Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

(...)roszczeniami: o ustalenie nieważności umowy kredytu hipotecznego nr (...) z 30(...)od kwoty waloryzowanych umownie kursem franka szwajcarskiego, Powód uzasadnił swój interes prawny(...)między stronami stanem niepewności, co do kwestii istnienia zobowiązania powoda wobec(...)(...)Na mocy tejże Umowy (§ 2) Bank udzielił Kredytobiorcy kredytu 8 500 000 zł indeksowanego kursem franka szwajcarskiego (dalej także jako CHF) na warunkach określonych w umowie oraz Regulaminie. (...)Umowy złożył oświadczenie o zapoznaniu się z ryzykiem walutowym, symulacją spłaty przy przyjęciu wahań kursu franka szwajcarskiego na przestrzeni ostatnich 12 miesięcy. Kredytobiorca oświadczył, iż jest świadomy, iż uruchomienie kredytu i spłata rat kredytowych następuje wg kursu kupna i sprzedaży waluty obcej, do której denominowany jest kredyt.

Teza orzeczenia: 1. Przedsiębiorca jest związany postanowieniami niedozwolonymi i nie może jednostronnie czynić ich eliminacji z umowy oraz skutków takiej eliminacji (nieważności umowy) podstawą swoich roszczeń - co oznacza że najwcześniej możliwy termin wezwania konsumenta do zwrotu świadczeń spełnionych na podstawie takiej nieważnej umowy (art. 120 § 1 kc) (...)

Nie należy do takich okoliczności dokonanie przez kredytobiorcę wyboru kredytu denominowanego (indeksowanego). (...)Zgodnie z treścią decyzji w pozostałym zakresie powinny być spełnione warunki regulaminowe dotyczące udzielania kredytów budowlanych (załącznik nr 12 do odpowiedzi na pozew) . 2(...)2 Umowy kredytobiorcy został udzielony kredyt w kwocie 391 526,31 CHF (franków szwajcarskich). (...)Saldo zadłużenia wyrażone było w walucie kredytu (CHF) – choć wzmianka w §4 ust.1 kredytu, wskazująca na wpływ zmiany kursu waluty na wysokość salda wskazuje na określenie salda w złotych, co stoi w sprzeczności z naliczaniem odsetek według stopy LIBOR od salda wyrażonego we frankach szwajcarskich. (...)Właściwy wniosek z faktu związania stopy LIBOR z frankiem szwajcarskim jest taki, że po wyeliminowaniu(...)jedną z podstawowych cech umowy kredytu jest jego odpłatność.

Następstwem takiej nieważności przedmiotowej umowy musi być zaś uznanie, że wszelkie kwoty świadczone przez powodów na rzecz pozwanego w złotych polskich i we frankach szwajcarskich są świadczeniami nienależnymi w rozumieniu art. 410 § 2 k.c. (...)Natomiast wartość franka szwajcarskiego przyjęta jest jedynie jako wskaźnik waloryzacji poszczególnych rat podlegających spłacie. (...)W uzasadnieniu powyższego wyroku Sąd zauważył, że „abuzywne jest takie postanowienie w umowie o kredyt hipoteczny, z którego wynika, że uprawnienie banku do określania wysokości kursu sprzedaży franka szwajcarskiego nie doznaje żadnych formalnie uregulowanych ograniczeń. (...)Jak już zostało to uprzednio podniesione przez Sąd, przedmiotowy kredyt nie został udzielony powodom we frankach szwajcarskich, lecz w złotych polskich.

W celu uzyskania kredytu powodowie spotkali się z doradcą kredytowym Banku (...) , który przedstawił im ofertę kredytu indeksowanego kursem franka szwajcarskiego. Podejmując decyzję o zaciągnięciu kredytu powodowie zdawali sobie sprawę z indeksacji kredytu, nie mieli jednak wiedzy, w jaki sposób bank ustala kurs franka szwajcarskiego (d: przesłuchanie powódki M. S.(...)(...)Nie stanowi wypełnienia obowiązku informacyjnego przedstawienie analizy historycznego kursu franka szwajcarskiego ani tym bardziej powoływanie się przez bank na złożenie pisemnego oświadczenia o świadomości ryzyka walutowego o standardowej treści (por. wyrok SN z 3 lutego 2022 r. (...)Wyeliminowanie odniesienia do tabel kursowych banku czyni niemożliwym dokonanie przeliczenia z franków szwajcarskich na złote polskie.

