Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 lutego 2018 r.

Sąd Rejonowy w Kaliszu V Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: SSR Katarzyna Górna-Szuława

Protokolant: sekretarz sądowy Monika Sowa

po rozpoznaniu w dniu 05 lutego 2018 r. w Kaliszu

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W.

przeciwko D. C.

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powódki (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. na rzecz pozwanego D. C. kwotę 3.617,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSR Katarzyna Górna-Szuława

Sygn. akt V GC 2630/17

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 14 grudnia 2016 r. (data wpływu) powódka (...) Sp. z o.o.
z siedzibą w W. reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika wniosła
o zasądzenie w postępowaniu upominawczym od pozwanego D. C. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...) D. C. w miejscowości R. kwoty 1.848 euro wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od kwoty 1.818 euro od dnia 27 października 2015 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 40 euro od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Nadto zażądała kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.

W uzasadnieniu pozwu pełnomocnik powódki podniósł, że pozwany zlecił powódce dokonanie frachtu wskazanych towarów. Zlecenia zostały przekazane powódce za pomocą systemu elektronicznego udostępnionego każdemu z klientów bądź też za pośrednictwem poczty elektronicznej. Strona powodowa wskazała, że dokonała organizacji przewozu wskazanych przesyłek poprzez zamówienie usługi od przewoźnika trudniącego się profesjonalnie transportem towarów. Towar został wydany przewoźnikowi i dostarczony do miejsca przeznaczenia, zaś odbiorcy odebrali towar. Pełnomocnik powódki podniósł także, iż na kwotę dochodzoną pozwem składa się należność główna wynikająca z faktury VAT oraz kwota 40 euro tytułem kosztów odzyskiwania należności.

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym w dniu 03 lutego 2017 r. Sąd Rejonowy dla miasta stołecznego Warszawy w Warszawie XVII Wydział Gospodarczy w osobie Referendarza Sądowego w sprawie o sygn. akt XVII GNc 7528/17 orzekł zgodnie
z żądaniem pozwu.

Z przedmiotowym rozstrzygnięciem nie zgodził się pozwany reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika. W sprzeciwie od nakazu zapłaty, który wpłynął do Sądu
w dniu 10 marca 2017 r. podniósł zarzut niewłaściwości Sądu rozpoznającego sprawę
i wniósł o przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Kaliszu jako właściwemu ze względu na jego miejsce zamieszkania i miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. Nadto podniósł zarzut braku legitymacji procesowej czynnej i biernej z uwagi na nieistnienie stosunku zobowiązaniowego pomiędzy stronami, zarzut przedawnienia roszczenia oraz zarzut nieudowodnienia wysokości dochodzonego roszczenia. Wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz obciążenie powódki kosztami procesu, w tym kosztami opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.

W uzasadnieniu sprzeciwu pełnomocnik pozwanego zaprzeczył, jakoby pozwany był zobowiązany wobec powódki do zapłaty zależności dochodzonych pozwem. Zaprzeczył również, by zawarł z powódką umowę będącą przedmiotem sporu. Podniósł, że
z przedłożonych dokumentów wynika, iż zleceniobiorcą był J. C. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą (...). Wskazał, że wbrew postanowieniom zlecenia spedycyjnego przewóz wykonał Zakład (...) z W., powódka natomiast nie wykazała żadnego związku pomiędzy nią, firmą (...) a Zakładem, z którego mogłaby wywodzić swoje roszczenie.
Z żadnych dokumentów nie wynika, by zlecenie spedycyjne wykonywała powódka i że to jej się należy zapłata. Zatem powódce nie przysługuje legitymacja czynna w przedmiotowej sprawie. Zaś z uwagi na brak umowy pomiędzy stronami pozwany nie posiada legitymacji biernej. Pełnomocnik pozwanego podniósł również, iż z uwagi na okoliczność, że roszczenia z umowy spedycji przedawniają się z upływem roku od dnia wykonania zlecenia, które
w przedmiotowej sprawie miało miejsce 02 lipca 2015 r., roszczenie powódki oprócz tego, że niezasadne, jest również przedawnione. Nadto zarzucił powódce nieudowodnienie roszczenia z uwagi na brak czytelnych dokumentów potwierdzających istnienie roszczenia. Podniósł także, iż wobec nieistnienia roszczenia głównego nie powstało roszczenie o zapłatę 40 euro z tytułu nieterminowej zapłaty wynikające z ustawy o terminach zapłaty
w transakcjach handlowych.

