Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 września 2018 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach, Wydział VI Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Piotr Mika (spr.)

Sędziowie: SO Marcin Schoenborn

SO Arkadiusz Łata

Protokolant: Igor Ekert

przy udziale Katarzyny Preidl Prokuratora Prokuratury Rejonowej G. w G.

po rozpoznaniu w dniu 14 września 2018 r.

sprawy skazanego S. Ł. ur. (...) w G.

syna T. i C.

w przedmiocie wydania wyroku łącznego

na skutek apelacji wniesionych przez skazanego i obrońcę skazanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 17 kwietnia 2018 r. sygnatura akt III K 85/18

na mocy art. 437 kpk, art. 438 kpk, art. 624 § 1 kpk

1.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

- obok wymierzonej nim kary łącznej pozbawienia wolności łączy dodatkowo kary pozbawienia wolności orzeczone wyrokami Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 23 października 2017 roku, sygn.. III K 1146/16 oraz z dnia 27 listopada 2016 roku, sygn.. IX K 960/17 i w ich miejsce wymierza skazanemu S. Ł. karę łączną 2 (dwóch) lat i 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności, na mocy art. 577 k.p.k. zaliczając skazanemu na jej poczet okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie III K 1146/16 od godz. 15:45 w dniu 17 kwietnia 2016 roku do 13:25 w dniu 19 kwietnia 2016 roku;

- w punkcie 3 z wymienionych w nim kar pozbawienia wolności, co do których umorzono postępowanie w przedmiocie wydania wyroku łącznego, eliminuje kary orzeczone wyrokami Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 23 października 2017 roku, sygn.. III K 1146/16 oraz z dnia 27 listopada 2016 roku, sygn.. IX K 960/17;

2.  w pozostałej części utrzymuje zaskarżony wyrok w mocy;

3.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. F. kwotę 147,60 zł (sto czterdzieści siedem złotych i sześćdziesiąt groszy) obejmującą kwotę 27,60 zł (dwadzieścia siedem złotych i sześćdziesiąt groszy) podatku VAT, tytułem zwrotu nieuiszczonych kosztów obrony skazanego z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

4.  wydatkami postępowania odwoławczego obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt VI Ka 663/18

UZASADNIENIE

S. Ł. został skazany prawomocnymi wyrokami:

I. Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 27 kwietnia 2009 roku w sprawie o sygn. akt III K 2059/07 za przestępstwo z art. 191 § 1 k.k. i art. 275 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. popełnione w dniu 17 lipca 2007 roku na karę 1 roku pozbawienia wolności, za przestępstwo z art. 157 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. popełnione w dniu 17 lipca 2007 roku na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności, które to kary połączono węzłem kary łącznej 1 roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności;

II. Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 25 lutego 2010 roku w sprawie o sygn. akt III K 1216/08 zmienionego wyrokiem Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 29 czerwca 2010 roku w sprawie o sygn. akt VI Ka 242/10 za przestępstwo z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. popełnione w dniu 28 sierpnia 2008 rok na karę 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności, za przestępstwo z art. 178a § 2 k.k. popełnione w dniu 28 sierpnia 2008 roku na kare 6 miesięcy pozbawienia wolności, za przestępstwo z art. 226 § 1 k.k. popełnione w dniu 28 sierpnia 2008 roku na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności, które to kary połączono węzłem kary łącznej 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności, orzeczono zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych i rowerów na okres 3 lat;

III. Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 9 czerwca 2010 roku w sprawie o sygn. akt III K 431/09 za przestępstwo z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. popełnione w okresie 29-31 grudnia 2007 roku na karę 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonana na okres próby 5 lat, postanowieniem Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 22.10.2015 r. w sprawie XIII Ko 7253/15 zarządzono wykonanie warunkowo zawieszonej kary 2 lat pozbawienia wolności, postanowieniem Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 07.12.2015 r. w sprawie VII Kow 6114/15, zmienionym postanowieniem Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 16.02.2016 r. w sprawie II AKzw 2206/15 udzielono skazanemu przerwy w karze do dnia 16 czerwca 2016 roku, postanowieniem Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 23.06.2016 r. w sprawie VII Kow 2471/16 udzielono skazanemu przerwy w karze do dnia 16 grudnia 2016 roku, postanowieniem Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 22.12.2016 r. w sprawie VII Kow 5571/16 udzielono skazanemu przerwy w karze od dnia 16 grudnia 2016 roku do dnia 16 lutego 2017 roku;

IV. Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 25 maja 2011 roku w sprawie o sygn. akt IX K 1300/10 za przestępstwo z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. popełnione w dniu 8 stycznia 2008 roku na karę 1 roku pozbawienia wolności;

przy czym wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 28 sierpnia 2012 roku w sprawie o sygn. akt III K 707/12, zmienionym wyrokiem Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 29 stycznia 2013 roku w sprawie o sygn. akt VI Ka 1105/12 połączono skazanemu jednostkowe kary pozbawienia wolności orzeczone w sprawach: III K 2059/07, III K 1216/08 IX K 1300/10 i wymierzono skazanemu karę łączną 3 lat pozbawienia wolności, którą skazany wykonał;

V. Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 11 czerwca 2012 roku w sprawie o sygn. akt IX K 589/11 za przestępstwo z art. 209 § 1 k.k. popełnione w okresie od 1 lipca 2010 roku do 23 lutego 2011 roku na karę 5 miesięcy pozbawienia wolności, za przestępstwo z art. 242 § 3 k.k. popełnione w okresie od 4 listopada 2010 roku do 23 lutego 2011 roku na karę 3 miesięcy pozbawienia wolności, które to kary połączono węzłem kary łącznej 7 miesięcy pozbawienia wolności;

VI. Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 10 października 2013 roku w sprawie o sygn. akt III K 653/12 za przestępstwo z art. 234 k.k. w zw. z art. 12 k.k. popełnione w dniu 9 grudnia 2008 roku oraz w dniu 13 marca 2009 na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności;

VII. Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 21 stycznia 2014 roku w sprawie o sygn. akt IX K 659/11, za przestępstwo z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk popełnione w dniu 23 października 2010 roku na karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

przy czym wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 2 grudnia 2015 roku w sprawie o sygn. akt III K 56/15 połączono skazanemu jednostkowe kary pozbawienia wolności orzeczone w sprawach: IX K 589/11, III K 653/12, IX K 659/11 i wymierzono karę łączną 1 roku i 10 miesięcy pozbawienia wolności na poczet której zaliczono skazanemu okres jego rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie IX K 589/11 od dnia 8 listopada 2015 roku do dnia 2 grudnia 2015 roku, postanowieniem Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 11.03.2016 r. w sprawie VII Kow 1081/16 udzielono skazanemu przerwy w karze do dnia 16 czerwca 2016 roku, postanowieniem Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 23.06.2016 r. w sprawie VII Kow 2471/16 udzielono skazanemu przerwy w karze do dnia 16 grudnia 2016 roku, postawieniem Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 22.12.2016 r. w sprawie VII Kow 5571/16 udzielono skazanemu przerwy w karze na okres od dnia 16 grudnia 2016 roku do dnia 16 lutego 2017 roku;

VIII. Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 23 października 2017 roku w sprawie o sygn. akt III K 1146/16 za przestępstwo z art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. popełnione w dniu 17 kwietnia 2016 roku na karę 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności na poczet której zaliczono skazanemu okres jego rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od godz. 15: 45 w dniu 17 kwietnia 2016 roku do godz. 13: 25 w dniu 19 kwietnia 2016 roku;

IX. Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 27 listopada 2017 roku w sprawie o sygn. akt IX K 960/17 za przestępstwo z art. 242 § 3 k.k. popełnione w dniu 16 lutego 2017 roku na karę 5 miesięcy pozbawienia wolności.

Wyrokiem łącznym z dnia 17 kwietnia 2018 roku w sprawie III K 85/18 Sąd Rejonowy w Gliwicach:

1. na podstawie art. 569 § 1 k.p.k., art. 85 § 1 i 2 k.k. oraz art. 86 § 1 k.k. połączył skazanemu S. Ł.:

- karę łączną 1 roku i 10 miesięcy pozbawienia wolności orzeczoną wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 2 grudnia 2015 roku w sprawie o sygn. akt III K 56/15

- karę 2 lat pozbawienia wolności orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 9 czerwca 2010 roku w sprawie o sygn. akt III K 431/09

i wymierzył skazanemu karę łączną 3 lat pozbawienia wolności;

2. na podstawie art. 577 k.p.k. na poczet orzeczonej w punkcie 1 wyroku kary łącznej pozbawienia wolności zalicza skazanemu okres jego rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie III K 56/15 od dnia 08.11.2015 r. do dnia 16.02.2016 r. oraz okres odbytej dotychczas przez skazanego kary pozbawienia wolności w sprawie III K 431/09 od dnia 25.02.2018 r. godz. 18: 40 do dnia 17.04.2018 r.;

3. na podstawie art. 572 k.p.k. umorzył postępowanie w przedmiocie wydania wyroku łącznego odnośnie kar pozbawienia wolności orzeczonych wyrokami Sądu Rejonowego w Gliwicach w sprawach: III K 2059/07, III K 1216/08, IX K 1300/10, III K 1146/16, IX K 960/17, a opisanymi w punktach I, II, IV oraz VIII - IX, wobec braku warunków do wydania wyroku łącznego.

Apelację od wyroku wywiedli skazany i jego obrońca.

