VIII U 1275/18 - zarządzenie, uzasadnienie Sąd Okręgowy w Łodzi z 2019-01-14
Sygn. akt VIII U 1275/18
UZASADNIENIE
Decyzją z 27 marca 2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku W. Z. o uwzględnienie dodatkowo udowodnionego okresu składkowego ponownie ustalił wartość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 r.
Do ustalenia wartości kapitału początkowego organ rentowy przyjął podstawę wymiaru kapitału początkowego w kwocie 1.308,18 zł ustaloną w decyzji z dnia 29 lipca 2015 r. o ponownym ustaleniu kapitału początkowego.
Do ustalenia wartości kapitału przyjęto okresy składkowe w ilości: 27 lat, 1 miesiąc, 11 dni tj. 325 miesięcy.
Wartość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 roku została wyliczona w następujący sposób:
293,01 złotych x 84,58% (współczynnik proporcjonalny) = 247,83 złotych
(325 miesięcy składkowych x 1,3%) : 12 x 1.308,18 złotych (podstawa wymiaru) = 460,61 złotych
RAZEM = 708,44 złotych
708,44 złotych x 209 miesięcy (średnie dalsze trwanie życia) = 148.063,96 złotych (kapitał początkowy na dzień 1.01.1999 roku).
/decyzja – k. 30 – 31 plik I akt ZUS/
Decyzją z dnia 28 marca 2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku W. Z. z dnia 6 marca 2018 r. przeliczył emeryturę od 1 marca 2018 r. tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek.
Podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia, dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę.
- kwota składki zewidencjonowana na koncie z uwzględnieniem waloryzacji wynosi 93328,24 zł,
- kwota przeliczonego i zwaloryzowanego kapitału początkowego wynosi 482679,86 zł,
- średnie dalsze trwanie życia wynosi 212,10 miesięcy.
Po korekcie kapitału początkowego na koncie, wysokość emerytury wyniosła: ( (...),24 + (...),86)/212,10 = 2715,74 zł.
Do emerytury przysługuje dodatek pielęgnacyjny w kwocie od 1 marca 2018 r. – 215,84 zł.
po waloryzacji od 1 marca 2018 r. wysokość emerytury wyniosła 2815,72 zł.
Wysokość świadczenia do wypłaty wynosi 2536,15 zł.
/decyzja – k. 33 – 34 plik III akt ZUS/
Decyzją z dnia 25 maja 2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku W. Z. z dnia 23 kwietnia 2018 r. przeliczył emeryturę od 1 lutego 2018 r. tj. od daty określonej w przepisach.
Podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia, dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę.
- kwota składki zewidencjonowana na koncie z uwzględnieniem waloryzacji wynosi 93328,24 zł,
- kwota przeliczonego i zwaloryzowanego kapitału początkowego wynosi 482679,86 zł,
- średnie dalsze trwanie życia wynosi 212,10 miesięcy.
Po korekcie kapitału początkowego na koncie, wysokość emerytury wyniosła: ( (...),24 + (...),86)/212,10 = 2715,74 zł.
Do emerytury przysługuje dodatek pielęgnacyjny w kwocie:
- od 1 lutego 2018 r. – 209,59 zł,
- od 1 marca 2018 r. – 215,84 zł.
po waloryzacji od 1 marca 2018 r. wysokość emerytury wyniosła 2815,72 zł.
Wysokość świadczenia do wypłaty wynosi 2536,15 zł.
/decyzja – k. 38 – 39 plik III akt ZUS/
Wnioskodawca W. Z. reprezentowany przez radcę prawnego wniósł odwołania od w/w decyzji i zaskarżył je w całości. zaskarżonym decyzjom zarzucił:
1. obrazę prawa materialnego, a to ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS polegającą na nieprawidłowym wyliczeniu wysokości kapitału początkowego i emerytury,
2. nieuwzględnienie przy wydawaniu decyzji całego okresu odosobnienia wnioskodawcy za działalność polityczną, tj. okresu od 20 lutego 1982 r. do 12 maja 1983 r. (14 miesięcy i 23 dni) jako okresu składkowego w wymiarze podwójnym, zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz błędne przeliczenie emerytury od 1 marca 2018 r. zamiast od 1 lutego 2018 r., tj. od miesiąca w którym zgłoszono wniosek.
