Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 sierpnia 2013 r.

Sąd Okręgowy w Gdańsku

VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Maria Ołtarzewska

Protokolant: st. sekr. sądowy Alicja Jarzyna

po rozpoznaniu w dniu 29 sierpnia 2013 r. w Gdańsku

sprawy E. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

na skutek odwołania E. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

z dnia 27 czerwca 2012 r. nr (...)- (...)

zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje ubezpieczonej E. K. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 01 maja 2012r. do dnia 30 kwietnia 2014r. i stwierdza odpowiedzialność pozwanego organu rentowego za nie ustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Sygn. akt VII U 2485/12

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. decyzją z dnia 27 czerwca 2012 r. odmówił ubezpieczonej E. K. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy powołując się na fakt, iż komisja lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 26 czerwca 2012 r. stwierdziła, że nie jest ona niezdolna do pracy .

Odwołanie od powyższej decyzji wywiodła E. K. wskazując, na pogorszenie się stanu zdrowia w stosunku do okresu orzeczonej niezdolności do pracy z 2010 r. w zakresie choroby nerek oraz na występowanie bóli stawów. Jednocześnie wskazała, że posiada orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, przyznane na stałe.

Pozwany organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie, wskazując na argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji. Dodatkowo wyjaśnił, iż do 30 kwietnia 2012 r. ubezpieczona była uprawniona do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy .

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczona E. K., urodzona dnia (...), zawód wyuczony cukiernik, zawód wykonywany szwaczka, pracuje.

Od dnia 01.02.1998 r. do 31.07.1998 r. była uprawniona do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy a od 01.08.1998 r. do 31.12. 1999 r. była uprawniona do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy. W okresie od 09.05.2010 r. do 30.04.2012 r. ponownie była uprawniona do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy.

okoliczności bezsporne, vide: decyzje rentowe pozwanego – w aktach rentowych

W dniu 16 kwietnia 2012 r. ubezpieczona E. K. złożyła wniosek o przyznanie prawa do renty na kolejny okres. Została skierowana na badanie przez lekarza orzecznika, który orzeczeniem z dnia 21.05.2012 r. orzekł, iż nie jest ona niezdolna do pracy, rozpoznając przewlekłą niewydolność nerek na podłożu wielotorbielowatości, nadciśnienie tętnicze, niedoczynność tarczycy –stan po strumectomii w 1998 r., stan po złamaniu kości śródstopia prawego w 2009 r., zmiany zwyrodnieniowo dyskopatyczne kręgosłupa L-S. Na skutek wniesionego sprzeciwu ubezpieczona została skierowana na badania przez komisję lekarską ZUS , która orzeczeniem z dnia 26.06.2012 r. uznała, że ubezpieczona nie jest niezdolna do pracy rozpoznając tożsamo jak lekarz orzecznik .

dowód: wniosek z dnia 16.04.2012 r. k. 131 akt ubezpieczeniowych, orzeczenie lekarza orzecznika z dnia 21.05.2012 r. k. 133 akt ubezpieczeniowych, opinia lekarza orzecznika z dnia 21.05.2012r. k. 76 v dokumentacji medycznej, sprzeciw k. 77 dokumentacji medycznej, orzeczenie komisji lekarskiej ZUS z dnia 26.06.2012 r. k. 136 akt ubezpieczeniowych , opinia komisji lekarskiej ZUS dnia 26.06.2012 r. k. 81 v dokumentacji medycznej.

Zaskarżoną w niniejszym postępowaniu decyzją z dnia 27 czerwca 2012 r. pozwany organ rentowy odmówił ubezpieczonej E. K. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy powołując się na fakt, iż komisja lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 26 czerwca 2012 r. stwierdziła, że nie jest ona niezdolna do pracy.

dowód: decyzja pozwanego o odmowie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy z dnia 27 czerwca 2012 r. – k. 137 akt rentowych

