Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 lutego 2016 roku

Sąd Rejonowy w Skierniewicach V Wydział Gospodarczy w składzie następującym:

Przewodnicząca: SSR Marzena Rudnik - Niewrzał

Protokolant: Anna Kopycińska,

po rozpoznaniu w dniu 10 lutego 2016 roku w Skierniewicach,

na rozprawie,

sprawy z powództwa M. M. (1),

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w S.,

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powoda M. M. (1) na rzecz pozwanej (...) Spółki Akcyjnej
z siedzibą w S. kwotę 2 417 ( dwa tysiące czterysta siedemnaście ) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt V GC 355/15

UZASADNIENIE

W dniu 18 czerwca 2015 roku pełnomocnik powodów M. M. (1) i Z. M. wniósł o solidarne zasądzenie na ich rzecz od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. kwoty 11 850 złotych wraz z ustawowymi odsetkami i kosztami procesu.

W uzasadnieniu pozwu pełnomocnik powodów wskazał, że powodowie na podstawie umowy z dnia 16 lutego 2007 roku wykonali na rzecz pozwanej roboty budowlane polegające na dostawie i montażu więźby dachowej, wykonaniu obróbek blacharskich, montażu rynien i rur spustowych, montażu komunikacji dachowej, kominków wentylacyjnych i innych szczegółowo określonych w umowie. Strony ustaliły wynagrodzenie ryczałtowe na kwotę 237 000 złotych. Roboty zostały wykonane zgodnie z umową. Pozwana Spółka uprawniona była do zatrzymania kaucji gwarancyjnej stanowiącej równowartość 5% wynagrodzenia wypłaconego powodom. Jej zwrot miał nastąpić po upływie okresu gwarancji i po prawidłowym usunięciu wszelkich usterek i wad ujawnionych w okresie gwarancji. Gwarancja na roboty budowlane udzielona została na okres 5 lat, licząc od daty zakończenia odbioru końcowego inwestycji. Prace wykonane przez powodów zakończyły się 2 grudnia 2008 roku. Roszczenie o zwrot kaucji gwarancyjnej zaczęło swój bieg od grudnia 2013 roku. Pomimo wezwania pozwanej do zapłaty kwota dochodzona pozwem nie została zapłacona ( pozew wraz z załącznikami k. 2 – 41 ).

Pismem z dnia 13 lipca 2015 roku pełnomocnik powodów cofnął pozew w imieniu Z. M. i podtrzymał w całości powództwo wniesione w imieniu M. M. (1) ( pismo k. 45 ).

Postanowieniem z dnia 14 lipca 2015 roku Sąd Rejonowy w Skierniewicach umorzył postępowanie w stosunku do powoda Z. M. ( postanowienie k. 47 ).

Postanowieniem z dnia 11 września 2015 roku Sąd Rejonowy w Skierniewicach zawiadomił na podstawie art. 195 § 2 zdanie 2 k.p.c. Z. M. o toczącym się postępowaniu. Jednocześnie pouczył go o możliwości wstąpienia do niniejszego procesu w charakterze powoda ( postanowienie k. 50 ).

Z. M. wspólnik powodowej Spółki cywilnej nie złożyły oświadczenia o wystąpieniu do niniejszego proces ( k. 53 ).

W odpowiedzi na pozew pozwana (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w S. wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów procesu, tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu podniesiono brak legitymacji procesowej po stronie powoda. Pozwana wskazała, że wspólnik spółki cywilnej nie może samodzielnie wystąpić z roszczeniem o zasądzenie na rzecz wszystkich wspólników spółki wierzytelności, która powstała w związku z działalnością tej spółki. Wskazano, że po stronie czynnej wspólników spółki cywilnej zachodzi współuczestnictwo materialne konieczne. Jego konsekwencją jest istnienie łącznej legitymacji procesowej, wymagającej postępowania w sprawie wszystkich uprawnionych w charakterze powodów. Jeden ze wspólników spółki cywilnej nie jest samodzielnie legitymowanego do dochodzenia wierzytelności wchodzącej w skład majątku wspólnego spółki cywilnej. Ponadto wskazano, że wierzytelności w kwocie 9 904,05 złotych uległa przedawnieniu w dniu 2 grudnia 2013 roku. Wskazano, że ewentualne roszczenie powoda może dotyczyć zwrotu kwoty równej 5% wyłącznie wartości faktury końcowej netto, wynikającej wprost ze wskazanego protokołu rzeczowo - finansowego zaawansowania robót do 100% z dnia 2 grudnia 2008 roku co daje wartości zatrzymania na okres gwarancji w kwocie 945,95 złotych ( odpowiedź na pozew wraz z załącznikami k. 55 - 72 ).

