Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 listopada 2013r.

Sąd Okręgowy w Lublinie I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSO Krzysztof Stefaniak

Protokolant: sekr. sądowy Agnieszka Michaluk

po rozpoznaniu w dniu 13 listopada 2013r. w Lublinie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.

przeciwko P. K.

o zapłatę

I.  uchyla nakaz zapłaty z dnia 13 grudnia 2012 roku wydany przez Sąd Okręgowy w Lublinie w sprawie I NC 293/12 w całości;

II.  oddala powództwo;

III.  zasądza od P. K. na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. kwotę 4 619 zł (cztery tysiące sześćset dziewiętnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

I C 117/13

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 26 listopada 2012 roku ( data stempla pocztowego k. 21 ) powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
z siedzibą w W. wniosła o orzeczenie nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym, że pozwany P. K. winien zapłacić
w ciągu dwóch tygodni od dnia doręczenia nakazu zapłaty na rzecz powoda
z weksla kwotę 80.155,21 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia
16 października 2012 roku do dnia zapłaty oraz kosztami postępowania, w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazano, iż powodowa spółka jest w posiadaniu weksla, którego wystawcą jest pozwany P. K.. Podniesiono, iż z uwagi na niewypełnienie zobowiązań pieniężnych istniejących w stosunku do powodowej spółki, uzupełniła ona przedmiotowy weksel in blanco na kwotę 80.155,21zł oznaczając termin jego płatności na dzień 15 października 2012 roku.
O wypełnieniu powyższego weksla powódka zawiadomiła pozwanego wzywając go jednocześnie do jego wykupu jednakże pozwany nie dokonał zapłaty wskazanej kwoty ( pozew wraz z uzasadnieniem k. 2-3).

W dniu 13 grudnia 2012 roku Sąd Okręgowy w Lublinie, w sprawie sygn. akt I Nc 293/12, wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym orzekając zgodnie z żądaniem pozwu ( nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym k. 23).

Dnia 2 stycznia 2013 roku ( data stempla pocztowego k. 32) pozwany P. K. reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika wniósł zarzuty od powyższego nakazu zapłaty ( błędnie nazwane sprzeciwem od nakazu zapłaty k. 27-29 ), zaskarżając go w całości i wnosząc o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwany podniósł, iż powództwo jest nie udowodnione bowiem brak jest jakichkolwiek dokumentów wskazujących sposób obliczenia kwoty dochodzonej pozwem a wskazanej na wekslu, ponadto z załączonych dokumentów nie wynika czy kwota wynikająca z weksla nie jest oparta na roszczeniu, które uległo już przedawnieniu czy też na roszczeniu, które uległo wygaśnięciu wskutek jego zapłaty, czy też w ogóle kiedykolwiek istniało. Pozwany podniósł ponadto, iż roszczenie powoda nie może zostać uwzględnione z uwagi na fakt, iż dostarczony towar nie spełniał wymogów jakościowych. Nadto pozwany wskazał, iż powództwo jest przedwczesne
z uwagi na fakt, iż pozwany uzyskał ustną prolongatę przedłużenia terminu płatności do końca kwietnia 2013 roku. W przypadku uwzględnienia niniejszego powództwa, pozwany wniósł o rozłożenie zasądzonej kwoty na raty uzasadniając wniosek kryzysem na rynku hodowli drobiu, który spowodował zapaść w sprzedaży hodowanego drobiu ( zarzuty k. 27-29).

W dniu 31 grudnia 2012 roku ( data stempla pocztowego k. 46 ), powód wniósł o nadanie klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty w postępowaniu nakazowym wydanemu w dniu 13 grudnia 2012 roku przez Sąd Okręgowy
w Lublinie, w sprawie sygn. akt I Nc 293/12 na rzecz (...) Sp. z o.o. jednocześnie wskazując, iż z dniem 10 grudnia 2012 roku nastąpiła zmiana nazwy powodowej spółki z (...) Sp. z o.o. na (...) Sp. z o.o. ( wniosek k. 33-34).

Postanowieniem z dnia 10 stycznia 2013 roku Sąd Okręgowy w Lublinie nadał klauzulę wykonalności nakazowi zapłaty w postępowaniu nakazowym wydanemu w dniu 13 grudnia 2012 roku przez Sąd Okręgowy
w Lublinie, w sprawie sygn. akt I Nc 293/12 na rzecz (...) Sp. z o.o. ( postanowienie k. 49 ). Zarządzeniem z dnia 10 stycznia 2013 roku wydano tytuł wykonawczy pełnomocnikowi strony powodowej ( zarządzenie
k. 51 ).

