Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

VIII Ga 210/14 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Bydgoszczy z 2015-01-22

Sygn. akt.

VIII Ga 210/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 stycznia 2015r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VIII Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący

Sędzia

Sędzia

SSO Barbara Jamiołkowska

SO Elżbieta Kala

SR del. Ewa Gatz - Rubelowska (spr.)

Protokolant

Karolina Glazik

po rozpoznaniu w dniu 22 stycznia 2015r. w Bydgoszczy

na rozprawie

sprawy z powództwa: (...) w L.

przeciwko: D. Ś.

o zapłatę

na skutek apelacji wniesionej przez powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Bydgoszczy

z dnia 20 maja 2014r. sygn. akt VIII GC 413/13

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

1.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 20.000 zł (dwadzieścia tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami od 27 lutego 2013r. do dnia zapłaty,

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddala,

3.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 2.450 zł (dwa tysiące czterysta pięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu,

II.  oddala apelację w pozostałej części,

III.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 1.720 zł (jeden tysiąc siedemset dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów za instancję odwoławczą.

Sygn. akt VIII Ga 210/14

UZASADNIENIE

Powód (...) w L. wniósł o zasądzenie od pozwanej D. Ś. kwoty 25 000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenie powództwa oraz o zasądzenie od pozwanej kosztów procesu.

W uzasadnieniu powód wskazał, że strony zawarły umowę o współpracy z dnia 2 stycznia 2007 r. Na mocy tej umowy pozwana pełniła funkcję pełnomocnika ds. handlowych na rzecz powódki i zobowiązała się do podejmowania czynności, o których mowa w § 2 umowy. Stosownie do jej § 9 pozwana zobowiązana była do niepodejmowania żadnej pracy, świadczenia usług bądź wykonywania innych zajęć bez porozumienia z powódką. W szczególności dotyczyło to podmiotów mogących konkurować choćby pośrednio z działalnością powódki. Nadto pozwana zobowiązała się do niepodejmowania innej działalności gospodarczej niż służąca wykonywaniu owej umowy, jak również nienabywania akcji i udziałów w podmiotach konkurencyjnych względem powódki. Zakaz miał obowiązywać również przez okres sześciu miesięcy od dnia ustania współpracy, bez względu na tryb rozwiązania umowy. Naruszenie zakazu konkurencji miało skutkować obowiązkiem zapłaty na rzecz powódki kary umownej w wysokości 25000 zł. Umowa obowiązywała do 2 lipca 2012 r. i w tym terminie została rozwiązana. Pozwana naruszyła zakaz konkurencji podejmując następnie współpracę w charakterze przedstawiciela handlowego z firmą (...). Przedsiębiorca ten jest podmiotem konkurencyjnym w stosunku do powódki.

W odpowiedzi na pozew pozwana domagała się oddalenia powództwa oraz zasądzenia od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu. Pozwana argumentowała, że zawarła umowę obowiązującą do 2 lipca 2012 r. w wersji zaproponowanej przez powódkę i nie miała możliwości korygowania jej postanowień. Umowa nie przewiduje odszkodowania za zakaz konkurencji. Według pozwanej było to sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Do naruszenia tych zasad doszło również przy ustaleniu wysokości kary umownej. Wynagrodzenie pozwanej wynosiło od 4000 do 4500 zł brutto, z czego pozwana ponosiła składkę na ZUS i podatki. Kara umowna była w związku z tym rażąco wygórowana.

W czasie współpracy powódka starała się wpływać na zeznania pozwanej składane w UKS w B.. Po zakończeniu współpracy zmusiła pozwaną do podpisania umowy cesji, co spowodowało spłatę przez pozwaną długów obsługiwanych przez nią klientów. Pozwana kwestionowała również naruszenie zakazu konkurencji albowiem Firma (...) jest producentem, a powódka dystrybutorem towarów budowlanych. Pozwana przyjmowała, zamówienia które przekazywała do działu sprzedaży powódki.

W związku z wnioskiem powoda o zobowiązanie pozwanej do złożenia rejestru VAT, a także w związku z zeznaniami pozwanej, powód argumentował, że przychody pozwanej były kilkakrotnie wyższe niż 2500 zł miesięcznie, a powód pokrywał takie koszty pozwanej jak koszty transportu, telefonów, komputera i materiałów handlowych. Powód kwestionował też zeznania pozwanej odnośnie wysokości obrotów po rozwiązaniu umowy, wskazując m. in. na spadek obrotów towarami K. pomiędzy 2012, a 2013 r. (k. 117).