Pismem z dnia 2 grudnia 2015 roku pełnomocnik Z. M. wskazał, że korespondencja nie była kierowana na właściwy akt. Adres podany pierwotnie był adresem, pod którym zawiadomienia odbierał wyłącznie M. M. (1). Pełnomocnik wskazał aktualny adres miejsca zamieszkania Z. M. i wniósł o ponowne zawiadomienie go o toczącym się w procesie ( pismo k. 75 ).

Ponownie zarządzono doręczenie Z. M. odpisu postanowienia z dnia 11 września 2015 roku i ponownie pouczono go o możliwości wstąpienia do niniejszego procesu w charakterze powoda ( k. 88 ).

Z. M. nie wstąpił do niniejszego procesu po stronie powodowej.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód M. M. (1) jest przedsiębiorcą i prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej ze Z. M. pod nazwą Przedsiębiorstwo Usługowo – Handlowe i (...) w Z. ( dowód: umowa spółki cywilnej k. 7 – 10; z informacja Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej ).

Pozwana (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w S. jest przedsiębiorcą ( dowód: odpis KRS k. 35 – 40 ).

M. M. (1) i jest wspólnikiem spółki cywilnej Przedsiębiorstwa Usługowo – Handlowego i Deweloperskiego (...) w Z.. Drugim wspólnikiem spółki cywilnej jest Z. M., który wstąpiły do spółki w miejsce M. M. (2) ( dowód: umowa spółki cywilnej k. 7 – 10; aneksy k. 11 – 14 ).

W dniu 16 lutego 2007 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w S. i wspólnicy spółki cywilnej Przedsiębiorstwa Usługowo – Handlowego i Deweloperskiego (...) w Z. zawarli umowę o roboty budowlane. Roboty budowlane miały być wykonane w okresie od 19 lutego 2007 roku do 12 maja 2007 roku. Pozwanej przysługiwało prawo zatrzymywania kwoty stanowiącej równowartość 5% kwoty netto danej faktury. Wypłata na rzecz wykonawcy kwoty stanowiącej zatrzymanie gwarancyjnej miała nastąpić po upływie okresu gwarancji i po prawidłowym usunięciu wszelkich usterek i wad ujawnionych w okresie gwarancji. Gwarancja została udzielona na okres 5 lat od daty zakończenia odbioru końcowego inwestycji ( dowód: umowa k. 15 – 21 ).

Pismem z dnia 14 maja 2014 roku - doręczonym pozwanej w dniu 20 maja 2014 roku, M. M. (1) wystąpił o zwrot kwoty 11 850 złotych, zatrzymanej przez pozwaną tytułem 5% kaucji tytułem gwarancji na wykonane roboty ( dowód: pismo wraz z dowodem doręczenia k. 32 – 34 ).

Sąd zważył, co następuje:

Roszczenie powoda M. M. (1) jest niezasadne i jako takie podlega oddaleniu w całości.