Wnioskiem z dnia 8 lutego 2013 roku ( data stempla pocztowego k. 66 ) pełnomocnik pozwanego wniósł o wstrzymanie wykonania nakazu zapłaty wydanego w dniu 13 grudnia 2012 roku przez Sąd Okręgowy
w Lublinie, w sprawie sygn. akt I Nc 293/12. W uzasadnieniu wniosku wskazano, iż pozwany wniósł skutecznie zarzuty od powyższego nakazu zapłaty, zaś otrzymał zawiadomienie o wszczęciu egzekucji na podstawie zaskarżonego nakazu zapłaty. Podniesiono, iż wyegzekwowanie przedmiotowego roszczenia w drodze egzekucyjnej narazi pozwanego na niepowetowaną stratę. Powództwo jest bowiem nie udowodnione, powód udzielił prolongaty w wykonaniu zobowiązania, a nadto dostarczał towary
w gorszej niż ustalona jakości. Ponadto, zawiadomienie o zajęciu rachunku bankowego spowodowało trudności w realizacji transakcji handlowych z innymi podmiotami, co dodatkowo powoduje powstanie szkody w majątku pozwanego
( wniosek k. 58-59 ).

Postanowieniem z dnia 10 czerwca 2013 roku Sąd Okręgowy w Lublinie oddalił wniosek o wstrzymanie wykonania nakazu zapłaty wydanego w dniu
13 grudnia 2012 roku przez Sąd Okręgowy w Lublinie, w sprawie sygn. akt I Nc 293/12 ( postanowienie k. 79 ).

Na rozprawie w dniu 13 listopada 2013 roku pełnomocnik powodowej spółki wniósł o umorzenie postępowania z uwagi na fakt, iż cała należność została wyegzekwowana od pozwanego w toku prowadzonego postępowania egzekucyjnego. Pełnomocnik pozwanego oświadczył natomiast, iż powództwa nie uznaje i wnosi o jego oddalenie ( protokół rozprawy k. 86 ).

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Powodowa spółka prowadzi działalność gospodarczą obecnie pod firmą (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą
w W.. Z dniem bowiem 10 grudnia 2012 roku nastąpiła zmiana nazwy powodowej spółki z (...) Sp. z o.o. na (...) Sp. z o.o. ( odpis z Krajowego Rejestru Sądowego k. 37-45, postanowienie k. 35, zaświadczenie k. 36 ).

W ramach swojej działalności powodowa spółka dokonywała sprzedaży pozwanemu P. K. mieszanek paszowych do prowadzonej przez pozwanego hodowli drobiu. Zabezpieczeniem wszelkich roszczeń powodowej spółki o zapłatę należności z tytułu dokonanych sprzedaży
z odroczonym terminem płatności był weksel in blanco wystawiony i wręczony powódce przez pozwanego ( weksel k. 19, deklaracja wekslowa k. 20 ).

Wobec nie wywiązywania się pozwanego z płatności za dostarczone mieszanki paszowe, w 4 października 2012 roku powodowa spółka uzupełniła weksel in blanco na kwotę 80.155,21zł oznaczając termin jego płatności na dzień 15 października 2012 roku. O wypełnieniu powyższego weksla powodowa spółka zawiadomiła pozwanego wzywając go jednocześnie do jego wykupu
( weksel k. 19, , wezwanie k. 15, potwierdzenie nadania k. 16, wezwanie k.17 ).

Z uwagi na fakt, iż pozwany nie dokonał wykupu weksla, w dniu
26 listopada 2012 roku powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. wystąpiła na drogę sądową
z niniejszym pozwem i wniosła o orzeczenie nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym, że pozwany P. K. winien zapłacić
w ciągu dwóch tygodni od dnia doręczenia nakazu zapłaty na rzecz powoda
z weksla kwotę 80.155,21 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia
16 października 2012 roku do dnia zapłaty oraz kosztami postępowania, w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych ( pozew k. 2-3 ). W dniu 13 grudnia 2012 roku Sąd Okręgowy w Lublinie, w sprawie sygn. akt
I Nc 293/12, wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym zgodnie
z żądaniem pozwu ( nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym k. 23). Postanowieniem z dnia 10 stycznia 2013 roku Sąd Okręgowy w Lublinie nadał klauzulę wykonalności nakazowi zapłaty w postępowaniu nakazowym wydanemu w dniu 13 grudnia 2012 roku przez Sąd Okręgowy
w Lublinie, w sprawie sygn. akt I Nc 293/12 na rzecz (...) Sp. z o.o. ( postanowienie k. 49 ). Zarządzeniem z dnia 10 stycznia 2013 roku wydano tytuł wykonawczy pełnomocnikowi strony powodowej ( zarządzenie
k. 51 ).