W replice z dnia 20 czerwca 2017 r. (data wpływu) pełnomocnik powódki podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie. Wskazał, że J. C. był pracownikiem firmy (...). Na mocy umowy sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa nabył roszczenie objęte pozwem. Podniósł, że powódka prowadzi działalność gospodarczą polegającą głównie na świadczeniu usług spedycyjnych i nie posiada floty transportowej, zaś fracht przesyłek zleca kolejnym przewoźnikom. Wyjaśnia to, dlaczego na liście przewozowym CMR znajduje się pieczęć Zakładu (...). Nadto pełnomocnik powódki podniósł, że strony łączyła umowa przewozu, nie umowa spedycji i zastosowanie do niej mają przepisy Konwencji CMR, zatem roszczenie dochodzone pozwem nie uległo przedawnieniu. Tym bardziej, że wystawienie przez pozwanego noty korygującej stanowiło niewłaściwe uznanie długu i przerwało bieg przedawnienia roszczenia.

Postanowieniem z dnia 22 sierpnia 2017 r. wydanym w sprawie sygn. akt XVII GC 863/17 Sąd Rejonowy dla miasta stołecznego Warszawy w Warszawie stwierdził swoją niewłaściwość miejscową i przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Rejonowemu
w K. Wydziałowi Gospodarczemu. Sprawa wpłynęła do tut. Sądu w dniu 17 listopada 2017 r.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. jest wpisana do rejestru przedsiębiorców prowadzonego w ramach Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem (...).

Dowód: wydruk KRS k. 7-8.

Pozwany D. C. prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą (...) D. C. w miejscowości R. w oparciu o wpis
w (...).

Okoliczność bezsporna.

W 2015 r. strony współpracowały ze sobą. Powódka podwykonywała transport dla pozwanego.

Dowód: zeznania świadków: H. B. k. 66, e-protokół rozprawy z dnia 05.02.2018r. 00:03:18-00:09:35, K. M. (1) k. 66, e-protokół rozprawy z dnia 05.02.2018r. 00:09:40-00:12:50.

W dniu 26 czerwca 2015 r. J. C. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...)k/W. na podstawie zlecenia spedycyjnego nr (...) zlecił pozwanemu przewóz towarów. Zgodnie ze zleceniem załadunek towaru miał miejsce dnia 29 czerwca 2015 r. w B. J. P. (...) C. P. (...) (...), natomiast rozładunek dnia 02 lipca 2015 r. w B. S. E.-(...)-B.-A. (...) B.. Fracht został ustalony na kwotę 1.600 euro netto i był płatny w terminie 60 dni od daty otrzymania prawidłowo wystawionej faktury
i dostarczenia CMR. W zleceniu wskazano, że kierowca odbiera towar dla pozwanego. Strony ustaliły, że przewóz jest wykonywany zgodnie z konwencją CMR i zleceniem, zaś zlecenie spedycyjne jest równoznaczne ze zleceniem transportowym (pkt 9.2 zlecenia).

Dowód: zlecenie spedycyjne k. 12.

Przewóz wskazany w liście przewozowym przedłożonym przez powódkę został wykonany przez Zakład (...) w W..

Dowód: list przewozowy CMR k. 13, 47.

Dnia 30 czerwca 2015 r. (...) PL (...). z o.o. z siedzibą w T. zawarła z powódką umowę sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Na mocy przedmiotowej umowy powódka kupiła część przedsiębiorstwa obejmującą działalność logistyczną, w skład której wchodziły składniki opisane w §1 umowy (struktura organizacyjna obejmująca zatrudnionych pracowników wraz z istniejącym systemem stanowisk, przyporządkowanych do nich zadań i kompetencji; prawo własności rzeczowych składników majątkowych stanowiących środki trwałe i wyposażenie; prawo własności środków transportu; zobowiązania w kwocie 7.712.352,76 zł; wierzytelności i zobowiązania wynikające z umów zawartych w ramach zorganizowanej części przedsiębiorstwa, wierzytelności i zobowiązania wynikające z umów telekomunikacyjnych; firma, doświadczenie handlowe, pozycja na rynku) i załącznikach określonych w §2 pkt 1-14 umowy (wraz z wierzytelnościami
i zobowiązaniami wynikającymi z umów opisanych w załącznikach o numerach od 8 do 11). Załącznik numer 9 zawierał wykaz umów współpracy i świadczenia usług, załącznik numer 10 wykaz umów z klientami i partnerami, zaś załącznik numer 12 zestawienie należności na dzień 31 maja 2015 r.