W celu ustalenia, czy ubezpieczona jest nadal częściowo niezdolna do pracy, jeżeli tak to, z powodu jakich schorzeń, czy niezdolność jest trwała czy okresowa (na jaki okres), jeżeli nie, to na czym polega poprawa jego stanu zdrowia - konieczne były wiadomości specjalne, zatem Sąd na mocy art. 279, 284 i 292 k.p.c. dopuścił dowód z opinii biegłych sądowych: reumatologa, ginekologa – endokrynologa, ortopedy i nefrologa.

dowód: postanowienie Sądu z dnia 14 września 2012 r. – k. 12 akt sprawy

Powołani w sprawie biegli sądowi rozpoznali u ubezpieczonej następujące schorzenia: chorobę zwyrodnieniową stawów, zmiany zwyrodnieniowo- dyskopatyczne kręgosłupa, stan po usunięciu tarczycy w 1998 r. z suplementacją hormonalną – eutyreoza, stan po usunięciu macicy drogą pochwową oraz plastyce pochwy i krocza w 1999 r., ręce reumatoidalne II / III bez zaburzeń funkcji, zespół stóp płaskich nieupośledzający, zespół bólowy kręgosłupa nieupośledzający, przewlekłą chorobę nerek w okresie IV, wielotorbielowatość nerek, nadciśnienie tętnicze II stopnia, niedokrwistość wtórną, niedoczynność tarczycy, kamicę pęcherzyka żółciowego, dnę moczanową wtórną.

Po zebraniu wywiadu, wykonaniu badania fizykalnego, zapoznaniu się z dokumentacją medyczną biegła sądowa reumatolog wskazała, że u ubezpieczonej występuje prawidłowa ruchomość kręgosłupa, stawy są niebolesne, bez obrzęków, ruchome prawidłowo, objawy rozciągowe ujemne. We wnioskach końcowych wskazała, iż wnioskodawczyni nie jest niezdolna do prac, a poprawa w stanie zdrowia wynika z braku istotnego ograniczenia sprawności układu ruchu.

dowód: opinia biegłej sądowej reumatolog – k. 22-24 akt sprawy

Po zapoznaniu się z dokumentacją medyczną, przeprowadzeniu badania przedmiotowego i wywiadu biegły sądowy ginekolog – endokrynolog stwierdził, iż niedoczynność tarczycy w przebiegu usunięcia tarczycy jest wyrówna poprzez leczenie preparatami tyroksyny a rana pooperacyjna wygojona. W obrębie miednicy małej nie stwierdził zmian patologicznych, rany pooperacyjne wygojone. We wnioskach końcowych wskazał na brak podstaw do orzeczenia niezdolności do pracy zarówno po stronie narządów rodnych jak i z przyczyn endokrynologicznych .

dowód: opinia biegłego sądowego ginekologa – endokrynologa k. 32-33 akt sprawy

Na podstawie przeprowadzonego badania przedmiotowego i podmiotowego oraz po zapoznaniu się z dokumentacją medyczną biegły sądowy ortopeda stwierdził, iż podawane przez ubezpieczoną dolegliwości bólowe oraz schorzenia narządu ruchu nie upośledzają funkcji ustroju a w fazie zaostrzenia wymagają leczenia specjalistycznego ambulatoryjnego oraz zaopatrzenia ortopedycznego np. wkładek do obuwia, poprawiającego funkcję podpórczą stopy. We wnioskach końcowych wskazał, iż wnioskodawczyni w zakresie narządów ruchu jest zdolna do pracy.

dowód: opinia biegłego sądowego ortopedy k. 38-41 akt sprawy

Biegły sądowy nefrolog stwierdził, iż choroba jest genetycznie uwarunkowana ale początek istotny klinicznie obejmuje okres od 40 r. ż. tj. od 2000 r. czyli od chwili postępu niewydolności nerek i eskalacji nadciśnienia tętniczego. Wskazał, iż choroba kwalifikowała do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Stwierdził, iż obecnie czynność nerek systematycznie się pogarsza, z uwagi na powyższe kwalifikuje do orzeczenia częściowej niezdolności do pracy. Wskazał, że gdy wielkość filtracji kłębkowej zbliży się do 15 ml/min wymagane będzie wykonanie przetoki tętniczo –żylnej, przygotowującą do rozpoczęcia terapii nerkozastępczej, czas w którym to nastąpi jest nieznany, bowiem zależy od czynników zarówno nerkowych jak i poza nerkowych ale zwykle wynosi około dwóch lat. Z chwilą rozpoczęcia dializoterapii chora będzie całkowicie niezdolna do pracy. We wnioskach końcowych stwierdził, iż ubezpieczona jest częściowo niezdolna do pracy na okres 24 miesięcy, a w tym czasie może okazać się, że postęp choroby nerek spowoduje potrzebę terapii nerko zastępczej i całkowitą niezdolność do pracy .

