Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 lutego 2018 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach Wydział II Cywilny Ośrodek (...) w R.

w składzie:

Przewodniczący: SSO Elżbieta Gawlik

Ławnicy:

/

Protokolant: Hanna Świątek

po rozpoznaniu w dniu 28 lutego 2018 roku w Rybniku

sprawy z powództwa (...) Banku Spółki Akcyjnej w W.

przeciwko 1) P. P. 2) J. P.

o zapłatę

1)  zasądza od pozwanych P. P. i J. P. solidarnie na rzecz powoda (...) Banku Spółki Akcyjnej w W. kwotę 197.232,12 zł (sto dziewięćdziesiąt siedem tysięcy dwieście trzydzieści dwa 12/100 złotych) wraz z odsetkami:

a)  od kwoty 184.328,53 zł (sto osiemdziesiąt cztery tysiące trzysta dwadzieścia osiem 53/100 złotych) umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP rocznie, jednakże nie wyższej niż w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 25.07.2017 roku do dnia zapłaty;

b)  od kwoty 3.747,37 zł (trzy tysiące siedemset czterdzieści siedem 37/100 złotych) ustawowymi za opóźnienie od dnia 3.08.2017 roku do dnia zapłaty;

c)  od kwoty 9.156,22 zł (dziewięć tysięcy sto pięćdziesiąt sześć 22/100 złotych) ustawowymi za opóźnienie od dnia 3.08.2017 roku do dnia zapłaty;

2)  zasądza od pozwanych P. P. i J. P. solidarnie na rzecz powoda (...) Banku Spółki Akcyjnej w W. kwotę 9.862,00 zł (dziewięć tysięcy osiemset sześćdziesiąt dwa złote) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Sygn. akt II C 446/17

UZASADNIENIE

Powód (...) Bank Spółka Akcyjna w W. w dniu 8 marca 2017 r. złożył do Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie pozew o zapłatę domagając się zasądzenia od pozwanych J. P. i P. P. na jego rzecz kwoty 184.328,53 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP rocznie, jednakże nie wyższej niż w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 25 lipca 2017 r. do dnia zapłaty, kwoty 3.747,37 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 3 sierpnia 2017 r. do dnia zapłaty, kwoty 9.156,22 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 3 sierpnia 2017 r. do dnia zapłaty oraz zasadzenia zwrotu kosztów sądowych. W uzasadnieniu pozwu podał, że dochodzona przez niego wierzytelność wynika z braku zapłaty przez pozwanego z tytułu umowy kredytu hipotecznego nr DK/KR-H.-RnS/ (...) z dnia 28 lipca 2011 r. z późniejszymi zmianami. Wskazał, iż na jego roszczenie składa się:

⚫

kwota 184.328,53 zł tytułem należności głównej (niespłacony kapitał),

⚫

kwota 3.747,37 zł tytułem odsetek umownych za okres korzystania z kapitału w wysokości 6,70 % od dnia 7 września 2016 r. do dnia 30 stycznia 2017 r.,

⚫

kwota 9.156,22 zł tytułem odsetek za opóźnienie w wysokości 10 % od dnia 31 grudnia 2016 r. do 24 lipca 2017 r.

Postanowieniem z dnia 22 września 2017 r. Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie (sygn. akt VI Nc-e 1488698/17) stwierdził brak podstaw do wydania nakazu zapłaty i przekazał sprawę do rozpoznania tutejszemu Sądowi.

Pozwani J. P. i P. P. w dniu 18 grudnia 2017 r. złożyli odpowiedź na pozew wnosząc o zawieszenie postępowania celem umożliwienia stronom podjęcia próby realizacji planu spłaty, a równocześnie stwierdzili, że co do zasady ani wysokości nie przeczą istnieniu zobowiązania. Wskazali, iż w czasie trwania małżeństwa zaciągnęli kredyt na budowę domu, jego wykończenie oraz liczne drobne pożyczki i problemy ze spłacaniem wspólnych zobowiązań, co niestety rzutowały na ich małżeństwo: w efekcie w dniu 8 listopada 2016 r. doszło do rozwiązania ich małżeństwa przez rozwód. Postanowili wystawić dom na sprzedaż, a z uzyskanej kwoty ze sprzedaży w pierwszej kolejności chcą dokonać spłaty zobowiązania wobec Banku - objętego niniejszą sprawą, ich sytuacja finansowa i wysokość dochodów, jakie osiągają nie dają żadnej szansy na szybką spłatę zobowiązań bez środków uzyskanych ze sprzedaży domu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 28 lipca 2011 r. (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W. z J. P. oraz P. P., zawarł umowę kredytu preferencyjnego „Rodzina na Swoim” nr DK/KR-H.- (...). Przedmiotem umowy był kredyt i pożyczka w łącznej kwocie 214.934,17 zł przeznaczone na budowę domu jednorodzinnego.