Dowód: umowa sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa k. 43-46.

Załączniki do umowy sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa nie zostały przedłożone przez powódkę.

Okoliczność bezsporna.

W dniu 31 lipca 2015 r. powódka wystawiła pozwanemu fakturę VAT nr (...) na kwotę 1.600 euro netto, tj. 1.968 euro brutto z terminem płatności oznaczonym na dzień 15 września 2015 r. za wykonanie usługi z dnia 07 lipca 2015 r.

Dowód: faktura VAT k. 11.

Dnia 04 września 2015 r. pozwany wystawił notę korygującą nr (...) do faktury VAT nr (...) z dnia 31 lipca 2015 r. Nota dotyczyła zmiany terminu płatności faktury.

Dowód: nota korygująca k. 13v, 14, 60, korespondencja mailowa k. 57-59, zeznania świadka H. B. k. 66, e-protokół rozprawy z dnia 05.02.2018r. 00:03:18-00:09:35.

Pismem z dnia 03 grudnia 2015 r. powódka wezwała pozwanego do zapłaty kwoty 1.968 euro w terminie 3 dni od doręczenia wezwania pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego. Wezwanie doręczono pozwanemu w dniu 07 grudnia 2015 r.

Dowód: wezwanie do zapłaty k. 9, potwierdzenie doręczenia k. 9v.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego.

Analizując treść umowy sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa Sąd uznał, że strona powodowa nie przedłożyła jej w całości. W jej treści nie została wskazana wierzytelność wobec pozwanego. Wynika z niej natomiast, że była ona obudowana załącznikami, zawierającymi m.in. wykaz wierzytelności, których to załączników powódka jednak nie przedłożyła, co skutkowało uznaniem przedłożonego dokumentu za niespełniający wymogów dowodu wiarygodnego i nie budzącego wątpliwości. Tym samym powołana umowa bez załączników stanowiących jej integralną część jest niekompletna, co dyskwalifikuje ją jako podstawę do nabycia wierzytelności wobec pozwanego. Zastrzeżenia Sądu budził również nieczytelny list przewozowy CMR. Dokument ten nie pozwalał na poczynienie na jego podstawie innych ustaleń niż to, że przewóz wskazany w tym liście został wykonany przez Zakład (...) w W..

Sąd uznał za wiarygodne pozostałe przedłożone przez strony dokumenty, z których dowód przeprowadzono w toku postępowania. Ich autentyczność oraz prawdziwość stwierdzonych w nich faktów nie budziła jego wątpliwości, nadto nie zostały zakwestionowane przez strony procesu (art. 230 kpc).

Za wiarygodne Sąd uznał również zeznania słuchanych w sprawie świadków H. B. i K. M. (2), albowiem nie ujawniły się okoliczności rzutujące na ich wiarygodność, nie zostały również zakwestionowane przez strony procesu. Na podkreślenie zasługuje okoliczność, że na podstawie ich zeznań Sąd potwierdził jedynie okoliczności, które w zasadzie pozostawały poza sporem, tj. że strony współpracowały ze sobą w 2015 r.
i że w dniu 04 września 2015 r. pozwany wystawił notę korygującą na (...) do faktury VAT nr (...) z dnia 31 lipca 2015 r., która dotyczyła zmiany terminu płatności faktury.

Sąd zważył co następuje:

Przed merytorycznym rozstrzygnięciem zasadności zgłoszonego powództwa należało
w pierwszej kolejności rozstrzygnąć kwestię czynnej i biernej legitymacji stron zakwestionowaną przez pozwanego w sprzeciwie od nakazu zapłaty albowiem miało to dla rozstrzygnięcia sprawy podstawowe znaczenie, warunkujące jej dalszą analizę.