( dowód: opinia biegłego sądowego nefrologa k. 68-70 akt sprawy )

Pozwany organ rentowy podzielił opinię biegłego nefrologa w zakresie uznania, iż choroba nerek w okresie IV ( GFR -25,87ml/min) u chorej z wielotorbielowatością nerek uzasadnia orzeczenie częściowej niezdolności do pracy na okres 24 miesięcy. Nie wnosił uwag do opinii pozostałych biegłych.

( vide: pismo z dnia 13.06.2013 r. k. 87 akt sprawy)

Wnioskodawczyni nie podzieliła opinii biegłej reumatolog i podniosła, iż występuje u niej bolesności stawów kończyn górnych podała, iż przyjmuje leki przeciwbólowe i korzysta kilka razy w roku z zabiegów rehabilitacyjnych. Dodatkowo podała, że wykonuje pracę szwaczki.

( vide: pismo z dnia 16.06.2013 r, k. 88 akt sprawy )

Stan faktyczny w sprawie Sąd ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach rentowych pozwanego oraz dokumentacji lekarskiej ZUS, których prawdziwości i rzetelności nie kwestionowała żadna ze stron postępowania. Sąd również nie znalazł podstaw, by odmówić im wiarygodności.

Opinie wydane w sprawie przez biegłych sądowych zostały sporządzone w sposób rzeczowy i konkretny, zawierają jasne, logiczne i przekonujące wnioski. Zostały one uzasadnione w sposób wyczerpujący i zgodny z wiedzą medyczną posiadaną przez biegłych, dlatego też Sąd w pełni je podzielił. Opinie te zostały wydane po dokonaniu oględzin i badaniu ubezpieczonej, analizie przedłożonej przez nią dokumentacji lekarskiej i w oparciu o wyniki badań znajdujące się w aktach ZUS i w aktach niniejszej sprawy. Wyczerpująco zostało opisane stwierdzone u ubezpieczonej schorzenia i ich wpływ na jego zdolność do pracy. Sąd nie znalazł podstaw do podważenia opinii biegłych, uznając, iż stanowią one wiarygodną podstawę do rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonej E. K. jest zasadne i jako takie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd zważył, iż zgromadzony w toku postępowania materiał dowodowy w pełni zasługuje na wiarę, dokumenty zawarte w aktach rentowych ubezpieczonego oraz dokumentacji lekarskiej nie były kwestionowane przez żadną ze stron co do ich prawdziwości, rzetelności. Także i Sąd nie znalazł podstaw by nie dać im wiary.

Opinie sporządzone przez biegłych sądowych są rzeczowe i konkretne, zawierają jasne, logiczne i przekonujące wnioski. Zostały uzasadnione w sposób wyczerpujący i zgodny z wiedzą medyczną posiadaną przez biegłych. Sąd w pełni je podzielił. Zważyć należy, że zostały wydane po dokonaniu oględzin i badaniu ubezpieczonej, analizie przedłożonej przez niego dokumentacji i w oparciu wyniki badań znajdujące się w aktach ZUS i aktach sprawy.

W myśl art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U z 2009 r. nr 153 poz. 1227 ze zm.), dalej: ustawa, renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnia łącznie następujące warunki:

1.  jest niezdolny do pracy,

2.  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,

3.  niezdolność do pracy powstała w okresie podlegania ubezpieczeniu społecznemu lub nie później niż 18 miesięcy od ich ustania.

