytoczył treść przepisów art. 560 § 1 i 4 k.c. i wskazał, że samochód osobowy marki V. (...) posiadał wady silnika w postaci uszkodzenia silnika (nadmiernego zużycia jego górnej części – głowicy, pierścieni) uniemożliwiającego jego normalną eksploatację. To zaś pozwala uznać stwierdzone uszkodzenia jako wadę istotną.

Sąd Rejonowy wskazał, że umowa sprzedaży samochodu została zawarta między M. S. (1), jako osobą fizyczną, a A. S. prowadzącym działalność gospodarczą w formie komisu samochodowego, zatem była to umowa konsumencka. Umowa została zawarta w formie ustnej.

W ocenie Sądu Rejonowego bezskuteczne są zastrzeżenia wymienione w fakturze VAT nr (...), a wada pojazdu została przez pozwanego zatajona.

Sąd Rejonowy uznał, że oświadczenie powoda o odstąpieniu od umowy sprzedaży było skuteczne.

Sąd Rejonowy przytoczył treść przepisu art. 566 § 1 k.c. i wyjaśnił, że powodowie wykazali wysokość poniesionych kosztów (500 zł) związanych z transportem pojazdu w celu jego zwrotu do miejsca zakupu, to jest do komisu w C..

Sąd Rejonowy uznał, że powodowie nie wykazali kosztów zawiązanych z badaniem stanu technicznego pojazdu, gdyż nie przedłożyli żadnego rachunku ani faktury za sporządzenie opinii prywatnej, za którą to domagają się zwrotu kwoty 200 zł.

Jako podstawę prawną rozstrzygnięcia o kosztach procesu Sąd Rejonowy wskazał przepisy art. 100 k.p.c., a rozstrzygnięcia o nieuiszczonych wydatkach przepis art.113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

*

Od wyroku z dnia 4 lutego 2019 roku apelację wniósł A. S., reprezentowany przez pełnomocnika, zaskarżając wyrok w części obejmującej rozstrzygnięcia zawarte w punktach 1, 3 i 4.

Pozwany zarzucił „mający wpływ na treść zaskarżonego wyroku błąd w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia polegający na uznaniu, że:

a) uprawnienie kupującego z art. 560 § 1 k.c. o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy pozbawia sprzedawcę uprawnienia do niezwłocznej i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego wymianie rzeczy wadliwej na wolną od wad, albo usunięciu wady,

b) oświadczenie o odstąpieniu od umowy było skuteczne, pomimo faktu, iż w aktach sprawy brakuje dowodu doręczenia pisma, a pozwany zaprzecza, że takie pismo otrzymał,

c) powód nie wiedział o wadzie silnika w chwili zawarcia umowy, pomimo, iż biegły z dziedziny motoryzacji, mechaniki pojazdów i urządzeń jednoznacznie wskazał, że zaobserwowane objawy usterek mogły być widoczne podczas zakupu samochodu,

d) został przez sprzedawcę użyty uszczelniacz do paliwa, który te objawy mógł na krótko zniwelować, pomimo, że biegły wskazał, że nie stwierdził faktu użycia uszczelniacza

- skutkiem czego Sąd I instancji nie zastosował art. 557 § 1 k.c. i nie zwolnił pozwanego od odpowiedzialności z tytułu rękojmi”.

Pozwany wniósł o „uchylenie zaskarżonego wyroku w pkt. 1, 3 i 4 poprzez jego zmianę w postaci oddalenia powództwa w tej części wraz z zasądzeniem od powodów na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm prawem przepisanych za obydwie instancje, ewentualnie (…) o: uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania” (k. 255-262).

*

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja pozwanego jest zasadna w całym zakresie zaskarżenia, chociaż nie wszystkie zawarte w niej zarzuty i wnioski są trafne.

Na wstępie należy wskazać, że do rozpoznania apelacji miały zastosowanie przepisy Kodeksu postępowania cywilnego w brzmieniu sprzed wejścia w życie ustawy z dnia 4 lipca 2019 roku o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2019 r. poz. 1469).

Przepis art. 9 ust. 4 ustawy z dnia 4 lipca 2019 roku stanowi, że do rozpoznania środków odwoławczych wniesionych i nierozpoznanych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym.

÷

W rozpoznawanej sprawie doszło do naruszenia prawa materialnego przez Sąd pierwszej instancji przez niewłaściwe zastosowanie przepisu art. 560 § 1 zd. 1 k.c. Powołany przepis stanowi, że jeżeli rzecz sprzedana ma wadę, kupujący może złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy, chyba że sprzedawca niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego wymieni rzecz wadliwą na wolną od wad albo wadę usunie.