W konsekwencji skarżący wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez dokonanie przeliczenia kapitału początkowego i emerytury od 1 lutego 2018 r. uwzględniając cały okres odosobnienia W. Z. za działalność polityczną tj. okresu od 20 lutego 1982 r. do 12 maja 1983 r. oraz o nieobciążanie odwołującego się żadnymi kosztami postępowania.
/odwołanie – k. 3 – 4, k. 3 – 4 w aktach VIII U 1508/18, k. 3 – 4 w aktach VIII U 1276/18,/
Organ rentowy w odpowiedziach na odwołania wniósł o ich oddalenie. W uzasadnieniu ZUS wskazał, że aktualnie wszystkie uwzględnione przy kapitale początkowym okresy stanowią okresy składkowe i są to:
- od 8 listopada 1971 r. do 31 stycznia 1974 r.: Miejskie Przedsiębiorstwo (...) w G.,
- od 2 lutego 1974 r. do 22 maja 1982 r.: Liga Ochrony (...) w Ł.,
- od 23 maja 1983 r. do 30 września 1985 r.: Liga Ochrony (...) i Rekultywacji w Ł.,
- od 20 lutego 1982 r. do 12 maja 1983 r.: okres odosobnienia za działalność polityczną,
- od 1 października 1985 r. do 31 grudnia 1998 r.: pozarolnicza działalność gospodarcza w zakresie chirurgii drzew.
Łącznie okresy składkowe stanowią 27 lat i 1 miesiąc i 11 dni, tj. 325 miesięcy.
Przy ogólnym sumowaniu w/w okresów należy wyłączyć okres od 20 lutego 1982 r. do 22 maja 1982 r., gdyż pokrywają się ze sobą dwa różne okresy składkowe, tj. zatrudnienie w Lidze Ochrony (...) w Ł. z okresem odosobnienia za działalność polityczną.
/odpowiedź na odwołanie – k. 6 – 7, k. 6 – 7 w aktach VIII U 1508/18, k. 6 – 7 w aktach VIII U 1276/18/
Postanowieniem z dnia 4 grudnia 2018 r. Sąd na podstawie art. 219 k.p.c. połączył sprawę VIII U 1276/18 oraz sprawę VIII U 1508/18 do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia ze sprawą VIII U 1275/18.
/postanowienie – protokół rozprawy z dnia 4 grudnia 2018 r. – 00:00:44 – 00:01:24 – płyta CD – k. 21, k. 18 w aktach VIII U 1508/18, k. 18 w aktach VIII U 1276/18/
Na rozprawie w dniu 4 grudnia 2018 r. – bezpośrednio poprzedzającej wydanie wyroku w niniejszej sprawie – pełnomocnik wnioskodawcy poparł odwołanie. Oświadczył, że w ocenie jego mocodawcy okres odosobnienia za działalność polityczną od 20 lutego 1982 r. do 12 maja 1983 r. powinien być uznany za okres składkowy w wymiarze podwójnym przy ustalaniu prawa do emerytury, jak i przy ustalaniu jej wysokości i kapitału początkowego. Dodał, że nie kwestionuje, że okres od 20 lutego 1982 r. do 12 maja 1983 r. pokrywa się z okresem zatrudnienia.
/protokół rozprawy z dnia 4 grudnia 2018 r. – 00:01:24 – 00:04:15 – płyta CD – k. 21/
Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:
Wnioskodawca – W. Z. urodził się (...)
/niesporne/
Decyzją z dnia 19 listopada 2007 r. ZUS II Oddział w Ł. ustalił kapitał początkowy W. Z. na dzień 1 stycznia 1999 r. Do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz obliczenia wskaźnika wysokości tej podstawy przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 93,59%.
Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustalono w wyniku pomnożenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru wynoszącego 93,59% przez kwotę 1220,89 zł, tj. kwotę bazową (93,59% x 1220,89 zł = 1142,63 zł).
Do ustalenia wartości kapitału przyjęto okresy składkowe w ilości: 26 lat, 1 miesiąc, 21 dni tj. 313 miesiące oraz okresy nieskładkowe w ilości: 10 miesięcy, 25 dni, tj. 10 miesięcy.
Wartość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 roku została wyliczona w następujący sposób:
293,01 złotych x 84,40% (współczynnik proporcjonalny) = 247,30 złotych
(313 miesiące składkowe x 1,3%) : 12 x 1142,63 złotych (podstawa wymiaru) = 387,47 złotych
(10 miesięcy nieskładkowych x 0,7%) : 12 x 1142,63 złotych (podstawa wymiaru) = 6,63 złotych
RAZEM = 641,40 złotych
641,40 złotych x 209 miesięcy (średnie dalsze trwanie życia) = 134052,60 złotych (kapitał początkowy na dzień 1.01.1999 roku).
/decyzja – k. 16 plik I akt ZUS, obliczenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego – k. 17 plik I akt ZUS/
Decyzją z dnia 26 września 2012 r. ZUS II Oddział w Ł. ponownie ustalił kapitał początkowy W. Z. na dzień 1 stycznia 1999 r. Do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz obliczenia wskaźnika wysokości tej podstawy przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych tj. od 1 stycznia 1972 r. do 31 grudnia 1981 r. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 107,15%.
Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustalono w wyniku pomnożenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru wynoszącego 107,15% przez kwotę 1220,89 zł, tj. kwotę bazową (107,15% x 1220,89 zł = 1308,18 zł).
Do ustalenia wartości kapitału przyjęto okresy składkowe w ilości: 26 lat, 1 miesiąc, 21 dni tj. 313 miesiące oraz okresy nieskładkowe w ilości: 10 miesięcy, 25 dni, tj. 10 miesięcy.
Wartość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 roku została wyliczona w następujący sposób:
293,01 złotych x 84,47% (współczynnik proporcjonalny) = 247,30 złotych
(313 miesiące składkowe x 1,3%) : 12 x 1308,18 złotych (podstawa wymiaru) = 443,60 złotych
(10 miesięcy nieskładkowych x 0,7%) : 12 x 1308,18 złotych (podstawa wymiaru) = 7,59 złotych
RAZEM = 698,70 złotych
698,70 złotych x 209 miesięcy (średnie dalsze trwanie życia) = 146028,30 złotych (kapitał początkowy na dzień 1.01.1999 roku).
/decyzja – k. 20 - 21 plik I akt ZUS, obliczenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego – k. 22 plik I akt ZUS/
Następnie decyzją z dnia 29 lipca 2015 r. ZUS II Oddział w Ł. ponownie ustalił kapitał początkowy W. Z. na dzień 1 stycznia 1999 r. Do ustalenia wartości kapitału początkowego organ rentowy przyjął przyjął podstawę wymiaru kapitału początkowego w kwocie 1308,18 zł ustaloną w decyzji z dnia 26 września 2012 r. o pononym ustaleniu kapitału początkowego.
Do ustalenia wartości kapitału przyjęto okresy składkowe w ilości: 26 lat, 1 miesiąc, 21 dni tj. 313 miesiące oraz okresy nieskładkowe w ilości: 11 miesięcy, 21 dni, tj. 11 miesięcy.
Wartość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 roku została wyliczona w następujący sposób:
293,01 złotych x 84,58% (współczynnik proporcjonalny) = 247,83 złotych
(313 miesiące składkowe x 1,3%) : 12 x 1308,18 złotych (podstawa wymiaru) = 443,60 złotych
(11 miesięcy nieskładkowych x 0,7%) : 12 x 1308,18 złotych (podstawa wymiaru) = 8,37 złotych
RAZEM = 699,80 złotych
699,80 złotych x 209 miesięcy (średnie dalsze trwanie życia) = 146258,20 złotych (kapitał początkowy na dzień 1.01.1999 roku).
/decyzja – k. 27 – 28 plik I akt ZUS/
Decyzją z dnia 5 sierpnia 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku W. Z. z dnia 24 czerwca 2015 r. przyznał ubezpieczonemu emeryturę od 23 lipca 2015 r. tj. od daty osiągnięcia wieku, o którym mowa w art. 24 ust. 1b ustawy emerytalnej. Podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę.