Legitymacja materialna, a więc posiadanie prawa podmiotowego lub interesu prawnego do wytoczenia powództwa stanowi przesłankę materialną powództwa, a jej brak stoi na przeszkodzie udzieleniu ochrony prawnej. Brak legitymacji materialnej (czynnej lub biernej) skutkuje co do zasady oddaleniem powództwa. Legitymacja procesowa zaś jest właściwością podmiotu, w stosunku do którego Sąd może rozstrzygnąć o istnieniu albo nieistnieniu indywidualnie konkretnej normy prawnej, przytoczonej w powództwie. Legitymacja procesowa jest więc zawsze powiązana z normami prawa materialnego. Sąd dokonuje oceny istnienia legitymacji procesowej strony w chwili orzekania co do istoty sprawy,
a stwierdziwszy brak legitymacji procesowej (zarówno czynnej, jak i biernej), zamyka rozprawę i wydaje wyrok oddalający powództwo.

Wykazanie legitymacji stron poprzez wskazanie okoliczności ją uzasadniających należało do powódki, w myśl ogólnych zasad dowodzenia.

Zgodnie z wynikającą z art. 6 kc regułą rozłożenia ciężaru dowodu obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach w myśl art. 3 kpc, a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie - art. 227 kpc - spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (por. wyrok SN z dnia 17 grudnia
1996 r., sygn. akt I CKU 45/96). Ta strona, która twierdzi, że określony fakt miał miejsce obowiązana jest zgłosić dowód lub dowody wykazujące jego istnienie. Strona, która powołuje się na nieistnienie określonego faktu powinna również udowodnić swoje twierdzenie, zgłaszając dowody dla wykazania faktów przeciwnych (art. 232 zd. 1 kpc). Ciężar udowodnienia faktu należy zatem rozumieć z jednej strony jako obarczenie strony procesu obowiązkiem przekonania Sądu dowodami o słuszności swoich twierdzeń, a z drugiej konsekwencjami poniechania realizacji tego obowiązku lub jego nieskuteczności. Tą konsekwencją jest zazwyczaj niekorzystny dla strony wynik procesu (por. wyrok SN z dnia 07 listopada 2007 roku, II CSK 239/07, niepubl.).

W toku postępowania powódka nie przedstawiła żadnych dowodów, na podstawie których możnaby czynić jakiekolwiek ustalenia co do stanu faktycznego sprawy w zakresie dotyczącym istnienia zobowiązania po stronie pozwanego i jego obowiązku zapłaty powódce żądanej przez nią kwoty. W oparciu o przedłożone przez nią dokumenty ustalić bowiem można to, iż w dniu 26 czerwca 2015 r. J. C. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...), W. 2, PL (...)-(...) S. k/W. na podstawie zlecenia spedycyjnego nr (...) zlecił pozwanemu przewóz towarów, dnia 30 czerwca 2015 r. (...) PL (...). z o.o. z siedzibą w T. zawarła z powódką umowę sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa, w dniu 31 lipca 2015 r. powódka wystawiła pozwanemu fakturę VAT nr (...) na kwotę 1.600 euro netto, tj. 1.968 euro brutto
z terminem płatności oznaczonym na dzień 15 września 2015 r., dnia 04 września 2015 r. pozwany wystawił notę korygującą nr (...) do faktury VAT nr (...) z dnia 31 lipca 2015 r., zaś pismem z dnia 03 grudnia 2015 r. powódka wezwała pozwanego do zapłaty kwoty 1.968 euro w terminie 3 dni od doręczenia wezwania pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego.