We wniesionym w związku z tym piśmie pełnomocnika pozwanej, na którego złożenie Sąd wyraził zgodę, (k. 125), pozwana twierdziła, że złożone zestawienie obrotów nie odzwierciedla rzeczywistości (powód wskazał na obroty w okresie styczeń – października 2012 r). Według pozwanej, bowiem obroty powoda produktami K. w pierwszym półroczu 2012 r. wynosiły 53000 zł, w drugim, zaś – 45 000 zł. Pozwana argumentowała na tej podstawie, iż działania pozwanej w okresie obowiązywania zakazu konkurencji nie spowodowały u powoda szkody. Wskazanie, natomiast obrotów za okres od stycznia do października 2013 r. było pozbawione, według pozwanej znaczenia.

Składając książkę przychodów i rozchodów pozwanej za okres od 1 stycznia 2010 do 31 lipca 2012 r., pozwana wskazała (k. 138), że wynagrodzenie pozwanej u powoda wynosiło przeciętnie 4151, 55 zł brutto (za 7 miesięcy 2012 r. wynosiło 48 797 zł brutto).

Na rozprawie w dniu 6 maja 2014 r. Sąd postanowił o zwrocie pełnomocnikom stron kolejnych pism procesowych, złożonych z naruszeniem przepisu art. 207 § 3 k.p.c.

Wyrokiem z dnia 20 maja 2014 r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy oddalił powództwo oraz zasądził od powoda na rzecz pozwanej kwotę 2417 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd Rejonowy ustalił, iż w dniu 2 stycznia 2007 r. strony sporządziły w formie pisma umowę zatytułowaną „umową o współpracy”. Pozwana zobowiązała się m. in. do prowadzenia na własny rachunek, lecz w imieniu i na rzecz powoda działań promocyjnych, polegających na popieraniu i stymulowaniu sprzedaży towarów oferowanych przez powoda, utrzymywaniu regularnych kontaktów z odbiorcami powoda, kierowaniu oferty do potencjalnych klientów powoda, rozeznanie ryzyka finansowego i handlowego przy nawiązywaniu współpracy z nowym klientem, uczestniczenia w szkoleniach i akcjach promocyjnych( § 2 umowy k. 5). W zamian, pozwana uzyskiwała prawo do wynagrodzenia, uczestniczenia w szkoleniach, posługiwania się znakiem (...) w okresie obowiązywania umowy. Powód mógł domagać się od pozwanej m. in. składania raportów i innych sprawozdań w wyznaczonych przez siebie formach i terminach, kierowania pozwanej do określonych klientów, powierzenia stałej opieki handlowej nad określonym klientem, wglądu do ewidencji handlowej pozwanej (§ 5 umowy).

Zgodnie z brzemieniem § 9 pkt. 1,2,3 umowy „pełnomocnik niniejszym jest zobowiązany do niepodejmowania żadnej pracy, świadczenia usług bądź wykonywania innych zajęć bez porozumienia z (...). W szczególności dotyczy to podmiotów mogących choćby pośrednio konkurować z działalnością (...), poza tymi czynnościami które są związane z wykonywaniem niniejszej umowy (zakaz konkurencji). Pełnomocnik jest nadto zobowiązany do niepodejmowania innej działalności gospodarczej niż służąca wykonaniu niniejszej umowy, jak również do nienabywania akacji i udziałów w podmiotach o charakterze konkurencyjnym względem (...) (…) „Zakaz konkurencji trwa również po ustaniu niniejszej umowy przez okres 6 miesięcy, bez względu na tryb jej rozwiązania. (…) Naruszenie zakazów opisanych w pkt. 1 i 2 pociąga za sobą obowiązek wypłacenia przez pełnomocnika na rzecz (...) kary umownej w wysokości 25000, 00 zł, co nie uchybia prawu do żądania odszkodowania na zasadach ogólnych”

Sąd Rejonowy nadto ustalił, iż treść umowy nie była przedmiotem negocjacji stron, lecz została zredagowana przez powoda i przedstawiona pozwanej do podpisu. Powód nie wyjaśnił również pozwanej kryterium obliczenia umówionej kary.