Za zasadny należy uznać zarzut podniesiony przez stronę pozwaną w odpowiedzi na pozew - a mianowicie, że M. M. (1) nie ma legitymacji procesowej do występowania w tym procesie w charakterze powoda. M. M. (1) w przedmiotowej sprawie występuje jako wspólnik spółki cywilnej i domaga się zasądzenia należności związanych z działalnością tej spółki. Drugi wspólnik - Z. M., w przedmiotowym procesie nie występuje ( nie wstąpił do procesu po stronie powodowej mimo wezwania go do udziału w sprawie ). Należy uznać, że wspólnik spółki cywilnej nie jest samodzielnej legitymowany do dochodzenia wierzytelności wchodzącej w skład majątku wspólnego wspólników tej spółki ( uchwała Sądu Najwyższego z dnia 9 lutego 2011 roku ). Oznacza to, że jeden wspólnik spółki cywilnej nie może samodzielnie wystąpić z roszczeniem o zasądzenie na rzecz wszystkich wspólników spółki wierzytelności, która powstała w związku z działalnością tej spółki. Spółka cywilna jest bowiem wielostronnym stosunkiem zobowiązaniowym łączącym wspólników i mają tu zastosowanie przepisy dotyczące współuczestnictwa materialnego koniecznego. Bezspornym jest, iż spółka cywilna nie stanowi samodzielnego podmiotu prawa, gdyż podmiotami prawa pozostają wspólnicy tej spółki. Spółka cywilna nie ma więc własnego mienia, a nabywane prawa i zaciągane zobowiązania wchodzą do wspólnego majątku wspólników. Majątek spółki cywilnej ma charakter współwłasności łącznej, co powoduje niemożności rozporządzania udziałem, niemożność zaspokojenia z udziału oraz niemożność podziału majątku w czasie trwania spółki. Oznacza to, iż współuczestnictwo materialne konieczne zachodzi po stronie czynnej wspólników spółki cywilnej. Konsekwencją współuczestnictwa koniecznego czynnego jest istnienie łącznej legitymacji procesowej wymagającej występowania w sprawie wszystkich uprawnionych w charakterze powodów roku. Jeden ze wspólników spółki cywilnej nie jest więc samodzielnie legitymowany do dochodzenia wierzytelności wchodzącej w skład majątku wspólnego spółki.

Podkreślenia wymaga, iż o ile zobowiązania wspólników spółki cywilnej są solidarne, o tyle takiego charakteru nie mają uprawnienia wspólników. Jak wynika z przepisu art. 863 § 1 – 3 k.c. majątek wspólników spółki cywilnej ma charakter współwłasności łącznej o charakterze niepodzielnym. Z tego wynika m.in., iż wspólnik nie może rozporządzać udziałem we wspólnym majątku wspólników ani udziałem w poszczególnych składnikach tego majątku, w czasie trwania spółki, nie może on domagać się podziału wspólnego majątku wspólników.

informacje o jednostce

Jak podkreślił Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 9 lutego 2011 roku, sygn. III CZP 130/10 oznacza to również, że wspólnik spółki cywilnej nie jest legitymowany do dochodzenia samodzielnie wierzytelności wchodzącej w skład majątku wspólnego wspólników tej spółki. W tej sytuacji po stronie powodowej mamy bowiem do czynienia z współuczestnictwem koniecznym wspólników spółki cywilnej.

Skoro z powództwem o zapłatę należności wchodzącej w skład majątku spółki cywilnej wystąpił tylko jeden ze wspólników spółki cywilnej – M. M. (1), a drugi wspólnik Z. M. nie wstąpił do procesu w trybie art. 195 § 1 k.p.c., to po stronie powodowej zachodzi brak legitymacji procesowej czynnej, co skutkuje oddaleniem powództwa w całości.

O kosztach procesu Sąd orzekł na zasadzie odpowiedzialności za wynik procesu, wynikającej z art. 98 § 1 i § 3 k.p.c., uznając za uzasadnione wydatki pozwanej.

Na koszty poniesione przez pozwaną (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w S. złożyły się:

- wynagrodzenie radcy prawnego w wysokości 2 400 złotych, ustalone na podstawie § 6 pkt. 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu ( Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm. );

- opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17 złotych, ustalona na podstawie art. 1 ust. 1 pkt. 2 ustawy o opłacie skarbowej z dnia 16 listopada 2006 roku ( Dz. U Nr 225, poz. 1635 ).