Z zestawienia przepisów art. 560 § 2 k.c. i art. 561 § 1 k.c. z przepisem art. 560 § 1 zd. 1 k.c. wynika, że podstawowymi roszczeniami kupującego względem sprzedawcy z tytułu rękojmi za wady fizyczne rzeczy są roszczenie o wymianę rzeczy na wolną od wad albo roszczenie o usunięcie wady.

Kupujący może wprawdzie złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy, jednakże oświadczenie takie jest bezskuteczne, jeżeli sprzedawca niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego wymieni rzecz wadliwą na wolną od wad albo wadę usunie.

W rozpoznawanej sprawie Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił, że po twierdzeniu usterek w pojeździe po wymianie oleju powód zawiadomił o tym pozwanego telefonicznie i uzgodniono, że nabywca przywiezie samochód do komisu.

Sąd Rejonowy prawidłowo również ustalił, że następnego dnia po rozmowie telefonicznej powód przywiózł do pozwanego samochód na lawecie. Pozwany zaproponował naprawę, na co powód nie wyraził zgody, domagał się zwrotu ceny i w związku z tym chciał pozostawić samochód w komisie, na co jednak nie wyraził zgody sprzedawca.

Powyższe ustalenia znajdują potwierdzenie nie tylko w przeprowadzonych przez Sąd Rejonowy dowodach, ale także, w szczególności gdy chodzi o deklarację naprawy samochodu, w zgodnych twierdzeniach samych stron. Już podczas pierwszego przesłuchania M. S. (1) wyjaśnił, że kiedy przywiózł samochód do pozwanego i pokazał pozwanemu objawy niewłaściwej pracy silnika („samochód strasznie dymi”), pozwany zaproponował, że naprawi samochód (k. 49v).

Powyższą okoliczność potwierdził w swoich zeznaniach świadek S. J. (k. 65v-66), świadek P. I. (k. 88v) oraz powód i pozwany w swoich zeznaniach (k. 240v-241).

W związku z tym, że pozwany wyraził gotowość usunięcia wady pojazdu, brak było podstaw faktycznych do złożenia przez powoda oświadczenia o odstąpieniu od umowy sprzedaży na podstawie art. 560 § 1 zd. 1 k.c. Powód nie wyrażając zgodę na naprawę pojazdu i zabierając ten pojazd z powrotem uniemożliwił pozwanemu wykonanie przewidzianych prawem uprawnień wynikających z przepisów Kodeksu cywilnego o rękojmi za wady fizyczne rzeczy przy sprzedaży.

Ze względu na to, że oświadczenie powoda o odstąpieniu od umowy sprzedaży było bezskuteczne, powództwo o zwrot ceny oraz zapłatę odszkodowania było nieuzasadnione. W aktualnym stanie faktycznym sprawy oświadczenie powoda o odstąpieniu od umowy było przedwczesne.

Skoro pozwany (sprzedawca) złożył konkretną i rzeczywistą deklarację naprawy pojazdu, to prawnym obowiązkiem powoda, wynikającym z przepisu art. 560 § 1 zd. 1 k.p.c. było umożliwienie pozwanemu usunięcie wady zakupionego pojazdu. Niczego w tym zakresie nie zmienia okoliczność, że w toku postępowania sądowego w rozpoznawanej sprawie ustalono, że koszty prawidłowo wykonanej naprawy pojazdu mogłyby być wyższe niż cena tego pojazdu. Skoro pozwany zadeklarował chęć usunięcia wady pojazdu, to ewentualne koszty usunięcia tej wady obciążałyby pozwanego.

Dopiero wówczas, gdyby pozwany (sprzedawca) nie usunął wady niezwłocznie po udostępnieniu mu w tym celu pojazdu przez kupującego, kupującemu przysługiwałoby uprawnienie do odstąpienia od umowy na podstawie art. 560 § 1 zd. 1 k.p.c.

Brak skutecznego odstąpienia przez kupującego od umowy sprzedaży z dnia 26 października 2016 roku nie oznacza, że kupujący nie może nadal realizować swoich uprawnień wynikających z rękojmi za wady fizyczne (art. 568 k.c.). Szczegółowe omówienie tej kwestii przekracza jednak granice rozpoznania sprawy.