Według Sądu I instancji w ramach współpracy stron obowiązki pozwanej koncentrowały się na zwiększeniu obrotów powoda, jako tzw. dystrybutora (strony posługują się tą nazwą odnosząc ją do podmiotu, usytuowanego w układzie pionowym pomiędzy producentem, a hurtownią). Obowiązki pozwanej dotyczyły klientów w województwach (...), (...) i częściowo (...). Pozwana przesyłała regularnie plan swojej pracy powodowi, a po zakończeniu tygodnia informowała go o swoich spotkaniach. Powód udostępnił pozwanej, na potrzeby jej obowiązków samochód, telefon komórkowy, ponosił też koszty paliwa na potrzeby handlowe. W pewnym okresie ruch samochodu pozwanej był przez powoda nadzorowany przy pomocy urządzenia GPS. Pozwana, natomiast ponosiła ciężar składek należnych ZUS oraz wynagrodzenie za prowadzenie „księgowości”. Powód oferował swoim klientom m. in. systemy kominowe produkowane przez przedsiębiorstwo (...). Wynagrodzenie, zależne od wysokości sprzedaży, które pozwana oceniała jako nieadekwatne do świadczonej pracy, wynosiło przeciętnie 4151,55 zł. Powód wydawał zresztą pozwanej polecenia odnośnie terminów sporządzania przez nią faktur dokumentujących wynagrodzenie. Powód żądał też od pozwanej (w 2011) złożenia określonej treści w związku z postępowaniem organu skarbowego. Pozwana była w końcu niezadowolona z żądań zwiększenia wyników pracy, które pochodziły od dyrektora powoda.

Sąd ustalił także, iż czasie współdziałania stron pozwana nie doprowadzała do zawierania umów sprzedaży systemów kominowych przedsiębiorstwa (...), bez udziału powoda.

Pismem oznaczonym datą 13 czerwca 2012 r. pozwana zwróciła się do powoda z prośbą o rozwiązanie umowy. Powód wyraził na to zgodę, przy czym prezes powoda wpisał datę 12 czerwca 2013 r.

Po rozwiązaniu umowy doszło do umowy przelewu, na podstawie której powód zbył na rzecz pozwanej wierzytelności wobec dwóch swoich dłużników, potrącając je z wynagrodzeniem pozwanej wobec powoda

Nadto Sąd I instancji uznał, iż pozwana zawarła umowę z przedsiębiorstwem (...) w dniu 3 lipca 2013 r., a więc po rozwiązaniu umowy z powodem. Przed rozwiązaniem umowy z powodem pozwana nie dokonywała z tym przedsiębiorstwem ustaleń odnoszących się do ich porozumienia.

W ramach współdziałania pozwanej z przedsiębiorstwem (...) zdarzało się, że pozwana doprowadzała do zawarcia umowy korzystnej dla powoda (to jest umowy, w której jest on stroną) ; dotyczyło to np. firmy (...).

W piśmie z dnia 7 stycznia 2013 procesowy pełnomocnik powoda wezwał pozwaną do zapłaty kary umownej w wysokości 25000 zł za podjęcie nieskonkretyzowanych tam „czynności konkurencyjnych”

Sąd oddalił jako spóźnione wnioski dowodowe zawarte w pismach stron z 22 kwietnia 2014 r. i 5 maja 2014 r. , które w żadnym razie nie prowadziły Sądu do przekonania o wystąpieniu okoliczności wskazanych w art. 217 § 2 k.p.c.

Sąd Rejonowy zważył, iż wobec brzemienia postanowienia § 9 umowy pozwana, zawierając odpłatną umowę z innym przedsiębiorcą, po rozwiązaniu umowy stron niewątpliwie naruszyła zakaz konkurencji, choćby w niektórych wypadkach działalność ta przynosiła powodowi korzyści wynikające z zawieranych przy udziale pozwanej umów. Nie budzi wprawdzie wątpliwości, że zgodnie z wyrażoną w art. 353 1 k. c. zasadą swobody umów, strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiała się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Sankcją ukształtowania stosunku w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego jest nieważność umowy (tak SN w uchwale z 22.05.1991 III CZP 15/91, OSNCP 1992, z 1. poz. 1). Ograniczenie to ma na względzie zasady dobrej wiary, uczciwego obrotu, rzetelności kupieckiej, to jest zasady wywiedzione z norm moralnych i „przyjętej w obrocie uczciwości”. Tylko w tych ramach strony omawianej umowy zastrzec mogły zakaz konkurencji.