W umowie zlecenia spedycyjnego jako zleceniodawcę wskazano J. C. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...), (...) (...)-(...) S. k/W., zaś jako zbywca w umowie sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa figuruje (...) PL (...). z o.o. z siedzibą w T.. Powódka nie przedłożyła żadnego dokumentu, z którego wynikałoby następstwo prawne spółki. Tym samym nie wykazała, by spółka (...) Sp. z o.o. skutecznie nabyła od J. C. wierzytelność przysługującą mu wobec pozwanego, którą następnie spółka ta mogłaby zbyć na rzecz powódki. Nadto z treści umowy sprzedaży wynika, że jej integralną częścią były załączniki zawierające m.in. wykazy wierzytelności i zobowiązań wynikającymi z umów, których to załączników powódka jednak nie przedłożyła. To to stawia pod znakiem zapytania twierdzenia powódki i zasadność jej żądania, bowiem umowa bez załączników jest niekompletna, co dyskwalifikuje ją jako podstawę do nabycia wierzytelności wobec pozwanego. Na podkreślenie zasługuje okoliczność, iż z treści umowy sprzedaży jednoznacznie wynika, że załącznik numer 12 zawierał zestawienie należności na dzień 31 maja 2015 r. Dochodzona pozwem wierzytelność wynika zaś z faktury VAT wystawionej
w dniu 31 lipca 2015 r., nie jest zatem objęta przedłożoną przez powódkę umową, gdyż powstała po jej zawarciu.

Legitymację stron należy oceniać w świetle całokształtu okoliczności sprawy i nie może ona budzić jakichkolwiek wątpliwości. Zaoferowany materiał dowodowy nie przekonuje Sądu o odpowiedzialności pozwanej spółki. W świetle ustalonego stanu faktycznego,
należało uznać, iż dołączone do pozwu dokumenty są niewystarczające dla udowodnienia dochodzonego roszczenia, którego istnienie pozwany w sprzeciwie zakwestionował. To powódka winna była przedstawić dowody potwierdzające, że zawarła umowę sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa obejmującą wierzytelność wobec pozwanego, czego nie wykazała.

Podsumowując brak było podstaw do ustalenia, że powódka stała się nabywcą wierzytelności wobec pozwanego, a tym samym, z uwagi na niesprostanie przez nią ciężarowi dowodowemu z art. 6 kc powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie. Okoliczność, że pozwany dnia 04 września 2015 r. wystawił notę korygującą nr (...) do faktury VAT nr (...) z dnia 31 lipca 2015 r. nie stanowi uznania długu wobec podmiotu, który nie jest wierzycielem pierwotnym i ma obowiązek wykazać następstwo prawne, czego nie uczynił.

W świetle braku legitymacji stron zbędną stała się analiza treści stosunku podstawowego, zarzutu przedawnienia roszczenia i zasadności roszczenia co do wysokości.

Wobec nieudowodnienia roszczenia niezasadne było również żądanie zasądzenia kwoty 40 euro tytułem kosztów odzyskiwania należności na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 08 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (tj. Dz.U. z 2016 r., poz. 684).

Mając na uwadze powyższe rozważania Sąd oddalił powództwo w całości, o czym orzekł w pkt 1 sentencji wyroku.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 kpc, zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Powołany przepis ustanawia dwie zasady rozstrzygania o kosztach procesu, tj. zasadę odpowiedzialności za wynik procesu oraz zasadę orzekania o zwrocie kosztów niezbędnych i celowych. Przepisy art. 98§ 2 i 3 kpc statuują niezbędne koszty procesu, i tak stosownie do §3 do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa w sądzie. Kosztami postępowania Sąd obciążył powódkę jako stronę, która przegrała proces i zasądził ich zwrot od powódki na rzecz pozwanej w całości.

Na koszty te w rozpoznawanej sprawie złożyła się opłata sądowa od pozwu w kwocie 300 zł obliczona zgodnie z art. 28 ust. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych
w sprawach cywilnych (Dz.U. tj. z 2016 r., poz. 623 ze zm.), koszty zastępstwa procesowego stron w kwocie po 3.600 zł obliczone zgodnie z §6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015 r., poz. 1804 ze zm.) oraz kwota 17 zł tytułem opłaty od pełnomocnictwa wynikająca z art. 1 ust. 1 pkt 2a ustawy z dnia 09 września 2000 r. o opłacie skarbowej (Dz.U. Nr 86, poz. 960 z późn. zm.). Powódka przegrała proces w całości, winna więc w całości ponieść jego koszty.

Dlatego też Sąd zasądził od powódki na rzecz pozwanej kwotę 3.617 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego, o czym orzekł w pkt 2 sentencji wyroku.

SSR Katarzyna Górna-Szuława