÷

Mając na uwadze powyższe rozważania, na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok:

1) w punkcie 1 w ten sposób, że oddalił powództwo również w części obejmującej żądanie zasądzenia kwoty 5000 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 6 listopada 2016 roku do dnia zapłaty,

2) w punkcie 3 w ten sposób, że zasądził od M. S. (1) i M. S. (2) na rzecz A. S. kwoty po 461,25 zł od każdego z nich tytułem zwrotu kosztów procesu,

3) w punkcie 4 w ten sposób, że nakazał pobrać od M. S. (1) i M. S. (2) na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Chełmie kwoty po 798,68 zł od każdego z nich tytułem nieuiszczonych wydatków.

Zmiana rozstrzygnięć zawartych w punktach 3 i 4 zaskarżonego wyroku jest konsekwencją zmiany tego wyroku w punkcie 1.

W związku z tym, że ostatecznie powództwo zostało oddalone w całości, powodowie są stroną przegrywającą sprawę w całości w pierwszej instancji. Powodowie powinni zatem zwrócić pozwanemu koszty poniesione przez pozwanego w postępowaniu przed Sądem pierwszej instancji. Koszty te obejmują wynagrodzenie pełnomocnika procesowego w wysokości wynikającej z wniosku o zasądzenie kosztów procesu – 922,50 zł (k. 241, 243).

Wprawdzie koszty, jakich zwrotu mógłby zażądać pozwany, były znacznie wyższe, ponieważ przekraczały kwotę 2000 zł (samo wynagrodzenie pełnomocnika procesowego pozwanego mogłoby być ustalone w kwocie 1800 zł według stawki minimalnej na podstawie § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r. poz. 1800 ze zm.)), jednak w związku z tym, że pozwany wnosił o zasądzenie zwrotu kosztów jedynie w kwocie 922,50 zł, brak było podstaw do orzekania o kosztach procesu ponad żądanie zgłoszone przez pozwanego.

Na podstawie art. 83 ust. 1 w zw. z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd Okręgowy nakazał pobrać od powodów nieuiszczone w pierwszej instancji koszty sądowe (wydatki), które pokryte zostały przez Skarb Państwa. Koszty te obejmują wydatki poniesione w związku z przeprowadzeniem dowodu z opinii biegłego – 1597,35 zł (774,47 zł, 177,12 zł, 172,52 zł, 473,24 zł – k. 147, 172, 196, 231).

Nieuiszczone koszty sądowe zostały pobrane w równych częściach od każdego z powodów.

*

Nie jest zasadny wniosek apelacji o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Z przepisów art. 386 § 2 i 4 k.p.c. wynika, że uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji może nastąpić tylko w razie stwierdzenia nieważności postępowania, w razie nierozpoznania przez sąd pierwszej instancji istoty sprawy albo gdy wydanie wyroku wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości.

Dodatkową podstawę prawną uchylenia wyroku stanowi przepis art. 505 ¹² § 1 k.p.c., mający zastosowanie w postępowaniu uproszczonym. Przepis ten stanowi, że jeżeli sąd drugiej instancji stwierdzi, że zachodzi naruszenie prawa materialnego, a zgromadzone dowody nie dają wystarczających podstaw do zmiany wyroku, uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania.

W ocenie Sądu Okręgowego w rozpoznawanej sprawie nie zachodzi żadna ze wskazanych wyżej podstaw uchylenia orzeczenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu. Postępowanie przed Sądem pierwszej instancji nie jest dotknięte nieważnością. Sąd ten rozpoznał istotę sprawy, analizując zasadność żądania pozwu z punktu widzenia okoliczności faktycznych przytoczonych jako podstawa faktyczna powództwa i rozpoznając zarzuty podniesione przez pozwanego. Wydanie wyroku przez Sąd Okręgowy nie wymaga również przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości, ani też nawet uzupełniania, czy powtarzania postępowania dowodowego.

Sprawa nie była rozpoznawana w postępowaniu uproszczonym, a więc przepis art. 505 ¹² § 1 k.p.c. nie mógłby mieć w niej zastosowania.

Należy także zwrócić uwagę, że pozwany nie przytacza w apelacji zarzutów, których uwzględnienie mogłoby skutkować uchyleniem zaskarżonego wyroku.