W ocenie Sądu § 9 umowy, zawierający bardzo szeroko ukształtowany zakaz niepodejmowania przez pozwaną żadnej pracy, świadczenia usług bądź wykonywania innych zajęć bez porozumienia z (...) oraz niepodejmowania innej działalności gospodarczej niż służąca umowie stron, w ciągu sześciu miesięcy po rozwiązaniu umowy, uznać należało, za naruszający zasadę swobodę umów. W istocie, bowiem zakaz ten jest równoznaczny z zakazem aktywności zarobkowej pozwanej bez zgody powoda bez ekwiwalentu z jego strony. Wobec tego podzielić należało zarzut, że treść porozumienia z § 9 umowy była zakresie przedstawionym powyżej sprzeczna z zasadami współżycia społecznego. Analogiczny pogląd wyraził Sąd Najwyższy w powołanym przez pozwaną wyroku z dnia 11 września 2003 r. (III CKN 579/01 LEX nr 83417). SN odwołał się do analogi z art. 101 2 Kodeksu pracy, wymagającym odszkodowania dla zawarcia umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy. W ocenie SN zastrzeżenie tego zakazu po ustaniu stosunku prawnego i bez ekwiwalentu jest narusza zasady współżycia społecznego.

Po wtóre w ocenie Sądu I instancji , okoliczności ujawnione w sprawie prowadziły również do wniosku, iż żądanie kary umownej, a więc żądanie wykonywania zobowiązania stanowi nadużycie prawa (art. 5 k.c.) Przestrzeganie tego zakazu zagrażałoby bowiem sytuacji bytowej pozwanej, która utrzymywała się ze świadczonych usług. Dodać należy, że pozwana w trakcie wykonywania umowy znajdowała się w sytuacji zbliżonej do pracownika zatrudnionego w oparciu o umowę o pracę, gdyż równorzędność jej uprawnień z powodem była iluzoryczna, o czym świadczy bieżący nadzór powoda nad jej czynnościami. W tym kontekście Sąd Rejonowy stwierdził, że z zasad współżycia społecznego wypływa przynajmniej obowiązek lojalności wobec współpracownika , a jego nieprzestrzeganie winno prowadzić do negatywnych konsekwencji. Na gruncie przedmiotowej sprawy sprzeczne z tym obowiązkiem było po stronie powoda żądanie składania określonych oświadczeń wobec władzy skarbowej i narażanie przez to na ewentualność odpowiedzialności karnej czy potrącenie z wynagrodzeniem pozwanej nieściągalnych jak się wydaje należności oraz jednostronne czynienie ustaleń odnośnie wynagrodzenia pozwanej. W konsekwencji także żądanie kary umownej na rzecz powoda nie zasługiwało na ochronę.

W końcu, bez względu na szczegółowe ustalenia, co do wynagrodzenia pozwanej, , których czynienie wymagałyby zasięgnięcia opinii biegłego, zastrzeżona kara umowna jawiła się Sądowi jako nieproporcjonalna i nieadekwatna do znaczenia usług pozwanej dla powoda oraz wysokości jej wynagrodzenia.

Z tych względów w ocenie Sądu Rejonowego na podstawie art. 58 k. c. i art. 5 k. c. powództwo należało oddalić.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c.

Apelację od przedmiotowego rozstrzygnięcia wywiódł powód .

Zaskarżył wyrok w całości zarzucając mu naruszenie prawa procesowego, co miało istotny wpływ na wynik sprawy to jest;

-

art. 207 § 3 i 7 k.p.c. w zw. z art. 217 § 2 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. poprzez zwrot pisma procesowego i oddalenie wniosku dowodowego zawartego w piśmie procesowym z dnia 22 kwietnia 2014 r. mimo, że dotyczyło ono okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy i zostało złożone w reakcji na pismo procesowe strony pozwanej zawierające dowody i twierdzenia, z którymi nie sposób się zgodzić, a zatem nie można mówić w tym wypadku o spóźnieniu ze strony powódki czy o winie powódki w braku jego zgłoszenia wcześniej

-

art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 14 ust. 1 zd. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 26 lipca 1991 r. poprzez dokonanie oceny materiału dowodowego w sposób sprzeczny z zasadami logiki oraz doświadczenia życiowego, a także regułami księgowymi .