Na podstawie powyższego tytułu wykonawczego, w dniu 28 stycznia 2013 roku, na wniosek (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. zostało wszczęte przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym
w Puławach postępowanie egzekucyjne przeciwko P. K. poprzez zajęcie rachunku bankowego oraz zajęcie nieruchomości P. K. ( k. zawiadomienie k. 60, postanowienie k. 61, zawiadomienie k. 62, zawiadomienie k. 63, wezwanie k. 64 ).

W toku niniejszego postępowania, cała wierzytelność powodowej spółki została wyegzekwowana od pozwanego w toku prowadzonego postępowania egzekucyjnego ( bezsporne, oświadczenie – protokół rozprawy k. 86 ).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane wyżej dowody. Prawdziwość i autentyczność dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy nie była kwestionowana przez żadną ze stron. Sąd z urzędu nie dostrzegł również jakichkolwiek podstaw do zakwestionowania ich mocy dowodowej. Przywołane dowody, w takiej konfiguracji stworzyły łańcuch dowodów niesprzecznych wewnętrznie, wzajemnie, logicznie się dopełniających. Zgodnie z treścią art. 328 § 2 k.p.c. Sąd jest zwolniony ze wskazywania przyczyn, dla których dał wiarę dowodom stanowiącym podstawę ustaleń faktycznych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo podlega oddaleniu.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że bezspornym w niniejszej sprawie był fakt, iż w ramach swojej działalności powodowa spółka dokonywała sprzedaży pozwanemu P. K. mieszanek paszowych do prowadzonej przez pozwanego hodowli drobiu, zaś zabezpieczeniem wszelkich roszczeń powodowej spółki o zapłatę należności z tytułu dokonanych sprzedaży
z odroczonym terminem płatności był weksel in blanco wystawiony i wręczony powódce przez pozwanego. Kwestią sporną pomiędzy stronami niniejszego postępowania była z kolei okoliczność czy powodowa spółka miała prawo wypełnić przedmiotowy weksel i czy nastąpiło to zgodnie z deklaracją wekslową i wolą pozwanego.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego niewątpliwie wynika, że weksel in blanco został wystawiony przez P. K..
Na podkreślenie zasługuje fakt, iż sam fakt zaciągnięcia przez pozwanego ważnego zobowiązania wekslowego nie budzi wątpliwości.

Z uwagi na powyższe, poczynić należy w tym miejscu kilka uwag na temat charakteru zobowiązania wynikającego z weksla in blanco.

Wskazać należy, że weksle wykorzystywane są między innymi dla zabezpieczenia wierzytelności oraz ewentualnych roszczeń o naprawienie szkody lub roszczeń o zwrot udzielonego kredytu, bądź roszczeń z innych umów. Osoba, której udzielane jest zabezpieczenie najczęściej otrzymuje weksel in blanco (art. 10 ustawy Prawo wekslowe), z upoważnieniem do jego wypełnienia przez wpisanie w nim kwoty, na którą opiewa zabezpieczona wierzytelność jako sumy wekslowej oraz dnia wymagalności zabezpieczonej wierzytelności, jako terminu płatności weksla, a także innych postanowień, niezbędnych w myśl art. 1 lub art. 101 Prawa wekslowego. Upoważnienie to stanowi element porozumienia osoby wręczającej weksel in blanco i jego odbiorcy. Jeżeli oświadczenie osoby wręczającej weksel in blanco ma formę pisemną, wspomniane porozumienie nazywane jest „deklaracją wekslową”.

W następstwie wypełnienia weksla in blanco zgodnie z porozumieniem, co do jego uzupełnienia powstaje zobowiązanie wekslowe osoby podpisanej na wekslu in blanco, o treści określonej w tekście powstałym na skutek wypełnienia. Odbiorca weksla in blanco uzyskuje zatem z mocy porozumienia uprawnienie do spowodowania powstania zobowiązania wekslowego osoby, która złożyła podpis na wekslu in blanco. Działanie to ma charakter jednostronnej czynności prawnej. Wynikająca z porozumienia osoby wręczającej weksel in blanco i jego odbiorcy ścisła więź pomiędzy zobowiązaniem wekslowym, a zobowiązaniem, z którego wynika podlegająca zabezpieczeniu wierzytelność, przejawia się w tym, że wierzyciel nie może
z mocy weksla uzyskać w zasadzie więcej praw niż przysługuje mu w ramach stosunku, z którego wynika podlegająca zabezpieczeniu wierzytelność.