- kwota składek zewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji wynosi 93635,81 zł,
- kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego wynosi 476793,15 zł,
- średnie dalsze trwanie życia wynosi 212,10 miesięcy,
- wyliczona kwota emerytury wynosi 2689,43 zł.
Wysokość emerytury została obliczona zgodnie z zasadami określonymi w art. 26 ustawy emerytalnej i wyniosła 2689,43 zł.
/decyzja – k. 4 – 5 plik III akt ZUS/
Decyzją z dnia 16 listopada 2017 r. organ rentowy przyznał wnioskodawcy dodatek pielęgnacyjny od 1 września 2017 r. do 31 października 2019 r.
/decyzja – k. 26 – 27 plik III akt ZUS/
W dniu 6 marca 2018 r. do organu rentowego wpłynął wniosek ubezpieczonego (nadany pocztą 28 lutego 2018 r.) o przeliczenie emerytury. Do wniosku ubezpieczony załączył decyzję Prezesa Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 20 lutego 2018 r. wydaną w sprawie o sygn. akt IV Ko 55/17, na podstawie art. 117 ust. 3 w zw. z art. 6 ust. 1 pkt 8 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.
/wniosek – k. 28 plik III akt ZUS/
Decyzją z 27 marca 2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku W. Z. o uwzględnienie dodatkowo udowodnionego okresu składkowego ponownie ustalił wartość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 r.
Do ustalenia wartości kapitału początkowego organ rentowy przyjął podstawę wymiaru kapitału początkowego w kwocie 1.308,18 zł ustaloną w decyzji z dnia 29 lipca 2015 r. o ponownym ustaleniu kapitału początkowego.
Do ustalenia wartości kapitału przyjęto okresy składkowe w ilości: 27 lat, 1 miesiąc, 11 dni tj. 325 miesięcy.
Wartość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 roku została wyliczona w następujący sposób:
293,01 złotych x 84,58% (współczynnik proporcjonalny) = 247,83 złotych
(325 miesięcy składkowych x 1,3%) : 12 x 1.308,18 złotych (podstawa wymiaru) = 460,61 złotych
RAZEM = 708,44 złotych
708,44 złotych x 209 miesięcy (średnie dalsze trwanie życia) = 148.063,96 złotych (kapitał początkowy na dzień 1.01.1999 roku).
/decyzja – k. 30 – 31 plik I akt ZUS/
W konsekwencji decyzją z dnia 28 marca 2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku W. Z. z dnia 6 marca 2018 r. przeliczył emeryturę od 1 marca 2018 r. tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek.
Podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia, dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę.
- kwota składki zewidencjonowana na koncie z uwzględnieniem waloryzacji wynosi 93328,24 zł,
- kwota przeliczonego i zwaloryzowanego kapitału początkowego wynosi 482679,86 zł,
- średnie dalsze trwanie życia wynosi 212,10 miesięcy.
Po korekcie kapitału początkowego na koncie, wysokość emerytury wyniosła: ( (...),24 + (...),86)/212,10 = 2715,74 zł.
Do emerytury przysługuje dodatek pielęgnacyjny w kwocie od 1 marca 2018 r. – 215,84 zł.
po waloryzacji od 1 marca 2018 r. wysokość emerytury wyniosła 2815,72 zł.
Wysokość świadczenia do wypłaty wynosi 2536,15 zł.
/decyzja – k. 33 – 34 plik III akt ZUS/
W dniu 23 kwietnia 2018 r. ubezpieczony złożył wniosek o ponowne przeliczenie wysokości świadczenia od lutego 2018 r. oraz o uwzględnienie całego okresu odosobnienia za działalność polityczną tj. okresu od 20 lutego 1982 r. do 12 maja 1983 r.
/wniosek – k. 36 plik III akt ZUS/
Zaskarżoną decyzją z dnia 25 maja 2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku W. Z. z dnia 23 kwietnia 2018 r. przeliczył emeryturę od 1 lutego 2018 r. tj. od daty określonej w przepisach.
Podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia, dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę.
- kwota składki zewidencjonowana na koncie z uwzględnieniem waloryzacji wynosi 93328,24 zł,
- kwota przeliczonego i zwaloryzowanego kapitału początkowego wynosi 482679,86 zł,
- średnie dalsze trwanie życia wynosi 212,10 miesięcy.
Po korekcie kapitału początkowego na koncie, wysokość emerytury wyniosła: ( (...),24 + (...),86)/212,10 = 2715,74 zł.
Do emerytury przysługuje dodatek pielęgnacyjny w kwocie:
- od 1 lutego 2018 r. – 209,59 zł,
- od 1 marca 2018 r. – 215,84 zł.
po waloryzacji od 1 marca 2018 r. wysokość emerytury wyniosła 2815,72 zł.
Wysokość świadczenia do wypłaty wynosi 2536,15 zł.
/decyzja – k. 38 – 39 plik III akt ZUS/
W okresie od 8 listopada 1971 r. do 31 stycznia 1974 r. wnioskodawca był zatrudniony w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) w G. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku kierownika sekcji konserwacji terenów zielonych.
/świadectwo pracy – k. 3 plik I akt ZUS/
Wnioskodawca w okresie od 2 lutego 1974 r. do 22 maja 1982 r. pracował w Lidze Ochrony (...) w Ł. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku kierownika budowy.
/świadectwo pracy – k. 4 plik I akt ZUS/
Decyzją z dnia 20 lutego 2018 r. Prezes Sądu Okręgowego w Łodzi po rozpatrzeniu wniosku W. Z. potwierdził, iż pozbawienie wolności (osadzenie w więzieniu) ubezpieczonego w okresie od 20 lutego 1982 r. do 12 maja 1983 r., na mocy wyroku Sądu Pomorskiego Okręgu Wojskowego w B. z 13 maja 1982 r., wydanego w sprawie o sygnaturze akt So W 178/82 nastąpiło za działalność polityczną.
/decyzja – k. 30 – 31 plik III akt ZUS/
Od 23 maja 1983 r. do 30 września 1985 r. ubezpieczony był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w Lidze Ochrony (...) i Rekultywacji w Ł. na stanowisku kierownika budowy.
/świadectwo pracy – k. 6 plik I akt ZUS
W okresie od 1 października 1985 r. do 31 grudnia 1998 r. wnioskodawca prowadził pozarolniczą działalność gospodarcza w zakresie chirurgii drzew w Ł..
/zaświadczenie – k. 11 plik I akt ZUS/
Łącznie okresy składkowe ubezpieczonego wynoszą 27 lat i 1 miesiąc i 11 dni, tj. 325 miesięcy.
/wyliczenia – akta ZUS/
Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie powołanych dowodów, których nie kwestionowała żadna ze stron, a i Sąd nie znalazł powodów by czynić to z urzędu.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Odwołania podlegały oddaleniu.
Zgodnie z art. 24 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2018r., poz. 1270 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego określonego w ust. 1a i 1b.
Zgodnie z art. 25 ustawy emerytalnej podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24, stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173-175 oraz kwot środków zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, z zastrzeżeniem ust. 1a i 1b oraz art. 185.
Zgodnie z art. 26 w/w ustawy, emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego, z uwzględnieniem ust. 5 i art. 183. Wiek ubezpieczonego w dniu przejścia na emeryturę wyraża się w ukończonych latach i miesiącach. Średnie dalsze trwanie życia ustala się wspólnie dla mężczyzn i kobiet oraz wyraża się w miesiącach. Prezes Głównego Urzędu Statystycznego ogłasza w formie komunikatu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" corocznie w terminie do dnia 31 marca tablice trwania życia, z uwzględnieniem ust. 3, dla wieku ubezpieczonych określonego w myśl ust. 2.
Tablice, o których mowa w ust. 4 są podstawą przyznawania emerytur na wnioski zgłoszone od dnia 1 kwietnia do dnia 31 marca następnego roku kalendarzowego, z uwzględnieniem ust. 6. Jeżeli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego, do ustalenia wysokości emerytury zgodnie z ust. 1 stosuje się tablice trwania życia obowiązujące w dniu, w którym ubezpieczony osiągnął wiek emerytalny, o którym mowa w art. 24 ust. 1a i 1b oraz w art. 27 ust. 2 i 3.
Zgodnie z art. 173 ustawy dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., którzy przed dniem wejścia w życie ustawy opłacali składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacali płatnicy składek, ustala się kapitał początkowy.
Kapitał początkowy stanowi równowartość kwoty obliczonej według zasad określonych w art. 174 pomnożonej przez wyrażone w miesiącach średnie dalsze trwanie życia ustalone zgodnie z art. 26 ust. 3 dla osób w wieku 62 lat.
Wartość kapitału początkowego ustala się na dzień wejścia w życie ustawy.
Pierwszej waloryzacji kapitału początkowego dokonuje się od dnia 1 czerwca 2000 r. przez pomnożenie tego kapitału wskaźnikiem wzrostu przeciętnego wynagrodzenia z 1999 r., pomniejszonego o naliczone i potrącone od ubezpieczonego składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe, w stosunku do przeciętnego wynagrodzenia za 1998 r. Drugiej waloryzacji przeprowadzanej od dnia 1 czerwca 2001 r. dokonuje się na zasadach określonych w art. 25 ust. 3-5, 9 i 10 oraz w art. 25a. Trzeciej waloryzacji przeprowadzanej od dnia 1 czerwca 2002 r. oraz kolejnych dokonuje się na zasadach określonych w art. 25 ust. 3-8 i 10 oraz w art. 25a. Kapitał początkowy ewidencjonowany jest na koncie ubezpieczonego.
W wyniku przeprowadzonej waloryzacji kapitał początkowy nie może ulec obniżeniu.
Zgodnie art. 174 kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art. 53, z uwzględnieniem ust. 2-12.
Przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy:
1) okresy składkowe, o których mowa w art. 6;
2) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5;
3) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1-3 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2.
Przy ustalaniu kapitału początkowego do okresów, o których mowa w art. 7 pkt 5 stosuje się art. 53 ust. 1 pkt 2.
Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art. 15, 16, 17 ust. 1 i 3 oraz art. 18, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się z okresu przed dniem 1 stycznia 1999 r.
Do obliczenia kapitału początkowego przyjmuje się kwotę bazową wynoszącą 100% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w II kwartale kalendarzowym 1998 r.
Przy obliczaniu kapitału początkowego część kwoty bazowej wynoszącej 24% tej kwoty mnoży się przez współczynnik proporcjonalny do wieku ubezpieczonego oraz okresu składkowego i nieskładkowego osiągniętego do dnia 31 grudnia 1998 r.
Staż ubezpieczonego, o którym mowa w ust. 8, określa się w pełnych latach, z tym że jeżeli ubezpieczony ma więcej niż 6 miesięcy tego stażu ponad pełne lata, staż ten zaokrągla się w górę.
Staż ubezpieczeniowy i wymagany staż, o których mowa w ust. 8, określa się w dniach, jeżeli jest to dla ubezpieczonego korzystniejsze.
Zgodnie z art. 15 cyt. ustawy, podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę, z uwzględnieniem ust. 6 i art. 176.
W celu ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty:
1) oblicza się sumę kwot podstaw wymiaru składek i kwot, o których mowa w ust. 3, w okresie każdego roku z wybranych przez zainteresowanego lat kalendarzowych;
2) oblicza się stosunek każdej z tych sum kwot do rocznej kwoty przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonej za dany rok kalendarzowy, wyrażając go w procentach, z zaokrągleniem do setnych części procentu;
3) oblicza się średnią arytmetyczną tych procentów, która, z zastrzeżeniem ust. 5, stanowi wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury lub renty, oraz
4) mnoży się przez ten wskaźnik kwotę bazową, o której mowa w art. 19.
Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru nie może być wyższy niż 250%.
Na wniosek ubezpieczonego podstawę wymiaru emerytury lub renty może stanowić ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe w okresie 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku, wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu.