Powód zarzucił także wyrokowi naruszenie prawa materialnego poprzez niewłaściwe

zastosowanie tj;

-art. 5 k.c. w zw. z art. 483 k.c. poprzez nieuzasadnione zastosowanie art. 5 k.c. do stanu faktycznego sprawy, który nie wskazuje na nadużycie prawa przez powódkę w dochodzeniu roszczeń o zapłatę kary umownej na podstawie stosunku cywilnoprawnego z doświadczonym i osiągającym znaczne dochody z różnych tytułów przedsiębiorcą, pomimo zaistnienia przesłanek w postaci podjęcia działalności konkurencyjnej przez pozwaną po ustaniu umowy z powódką w okresie obowiązywania zakazu

-art. 353 1 k.c. w zw. z art. 58 § 2 k.c. przez uznanie , że umowny zakaz konkurencji zobowiązujący strony był sprzeczny z zasadami współżycia społecznego , a przez to nieważny podczas gdy zasada swobody umów nie stoi na przeszkodzie zawieraniu tego typu umów

Apelujący reasumując wniósł o włączenie w poczet materiału dowodowego pisma procesowego z dnia 22 kwietnia 2014 r., zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie powództwa w całości , ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Bydgoszczy . Apelujący wniósł także o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przypisanych.

W odpowiedzi na apelację pozwana wniosła o jej oddalenie i zasądzenie na jej rzecz od powoda kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pozwana wskazała, iż nie ma jakiejkolwiek sprzeczności w rozumowaniu Sądu I instancji, który dla uzasadnienia tezy o sprzeczności zapisu dotyczącego kary umownej za naruszenie zasady konkurencji powołał między innymi zagrożenie sytuacji bytowej pozwanej. Zdaniem pozwanej słuszna jest konstatacja Sądu Rejonowego, że zapis zawarty w § 9 ust. 1 umowy jest nieprecyzyjny i przez to umożliwia bardzo szeroką interpretację i zakres „rodzajów” działalności, które ów zakaz mógłby naruszać.

Sąd Okręgowy zważył co następuje;

Apelacja zasadna była w części.

W myśl art. 382 k.p.c., sąd drugiej instancji orzeka na podstawie materiału zebranego w postępowaniu w pierwszej instancji oraz w postępowaniu apelacyjnym. Z unormowania tego wynika, że sąd drugiej instancji jako sąd apelacyjny nie ogranicza się do kontroli zaskarżonego wyroku, lecz rozpoznaje sprawę merytorycznie, to znaczy samoistnie ocenia zebrany w niej materiał. Analiza orzecznictwa Sądu Najwyższego nie pozostawia wątpliwości co do tego, że sąd drugiej instancji może zmienić ustalenia faktyczne stanowiące podstawę wydania wyroku sądu pierwszej instancji bez przeprowadzenia postępowania dowodowego uzasadniającego odmienne ustalenia, chyba że szczególne okoliczności wymagają ponowienia lub uzupełnienia tego postępowania. Oznacza to, że sąd drugiej instancji ma nie tylko uprawnienie, ale wręcz obowiązek rozważenia na nowo całego zebranego w sprawie materiału oraz dokonania jego własnej, samodzielnej i swobodnej oceny, w tym oceny zgromadzonych w postępowaniu przed sądami obu instancji dowodów czy naprawienia naruszeń prawa materialnego (zob.: uchwała Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego z dnia 23 marca 1999 r., III CZP 59/98, OSNC z 1999 r., Nr 7-8, poz. 124; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 maja 2002 r., II CKN 615/00, nie publ., LEX nr 55097; por. też uzasadnienie postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 października 1998 r., I CKN 529/98, OSNC z 1999 r., Nr 4, poz. 74).

Sąd Odwoławczy nie podzielił oceny zaprezentowanej przez Sąd Rejonowy w uzasadnieniu wyroku, iż zapis § 9 umowy o współpracę z dnia 2 stycznia 2007 r. jest sprzeczny z zasadami współżycia społecznego a w konsekwencji na podstawie art. 58 § 3 k.c. nieważny.

Sąd I instancji w uzasadnieniu rozstrzygnięcia powołał się na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 września 2003 r. VIII CKN 579/11 ( LEX nr 83417) jednakże wspominanego wyroku nie można interpretować z pominięciem stanu faktycznego sprawy, w oparciu o który orzeczenie to zapadło. W cytowanym wyroku zakaz konkurencji dotyczył kilkuletniego okresu i to po zakończeniu umowy o pracę. Natomiast w niniejszej sprawie zakaz konkurencji miał obowiązywać przez okres 6 miesięcy, a strony nie były związane umową o pracę a ich stosunek oparły o reguły cywilnoprawne.

W orzecznictwie wskazuje się, że wprowadzenie przez ustawodawcę obowiązku płatności odszkodowania za powstrzymywanie się od zakazu konkurencji po ustaniu stosunku pracy jedynie w relacji między pracodawcą a pracownikiem nie oznacza automatycznie, iż klauzula konkurencji w obrocie profesjonalnym zastrzeżona bez ekwiwalentu nie będzie w konkretnych okolicznościach sprawy sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.