Zgodnie zaś z treścią art. 12 ustawy, niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, natomiast częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Kwestią sporną w niniejszej sprawie było to czy ubezpieczona jest nadal po 30 kwietnia 2012 r. niezdolna do pracy z ogólnego stanu zdrowia. Poza sporem były bowiem pozostałe przesłanki niezbędne do uzyskania prawa do renty, określone w powołanych wyżej przepisach.

Sąd przyjął w niniejszej sprawie za podstawę rozstrzygnięcia opinię biegłego sądowego nefrologa (k. 68-70 akt) podzielając jej wnioski co do tego, że stan zdrowia ubezpieczonej powoduje częściową niezdolność do pracy od dnia 01 maja 2012 r. do dnia 30 kwietnia 2014 r. w związku z przewlekłą chorobą nerek – niewydolnością nerek i eskalacją nadciśnienia tętniczego.

Opinia ta jest miarodajna, wnioski z niej wysnute logiczne, zaś uzasadnienie opinii wyczerpujące i przekonywujące. Biegły w sposób logiczny uzasadnił okres orzeczonej częściowej niezdolności do pracy podając, iż winien to być okres 24 miesięcy. Odniósł się także do rokowań na przyszłość wskazując, iż po tym okresie wnioskodawczyni będzie całkowicie niezdolna do pracy.

Ponadto obie strony zgodziły się ze stanowiskiem tego biegłego wyrażonym w opinii.

Określając datę niezdolności do pracy ubezpieczonej Sąd oprał się na opinii biegłego sądowego nefrologa, który niezdolność badanej do pracy oszacował na okres 24 miesięcy – przy czym Sąd, biorąc pod uwagę fakt otrzymywania uprzednio przez ubezpieczoną świadczenia rentowego do dnia 30 kwietnia 2012 r. z powodu tych samych schorzeń oraz fakt złożenia wniosku o ponowne przyznanie prawa do renty w dniu 16 kwietnia 2012 r. przyznał powyższe świadczenie od dnia 01 maja 2012 r.

Zgodnie z brzmieniem art. 118 ust. 1a ustawy, w razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego, jeżeli organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nie ustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Organ odwoławczy, wydając orzeczenie, stwierdza odpowiedzialność organu rentowego.

Należy podkreślić, że zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 września 2007 r. OTK-A 2007/8/97 powyższy przepis należy rozumieć w ten sposób, że za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uznaje się dzień wpływu prawomocnego orzeczenia tylko w sytuacji, gdy za nie ustalenie tych okoliczności nie ponosi odpowiedzialności organ rentowy.

Zdaniem Sądu, w niniejszej sprawie okoliczności, na podstawie których Sąd uznał odwołanie ubezpieczonej za zasadne były już znane na etapie postępowania przed organem tj. w czasie orzekania przez lekarzy orzeczników ZUS i komisję lekarska ZUS. Wynika to z faktu, iż okoliczności dotyczące istnienie częściowej niezdolności do pracy po dacie 30 kwietnia 2012 r. wynikają z uwarunkowania genetycznego schorzenia występującego u ubezpieczonej ( niewydolność nerek IV wraz wielotorbielowatością nerek ) oraz faktu, iż poprzednio orzeczona niezdolność do pracy do dnia 30 kwietnia 2012 r. dotyczyła tych samych jednostek chorobowych a rokowania w tym schorzeniu, na co wskazywał biegły nefrolog są niekorzystne w aspekcie czasowym. Nie uszła uwadze Sądu także okoliczność iż pozwany w pełnej podzielił opinię biegłego nefrologa wskazując, iż ”… przewlekła choroba nerek w okresie IV u chorej z wielotorbielowatością nerek uzasadnia orzeczenie o częściowej niezdolności do pracy na okres 24 miesięcy” i nie wnosił uwag do opinii pozostałych biegłych (k. 87 akt).

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania w ocenie Sądu pozwany już na etapie postępowania przed organem rentowym miał możliwość orzec o częściowej niezdolności do pracy ubezpieczonej E. K., co skutkuje stwierdzeniem odpowiedzialności organu za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, na podstawie art. 118 ust. 1a ustawy.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. oraz cytowanych powyżej przepisów, Sąd orzekł jak w sentencji.

SSO Maria Ołtarzewska