÷

Jeżeli chodzi o ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji przedstawione na stronach 3-5 uzasadnienia wyroku, to są one w prawidłowe. Nie jest natomiast uprawnione stwierdzenie w dalszej części uzasadnienia, że prawdopodobne jest, że samochód, który kupił powód i którym przejechał około 150 km miał dolany do płynu silnikowego tak zwany uszczelniacz powodujący chwilowe „zamaskowanie” prawdziwego stanu technicznego pojazdu. Z zebranego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności z dowodu z opinii biegłego przeprowadzonego w sprawie, nie wynika możliwość wyciągania tego rodzaju wniosków. Okoliczność, że kupiony przez powoda samochód był czyszczony przed sprzedażą, w szczególności w zakresie elementów zewnętrznych silnika, nie daje jeszcze racjonalnych podstaw do wnioskowania, które przedstawił Sąd pierwszej instancji.

Powyższe stwierdzenie Sądu Rejonowego nie ma jednak żadnego znaczenia dla ostatecznego rozstrzygnięcia sprawy, chociaż w zakresie oceny zasadności tego stwierdzenia uzasadniony jest zarzut pozwanego podniesiony w apelacji.

Bezzasadne są natomiast pozostałe zarzuty pozwanego dotyczące ustaleń faktycznych zawarte w apelacji.

Nie ma żadnych podstaw do przyjęcia, że kupujący wiedział o wadzie silnika w chwili zawarcia umowy. Tylko pozytywna wiedza o wadzie mogłaby mieć znaczenie prawne z punktu widzenia zastosowania przepisów Kodeksu o rękojmi za wady fizyczne rzeczy przy sprzedaży. Możliwość samego tylko zauważenia wady jest bez znaczenia.

Zebrany w sprawie materiał dowodowy jednoznacznie wskazuje, że powód nie wiedział o wadzie silnika. Samochód będący przedmiotem umowy sprzedaży z dnia 26 października 2016 roku został zakupiony w celu korzystania od chwili zakupu zgodnie z jego przeznaczeniem, nie zaś w celu remontu, garażowania, czy w jakimkolwiek innym celu niż wykorzystywanie samochodu zgodnie z przeznaczeniem.

Z zamieszczonej przez pozwanego na stronie internetowej informacji o ofercie sprzedaży przedmiotowego samochodu wynika przy tym, że stan techniczny i wizualny samochodu jest bardzo dobry oraz że samochód jest gotowy do zarejestrowania (k. 17-19).

Przed zawarciem umowy sprzedaży pozwany nie informował kupującego, że samochód posiada jakiekolwiek wady fizyczne.

W związku z powyższym nie mógł mieć w sprawie zastosowania przepis art. 557 § 1 k.c.

Na zakończenie należy zwrócić również uwagę, że całkowicie bezskuteczne są postanowienia o wyłączeniu odpowiedzialności zawarte w fakturze sprzedaży z dnia 26 października 2016 roku i to niezależnie od tego, czy treść tej faktury wyznaczała w rozpoznawanej sprawie całość lub część treści umowy sprzedaży, czy też nie.

Przepisy art. 558 § 1 zd. 1 i 2 k.c. stanowią, że strony mogą odpowiedzialność z tytułu rękojmi rozszerzyć, ograniczyć lub wyłączyć. Jeżeli kupującym jest konsument, ograniczenie lub wyłączenie odpowiedzialności z tytułu rękojmi jest dopuszczalne tylko w przypadkach określonych w przepisach szczególnych.

W stanie faktycznym rozpoznawanej sprawy żaden przepis szczególny nie przewidywał możliwości ograniczenia lub wyłączenia odpowiedzialności z tytułu rękojmi za wady fizyczne rzeczy w takim zakresie, w jakim zostało to wskazane w fakturze.

*

Na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 zd. 1 k.p.c. Sąd Okręgowy zasądził od M. S. (1) i M. S. (2) na rzecz A. S. kwoty po 350 zł od każdego z nich tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

W związku z tym, że apelacja pozwanego została uwzględniona w całości, powodowie są stroną przegrywającą sprawę w całości w postępowaniu odwoławczym. Powodowie powinni zatem zwrócić pozwanemu koszty poniesione przez pozwanego w postępowaniu odwoławczym. Koszty te obejmują:

a) opłatę od apelacji – 250 zł (k. 255),

b) wynagrodzenie pełnomocnika procesowego – 450 zł, ustalone według stawki minimalnej na podstawie § 2 pkt 3 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r. poz. 1800 ze zm.).

Koszty należało zasądzić od powodów w sposób podzielny, w równych częściach, ponieważ brak jest podstaw prawnych do ich zasądzenia w sposób solidarny.

*

Z tych wszystkich względów i na podstawie powołanych wyżej przepisów Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji wyroku.

Dorota Modrzewska-Smyk Dariusz Iskra Marta Postulska-Siwek