Należy w tym miejscu wskazać, iż zgodnie z ogólną regułą określoną
w art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która wywodzi
z niego skutki prawne. Jednakże podnieść należy, iż wydanie wierzycielowi weksla, stwarza domniemanie istnienia wierzytelności wekslowej, w wysokości sumy wekslowej i przerzuca ciężar dowodu przeciwnego na dłużnika, gdy tymczasem w braku weksla dowód istnienia i wysokości wierzytelności obciąża wierzyciela ( vide Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 24 listopada 2009 r. V CSK 129/09 Lex nr 688047).

A zatem zgodnie z powołanym wyżej orzeczeniem, ciężar dowodu przeciwko domniemaniu istnienia zobowiązania wekslowego (ciężar dowodu przeciwnego), obciąża dłużnika, a więc wystawcę weksla. Zatem to na pozwanym spoczywa ciężar dowodu w postępowaniu nakazowym zapoczątkowanym wniesieniem zarzutów od nakazu zapłaty (vide Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 21 października 2010 r. IV CSK 109/10 – Lex nr 898262 oraz Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 27 września 2012 r. VI ACa 383/12 – Lex nr 1223497).

W okolicznościach faktycznych niniejszej sprawy, to na pozwanym, jako dłużniku wekslowym spoczywał zatem ciężar wykazania nieistnienia, bądź nieważności zobowiązania wekslowego, czy też skutecznego podniesienia
i wykazania zarzutu o charakterze formalnym, niweczącego roszczenie oparte na wekslu.

W toku niniejszego postępowania pozwany, będąc reprezentowanym przez profesjonalnego pełnomocnika obowiązkowi temu nie sprostał.
W zarzutach od nakazu zapłaty, koncentrując się na braku przedstawienia przez powoda dowodów dotyczących, istnienia oraz wymagalności i wysokości zobowiązania wynikającego ze stosunku podstawowego, oraz na twierdzeniu,
iż towar dostarczany przez powódkę pozwanemu był gorszej niż ustalona jakości, pozwany w istocie nie podniósł żadnego innego zarzutu, nie kwestionował też twierdzeń powoda wskazanych w pozwie. Pozwany nie tylko nie przedstawił, ale nawet nie powołał żadnego dowodu, na tego rodzaju okoliczności faktyczne, które mogłyby uzasadniać w/w zarzut.

Na marginesie wskazać w tym miejscu należy, iż obie strony niniejszego procesu dysponują z pewnością dokumentami dotyczącymi wzajemnej współpracy, w tym rozliczeń finansowych i w ocenie Sądu zarówno powodowa spółka winna w pozwie przytoczyć dowody na poparcie swoich żądań
w zakresie wysokości sumy na jaką został wypełniony weksel, jak też pozwany winien przedłożyć w niniejszej sprawie dowody celem wykazania swoich twierdzeń i zarzutów. Zarówno jedna jak i druga strona wykazała bierność
w tym zakresie.

Z uwagi zaś na fakt, iż w toku niniejszego postępowania pozwany dokonał spłaty całości zobowiązania w stosunku do powodowej spółki, zaś powodowa spółka wniosła wprawdzie o umorzenie postępowania z uwagi na jego bezprzedmiotowość zaś nie cofnęła powództwa w stosunku do pozwanego, Sąd orzekł jak w punkcie I wyroku.

Za podstawę rozstrzygnięcia w punkcie II wyroku o kosztach procesu Sąd przyjął określoną w art. 98 § 1 k.p.c. zasadę, że strona przegrywająca sprawę zobowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. W niniejszej sprawie, za stronę
przegrywającą sprawę należy uznać powodową spółkę. Cała należność została spłacona przez pozwanego w toku niniejszego postępowania zaś zaznaczyć przy tym należy, iż nie ma znaczenia dla tej oceny fakt, iż wyegzekwowanie należności nastąpiło w toku prowadzonego postępowania egzekucyjnego.
Zatem w tym wypadku do niezbędnych kosztów procesu należało zaliczyć wynagrodzenie pełnomocnika pozwanego w osobie radcy prawnego w kwocie 3.600,00 złotych zgodnie z § 6 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu oraz opłatę skarbową od udzielonego pełnomocnictwa w kwocie 17,00 złotych- ustaloną na podstawie ustawy z dnia 16 listopada 2006 roku o opłacie skarbowej (Dz. U. z 2006 roku, Nr 225, poz. 1635 z późn. zm.), łącznie 3.617,00zł ( punkt II wyroku ).

Z tych względów na podstawie powołanych przepisów, Sąd orzekł jak
w sentencji wyroku.