Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 grudnia 2019 r.

Sąd Rejonowy w Szczytnie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	Sędzia Sylwia Staniszewska
Protokolant:	St.sek.sąd. Dorota Cichorz Dąbrowska

po rozpoznaniu w dniu 3 grudnia 2019 r. w Szczytnie na rozprawie

sprawy z powództwa I. C.

przeciwko (...) S.A. w S.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) S.A. w S. na rzecz powódki I. C. kwotę 3.624,69 zł (trzy tysiące sześćset dwadzieścia cztery zł 69/100 gr) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 lutego 2019 r. do dnia zapłaty,

II.  oddala powództwo w pozostałej części,

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 2.197,50 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 376/19

UZASADNIENIE

Powódka I. C. wniosła o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. w S. kwoty 5001 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1.02.2019 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu.

Roszczenie swoje uzasadniła tym, że w dniu 11.10.2018 r. w samochodzie marki V. (...) nr rej. (...) na drodze krajowej nr (...) koło P. doszło do stłuczenia szyby przedniej. Na drodze prowadzone były roboty drogowe polegające na wymianie nawierzchni asfaltowej. Roboty były prowadzone nienależycie, tj. na jezdni leżały liczne ilości pokruszonego asfaltu. W efekcie kawałki asfaltu wydobywającego się spod kół pojazdu poprzedzającego pojazd powódki, uszkodziły szybę w jej pojeździe. Pojazdem kierował konkubin powódki, M. M. (1). Roboty na drodze prowadzone były w sposób nieprawidłowy, brak było sygnalizacji świetlnej, osób kierujących ruchem na remontowanym odcinku drogi. Warsztat samochodowy wstępnie wycenił szkodę na kwotę ponad 5000 zł.

Remont drogi prowadzony był przez Przedsiębiorstwo (...) w M., które ubezpieczyło swoją działalność w pozwanym towarzystwie ubezpieczeniowym. Pozwany odmówił wypłaty odszkodowania wskazując, że szkoda powinna zostać naprawiona przez ubezpieczyciela pojazdu, tego uczestnika spod, którego kół wyleciał grys zalegający na drodze.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu. Poniósł, że jak wynika z uzasadnienia pozwu, do szkody doszło na skutek obrzucenia auta powódki grysem spod kół przejeżdżającego pojazdu. Ponieważ szkoda powstała zatem w związku z ruchem innego pojazdu, winien ją zrefundować ubezpieczyciel sprawcy szkody.

Ponadto z ostrożności procesowej, pozwany podniósł, że prace polegające na oczyszczaniu drogi, na której doszło do przedmiotowego zdarzenia zlecił, Ł. K. prowadzącemu działalność gospodarczą pod nazwą (...). Do przedmiotu powyższej działalności należy m.in. oczyszczanie terenu budowy, a zatem ubezpieczony nie ponosi winy za zaleganie gresu na drodze krajowej nr (...) w chwili wystąpienia szkody, gdyż wykonanie czynności powierzył przedsiębiorstwu, które w zakresie swej działalności trudni się wykonywaniem wskazanych powyżej czynności.

Sąd ustalił, co następuje:

Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w O., na podstawie umowy z dnia 21.08.2018 r. zleciła w dniu 1.10.2018 r. Przedsiębiorstwu (...) Sp. z o.o. w M. wykonanie robót na drodze krajowej (...) na odcinku O. P., m.in. frezowania nawierzchni, wyrówna frezowanej nawierzchni. Teren budowy został przekazany wykonawcy w dniu 3.10.2018 r. Następnego dnia dokonano odbioru czasowej organizacji ruch zatwierdzonej przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w O. decyzją z dnia 24.09.2018 r. W decyzji tej zastrzeżono, że jeżeli zostanie dopuszczony do ruchu odcinek, na którym odbywa się frezowanie nawierzchni, to należy dostawić na początku i końcu tego odcinka znaki pionowe A-30 z tabliczką T-12 „podłużny uskok nawierzchni” oraz po obu stronach drogi tablice kierujące U-21a/b.

W dniu 8.10.2018 r. Przedsiębiorstwo (...) Sp. z o.o. w M. zleciło Ł. K. prowadzącemu działalność gospodarczą pod nazwą Q. Ł. K. wynajęcie ciągnika rolniczego ze szczotką i beczką do wody wraz z operatorem o pojemności 9000 litrów w celu terminowej realizacji zadania „Roboty w zakresie nakładek remontów cząstkowych wraz z odtworzeniem oznakowania poziomego drogi krajowej administrowanej przez (...) Oddział w O.. Czas realizacji zlecenia został określony na okres od 8.10. do 31.10.2018 r. (dokumenty k. 290-330, k. 58-128) Zgodnie ze zleceniem Ł. K. dowoził wodę do frezarki. Ciągnik, którym dowoził wodę miał zamontowaną z przodu pojazdu szczotkę odmiatającą. W trakcie dowożenia wody, Ł. K. odmiatał pozostałości po frezarce na pobocze. Na tych odcinkach drogi, przy których był krawężnik, obsługiwana przez niego zamiatarka nie była w stanie usunąć frezowiny zalegającej przy krawężniku. Pozostałości po frezowaniu usuwali pracownicy wykonawcy robót. Ł. K. przyjeżdżał na teren budowy w trakcie godzin pracy wykonawcy robót, współpracował z ekipą obsługującą frezarkę. Na remontowanym odcinku drogi bywał nieregularnie zdarzały się okresy, że codziennie, a czasami w odstępach kilku dniowych lub tygodniowych. Zakres zlecenia zawartego z Ł. K. nie obejmował utrzymania przez niego czystości drogi na remontowanym odcinku. Wykonawca robót budowanych Przedsiębiorstwo (...) Sp. z o.o. w M., w trakcie robót budowlanych, posiadanymi przez siebie maszynami – zamiatarkami, oczyszczał ulicę w trakcie pracy frezarki i po pracy frezarki. (dowód: zeznania świadka Ł. K. płyta k.362)

W dniu 11.10.2018 r. remontowanym odcinkiem drogi jechała świadek M. M. (1), kierował on samochodem stanowiącym własność powódki marki V. (...) nr rej. (...). Około godz. 17.00 w P., na wysokości dworca PKP spod kół innego jadącego tym odcinkiem drogi, samochodu, wydobyły się odłamki sfrezowanego asfaltu i uderzyły w maskę i szybę samochodu powódki marki V. (...) nr rej. (...). W wyniku tego uderzenia szyba w samochodzie powódki pękła. W miejscu gdzie doszło do szkody, droga była remontowana w obu kierunkach, na jej powierzchni leżały kawałki sfrezowanego asfaltu. O tej porze dnia nie były już prowadzone praca na budowie, maszyny stały zaparkowane na parkingu przy dworcu PKP, na którym też zatrzymał się świadek M. M. (1) by sprawdzić co się stało. (dowód: zeznania świadka M. M. (1) płyta CD k. 137)

W dniu 15.10.2018 r. poszkodowana zgłosiła szkodę Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w O.. Decyzją z dnia 6.11.2018 r. ubezpieczyciel (...) stwierdził, że brak jest podstaw do przyjęcia odpowiedzialności za przedmiotowe zdarzenia, gdyż ubezpieczony przedmiotowy odcinek drogi przekazał do wykonania Przedsiębiorstwu (...) Sp. z o.o. w M.. Poszkodowana zgłosiła szkodę Przedsiębiorstwu (...) Sp. z o.o. w M., które pismem z dnia 11.12.2018 r. przekazało zgłoszenie szkody pozwanemu, z którym miało zawartą umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Decyzją z dnia 14.02.2019 r. pozwany stwierdził, że brak jest podstaw do przyjęcia odpowiedzialności odszkodowawczej w ramach zawartej umowy ubezpieczenia. (dowód: dokumenty k. 9-16, dokumenty akt szkody k. 146- 357, dokumenty k. 30-37, zdjęcia k.134)

Wysokość niezbędnych kosztów naprawy szkody powstałej w samochodzie powódki w wyniku zdarzenia z dnia 11.10.2018 r. wynosi 4.624,69 zł. (dowód: pisemna opinia biegłego z zakresu techniki samochodowej M. P. k. 368-385)

Sąd zważył, co następuje:

Na wstępie należy zauważyć, że zasługują na wiarę zeznania świadka M. M. (2), co do okoliczności wystąpienia szkody i warunków panujących na remontowanej drodze, tj. zalegania na jej nawierzchni sfrezowanego asfaltu, zeznaniom Ł. K., co do zakresu zlecenia łączącego go z Przedsiębiorstwem (...) Sp. z o.o. w M., gdyż maja potwierdzenie w pozostałych dowodach, dokumentach zebranych w sprawie, zdjęciach. Pozwany nie przedstawił dowodów podważających wiarygodność tego materiału dowodowego. Sąd również podzielił opinie biegłego z zakresu techniki samochodowej M. P., której strony nie kwestionowały.

Z zeznań świadka M. M. (2) wynika, że w dniu 11.10.2018 r., kierował on samochodem stanowiącym własność powódki, marki V. (...) nr rej. (...). Około godz. 17.00 w P., na wysokości dworca PKP spod kół innego jadącego drogą samochodu, wydobyły się odłamki sfrezowanego asfaltu i uderzyły w maskę i szybę samochodu powódki. W wyniku tego uderzenia szyba w samochodzie powódki pękła. W miejscu gdzie doszło do szkody, droga była remontowana w obu kierunkach, na jej powierzchni leżały kawałki sfrezowanego asfaltu. O tej porze dnia prace przy remoncie drogi nie były już prowadzone, maszyny stały zaparkowane na parkingu przy dworcu PKP. Zeznania świadka dotyczące stanu technicznego nawierzchni drogi mają potwierdzenie w złożonych zdjęciach k. 134 oraz w zdjęciach znajdujących się w aktach szkody. Należy zauważyć, że pozwany nie kwestionował okoliczności zaistnienia szkody i stanu nawierzchni remontowanego odcina drogi.

Bezspornym jest w sprawie, że odcinek drogi, na którym doszło do wystąpienia szkody remontowany był przez Przedsiębiorstwo (...) Sp. z o.o. w M., które zdaniem sądu należy uznać, za przedsiębiorstwo wprawiane w ruch przy pomocy sił przyrody. W Wyroku z dnia 24.11.2016 r. w sprawie I PK 260/15, Sąd Najwyższy wypowiedział się, że ocenę, czy podmiot prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo może ponosić odpowiedzialność odszkodowawczą na zasadzie ryzyka na podstawie art. 435 § 1 k.c. należy oderwać od okoliczności konkretnego zdarzenia wywołującego szkodę i odnieść do zakresu zadań przedsiębiorstwa strony pozwanej. W art. 435 k.c. nie chodzi o przedsiębiorstwo, które jedynie wykorzystuje do realizacji części zadań ruch urządzeń wprawianych w ruch za pomocą sił przyrody, lecz o takie przedsiębiorstwo, które jako całość wprawiane jest w ruch za pomocą sił przyrody. Stanowisko takie zajął również Sąd Najwyżej w Wyrok z dnia 27 września 2018 r. w sprawie III PK 77/17.

Odpowiedzialność ubezpieczonego, a co za tym idzie pozwanego należy, zatem oceniać przez pryzmat normy art. 435 § 1 k.c. zgodnie, z którym prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności. Przepis art.435 k.c. określa rygorystyczną odpowiedzialność odszkodowawczą prowadzącego przedsiębiorstwo wprawiane w ruch za pomocą sił przyrody, niezależną od winy przedsiębiorcy i innych osób, za które ponosi odpowiedzialność, przy czym tak normatywnie ukształtowana odpowiedzialność nie może być z góry wyłączona lub ograniczona.

Pozwany nie kwestionował, że ubezpieczony prowadzi na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody. Wskazywał jedynie, że zachodzą okoliczności wyłączające odpowiedzialność ubezpieczonego, a mianowicie, że prace polegające na oczyszczaniu drogi, na której doszło do przedmiotowego zdarzenia powierzył przedsiębiorstwu, które w zakresie swej działalności trudni się wykonywaniem czynności takich jak oczyszczania terenu budowy, Ł. K. prowadzącemu działalność gospodarczą pod nazwą (...).

Odpowiedzialność odszkodowawcza w przypadku zaistnienia przesłanek z art. 435 k.c. może zostać wyłączona jedynie przez wykazanie wystąpienia jednej z trzech przesłanek egzoneracyjnych tj., iż szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznej winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą przedsiębiorstwo nie ponosi odpowiedzialności.

Okoliczność ta nie znajduje potwierdzenia w zebranym w sprawie materiale dowodowym. Świadek Ł. K. zeznał, że zakres zlecenia zawartego z Przedsiębiorstwem (...) Sp. z o.o. w M. nie obejmował utrzymania przez niego czystości drogi na remontowanym odcinku, a dowożenie wody do frezarki. Jego zeznania korespondują z dokumentami zebranymi w sprawie, a w szczególności z treścią zlecenia zawartego przez te podmioty. Ze zlecenia z dnia 8.10.2018 r. wynika jedynie, że Przedsiębiorstwo (...) Sp. z o.o. w M. zleciło Ł. K. prowadzącemu działalność gospodarczą pod nazwą Q. Ł. K. wynajęcie ciągnika rolniczego ze szczotką i beczką do wody wraz z operatorem o pojemności 9000 litrów w celu terminowej realizacji zadania „Roboty w zakresie nakładek remontów cząstkowych wraz z odtworzeniem oznakowania poziomego drogi krajowej administrowanej przez (...) Oddział w O.. W zleceniu tym nie mowy by do obowiązków Ł. K. należało usuwanie sfrezowanego asfaltu na remontowanym odcinku drogi.

Co prawda, z zeznań tego świadka wynika, że ciągnik, którym dowoził wodę miał zamontowaną z przodu pojazdu szczotkę odmiatającą i w trakcie dowożenia wody odmiatał na pobocze pozostałości po frezarce, jednakże wynika z nich także, że na tych odcinkach drogi, przy których był krawężnik, obsługiwana przez niego zamiatarka nie była w stanie usunąć frezowiny zalegającej przy krawężniku, pozostałości po frezowaniu usuwali pracownicy wykonawcy robót, ponadto Przedsiębiorstwo (...) Sp. z o.o. w M., w trakcie robót budowlanych, posiadanymi przez siebie maszynami – zamiatarkami, oczyszczał ulicę w trakcie pracy frezarki i po pracy frezarki.

Mając na uwadze powyższe nie można też przyjąć by szkoda zaistniała tylko i wyłącznej winy osoby trzeciej, za którą przedsiębiorstwo nie ponosi odpowiedzialności, tj. Ł. K..

W tym stanie rzeczy sąd uznał, że zachodzą przesłanki do przyjęcia odpowiedzialności Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. w M. za szkodę powstałą w samochodzie powódki w wyniku zdarzenia z dnia 11.10.2018 r. Ubezpieczyciel, z którym Przedsiębiorstwo miało zawartą umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, ponosi odpowiedzialność w granicach odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody.

Zgodnie z pisemną opinią biegłego z zakresu techniki samochodowej M. P., wysokość niezbędnych kosztów naprawy szkody powstałej w samochodzie powódki w wyniku zdarzenia z dnia 11.10.2018 r. wynosi 4.624,69 zł. Ponieważ zgodnie z umową ubezpieczenia zawartą przez pozwanego z Przedsiębiorstwem (...) Sp. z o.o. w M., odpowiedzialność ubezpieczyciela ograniczona została o kwotę wynikającą z franszyzy redukcyjnej 1000 zł, tak, więc należne powódce odszkodowanie należało pomniejszyć o tą kwotę. Należna powódce kwota wynosi, zatem 3.624,69 zł.

W tym stanie rzeczy na mocy powołanych przepisów oraz art. 361 k.c., art.822 k.c. orzeczono jak w sentencji.

O kosztach procesu orzeczono na mocy art. 100 k.p.c. rozliczając je stosunkowo. Ponieważ powódka wygrała sprawę w 72,50 %, sąd wyłożył na pozwanego obowiązek zwrotu powódce 72,50 % wyłożonych przez nią kosztów procesu, tj. opłaty od pozwu w kwocie 251 zł, wynagrodzenia pełnomocnika w kwocie 1800 zł, opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł, kosztów opinii biegłego w kwocie 962,97 zł.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

S., (...)