Kredyt i pożyczka zostały udzielony na okres 360 miesięcy. Zabezpieczenie spłaty stanowiła hipoteka na nieruchomości, którą jest zabudowana działka gruntu o nr 498/22 położona w S. dla której prowadzona jest księga wieczysta nr (...) do kwoty 365.388,09 zł na cały okres kredytu i pożyczki. Oprocentowanie kredytu stanowiła suma marży kredytowej i stawki referencyjnej 3M dla waluty kredytu. Całkowity koszt kredytu - zakładając, że hipoteka zostanie ustanowiona w okresie 12 miesięcy od uruchomienia kredytu - wynosił 317.022,53 zł, a rzeczywista roczna stopa oprocentowania kredytu wyniosła 7,10 %. Oprocentowanie pożyczki stanowiła suma marży pożyczki i stawki referencyjnej 3M dla waluty pożyczki. Całkowity koszt pożyczki - zakładając, że hipoteka zostanie ustanowiona w okresie 12 miesięcy od uruchomienia pożyczki - wynosił 29.074,68 zł, a rzeczywista roczna stopa oprocentowania pożyczki wyniosła 9,69 %. Stosownie do § 5 ust. 9 Umowy, w przypadku nie spłacenia przez kredytobiorcę/pożyczkobiorcę w terminie wierzytelności banku z tytułu Umowy kredytu/pożyczki po upływie okresu wypowiedzenia umowy, niespłacona kwota staje się zadłużeniem przeterminowanym, w tym kwota kapitału jako kapitał przeterminowany. Od kapitału przeterminowanego bank pobiera odsetki od należności przeterminowanych do dnia poprzedzającego spłatę zadłużenia przeterminowanego. Od zadłużenia przeterminowanego bank nalicza odsetki w wysokości czterokrotności oprocentowania kredytu lombardowego. Zgodnie z § 9 Bank miał prawo wypowiedzieć umowę z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia, a w razie zagrożenia upadłością kredytobiorcy z zachowaniem 7-dniowego okresu wypowiedzenia w przypadku:

a) niedotrzymania przez kredytobiorcę/pożyczkobiorcę któregokolwiek z warunków udzielenia kredytu/pożyczki,

b) niewykonania lub nieterminowego regulowania przez kredytobiorcę/pożyczkobiorcę zobowiązań wobec banku, w szczególności w przypadku, gdy kredytobiorca/pożyczkobiorca zalega w całości lub części z zapłatą dwóch rat kredytu i pomimo wezwania nie spłaci zaległości w terminie 7 dni od dnia otrzymania niniejszego wezwania,

c) przeznaczenia kredytu na inny cel niż określony w umowie kredytu,

d) stwierdzenia, że którekolwiek z oświadczeń lub dokumentów złożonych przez kredytobiorcę/pożyczkobiorcę we wniosku kredytowym lub umowie kredytu jest fałszywe,

e) nieustanowienia przez kredytobiorcę/pożyczkobiorcę lub ustania któregokolwiek z wymaganych przez bank zabezpieczeń kredytu w sposób sprzeczny z umową kredytu/pożyczki,

f) zmiany sytuacji finansowej kredytobiorcy/pożyczkobiorcy w stopniu powodującym brak zdolności kredytowej do poprawnej obsługi zobowiązań kredytowych z zastrzeżeniem, iż wypowiedzenie z tego tytułu nie dotyczy umów podlegających rygorowi ustawy o kredycie konsumenckim,

g) braku postępu prac dotyczących nieruchomości stanowiących zabezpieczenie spłaty kredytu, na których sfinansowanie został zaciągnięty kredyt dokonywanych zgodnie z harmonogramem wypłaty transz stanowiących załącznik do umowy kredytu,

h) wszczęcia egzekucji przez innego wierzyciela z nieruchomości będącej zabezpieczeniem spłaty udzielonego kredytu.

Okres wypowiedzenia liczy się od dnia doręczenia przez bank pisma zawierającego oświadczenie o wypowiedzeniu umowy kredytu/pożyczki. Stosownie zaś do § 10 ust. 3 lit. b. iv. kredytobiorca/pożyczkobiorca zobowiązał się do wskazywania każdorazowo nowego adresu do doręczenie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W przypadku braku wskazania właściwego adresu – ostatnio wskazany adres do doręczeń będzie adresem właściwym dla miejsca zamieszkania kredytobiorcy/pożyczkobiorcy w postępowaniu sądowym.