W ocenie Sądu Okręgowego okoliczności faktyczne niniejszej sprawy nie dają jednak podstaw do twierdzenia , iż postanowienia umowne o zakazie konkurencji naruszyły zasady współżycia społecznego.

Umowa o współpracy wiązała strony przez 5 lat. W tym czasie pozwana poznała informacje handlowe powoda, dysponowała bazą jego klientów i zasadnym było wprowadzenie do umowy zakazu konkurencji. Natomiast wobec krótkiego okresu jego obowiązywania po rozwiązaniu umowy brak odszkodowania za jego czas nie narusza zasad współżycia społecznego.

Dalej Sąd Okręgowy uznał, iż strony były wobec siebie podmiotami konkurencyjnymi. Powód w ramach prowadzonej działalności gospodarczej pośredniczył w sprzedaży towarów w postaci różnych materiałów budowlanych w tym także systemów kominowych oraz pustaków wentylacyjnych firmy (...) . Nadto (...) prowadził także samodzielną sprzedaż swoich produktów za pośrednictwem innych hurtowni i dystrybutorów. Tak więc choć oba podmioty miały wspólną płaszczyznę współpracy to jednak pozostawały wobec siebie podmiotami konkurencyjnymi.

Okoliczność tą potwierdziła sama pozwana zeznając na k 113 „Powód nie może obsługiwać wszystkich hurtowni budowlanych w terenie, które ja obsługuję, dlatego

są klienci dla których sprzedaję towary bez udziału powoda lub za pośrednictwem innego dystrybutora ”.

Ponadto bezspornym w spawie pozostawało, iż pozwana podjęła współpracę z firma (...) w okresie, w którym obowiązywał ja zakaz konkurencji wynikający z umowy o współprace z dnia 2 stycznia 2007 r.

Analizując okoliczności sprawy Sąd Odwoławczy doszedł jednak do przekonania, iż zastrzeżona kara umowna jest nadmiernie wygórowana i karę te miarkował do kwoty 20.000 zł.

Trzeba przy tym zaznaczyć, iż z przesłanką rażąco wygórowanej kary umownej możemy mieć do czynienia zawsze wtedy, gdy w świetle oceny określonego stanu faktycznego można mówić o tym, że kara umowna w zastrzeżonej wysokości jawić się będzie jako nieadekwatna ( por. wyrok Sadu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 17 grudnia 2008 r. V Aca 483/08, LEX nr 491137) .

Miarkowanie kary umownej, o którym mowa w art. 484 § 2 k.c. jest wyrazem dyskrecjonalnej władzy sędziowskiej, a wiec oparte jest na uznaniu sądu, które oczywiście nie może być dowolne , lecz opierać się na analizie danego stanu faktycznego ( por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 30 sierpnia 2013 r. I Aca 368/13).

Sąd Okręgowy miarkując zastrzeżoną karę umowną uwzględnił okoliczności rozpoznawanej sprawy a w szczególności miał na uwadze okoliczności, które skłoniły pozwaną do rozwiązania z powodem umowy o współpracę a także uwzględnił fakt , iż pozwana pracując już dla (...) częściowo działała także w interesie powoda.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy uwzględniając częściowo apelację powoda na zasadzie art.386 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok w części i zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 20.000 zł. z ustawowymi odsetkami od dnia 27 lutego 2013 r. do dnia zapłaty, zaś w pozostałym zakresie powództwo oddalił. Sąd Okręgowy zmienił także orzeczenie Sadu I instancji w przedmiocie kosztów stosunkowo je rozdzielając stosownie do art. 100 k.p.c. uznając, iż powód wygrał sprawę w 80 % zaś uległ w 20 %.

W pozostałym zakresie apelację należało oddalić jako bezzasadną, stosownie do 385 k.p.c. , o czym orzeczono jak w punkcie II .

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do art. 100 k.p.c. stosunkowo je rozdzielając proporcjonalnie do wyniku sporu, uznając, iż powód wygrał apelację w 80 % zaś uległ w 20 % o czym orzeczono jak w punkcie III. O kosztach postępowania odwoławczego w zakresie kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym Sąd Odwoławczy orzekł na podstawie § 2 w zw. z § 6 pkt 5 w zw. § 12 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu - Dz.U. z 2013 r., poz. 461 j.t.).

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Bożena Przewoźniak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Bydgoszczy
Data wytworzenia informacji: