Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 07 lutego 2018 r.

Sąd Rejonowy w Piszu I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:	SSR Anna Gajewska
Protokolant:	sekretarka Agnieszka Zuzga

po rozpoznaniu w dniu 07 lutego 2018 r. w Piszu

sprawy z powództwa R. D.

przeciwko (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W.

o zapłatę

o r z e k a

I.  Zasądza od pozwanego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. na rzecz powoda R. D. kwotę 6 000 zł (sześć tysięcy złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 28 maja 2017 roku do dnia zapłaty.

II.  Oddala powództwo w pozostałym zakresie.

III.  Zasądza od pozwanego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. na rzecz powoda R. D. kwotę 2 717 zł (dwa tysiące siedemset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

IV.  Nakazuje pobrać od pozwanego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Piszu kwotę 274,53 zł (dwieście siedemdziesiąt cztery złote 53/100) tytułem części nie pokrytych wydatków na opinie biegłych.

Sygn. akt I C 555/17

UZASADNIENIE

R. D. wytoczył powództwo przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. o zapłatę kwoty 6 000 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 18 czerwca 2016 roku do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że jest właścicielem samochodu marki O. (...) o nr rej. (...), który uległ uszkodzeniu w wyniku zdarzenia komunikacyjnego z dnia 17 maja 2016 roku. Sprawca kolizji ubezpieczony był w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w pozwanej spółce. Powód zgłosił szkodę do swojego ubezpieczyciela – (...) S.A. – u którego posiada wykupioną polisę w ramach tzw. (...) czyli systemu bezpośredniej likwidacji szkody. (...) S.A. wypłaciło powodowi kwotę 3 252,01 zł. Powód zażądał wypłaty dodatkowego odszkodowania w kwocie 7 914,29 zł, załączając wykonany przez rzeczoznawcę kosztorys naprawy samochodu, zgodnie z którym przewidywalne koszty naprawy wynoszą 11 166,30 zł. (...) S.A. odmówiło jednak dopłaty odszkodowania. W związku z tym powód zgłosił szkodę ubezpieczycielowi sprawcy szkody, czyli pozwanej spółce, która jednak nie odpowiedziała na pismo powoda z 21 kwietnia 2017 roku.

Powód zakwestionował kosztorys sporządzony w toku postępowania likwidacyjnego szkody prowadzonego przez (...) S.A. Zdaniem powoda dokonano w nim bezpodstawnych potrąceń oraz wskazano w nim, jako części mające być wykorzystane do naprawy, części zamienne o niższej wartości. Powód powołał się na orzecznictwo Sądu Najwyższego, który stwierdził, że przywrócenie uszkodzonego samochodu do stanu poprzedniego polega na doprowadzeniu go do używalności i jakości w takim zakresie, jaki istniał przed wyrządzeniem szkody. Zatem, jeżeli do osiągnięcia tego celu konieczne jest użycie nowych części, to poniesione na nie wydatki wchodzą w skład koniecznych kosztów naprawy.

Pozwana (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości.

W ocenie pozwanej wypłacona przez (...) S.A. na rzecz powoda kwota 3 252,01 zł odzwierciedla koszt przywrócenia pojazdu powoda do stanu sprzed uszkodzenia. Tym samym pozwana zakwestionowała prawidłowość i adekwatność w sprawie kosztorysu, na który powołuje się powód.

Pozwana podniosła, że do osiągnięcia celu naprawy w żadnym razie nie jest konieczne zastosowanie części zamiennych oryginalnych (tzw. „logo”) pochodzących z oficjalnej sieci dystrybucyjnej producenta pojazdu i to także w przypadku, gdy uszkodzeniu uległy takie właśnie elementy. Zdaniem pozwanej zupełnie adekwatne są tu części alternatywne równoważne oryginalnym, powszechnie dostępne na rynku i wykorzystywane w warsztatach naprawczych, a także, w danych przypadkach, części o tzw. porównywalnej jakości. Pozwana zaznaczyła, iż zasadność uwzględniania części zamiennych innych niż opatrzone logo producenta pojazdu, na potrzeby szacowania kosztu naprawy danego pojazdu, nie stanowi tylko postulatu pozwanej, a wynika wprost z jednoznacznych wypowiedzi judykatury. Zatem, skoro przywrócenie stanu poprzedniego pojazdu powoda nie wymaga poniesienia kosztu spowodowanego użyciem najdroższych na rynku części zamiennych, bo cel ten można osiągnąć taniej, to tym samym nie ma podstaw, aby należne powodowi odszkodowanie ustalać według najwyższych zmiennych. Pojazd powoda, wyprodukowany w 2004 roku, w momencie uszkodzenia nie był już objęty gwarancją producenta.

Poza tym, zdaniem pozwanej, szacowanie wysokości należnego odszkodowania nie może odbyć się z pominięciem czy pojazd został już naprawiony i jaki był koszt tej naprawy. Wysokość należnego odszkodowania nie może bowiem przenosić rzeczywistych kosztów naprawy, jeśli ta już została przeprowadzona, a zatem szkoda została skonkretyzowana co do wysokości. Zatem okoliczność, czy naprawa przedmiotowego pojazdu została dotąd faktycznie przeprowadzona, może stanowić okoliczność istotną dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

Pozwana ponadto zakwestionowała prawidłowość naliczenia przez powoda odsetek. Wskazała, że żądanie z tytułu przedmiotowej szkody zostało przez powoda po raz pierwszy zgłoszone pozwanej dopiero w dniu 21 kwietnia 2017 roku i od tej daty można by liczyć 30-dniowy termin, o którym mowa w art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 17 maja 2016 roku w P. na ulicy (...) doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzeniu uległ samochód osobowy marki O. (...), o numerze rejestracyjnym (...), stanowiący własność R. D..

Sprawca szkody w dacie powyższego zdarzenia objęty był ochroną ubezpieczeniową w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, udzieloną przez (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W..

Z kolei właściciel uszkodzonego samochodu osobowego marki O. (...), R. D., w dacie powyższego zdarzenia posiadał polisę w (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. w ramach tzw. bezpośredniej likwidacji szkody.

(okoliczności bezsporne)

R. D. zgłosił szkodę swojemu ubezpieczycielowi – (...) S.A.

Ubezpieczyciel wszczął postępowanie likwidacyjne szkody w ramach tzw. bezpośredniej likwidacji szkody i wypłacił R. D. odszkodowanie w kwocie 3 252,01 złotych.

R. D. nie zgodził się z ustaloną i wypłaconą kwotą odszkodowania i wezwał ubezpieczyciela do dopłacenia kwoty 7 914,29 złotych tytułem odszkodowania za szkodę powstałą w pojeździe marki O. (...) na skutek zdarzenia z dnia 17 maja 2016 roku.

(...) S.A. odmówił wypłaty wyższej kwoty odszkodowania.

(okoliczności bezsporne; dowód: pismo k. 15-16

W związku z powyższym, pismem z dnia 21 kwietnia 2017 roku, doręczonym ubezpieczycielowi 27 kwietnia 2017 roku, R. D. zgłosił szkodę powstałą w pojeździe marki O. (...) na skutek zdarzenia z dnia 17 maja 2016 roku ubezpieczycielowi sprawcy – (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. – wnosząc o zwrot kosztów naprawy w wysokości 7 914,29 złotych.

Ubezpieczyciel nie zajął stanowiska w sprawie.

(dowód: pismo dot. zgłoszenia szkody k. 8-9)

Koszt naprawy pojazdu marki O. (...) o nr rej. (...) w zakresie uszkodzeń powstałych na skutek kolizji z 17 maja 2016 roku, z uwzględnieniem stawki roboczogodziny na poziomie średnim, właściwej w pierwszej połowie 2016 roku dla warsztatów w regionie zamieszkania poszkodowanego, tj. w kwocie 90 złotych netto, i z zastosowaniem wyłącznie cen części oryginalnych z sieci producenta, wynosi 11 065,62 złotych brutto.

(dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu motoryzacji i wyceny szkód komunikacyjnych k. 61-83)

Sąd zważył, co następuje:

W niniejszej sprawie bezspornie ustalono, że sprawca przedmiotowej szkody powstałej w pojeździe marki O. (...) o nr rej. (...) w dniu 17 maja 2016 roku objęty był ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. Pozwany nie kwestionował także zakresu uszkodzeń powstałych w pojeździe powoda na skutek przedmiotowego zdarzenia. Spór koncentrował się na ustaleniu wysokości należnego powodowi odszkodowania.

W tym celu Sąd, na wniosek obu stron, dopuścił dowód z pisemnej opinii biegłego sądowego z zakresu motoryzacji i wyceny szkód komunikacyjnych, wyznaczając biegłego R. S., celem ustalenia zakresu szkody oraz przewidywalnych kosztów naprawy przedmiotowego pojazdu przy użyciu oryginalnych części zamiennych według cen z daty szkody, a ponadto, na wniosek strony pozwanej, celem wypowiedzenia się biegłego:

- na okoliczność celowych i ekonomicznie uzasadnionych kosztów naprawy przedmiotowego pojazdu z uwzględnieniem cen nowych części zamiennych alternatywnych – równoważnych częściom oryginalnym (części o jakości (...)) oraz przydatnych do naprawy części o porównywalnej jakości,

- w przypadku przeprowadzenia dotąd naprawy przedmiotowego pojazdu, na okoliczność czy przeprowadzona naprawa przywróciła stan poprzedni pojazdu.

Do ustalenia kosztów naprawy biegły posłużył się systemem A. według stanu na dzień powstania szkody.

Biegły określił wysokość średniej stawki roboczogodziny, właściwej w pierwszej połowie 2016 roku dla zakładów naprawczych spoza sieci (...) producenta w rejonie zamieszkania powoda, na poziomie 90 zł netto. Zdaniem biegłego zastosowana przez (...) S.A. w toku postępowania likwidacyjnego szkody stawka roboczogodziny w kwocie 49 zł netto dla czynności mechaniczno-blacharskich i czynności lakierniczych zdecydowanie odbiega od średnich, realnych stawek za roboczogodzinę. Są to tzw. stawki ofertowe, a więc stawki nie występujące na runku usług branży motoryzacyjnej jako realne stawki za wymienione wyżej czynności.

Jednocześnie biegły wskazał, że w kosztorysie opracowanym przez (...) S.A., mimo braku merytorycznych przesłanek zastosowano potrącenie w wysokości 30% na wymieniane części (elementy uszkodzone) oraz potrącenie w wysokości 67% na materiał lakierniczy jako tzw. współczynnik odchylenia, które to potrącenia dodatkowo spowodowały zaniżenie wartości kosztu naprawy. Nadto biegły wskazał, że w kalkulacji opracowanej przez (...) S.A. w odniesieniu do takich elementów jak: poszycie przodu, spoiler, reflektor lewy, błotnik przedni lewy, nadkole lewe i blacha nawiewu, wykazane zostały tzw. zamienniki oferowane przez hurtownie (...), P., (...) E.. Tymczasem ze zgromadzonego materiału dowodowego nie wynika, aby przed szkodą w przedmiotowym pojeździe zamontowane były części inne niż części oryginalne. Dlatego też, zdaniem biegłego, do naprawy przedmiotowego pojazdu powinny zostać wykorzystane analogiczne części czyli części oryginalne (opinia k. 65-66 akt sprawy).

Mając na uwadze powyższe biegły stwierdził, że koszt naprawy przedmiotowego pojazdu, z uwzględnieniem stawki roboczogodziny na średnim poziomie (90 zł netto) i z zastosowaniem wyłącznie cen części oryginalnych z sieci producenta, wynosi 11 065,62 zł brutto.

Zgodnie z poleceniem Sądu, na wniosek strony pozwanej biegły sporządził również wycenę kosztów naprawy przedmiotowego pojazdu z uwzględnieniem cen nowych części zamiennych alternatywnych – równoważnych częściom oryginalnym (części o jakości (...)) oraz przydatnych do naprawy części o porównywalnej jakości. Jest to wycenia niższa, jednakże biegły jednocześnie wskazał, iż przedmiotowy samochód w odniesieniu do niektórych elementów, uszkodzonych w wyniku kolizji z 17 maja 2016 roku, nie posiada części o jakości (...) (część oryginalna oznakowana logo – znakiem towarowym producenta części, dostarczającego dany element na pierwszy montaż) ale także nie posiada jakichkolwiek zamienników w grupie PJ (część o porównywalnej jakości szczególnie polecana przez dostawcę/dystrybutora) czy też w grupie PC (część nadwozia o porównywalnej jakości, która posiada dodatkowo certyfikat jakości wydany przez jeden z instytutów certyfikujących) (opinia k. 67 akt sprawy).

Biegły nie wypowiedział się na drugie z pytań stawianych przez stronę pozwaną, tj. czy naprawa przedmiotowego pojazdu, o ile została dotąd przeprowadzona, przywróciła stan poprzedni pojazdu, albowiem przedmiotowy samochód został sprzedany.

Sąd w pełni podziela opinię biegłego, bowiem spełniała ona stawiane jej wymogi, odzwierciedlała staranność i wnikliwość w badaniu zleconego zagadnienia, odpowiadała w sposób wyczerpujący, stanowczy i zrozumiały na postawione pytania, a przytoczona na ich uzasadnienie argumentacja jest w pełni przekonująca. Zauważyć należy, iż opinia biegłego podlega, jak i inne dowody, ocenie według art. 233 § 1 k.p.c, lecz odróżniają je szczególne kryteria oceny. Stanowią je zgodność z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania oraz stopień stanowczości wyrażonych w niej wniosków. Opinia sporządzona została zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą specjalną. W szczególności biegły przy wydawaniu opinii dysponował całokształtem materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie. Ponadto należy podkreślić, iż opinia ta nie była kwestionowana przez strony.

Zgodnie z art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.

Stosownie do treści art. 34 ust. 1 i art. 35 Ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2003r., Nr 124, poz. 1152) z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. Ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu.

W obowiązkowym ubezpieczeniu komunikacyjnym OC ma zastosowanie zasada pełnego odszkodowania wyrażona w art. 361 § 2 k.c., a ubezpieczyciel z tytułu odpowiedzialności gwarancyjnej wypłaca poszkodowanemu świadczenie pieniężne w granicach odpowiedzialności sprawczej kierowcy pojazdu mechanicznego (art. 822 § 1 k.c.).

Zasadą jest, że naprawienie szkody przez ubezpieczyciela polega na zapłacie odpowiedniej sumy pieniężnej pozwalającej na przywrócenie stanu poprzedniego. Z tej zasady, wyrażonej w art. 363 § 1 k.c., a ponadto z podstawowej normy art. 361 § 2 k.c. wynika również, że w wypadku uszkodzenia rzeczy w stopniu umożliwiającym przywrócenie jej do stanu poprzedniego osoba odpowiedzialna za szkodę obowiązana jest zwrócić poszkodowanemu wszelkie celowe, ekonomicznie uzasadnione wydatki, poniesione w celu przywrócenia stanu poprzedniego rzeczy uszkodzonej. Do wydatków tych należy zaliczyć także koszt nowych części i innych materiałów, których użycie było niezbędne do naprawienia uszkodzonej rzeczy. Odmienny pogląd prowadziłby do niemożliwego do przyjęcia wniosku, że w sytuacji, gdy uszkodzona została rzecz już częściowo używana, to ciężar jej przywrócenia do stanu poprzedniego spoczywa częściowo na poszkodowanym. Do takiego obciążenia poszkodowanego skutkami zawinionego działania sprawcy szkody lub innej osoby odpowiedzialnej cywilnie za szkodę nie ma uzasadnionej podstawy prawnej. Przywrócenie bowiem rzeczy uszkodzonej do stanu poprzedniego polega na doprowadzeniu jej do stanu używalności w takim zakresie, jaki istniał przed wyrządzeniem szkody. Jeżeli do osiągnięcia tego celu konieczne jest użycie nowych elementów i materiałów, to poniesione na to wydatki wchodzą w skład kosztu naprawienia szkody przez przywrócenie rzeczy do stanu poprzedniego, a w konsekwencji wydatki te w ostatecznym wyniku obciążają osobę odpowiedzialną za szkodę (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20.10.1972r. w sprawie II CR 425/72, LEX nr 1520).

Reasumując, w oparciu o wycenę biegłego R. S. (11 065,62 zł brutto) i na podstawie powołanych wyżej przepisów, mając na uwadze kwotę wypłaconą już powodowi tytułem odszkodowania (3 252,01 zł), Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę dochodzoną pozwem z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 28.05.2017r. do dnia zapłaty i oddalił powództwo w pozostałym zakresie.

Należy przy tym dodać, iż na rozprawie w dniu 07 lutego 2018 roku Sąd oddalił wniosku dowodowe strony pozwanej o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania stron z ograniczeniem do przesłuchania powoda, a także zażądania od powoda przedstawienia dokumentów obejmujących wydatki związane z naprawa uszkodzonego samochodu i jego książkę serwisową. Sąd miał tu na względzie okoliczność, iż dowód z przesłuchania strony nie miał istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszego postepowania, albowiem powód występując z roszczeniem o zapłatę odszkodowania nie miał obowiązku naprawy swojego samochodu. Nadto, z pisma procesowego pełnomocnika powoda z dnia 19 lipca 2017 roku wynikało, iż pojazd O. nie posiada książki serwisowania pojazdu i nigdy nie był serwisowany w (...).

Odsetki Sąd zasądził w oparciu o treść art. 481 § 1 k.c. i art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124 póz. 1152 z późn. zm.), zgodnie z którym zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie.

Powód nie udowodnił, a pozwany zakwestionował, iż należą się mu odsetki od dnia 18 czerwca 2016 roku. Z załączonego przez powoda do pozwu pisma – zgłoszenia szkody sporządzonego 21.04.2017.r (k. 8) wynika jednoznacznie, iż pozwany otrzymał zawiadomienie o szkodzie w dniu 27.04.2017r. W konsekwencji, stosownie do powołanego wyżej przepisu, roszczenie powoda o odszkodowanie stało się wymagalne po upływie 30 dni, a zatem w dniu 28 maja 2017 roku.

O kosztach procesu Sąd rozstrzygnął w oparciu o przepis § 2 pkt 4) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015r., poz. 1804) oraz art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. W tym przypadku jest to kwota 300 zł tytułem zwrotu opłaty sądowej od pozwu, kwota 1 800 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, kwota 600 zł tytułem zaliczki na biegłego oraz kwota 17 zł tytułem zwrotu opłaty od udzielonego pełnomocnictwa.

Nadto, na podstawie art. 83 ust. 2 w zw. z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2005r., Nr 167, poz. 1398 ze zm.), Sąd nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Piszu kwotę 274,53 zł tytułem zwrotu części wydatków na opinię biegłego, które tymczasowo wyłożone zostały przez Skarb Państwa.