(...)we wzorcu umownym, inkorporowanym następnie do stosunku umownego zawartego z powodami, abuzywnymi klauzulami służącymi do waloryzacji kwoty udzielonego kredytu złotowego do kursów kupna i sprzedaży franka szwajcarskiego. (...)Pozwany stoi na stanowisku, iż w rzeczywistości faktyczną przyczyną pozwu jest realny spadek wartości złotówki w stosunku do franka szwajcarskiego, zaś taka przyczyna nie zasługuje na ochronę, ponieważ bank nie ma wpływu na kursy walut, a powodowie o ryzyku kursowym zostali poinformowani. (...)Argumentowano, że gdyby powodom ,,do rąk własnych” wypłacono franki szwajcarskie, to aby zrealizować cel kredytu musiałby sprzedać CHF na rynku(...)praktyczne dla powodów uproszczenie drogi do realizacji celu kredytu – kwota kredytu została wypłacona powodom w złotych(...)(...)Natomiast wartość franka szwajcarskiego przyjęta jest jedynie jako wskaźnik waloryzacji poszczególnych rat podlegających spłacie.

Zobowiązanie Kredytobiorcy, wyrażane jest we franku szwajcarskim. (...)(...)powódki opiewające na zwrot wykorzystanego kredytu zostało bowiem określone z wykorzystaniem(...)ten sposób, że ustalenie salda kredytu a także ustalenie wysokość każdej(...)(...)Różnice zaczęły być tym bardziej wyraźne im wyraźniej wzrastał kurs franka szwajcarskiego (tak Sąd Okręgowy w Warszawie w uzasadnieniu wyroku z 20 grudnia 2019 r., XXV C 1597/17). (...)Przyznanie sobie przez pozwanego prawa do jednostronnego regulowania wysokości salda kredytów, rat kredytów indeksowanych kursem CHF poprzez samodzielne wyznaczanie w Tabelach Kursowych, kursu kupna oraz sprzedaży franka szwajcarskiego przy jednoczesnym pozbawieniu Kredytobiorcy jakiegokolwiek(...)

Niedopuszczalne jest przekształcenie kredytu denominowanego we franku szwajcarskim na kredyt w złotych polskich oprocentowany stopą LIBOR 6M. Ryzyko zmiany kursów walut jest typowym ryzykiem kontraktowym. (...)Powódka wybrała ofertę kredytu denominowanego do franka szwajcarskiego w Banku (...) S.A. , uznając ją za najkorzystniejszą ze względu na niższe raty niż w przypadku kredytów złotówkowych. (...)Prowadzi to do wniosku, że przedmiotowy kredyt traktować należy jako kredyt złotowy ( podobnie SN w orz. z 29.10.2019 r., IV CSK 309/18 i w orz. z 27.11.2019 r., II CSK 483/18 – na gruncie umowy kredytu denominowanego we franku szwajcarskim) . (...)Umowa kredytu nie przewidywała wypłaty kwoty kredytu we frankach szwajcarskich, ani nie dawała kredytobiorcy możliwości dokonywania spłaty rat kredytowych bezpośrednio w tej walucie (do czasu zawarcia stosowanego aneksu).

W przypadku zaś wyboru indeksacji, powodowie mogli dokonać wyboru konkretnej waluty poza frankiem szwajcarskim. (...)Reasumując, pozwany wskazał, że powodowie zaciągnęli kredyt wyrażony w CHF i od blisko 9 lat spłacali go bezpośrednio we franku szwajcarskim. (...)Przedstawił ponadto kalkulację, opierającą się na ukazaniu jak w przeszłości wyglądała sytuacja kursu franka szwajcarskiego, podnosząc iż od zawsze kurs franka był bardzo stabilny, a jeśli nawet wzrośnie rata kredytu nie będzie ona rażąco wysoka w stosunku do dotychczasowej. (...)Indeksacja do franka szwajcarskiego stanowiła dalsze postanowienia umowne, nie zmieniające charakteru kredytu jako kredytu złotowego.