Obrońca skazanego zaskarżając orzeczenie w całości zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych mający wpływ na wynik sprawy, a to przez nieuwzględnienie wszystkich wyroków przy wydaniu wyrok łącznego i powołując się na przepis art. 4 § 1 k.k. wniósł o zmianę wyroku i orzeczenie kary łącznej przy zastosowaniu zasad pełnej absorpcji.

Skazany w swojej apelacji podał jedynie, że wnosi środek odwoławczy od wyroku.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacje okazały się skuteczne jedynie w zakresie, w jakim niezbędna okazała się korekta zaskarżonego wyroku z uwagi na niewymierzenie w nim kary łącznej obejmującej skazania wyrokami Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 23 października 2017 roku, sygn.. III K 1146/16 oraz z dnia 27 listopada 2016 roku, sygn.. IX K 960/17. W pozostałym zakresie apelacje te uznać należało za bezzasadne.

W pierwszej kolejności wypada wskazać, że brak było podstaw do uwzględnienia postulatu obrońcy skazanego w zakresie zmiany zaskarżonego wyroku z uwagi na treść art. 4 § 1 k.k. a więc z uwagi na konieczność zastosowania wobec skazanego poprzednio obowiązujących regulacji dotyczących kary łącznej, a więc w brzmieniu kodeku karnego przed 1 lipca 2015 roku. Zastosowanie tych regulacji nie prowadziło, jak wymaga tego art. 4 § 1 k.k., do polepszenia sytuacji skazanego, skoro przy uwzględnieniu treści art. 85 k.k. w brzemieniu obowiązującym przed 1 lipca 2015 roku przestępstwa popełnione przez S. Ł. przed wskazaną datą tworzyły dwa zbiegi realne obejmujące: pierwszy – skazania za czyny opisane w wyrokach I , II, III, IV i VI , drugi – skazania za czyny opisane w wyrokach V i VII. Z uwagi na wymiar kar jednostkowych ustalony w tych wyrokach za pierwszy ze zbiegów realnych kara łączna mogła być orzeczona w przedziale od 2 lat do 6 lat i 8 miesięcy, zaś za drugi ze zbiegów – w przedziale od 1 roku do 1 roku i 8 miesięcy. Tym samym suma wskazanych kar łącznych musiałaby się mieścić w przedziale od 3 lat do 8 lat i 4 miesięcy. Nawet przy uwzględnieniu okresów kar odbytych już przez skazanego ostatecznie ustawowe granice wymiaru kar łącznych za czyny popełnione przed 1 lipca 2015 roku nie czyniły sytuacji skazanego korzystniejszą, gdyż nie obligowały sąd do takiej redukcji dolegliwości płynącej z konieczności odbycia odrębnie kar jednostkowych, która nie była możliwa przy zastosowaniu wymiaru kary łącznej w oparciu o przepisy obowiązujące od 1 lipca 2015 roku.

Wbrew twierdzeniom obrońcy skazanego brak było możliwości objęcia węzłem jednej kary łącznej wszystkich skazań S. Ł.. W przypadku skazań opisanych w punktach I, II i IV a więc w sprawach: III K 2059/07, III K 1216/08 IX K 1300/10 przeszkodę stanowił fakt odbycia kar pozbawienia wolności orzeczonych w tych sprawach w ramach kary łącznej 3 lat pozbawienia wolności wymierzonej wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 28 sierpnia 2012 roku w sprawie o sygn. akt III K 707/12. Odbywanie tej kary skazany zakończył w dniu 25 lutego 2018 roku.

Przeszkodą dla objęcia jednym węzłem kary łącznej kar orzeczonych wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 2 grudnia 2015 roku w sprawie o sygn. akt III K 56/15 i wyrokiem Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 9 czerwca 2010 roku w sprawie o sygn. akt III K 431/09 oraz kar z wyroków Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 23 października 2017 roku, sygn.. III K 1146/16 oraz z dnia 27 listopada 2016 roku, sygn.. IX K 960/17 był fakt, że czyny objęte dwoma ostatnimi wyrokami popełnione zostały w czasie odbywania przez skazanego kary łącznej pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Gliwicach w sprawie o sygn. akt III K 56/15, Zgodnie z art. 85 § 3 k.k. jeżeli po rozpoczęciu, a przed zakończeniem wykonywania kary lub kary łącznej sprawca popełnił przestępstwo, za które orzeczono karę tego samego rodzaju lub inną podlegającą łączeniu, orzeczona kara nie podlega łączeniu z karą odbywaną w czasie popełnienia czynu. Przestępstwa przypisane skazanemu w sprawach III K 1146/16 i IX K 960/17 popełnione zostały odpowiednio w dniach 17 kwietnia 2016 roku i 16 lutego 2017 roku w więc w czasie korzystania przez skazanego z przerwy w odbyciu kary łącznej z wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach w sprawie III K 56/15 Przepis art. 85 § 3 k.k. nie dotyczy tylko i wyłącznie sytuacji, efektywnego wykonywania kary. Odnosi się również do przypadków, gdy skazany z różnych względów w trakcie np. odbywania kary pozbawienia wolności nie przebywa w zakładzie karnym, ale mimo to należy uznać, że kara jest wykonywana. Klasycznym przykładem będzie przerwa w odbywaniu kary pozbawienia wolności.

Wskazana regulacja art. 85 § 3 k.k. nie stanowiła jednak przeszkody dla orzeczenia obok kary łącznej z punktu 1 zaskarżonego wyroku odrębnej kary łącznej obejmującej kary pozbawienia wolności wymierzone skazanemu za oba czyny popełnione w czasie przerwy w wykonywaniu kary pozbawienia wolności w sprawie III K 56/15. W treści art. 85 § 3 k.k. nie sposób znaleźć przeszkód dla orzeczenia kary łącznej obejmującej kary pozbawienia wolności wymierzone wyrokami Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 23 października 2017 roku, sygn.. III K 1146/16 oraz z dnia 27 listopada 2016 roku, sygn.. IX K 960/17, w szczególności nie sposób znaleźć podstaw dla rozszerzenia ujętego w tym przepisie i dotyczącego wyłącznie opisanych w nim sytuacji zakazu łączenia kar. Stąd też wymierzenie takiej kary łącznej było obowiązkiem sądu I instancji, gdyż instytucja kary łącznej jako instytucja prawa karnego materialnego ma charakter obligatoryjny. Z tego też powodu sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok orzekając stosowną karę łączną. Wymiar kary łącznej ustalono kierując się zasadą asperacji zbliżonej do kumulacji kar jednostkowych. Za takim rozwiązaniem przemawiał brak bliskiego związku zarówno przedmiotowego, jak i podmiotowego, który łączyłby czyny skazanego popełnione w dniu 17 kwietnia 2016 roku i 16 lutego 2017 roku a więc w odstępstwie 10 miesięcy. Czyny te, a więc przestępstwa z art. 280 § 1 k.k. i art. 242 § 3 k.k. godzą w całkowicie różne dobra chronione, całkowicie odmienny jest również sposób ich popełnienia. Oczywiście kierując się względami z art. 85 a k.k., a więc potrzebę uzyskania przez wymiar kary łącznej realizacji przede wszystkim celów zapobiegawczych i wychowawczych, docenić należało dobre zachowanie skazanego w czasie pobytu w zakładzie karny, niemniej wielokrotna karalność skazanego i mierne efekty zapobiegawcze orzekanych i wykonanych wobec niego dotąd kar nie dają podstaw dla istotnie większego zredukowania wobec skazanego dolegliwości płynących z odrębnego wykonania kar jednostkowych.

W zakresie, w jakim apelacja skazanego zobowiązywała sąd odwoławczy do kontroli wymiaru kary łącznej orzeczonej zaskarżonym wyrokiem, wskazać należy, że i w tym przypadku brak było podstaw dla istotnie większej redukcji dolegliwości płynącej dla skazanego z konieczności odrębnego wykonania kary łącznej łączną 1 roku i 10 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 2 grudnia 2015 roku w sprawie o sygn. akt III K 56/15 oraz kary 2 lat pozbawienia wolności orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 9 czerwca 2010 roku w sprawie o sygn. akt III K 431/09. Sąd Rejonowy skracają poprzez swoje orzeczenie pobyt skazanego w zakładzie karnym o 10 miesięcy właściwie uwzględnił świadczące za takim rozstrzygnięciem dobre zachowanie skazanego w czasie pobytu w zakładzie karnym. Na większą redukcję dolegliwości, a tym bardziej na zastosowanie wobec skazanego zasady pełnej absorpcji przy wymiarze kary łącznej, nie pozwalają jednak: brak bliskiego związku zarówno przedmiotowego, jak i podmiotowego, który łączyłby czyny skazanego, za które orzeczono kary podlegające połączeniu, jak też fakt wielokrotnej karalności skazanego oraz daleko niezadowalające efekty zapobiegawcze orzekanych i wykonanych wobec niego dotąd kar.

Mając na uwadze powyższe wywody i nie stwierdziwszy uchybień podlegających uwzględnieniu z urzędu sąd odwoławczy utrzymał zaskarżony wyrok w mocy w pozostałym zakresie.

Wobec wniosku i stosownego oświadczenia obrońcy zasądzono na jego rzecz od Skarbu Państwa wynagrodzenie za obronę z urzędu w postępowaniu odwoławczym w wysokości określonej w § 17 ust. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. z 2016 r. poz. 1714)

Z uwagi na pobyt skazanego w zakładzie karnym i ograniczone z tego powodu możliwości finansowego skazanego sąd odwoławczy zwolnił go z obowiązku poniesienia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.