Zgodnie z art. 16 w/w ustawy, przy ustalaniu kolejnych 10 lat kalendarzowych, o których mowa w art. 15 ust. 1 i 2, przyjmuje się lata kalendarzowe następujące bezpośrednio po sobie, chociażby ubezpieczony w niektórych z tych lat przez okres roku lub w okresie krótszym niż rok nie pozostawał w ubezpieczeniu.
Zgodnie z art. 117 ustawy okresy składkowe, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 2-9 i ust. 2 pkt 1 lit. b-d, pkt 2 lit. d i pkt 4-17, okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7, oraz okresy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1, mogą być uwzględnione, jeżeli zostały udowodnione dokumentami (zaświadczeniami) lub wpisami w legitymacji ubezpieczeniowej bądź uznane orzeczeniem sądu, z uwzględnieniem ust. 3 i 4.
Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 8 ustawy emerytalnej, okresami składkowymi są okresy osadzenia w więzieniach lub innych miejscach odosobnienia na terytorium Polski na mocy skazania albo bez wyroku po dniu 31 grudnia 1955 r. za działalność polityczną.
Zgodnie zaś z art. 117 ust. 3 w/w ustawy, okresy osadzenia, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 8, na mocy wyroku - potwierdza prezes sądu okręgowego, a w przypadku osadzenia bez wyroku - Prezes Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.
W myśl art. 5 ust. 3 pkt 3 w/w ustawy, p rzy ustalaniu prawa do emerytury lub renty okresy osadzenia w więzieniach lub innych miejscach odosobnienia, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 8 uwzględnia się w wymiarze podwójnym.
Przechodząc na grunt niniejszej sprawy należy wskazać, że ubezpieczony w niniejszej sprawie wnosił o uwzględnienie przy obliczaniu kapitału początkowego oraz wysokości emerytury całego okresu odosobnienia wnioskodawcy za działalność polityczną, tj. okresu od 20 lutego 1982 r. do 12 maja 1983 r. (14 miesięcy i 23 dni) jako okresu składkowego w wymiarze podwójnym oraz przeliczenie emerytury od 1 lutego 2018 r., tj. od miesiąca w którym zgłoszono wniosek zamiast od 1 marca 2018 r.
Sąd Okręgowy przeanalizował żądanie ubezpieczonego i zważył, że w przedmiotowej sprawie odwołania okazały się nieskuteczne.
Jeśli chodzi o przeliczenie emerytury od 1 lutego 2018 r. to należy wskazać, że organ rentowy zaskarżoną decyzją z dnia 28 marca 2018 r. przeliczył ubezpieczonemu emeryturę od 1 marca 2018 r., jednakże w toku postępowania odwoławczego, na skutek pisma pełnomocnika wnioskodawcy z dnia 20 kwietnia 2018 r., ZUS wydał kolejną decyzję, na mocy której przeliczył emeryturę ubezpieczonego od 1 lutego 2018 r. (zgodnie z żądaniem) po zweryfikowaniu, że wniosek, który wpłynął do organu rentowego w dniu 6 marca 2018 r. został nadany pocztą w dniu 28 lutego 2018 r.
Jeśli zaś chodzi o uwzględnienie okresu odosobnienia od 20 lutego 1982 r. do 12 maja 1983 r. (14 miesięcy i 23 dni) jako okresu składkowego w wymiarze podwójnym, to na wstępie należy wskazać, że organ rentowy przy ustalaniu kapitału początkowego wnioskodawcy uwzględnił 27 lat, 1 miesiąc i 11 dni okresów składkowych:
- od 8 listopada 1971 r. do 31 stycznia 1974 r.: Miejskie Przedsiębiorstwo (...) w G.,
- od 2 lutego 1974 r. do 22 maja 1982 r.: Liga Ochrony (...) w Ł.,
- od 23 maja 1983 r. do 30 września 1985 r.: Liga Ochrony (...) i Rekultywacji w Ł.,
- od 20 lutego 1982 r. do 12 maja 1983 r.: okres odosobnienia za działalność polityczną,
- od 1 października 1985 r. do 31 grudnia 1998 r.: pozarolnicza działalność gospodarcza w zakresie chirurgii drzew.