W dniu 5 sierpnia 2011 r. strony zawarły aneks nr (...) do umowy dotyczący opłaty okołokredytowej i cesji praw z produktu inwestycyjnego.

Wobec naruszenia warunków Umowy przez J. P. i P. P. pismami z dnia 19 grudnia 2016 r. Bank wypowiedział zawartą z nimi Umowę. Kwota zadłużenia przeterminowanego wynosiła:

⚫

993,61 zł tytułem należności kapitałowej,

⚫

3.923,30 zł tytułem odsetek umownych,

⚫

15,67 zł tytułem odsetek podwyższonych za opóźnienie w spłacie należności kapitałowej,

⚫

13,41 zł tytułem kosztów i opłat za czynności banku zgodnie z zapisami umownymi oraz tabelą Opłat i Prowizji, które stanowią opłaty związane z bieżącą obsługą.

Okres wypowiedzenia wynosił 30 dni od daty doręczenia powyższych pism. Pisma zostały doręczone pozwanym w dniu 29 grudnia 2016 r.

Na dzień 25 lipca 2017 r. zadłużenie pozwanych wynosiło 197.23,127 zł, w tym:

⚫

niespłacony kapitał w kwocie 184.328,53 zł,

⚫

odsetki umowne za okres korzystania z kapitału w wysokości 6,70 % od dnia 7 września 2016 r. do 30 stycznia 2017 r. w kwocie 3.747,37 zł,

⚫

odsetki za opóźnienie naliczone od kwoty niespłaconego kapitału w wysokości 10 % od dnia 31 grudnia 2016 r. do 24 lipca 2017 r. w kwocie 9.156,22 zł.

Sąd ustalił stan faktyczny w oparciu o wyciąg z ksiąg bankowych (...) Bank S.A. w W. z dnia 25 lipca 2017 r. k. 28, Umowę kredytu hipotecznego i pożyczki z dnia 28 lipca 2011 r. k. 52-58, aneks do Umowy kredytu hipotecznego z 5 sierpnia 2011 r. k. 59-61, oświadczenia powoda o wypowiedzeniu Umowy z dnia 19 grudnia 2016 r. k. 64-67, regulamin kredytowania hipotecznego k. 68-73, wezwania do zapłaty k. 74-75, harmonogram spłat rat k. 76-93 oraz rozliczenia Umowy kredytowej k. 112.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Strona powodowa wykazała zasadność i wysokość swojego roszczenia. Pozwani uznali roszczenie w całości, a więc nie kwestionowali żadnych twierdzeń strony powodowej, nie podważali też wiarygodności złożonych przez nią dowodów. Zgodnie z art. 213 § 2 k.p.c., sąd jest związany uznaniem powództwa, chyba że uznanie jest sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa. W doktrynie przyjmuje się, że uznanie powództwa jest aktem dyspozycyjności strony pozwanej który uznając samo żądanie powoda, uznaje przytoczone przez powoda okoliczności faktyczne i godzi się na wydanie wyroku uwzględniającego to żądanie. Żadne okoliczności, nie przemawiały za tym, aby uznanie roszczenia przez pozwanych było sprzeczne z prawem, zasadami współżycia społecznego lub zmierzało do obejścia prawa. Dlatego w myśl wyżej cytowanego przepisu powództwo należało uwzględnić.

Zgodnie z art. 69 ust.1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz.U.2017.1876) przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Do ustawowych wymogów treści należy m.in. określenie zasad i terminu spłaty, wysokości oprocentowania i warunków jego zmiany, warunków rozwiązania umowy. W przypadku niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu, bank może wypowiedzieć umowę. Istotną cechą tej umowy jest jej charakter wzajemny w rozumieniu art. 478 § 2 k.c. Ekwiwalentem świadczenia banku polegającego na oddaniu do dyspozycji na czas oznaczony określonej kwoty pieniężnej jest zapłata odsetek i prowizji, niezależna od obowiązku zwrotu wykorzystanego kredytu. Ten rodzaj i zakres ekwiwalentu przesądza również o odpłatnym charakterze umowy kredytu. Umowa kredytu ma charakter terminowy, gdyż zawsze zawiera się ją na czas określony. Nadto, stosownie do art. 78 wyżej przywołanej ustawy, do umów pożyczek pieniężnych zawieranych przez bank stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zabezpieczenia spłaty i oprocentowania kredytu.

Przenosząc te ogólne rozważania na grunt niniejszej sprawy podnieść należy, iż pozwani J. P. i P. P. w związku z zawarciem w dniu 28 lipca 2011 r. z (...) Bankiem S.A. w W. umowy kredytu hipotecznego i pożyczki na kwotę 214.934,17 zł, stosownie do art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. prawo bankowe, zobowiązani byli do spłaty tego kredytu i pożyczki wraz z oprocentowaniem w ratach w określonych kwotach i terminach. Z czasem pozwani zaczęli dokonywać spłat nieterminowo, w związku z czym Umowa, stosownie do jej postanowień (§ 9), została zasadnie i skutecznie wypowiedziana. W związku z tym kredyt stał się natychmiast wymagalny, a udzielający kredytu uzyskał prawo naliczania odsetek karnych.

Stosownie bowiem do art. 75 Prawa bankowego w przypadku niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu albo w przypadku utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej bank może obniżyć kwotę przyznanego kredytu albo wypowiedzieć umowę kredytu, o ile ustawa z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne nie stanowi inaczej. Termin wypowiedzenia, o którym mowa w ust. 1, o ile strony nie określą w umowie dłuższego terminu, wynosi 30 dni, a w razie zagrożenia upadłością kredytobiorcy - 7 dni. Wypowiedzenie umowy kredytu z powodu utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej lub zagrożenia jego upadłością nie może nastąpić, jeżeli bank zgodził się na realizację przez kredytobiorcę programu naprawczego. Przepis ust. 3 stosuje się przez cały okres realizacji programu naprawczego, chyba że bank stwierdzi, iż program naprawczy nie jest w sposób należyty realizowany.

Wypowiedzenie umowy kredytu przez bank w warunkach określonych w powyższym przepisie należy do ustawowych uprawnień banku. Wypowiedzenie umowy przez bank w wyniku jej naruszenia przez kredytobiorcę, m.in. poprzez zaniechanie lub nieterminowe dokonywanie spłaty kredytu, ma charakter sankcyjny. Uprawnienie to realizowane jest przez dokonanie jednostronnej czynności prawnej prawo-kształtującej i powoduje, z upływem terminu wypowiedzenia, nie tylko następcze wygaśnięcie zobowiązania w zakresie praw i obowiązków kontraktowych ciążących na obu stronach (skutek ex nunc) ale i ukształtowanie dalszych stosunków prawnych. Ich przedmiot i zakres wyznaczają zasady ogólne prawa zobowiązań oraz, w oznaczonym zakresie, treść dotychczasowej umowy. Z jednej strony ustaje obowiązek banku udostępniania kolejnych transz kredytu, z drugiej powstaje uprawnienie do rozliczenia kredytu już wykorzystanego przez kredytobiorcę. W orzecznictwie podkreśla się, że wykorzystanie wynikających z umowy kredytowej lub przepisów prawa uprawnień banku do jednostronnej modyfikacji umowy kredytowej i wypowiedzenie części lub całości kredytu nie może być uznane za nadużycie prawa, jeżeli powzięte zostało po stwierdzeniu, że niespełnienie przez kredytobiorcę warunków ustalonych w umowie co do spłaty kredytu i oprocentowania jest następstwem utraty zdolności kredytowej przez dłużnika lub pogorszenia jego sytuacji materialnej w stopniu zagrażającym zdolności do spłaty przez niego tego zadłużenia (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 lutego 2004 r., sygn. akt IV CK 40/03).

Jak wynikało ze złożonych przez stronę powodową dokumentów pozwani, czego nie kwestionowali, nie spłacili należności głównej w wysokości 184.328,53 zł. Zgodnie z Umową prawidłowo zostały naliczone odsetki umowne w wysokości 3.747,37 zł oraz odsetki za opóźnienie w wysokości 9.156,22 zł. Żądanie przez powoda łącznie kwoty 197.232,12 zł znajdowało zatem oparcie w postanowieniach Umowy oraz obowiązujących przepisach w związku z czym powództwo, na podstawie art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. prawo bankowe, w związku z postanowieniami umowy łączącymi strony zasługiwało na uwzględnienie w całości.

W tych okolicznościach sprawy orzeczono jak w sentencji.

Wobec uwzględnienia powództwa pozwani są stroną przegrywającą proces w rozumieniu art. 98 k.p.c. i to na nich spoczywa obowiązek poniesienia w całości kosztów procesu i zwrotu stronie powodowej poniesionych przez nią kosztów sądowych, które wyniosły 9.862 zł - uiszczona przez powoda opłata sądowa od pozwu, wobec czego Sąd zasądził od pozwanych solidarnie na rzecz powoda powyższą kwotę.