Przy ogólnym sumowaniu w/w okresów organ rentowy wyłączył okres od 20 lutego 1982 r. do 22 maja 1982 r., gdyż pokrywają się ze sobą dwa różne okresy składkowe, tj. zatrudnienie w Lidze Ochrony (...) w Ł. z okresem odosobnienia za działalność polityczną.
Zgodnie z treścią art. 11 w/w ustawy, jeżeli okresy, o których mowa w art. 6, 7 i 10, zbiegają się w czasie, przy ustalaniu prawa do świadczeń określonych w ustawie uwzględnia się okres korzystniejszy.
Należy podkreślić, że z treści art. 5 ust. 3 pkt 3 Ustawy wynika jasno, że przy ustalaniu prawa do emerytury lub renty okresy osadzenia w więzieniach lub innych miejscach odosobnienia, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 8, uwzględnia się w wymiarze podwójnym.
W przedmiotowej sprawie odwołujący nabył uprawnienia emerytalne już w 2015 roku, a zatem na tym etapie postępowania nie było możliwym również uwzględnianie tych okresów w podwójnym wymiarze przy ustalaniu prawa do emerytury, ponieważ wnioskodawca takie prawo ma już ustalone.
W odwołaniu pełnomocnik skarżącego wskazywał, iż ów podwójny wymiar winien być również uwzględniony przy wyliczaniu wysokości emerytury, a tym samym kapitału początkowego.
W tym zakresie brak było podstaw do uwzględnienia żądania ubezpieczonego. Wykładnia językowa i systemowa art. 5 ust. 3 pkt 3 ustawy emerytalnej jednoznacznie wskazuje na to, że okresy pozbawiania wolności z powodów politycznych tylko wtedy uwzględnia się w wymiarze podwójnym, gdy o tej operacji uzależnione jest uzyskanie prawa do danego świadczenia - w przedmiotowej sprawie prawa do emerytury. Przepis art. 5 ustawy emerytalnej wyrażenie odróżnia okresy uwzględniane przy ustalaniu prawa do świadczeń i okresy uwzględniane przy ustaleniu wysokości świadczeń. Regulacja ust. 1, 2 i ust. 2a dotyczy obu tych zagadnień, zaś normy ujęte w ust. 3 i 4 odnoszą się tylko do zasad ustalenia prawa do świadczenia. Należało zatem przyjąć, iż zduplikowanie okresów pozbawiania wolności z powodów politycznych może wchodzić w grę tylko w przypadku, w którym od tej operacji zależy ustalenie prawa do świadczenia, a tak w przedmiotowej sprawie nie było, skoro ubezpieczonemu przysługiwała emerytura od 5 sierpnia 2015 r., zaś cały okres pozbawienia wolności został uwzględniony w jego stażu emerytalnym. W konsekwencji należało przyjąć, że decyzja organu rentowego jest prawidłowa. (takie samo stanowisko zostało wyrażone w wyroku Sądu Okręgowego w Toruniu z dnia 23 stycznia 2018 r., IV U 1364/17).
Podobne stanowisko zajął Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 12 kwietnia 2013 r. (III AUa 2028/12) wskazując w uzasadnieniu, że „w sytuacji, gdy osoba ubiegająca się o świadczenie ma niewystarczający okres składkowy i nieskładkowy dla nabycia prawa do emerytury lub renty, to jedynie wówczas okres działalności kombatanckiej w szerokim tego słowa znaczeniu, zalicza się w wymiarze podwójnym (…) jedynie przy ustalaniu prawa do świadczenia podlegają liczeniu podwójnie, zaś przy ustalaniu wysokości świadczenia pojedynczo, czyli w faktycznej ilości lat i miesięcy zaliczonej do takiej działalności.”.
Z tych przyczyn odwołania podlegały oddaleniu na podstawie art. 477 14 §1 k.p.c., o czym orzeczono w sentencji wyroku.
ZARZĄDZENIE
odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawcy
K.K-W.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Łodzi
Osoba, która wytworzyła informację: M. Pawłowska-Radzimierska
Data wytworzenia informacji: