Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 lipca 2015 roku

Sąd Rejonowy w Grudziądzu IV Wydział Pracy

w składzie:

Przewodniczący:	SSR Agnieszka Lubińska
Protokolant:	Magdalena Tutlewska

po rozpoznaniu w dniu 24 czerwca 2015 roku w Grudziądzu

na rozprawie sprawy z powództwa L. K.

przeciwko Urzędowi Gminy R.

o uchylenie kary nagany

O R Z E K A:

I.  Oddala powództwo;

II.  Nie obciąża powódki kosztami procesu;

III.  Kosztami sądowymi, od uiszczenia których powódka była zwolniona obciąża Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Powódka L. K. wniosła do tutejszego Sądu pozew przeciwko Urzędowi Gminy R. o uchylenie zastosowanej wobec niej kary nagany.

W uzasadnieniu powódka wskazała, że jest zatrudniona w Urzędzie Gminy R. od 1995 r. i pracuje na stanowisku Inspektora do spraw płacowych w Referacie Finansowym i Pełnomocnika do spraw (...). W dniu 13 lutego 2015 r. otrzymała zawiadomienie o wymierzeniu jej przez wójta kary porządkowej – kary nagany za nie zastosowanie się do polecenia wójta dotyczące pełnienia roli przewodniczącego i obsługującego zebranie sprawozdawczo-wyborcze w sołectwie B. bez usprawiedliwienia. Powódka nie zgodziła się z wymierzoną jej karą i w dniu 19 lutego 2015 r. wniosła sprzeciw, w którym wskazała, że zlecono jej pracę, która nie wchodziła w zakres jej obowiązków służbowych, po godzinach pracy.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa. W uzasadnieniu pozwany wskazał, że powódka jest zatrudniona na stanowisku pracownika samorządowego i zakres jej obowiązków obejmuje nie tylko obowiązki na stanowisku inspektora do spraw płacowych ale również obowiązki pracownika samorządowego. Pozwany wskazał na treść przepisów art. 24 i 25 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych. Wyjaśnił, że polecenie służbowe jakie otrzymała powódka dotyczyło prowadzenia i obsługi sprawozdawczo-wyborczego zebrania wiejskiego we wsi B., na którym dokonywany był wybór władz sołectwa. Przeprowadzenie w krótkim czasie zebrań we wszystkich sołectwach na terenie gminy wymaga szczególnego zaangażowania pracowników Urzędu Gminy i oddelegowania ich do obsługi tych zebrań. Powierzenie powódce zadania obsługi zebrania należało do jej obowiązków jako pracownika samorządowego.

Pozwany wyjaśnił ponadto, że Wójt Gminy R. w dniu 21 stycznia 2015 r. opracował pisemny harmonogram wszystkich zebrań w sołectwach i wyznaczył imiennie pracowników do ich obsługi. Powódka została wyznaczona do obsługi zebrania w B., gdyż zamieszkuje w tej miejscowości. Kiedy wójt przekazał powódce polecenie obsługi zebrania stwierdziła ona, że nie będzie obsługiwać zebrania, zaś na pytanie o motywację odmowy odpowiedziała „nie bo nie”. Powódka nie wskazała żadnych racjonalnych motywów odmowy albo okoliczności uniemożliwiających wykonanie polecenia. Przełożony wobec niezasadności odmowy podtrzymał polecenie służbowe wobec powódki. Powódka nie wykonała polecenia służbowego i została jej w związku z tym wymierzona kara nagany.

Sąd ustalił, co następuje:

L. K. jest zatrudniona w Urzędzie Gminy R. od dnia 1 września 1995 r. Obecnie pracuje na stanowisku inspektora do spraw płacowych w Referacie Finansowym i Pełnomocnika do spraw (...). Zakres zadań powódki składa się z dwóch rodzajów tych zadań: 1. Obowiązki na stanowisku inspektora ds. płacowych, 2. Obowiązki pracownika samorządowego. Obowiązki te zostały ujęte w formie pisemnej i przedstawione powódce do wiadomości i wykonania, ostatnio w dniu 5 maja 2008 r.

W pisemnym zakresie czynności powódki wskazano, że do jej obowiązków jako pracownika samorządowego należy w szczególności:

1.  Znajomość prawa i jego przestrzeganie;

2.  Wykonywanie zadań urzędu sumiennie, sprawnie i bezstronnie;

3.  Informowanie organów, instytucji i osób fizycznych oraz udostępnianie dokumentów znajdujących się w posiadaniu urzędu, jeżeli prawo tego nie zabrania;

4.  Zachowanie tajemnicy państwowej i służbowej w zakresie przez prawo przewidzianym;

5.  Zachowanie uprzejmości i życzliwości w kontaktach ze zwierzchnikami, podwładnymi, współpracownikami oraz w kontaktach z obywatelami;

6.  Zachowanie się z godnością w miejscu pracy i poza nim.

L. K. pracuje w pełnym wymiarze czasu pracy w godzinach od 7.00 do 14.45 w poniedziałki, środy, czwartki i piątki oraz w godzinach od 7.00 do 16.00 we wtorki.

(okoliczności bezsporne,

dowód: - umowa o pracę z dnia 1.09.1995 r. – k. 68 akt osobowych;

- zakres czynności z dnia 5.05.2008 r. – k. 105 akt osobowych;

- zeznania powódki L. K. – k. 39v;

- zeznania H. S. za pozwanego – k. 41)

Co cztery lata, po wyborach samorządowych, na terenie każdego sołectwa odbywają się zebrania sprawozdawczo-wyborcze. Do ich przeprowadzenia i zapewnienia prawidłowej obsługi obowiązany jest wójt gminy.

Wójt Gminy R. w dniu 21 stycznia 2015 r. opracował pisemny harmonogram wszystkich zebrań sprawozdawczo-wyborczych w sołectwach na terenie gminy R. i wyznaczył imiennie pracowników do ich obsługi. Do obsługi zebrania w B., które miało odbyć się w dniu 10 lutego 2015 r. o godzinie 18.00, została wyznaczona L. K..

Na każdym z tych zebrań przewodniczyć miał Wójt Gminy R., H. S.. Wyznaczony pracownik Urzędu Gminy R. miał pełnić rolę prowadzącego i protokolanta, a także zapewnić obsługę w zakresie dostarczenia materiałów i dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia zebrania.

Większość zebrań zostało wyznaczonych na godziny popołudniowe, aby zapewnić udział jak największej liczby mieszkańców sołectwa. Dla wykonania ważnego wyboru władz samorządu na zebraniu wiejskim wymagana jest osobista obecność co najmniej 1/5 uprawnionych do głosowania mieszkańców sołectwa.

L. K. mieszka w B..

(okoliczności bezsporne,

dowód: - statut (...) sołectwa B. – k. 24-32;

- harmonogram zebrań – k. 23;

- zeznania powódki L. K. – k. 39v;

- zeznania H. S. za pozwanego – k. 41.)

Po sporządzeniu pisemnego harmonogramu zebrań wójt H. S. udał się po kolei do wszystkich wyznaczonych pracowników aby przekazać im polecenia udziału w zebraniu.

H. S. poinformował L. K., że z uwagi na miejsce jej zamieszkania została ona wyznaczona do prowadzenia i obsługi zebrania sprawozdawczo-wyborczego w B. w dniu 10 lutego 2015 r. o godzinie 18.00. Powódka powiedziała wójtowi że „jak za darmo” to nie będzie prowadziła tego zebrania, bo jest ona wyznaczana do samych zadań niepłatnych. Wójt ponowił polecenie wskazując, że jest to polecenie służbowe przełożonego. Powódka ponownie odmówiła, nie wskazując przyczyny.

Harmonogram zebrań nie został zmieniony. Został on wywieszony na tablicy ogłoszeń w Urzędzie Gminy R. oraz opublikowany na stronie internetowej (...) Urzędu Gminy R..

Pracownicy Urzędu Gminy R. w zamian za pracę w godzinach nadliczbowych otrzymują czas wolny, który mogą dowolnie wykorzystać w ramach wyjść prywatnych w godzinach pracy. W oddziale kadr urzędu jest prowadzony rejestr wyjść prywatnych.

Po odmowie wykonania polecenia służbowego L. K. była zestresowana i źle spała w nocy. Z powodu tego stanu w dniu 27 stycznia 2015 r. nad ranem spadła z łóżka i zwichnęła sobie palec. Z uwagi na tę kontuzję od dnia 27 stycznia 2015 r. przebywała na zwolnieniu lekarskim. Do pracy wróciła w dniu 9 lutego 2015 r., dzień przed dniem wyznaczonym na zebranie w sołectwie B..

Powódka nie pobrała żadnych materiałów niezbędnych do obsługi zebrania. Koleżanka z pracy przypomniała jej w dniu 10 lutego 2015 r. o zebraniu, które ma się odbyć i o konieczności pobrania dokumentów. Tego dnia powódka kończyła pracę o godzinie 16.00.

L. K. nie stawiła się na zebraniu sprawozdawczo-wyborczym w B.. Wójt Gminy R. przeprowadził to zebranie wraz z wyznaczonym w ostatniej chwili innym pracownikiem Urzędu Gminy R..

(okoliczności bezsporne,

dowód: - zeznania powódki L. K. – k. 35v, 39v-40v;

- zeznania H. S. za pozwanego – k. 40v-41v.)

Dzień po zebraniu, 11 lutego 2015 r., wójt H. S. wezwał do siebie powódkę i pytał czy ma jakieś usprawiedliwienie nie stawienia się na zebraniu. L. K. wyjaśniła, że wyraziła się już wcześniej, że nie będzie prowadzić zebrania.

W dniu 13 lutego 2015 r. L. K. odebrała zawiadomienie o wymierzeniu jej kary porządkowej w postaci kary nagany. W uzasadnieniu wskazano, że powodem wymierzenia kary jest nie przestrzeganie ustalonej organizacji i porządku w pracy przez nie zastosowanie się do polecenia przełożonego pełnienia roli przewodniczącego i obsługującego zebranie sprawozdawczo-wyborcze w sołectwie B. bez usprawiedliwienia.

W dniu 19 lutego 2015 r. L. K. wniosła sprzeciw przeciwko wymierzeniu jej kary nagany. Wskazała, że kara jest w jej ocenie niesprawiedliwa i nieuzasadniona, gdyż odmowa wykonania polecenia po godzinach pracy nie stanowi podstawy nałożenia kary porządkowej. Wyjaśniła, że wójt powiadomił ją, że ma obsługiwać zebranie sprawozdawczo-wyborcze w B., a ona odmówiła. Wójt powiedział że jest to polecenie służbowe, a ona ponownie odmówiła w obecności innych pracowników i uważała sprawę za zakończoną. W sprzeciwie powódka opisała swoją dotychczasową nienaganną pracę oraz stwierdziła, że jest „czarną owcą”.

Sprzeciw powódki nie został uwzględniony, o czym została ona poinformowana w piśmie z dnia 5 marca 2015 r.

Powódka wniosła pozew do tutejszego Sądu o uchylenie kary nagany w dniu 16 marca 2015 r.

(okoliczności bezsporne,

dowód: - zawiadomienie o wymierzeniu kary nagany – k. 5;

- sprzeciw od kary nagany – k. 7-9;

- pismo w sprawie nieuwzględnienia sprzeciwu - k. 10-11;

- zeznania powódki L. K. – k. 35v, 39v-40v;

- zeznania H. S. za pozwanego – k. 40v-41v.)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o okoliczności bezsporne, dowody z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy i aktach osobowych powódki, a także na podstawie zeznań powódki i przesłuchanego za pozwanego H. S..

Sąd uznał za wiarygodne zeznania powódki L. K., a także

przesłuchanego za pozwanego H. S..

Sąd uznał za wiarygodne dokumenty zgromadzone w toku postępowania oraz zawarte w aktach osobowych powódki. Prawdziwość dokumentów nie budziła bowiem wątpliwości i nie była kwestionowana przez strony.

Przechodząc do rozważań prawnych, w pierwszej kolejności należy zauważyć, że L. K. jest zatrudniona w Urzędzie Gminy R. na stanowisku inspektora do spraw płacowych w Referacie Finansowym i Pełnomocnika do spraw (...). Jest więc pracownikiem samorządowym. Do stosunku pracy powódki znalazły więc zastosowanie zarówno przepisy Kodeksu Pracy, jak i przepisy ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych. Powódka podlega służbowo Wójtowi Gminy R. i jest obowiązana wykonywać jego polecenia służbowe.

W myśl art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych do podstawowych obowiązków pracownika samorządowego należy dbałość o wykonywanie zadań publicznych oraz o środki publiczne, z uwzględnieniem interesu publicznego oraz indywidualnych interesów obywateli. Zgodnie natomiast z art. 25 ust. 1 i 2 tej ustawy do obowiązków pracownika samorządowego należy sumienne i staranne wykonywanie poleceń przełożonego. Jeżeli pracownik samorządowy jest przekonany, że polecenie jest niezgodne z prawem albo zawiera znamiona pomyłki, jest on obowiązany poinformować o tym na piśmie swojego bezpośredniego przełożonego. W przypadku pisemnego potwierdzenia polecenia pracownik jest obowiązany je wykonać, zawiadamiając jednocześnie kierownika jednostki, w której jest zatrudniony.

Obowiązki pracowników samorządowych można podzielić na obowiązki o charakterze powszechnym, tj. wynikające z powszechnego prawa pracy i związane z zajmowanym stanowiskiem oraz obowiązki o charakterze szczególnym, tj. wynikające z ustawy o pracownikach samorządowych, wynikające z faktu zatrudnienia w służbie publicznej.

Przeprowadzenie zebrań sprawozdawczo-wyborczych, w tym zebrania w sołectwie B., było powinnością gminy R.. W zebraniu zobowiązany był przewodniczyć wójt, który też musiał uprzednio zorganizować to zebranie. W tym celu niezbędne było dobranie do pomocy przy każdym z zebrań jednego z pracowników urzędu gminy. Rolą tego pracownika było prowadzenie zebrania i protokołowanie, a także dostarczenie niezbędnych materiałów i dokumentów, takich jak karty do głosowania. Urzędnicy, jako pracownicy samorządowi, obowiązani są wykonywać polecenia wójta oraz działać zgodnie z interesem publicznym.

Zebrania były wyznaczane głównie w godzinach popołudniowych, tak aby mogła w nich uczestniczyć jak największa liczba mieszkańców. Godziny tych zebrań były wyznaczane przez wójta, który jednakże uwzględniał w tej kwestii sugestie sołtysów, lepiej znających realia sołectwa. Pracownicy Urzędu Gminy R. odnosili się ze zrozumieniem do faktu przeprowadzania tych zebrań po godzinach pracy.

Powódce zostało wydane polecenie służbowe prowadzenia zebrania w sołectwie B.. Początkowo przekazanie przez wójta H. S. L. K. informacji o wyznaczeniu jej do obsługi tego zebrania nie miało formy władczej. Wójt przewidywał możliwość, że któryś z pracowników wybranych do obsługi zebrań nie będzie mógł w nich uczestniczyć z powodów osobistych. Powód odmowy jaki wskazała L. K., określony przez wójta jako „nie bo nie”, skłonił go jednak do wydania polecenia służbowego przełożonego. Odmowa powódki nie miała żadnego uzasadnienia i usprawiedliwionej przyczyny. Powódka rozumiała wyraźnie, co sama przyznała przed Sądem, że jest to polecenie służbowe.

Zgodnie z przepisami kodeksu pracy (art. 151) praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy, stanowi pracę w godzinach nadliczbowych. W myśl art. 151 § 1 k.p. praca w godzinach nadliczbowych jest dopuszczalna m.in. w razie szczególnych potrzeb pracodawcy. Pracodawca jest więc uprawniony do zobowiązania pracownika do pracy w godzinach nadliczbowych, jeśli zachodzi taka potrzeba. W przedmiotowej sprawie w ocenie Sądu zaistniała sytuacja uprawniająca pracodawcę powódki do zlecenia jej pracy po godzinach pracy.

Odmowa powódki wykonania polecenia służbowego wynikała z jej odczucia, że jest wyznaczana tylko do zadań, za które nie jest przewidziane dodatkowe wynagrodzenie, a pomijana przy zadaniach odpłatnych. Tymczasem należy zauważyć, że powódka nie była jedynym pracownikiem wyznaczonym do udziału w zebraniu sprawozdawczo-wyborczym. Harmonogram zebrań przewidywał udział w sumie 11 pracowników Urzędu Gminy R. w zebraniach w okresie od 5 lutego do 12 marca 2015 r.

Powódka nie miała żadnego usprawiedliwienia odmowy wykonania polecenia. Polecenie to nie było niezgodne z prawem ani nie zawierało znamion pomyłki. Powódka zresztą nie powoływała się na tego typu okoliczności.

Zgodnie z treścią przepisów kodeksu pracy, art. 108 – art. 111 k.p., za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych, a także przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy, pracodawca może stosować: karę upomnienia lub karę nagany. Kara nie może być zastosowana po upływie 2 tygodni od powzięcia wiadomości o naruszeniu obowiązku pracowniczego i po upływie 3 miesięcy od dopuszczenia się tego naruszenia. Kara może być zastosowana tylko po uprzednim wysłuchaniu pracownika. O zastosowanej karze pracodawca zawiadamia pracownika na piśmie, wskazując rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych i datę dopuszczenia się przez pracownika tego naruszenia oraz informując go o prawie zgłoszenia sprzeciwu i terminie jego wniesienia. Odpis zawiadomienia składa się do akt osobowych pracownika. Przy stosowaniu kary bierze się pod uwagę w szczególności rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych, stopień winy pracownika i jego dotychczasowy stosunek do pracy.

W przedmiotowej sprawie pracodawca zachował wszelkie wymogi formalne wymierzenia kary porządkowej. Został zachowany 2 tygodniowy termin do wymierzenia kary. Kara ta została bowiem zastosowana za nie wykonanie polecenia służbowego przez brak udziału w zebraniu w dniu 10 lutego 2015 r. Od tej daty należało więc liczyć termin. Powódkę poinformowano o wymierzeniu jej kary w dniu 13 lutego 2015 r.

Przed zastosowaniem kary pracodawca wysłuchał powódkę. O zastosowanej karze pracodawca zawiadomił powódkę na piśmie, wskazał rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych i datę dopuszczenia się tego naruszenia.

Zastosowanie kary porządkowej stanowiło wyraz arbitralnego uprawnienia pracodawcy, który nagannie ocenił postawę powódki, jako pracownika. Powódka nie miała żadnego racjonalnego powodu odmowy wykonania polecenia służbowego. Polecenie to było konkretne i zasadne. Powódka została wyznaczona do obsługi zebrania w miejscowości, w której mieszka. Wiedziała, że zebranie musi odbyć się z udziałem jednego z pracowników urzędu, a także zdawała sobie sprawę, że nie jest jedynym pracownikiem, który otrzymał tego typu polecenie. Zebrania tego rodzaju odbywały się co cztery lata. Powódce nie zlecano zbyt często pracy po godzinach.

Nawet jeśli jej odmowa podyktowana była poczuciem krzywdy, że nie jest wyznaczana do odpłatnych dodatkowych zleceń, to nie można tej odmowy uznać za usprawiedliwioną. Powódka niepotrzebnie potraktowała wydane jej polecenie jako rodzaj szykany ze strony przełożonego – wójta. Pracodawca nie chciał pozostawać obojętny wobec takiej niesubordynacji, gdyż mogłoby to negatywnie wpłynąć na postawę innych pracowników urzędu.

W ocenie Sądu kara wymierzona powódce była karą surową, biorąc pod uwagę jej dotychczasową nienaganną pracę. Jednakże należało jednocześnie uznać tę karę za mieszczącą się w ramach uprawnienia pracodawcy do dyscyplinowania pracowników. Pracodawca zastosował tę karę porządkową zgodnie z przepisami kodeksu pracy i miał prawo do nagannej oceny zachowania powódki.

Z przeprowadzonego postępowania wynika wniosek, że L. K. nie do końca zrozumiała wagę wydanego jej polecenia i zbyt pobłażliwie podeszła do obowiązku jego wykonania. Niepotrzebnie potraktowała je jako wymierzoną przeciwko niej szykanę ze strony pracodawcy. Nie pomyślała o tym, że jej niestawiennictwo na zebraniu mogło spowodować konieczność wyznaczenia kolejnego terminu zebrania i opóźnienie w wyborze władz sołectwa w B.. Gdyby nie udało się w ostatniej chwili dobrać innego pracownika do obsługi zebrania, stawiennictwo wszystkich pozostałych osób poszłoby na marne. Powódka nie zwróciła również uwagi na fakt, że skoro ona nie chciała wykonać tego zadania, to musiała to za nią uczynić inna osoba pracująca w urzędzie. Ponadto powódka była jedną z 11 osób wyznaczonych do obsługi zebrań sprawozdawczo-wyborczych. Nie powinna więc czuć się specjalnie pokrzywdzona tym poleceniem. Wybierając pracę pracownika samorządowego powinna liczyć się z koniecznością wykonywania zadań związanych z interesem publicznym, niekiedy po godzinach pracy. Postępowanie nie wykazało, jakoby powódka była gorzej traktowana w zakresie zadań dodatkowych, niż pozostali pracownicy.

Należy również zauważyć, że powódka nie powołała żadnych dowodów, poza zeznaniem stron, które by mogły doprowadzić do odmiennej oceny jej zachowania przez Sąd.

Wobec powyższego, Sąd oddalił powództwo, o czym orzeczono w punkcie I. wyroku.

Na podstawie art. 102 k.p.c., z uwagi na charakter sprawy i fakt, że powódka poszukiwała ochrony prawnej jako słabsza strona stosunku pracy, Sąd nie obciążył powódki kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego, poniesionymi przez stronę pozwaną. Z tego samego względu, kosztami sądowymi, od uiszczenia których powódka była zwolniona, Sąd obciążył Skarb Państwa na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

IV P 90/15

UZASADNIENIE

Powódka L. K. wniosła do tutejszego Sądu pozew przeciwko Urzędowi Gminy R. o uchylenie zastosowanej wobec niej kary nagany.

W uzasadnieniu powódka wskazała, że jest zatrudniona w Urzędzie Gminy R. od 1995 r. i pracuje na stanowisku Inspektora do spraw płacowych w Referacie Finansowym i Pełnomocnika do spraw (...). W dniu 13 lutego 2015 r. otrzymała zawiadomienie o wymierzeniu jej przez wójta kary porządkowej – kary nagany za nie zastosowanie się do polecenia wójta dotyczące pełnienia roli przewodniczącego i obsługującego zebranie sprawozdawczo-wyborcze w sołectwie B. bez usprawiedliwienia. Powódka nie zgodziła się z wymierzoną jej karą i w dniu 19 lutego 2015 r. wniosła sprzeciw, w którym wskazała, że zlecono jej pracę, która nie wchodziła w zakres jej obowiązków służbowych, po godzinach pracy.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa. W uzasadnieniu pozwany wskazał, że powódka jest zatrudniona na stanowisku pracownika samorządowego i zakres jej obowiązków obejmuje nie tylko obowiązki na stanowisku inspektora do spraw płacowych ale również obowiązki pracownika samorządowego. Pozwany wskazał na treść przepisów art. 24 i 25 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych. Wyjaśnił, że polecenie służbowe jakie otrzymała powódka dotyczyło prowadzenia i obsługi sprawozdawczo-wyborczego zebrania wiejskiego we wsi B., na którym dokonywany był wybór władz sołectwa. Przeprowadzenie w krótkim czasie zebrań we wszystkich sołectwach na terenie gminy wymaga szczególnego zaangażowania pracowników Urzędu Gminy i oddelegowania ich do obsługi tych zebrań. Powierzenie powódce zadania obsługi zebrania należało do jej obowiązków jako pracownika samorządowego.

Pozwany wyjaśnił ponadto, że Wójt Gminy R. w dniu 21 stycznia 2015 r. opracował pisemny harmonogram wszystkich zebrań w sołectwach i wyznaczył imiennie pracowników do ich obsługi. Powódka została wyznaczona do obsługi zebrania w B., gdyż zamieszkuje w tej miejscowości. Kiedy wójt przekazał powódce polecenie obsługi zebrania stwierdziła ona, że nie będzie obsługiwać zebrania, zaś na pytanie o motywację odmowy odpowiedziała „nie bo nie”. Powódka nie wskazała żadnych racjonalnych motywów odmowy albo okoliczności uniemożliwiających wykonanie polecenia. Przełożony wobec niezasadności odmowy podtrzymał polecenie służbowe wobec powódki. Powódka nie wykonała polecenia służbowego i została jej w związku z tym wymierzona kara nagany.

Sąd ustalił, co następuje:

L. K. jest zatrudniona w Urzędzie Gminy R. od dnia 1 września 1995 r. Obecnie pracuje na stanowisku inspektora do spraw płacowych w Referacie Finansowym i Pełnomocnika do spraw (...). Zakres zadań powódki składa się z dwóch rodzajów tych zadań: 1. Obowiązki na stanowisku inspektora ds. płacowych, 2. Obowiązki pracownika samorządowego. Obowiązki te zostały ujęte w formie pisemnej i przedstawione powódce do wiadomości i wykonania, ostatnio w dniu 5 maja 2008 r.

W pisemnym zakresie czynności powódki wskazano, że do jej obowiązków jako pracownika samorządowego należy w szczególności:

7.  Znajomość prawa i jego przestrzeganie;

8.  Wykonywanie zadań urzędu sumiennie, sprawnie i bezstronnie;

9.  Informowanie organów, instytucji i osób fizycznych oraz udostępnianie dokumentów znajdujących się w posiadaniu urzędu, jeżeli prawo tego nie zabrania;

10.  Zachowanie tajemnicy państwowej i służbowej w zakresie przez prawo przewidzianym;

11.  Zachowanie uprzejmości i życzliwości w kontaktach ze zwierzchnikami, podwładnymi, współpracownikami oraz w kontaktach z obywatelami;

12.  Zachowanie się z godnością w miejscu pracy i poza nim.

L. K. pracuje w pełnym wymiarze czasu pracy w godzinach od 7.00 do 14.45 w poniedziałki, środy, czwartki i piątki oraz w godzinach od 7.00 do 16.00 we wtorki.

(okoliczności bezsporne,

dowód: - umowa o pracę z dnia 1.09.1995 r. – k. 68 akt osobowych;

- zakres czynności z dnia 5.05.2008 r. – k. 105 akt osobowych;

- zeznania powódki L. K. – k. 39v;

- zeznania H. S. za pozwanego – k. 41)

Co cztery lata, po wyborach samorządowych, na terenie każdego sołectwa odbywają się zebrania sprawozdawczo-wyborcze. Do ich przeprowadzenia i zapewnienia prawidłowej obsługi obowiązany jest wójt gminy.

Wójt Gminy R. w dniu 21 stycznia 2015 r. opracował pisemny harmonogram wszystkich zebrań sprawozdawczo-wyborczych w sołectwach na terenie gminy R. i wyznaczył imiennie pracowników do ich obsługi. Do obsługi zebrania w B., które miało odbyć się w dniu 10 lutego 2015 r. o godzinie 18.00, została wyznaczona L. K..

Na każdym z tych zebrań przewodniczyć miał Wójt Gminy R., H. S.. Wyznaczony pracownik Urzędu Gminy R. miał pełnić rolę prowadzącego i protokolanta, a także zapewnić obsługę w zakresie dostarczenia materiałów i dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia zebrania.

Większość zebrań zostało wyznaczonych na godziny popołudniowe, aby zapewnić udział jak największej liczby mieszkańców sołectwa. Dla wykonania ważnego wyboru władz samorządu na zebraniu wiejskim wymagana jest osobista obecność co najmniej 1/5 uprawnionych do głosowania mieszkańców sołectwa.

L. K. mieszka w B..

(okoliczności bezsporne,

dowód: - statut (...) sołectwa B. – k. 24-32;

- harmonogram zebrań – k. 23;

- zeznania powódki L. K. – k. 39v;

- zeznania H. S. za pozwanego – k. 41.)

Po sporządzeniu pisemnego harmonogramu zebrań wójt H. S. udał się po kolei do wszystkich wyznaczonych pracowników aby przekazać im polecenia udziału w zebraniu.

H. S. poinformował L. K., że z uwagi na miejsce jej zamieszkania została ona wyznaczona do prowadzenia i obsługi zebrania sprawozdawczo-wyborczego w B. w dniu 10 lutego 2015 r. o godzinie 18.00. Powódka powiedziała wójtowi że „jak za darmo” to nie będzie prowadziła tego zebrania, bo jest ona wyznaczana do samych zadań niepłatnych. Wójt ponowił polecenie wskazując, że jest to polecenie służbowe przełożonego. Powódka ponownie odmówiła, nie wskazując przyczyny.

Harmonogram zebrań nie został zmieniony. Został on wywieszony na tablicy ogłoszeń w Urzędzie Gminy R. oraz opublikowany na stronie internetowej (...) Urzędu Gminy R..

Pracownicy Urzędu Gminy R. w zamian za pracę w godzinach nadliczbowych otrzymują czas wolny, który mogą dowolnie wykorzystać w ramach wyjść prywatnych w godzinach pracy. W oddziale kadr urzędu jest prowadzony rejestr wyjść prywatnych.

Po odmowie wykonania polecenia służbowego L. K. była zestresowana i źle spała w nocy. Z powodu tego stanu w dniu 27 stycznia 2015 r. nad ranem spadła z łóżka i zwichnęła sobie palec. Z uwagi na tę kontuzję od dnia 27 stycznia 2015 r. przebywała na zwolnieniu lekarskim. Do pracy wróciła w dniu 9 lutego 2015 r., dzień przed dniem wyznaczonym na zebranie w sołectwie B..

Powódka nie pobrała żadnych materiałów niezbędnych do obsługi zebrania. Koleżanka z pracy przypomniała jej w dniu 10 lutego 2015 r. o zebraniu, które ma się odbyć i o konieczności pobrania dokumentów. Tego dnia powódka kończyła pracę o godzinie 16.00.

L. K. nie stawiła się na zebraniu sprawozdawczo-wyborczym w B.. Wójt Gminy R. przeprowadził to zebranie wraz z wyznaczonym w ostatniej chwili innym pracownikiem Urzędu Gminy R..

(okoliczności bezsporne,

dowód: - zeznania powódki L. K. – k. 35v, 39v-40v;

- zeznania H. S. za pozwanego – k. 40v-41v.)

Dzień po zebraniu, 11 lutego 2015 r., wójt H. S. wezwał do siebie powódkę i pytał czy ma jakieś usprawiedliwienie nie stawienia się na zebraniu. L. K. wyjaśniła, że wyraziła się już wcześniej, że nie będzie prowadzić zebrania.

W dniu 13 lutego 2015 r. L. K. odebrała zawiadomienie o wymierzeniu jej kary porządkowej w postaci kary nagany. W uzasadnieniu wskazano, że powodem wymierzenia kary jest nie przestrzeganie ustalonej organizacji i porządku w pracy przez nie zastosowanie się do polecenia przełożonego pełnienia roli przewodniczącego i obsługującego zebranie sprawozdawczo-wyborcze w sołectwie B. bez usprawiedliwienia.

W dniu 19 lutego 2015 r. L. K. wniosła sprzeciw przeciwko wymierzeniu jej kary nagany. Wskazała, że kara jest w jej ocenie niesprawiedliwa i nieuzasadniona, gdyż odmowa wykonania polecenia po godzinach pracy nie stanowi podstawy nałożenia kary porządkowej. Wyjaśniła, że wójt powiadomił ją, że ma obsługiwać zebranie sprawozdawczo-wyborcze w B., a ona odmówiła. Wójt powiedział że jest to polecenie służbowe, a ona ponownie odmówiła w obecności innych pracowników i uważała sprawę za zakończoną. W sprzeciwie powódka opisała swoją dotychczasową nienaganną pracę oraz stwierdziła, że jest „czarną owcą”.

Sprzeciw powódki nie został uwzględniony, o czym została ona poinformowana w piśmie z dnia 5 marca 2015 r.

Powódka wniosła pozew do tutejszego Sądu o uchylenie kary nagany w dniu 16 marca 2015 r.

(okoliczności bezsporne,

dowód: - zawiadomienie o wymierzeniu kary nagany – k. 5;

- sprzeciw od kary nagany – k. 7-9;

- pismo w sprawie nieuwzględnienia sprzeciwu - k. 10-11;

- zeznania powódki L. K. – k. 35v, 39v-40v;

- zeznania H. S. za pozwanego – k. 40v-41v.)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o okoliczności bezsporne, dowody z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy i aktach osobowych powódki, a także na podstawie zeznań powódki i przesłuchanego za pozwanego H. S..

Sąd uznał za wiarygodne zeznania powódki L. K., a także

przesłuchanego za pozwanego H. S..

Sąd uznał za wiarygodne dokumenty zgromadzone w toku postępowania oraz zawarte w aktach osobowych powódki. Prawdziwość dokumentów nie budziła bowiem wątpliwości i nie była kwestionowana przez strony.

Przechodząc do rozważań prawnych, w pierwszej kolejności należy zauważyć, że L. K. jest zatrudniona w Urzędzie Gminy R. na stanowisku inspektora do spraw płacowych w Referacie Finansowym i Pełnomocnika do spraw (...). Jest więc pracownikiem samorządowym. Do stosunku pracy powódki znalazły więc zastosowanie zarówno przepisy Kodeksu Pracy, jak i przepisy ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych. Powódka podlega służbowo Wójtowi Gminy R. i jest obowiązana wykonywać jego polecenia służbowe.

W myśl art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych do podstawowych obowiązków pracownika samorządowego należy dbałość o wykonywanie zadań publicznych oraz o środki publiczne, z uwzględnieniem interesu publicznego oraz indywidualnych interesów obywateli. Zgodnie natomiast z art. 25 ust. 1 i 2 tej ustawy do obowiązków pracownika samorządowego należy sumienne i staranne wykonywanie poleceń przełożonego. Jeżeli pracownik samorządowy jest przekonany, że polecenie jest niezgodne z prawem albo zawiera znamiona pomyłki, jest on obowiązany poinformować o tym na piśmie swojego bezpośredniego przełożonego. W przypadku pisemnego potwierdzenia polecenia pracownik jest obowiązany je wykonać, zawiadamiając jednocześnie kierownika jednostki, w której jest zatrudniony.

Obowiązki pracowników samorządowych można podzielić na obowiązki o charakterze powszechnym, tj. wynikające z powszechnego prawa pracy i związane z zajmowanym stanowiskiem oraz obowiązki o charakterze szczególnym, tj. wynikające z ustawy o pracownikach samorządowych, wynikające z faktu zatrudnienia w służbie publicznej.

Przeprowadzenie zebrań sprawozdawczo-wyborczych, w tym zebrania w sołectwie B., było powinnością gminy R.. W zebraniu zobowiązany był przewodniczyć wójt, który też musiał uprzednio zorganizować to zebranie. W tym celu niezbędne było dobranie do pomocy przy każdym z zebrań jednego z pracowników urzędu gminy. Rolą tego pracownika było prowadzenie zebrania i protokołowanie, a także dostarczenie niezbędnych materiałów i dokumentów, takich jak karty do głosowania. Urzędnicy, jako pracownicy samorządowi, obowiązani są wykonywać polecenia wójta oraz działać zgodnie z interesem publicznym.

Zebrania były wyznaczane głównie w godzinach popołudniowych, tak aby mogła w nich uczestniczyć jak największa liczba mieszkańców. Godziny tych zebrań były wyznaczane przez wójta, który jednakże uwzględniał w tej kwestii sugestie sołtysów, lepiej znających realia sołectwa. Pracownicy Urzędu Gminy R. odnosili się ze zrozumieniem do faktu przeprowadzania tych zebrań po godzinach pracy.

Powódce zostało wydane polecenie służbowe prowadzenia zebrania w sołectwie B.. Początkowo przekazanie przez wójta H. S. L. K. informacji o wyznaczeniu jej do obsługi tego zebrania nie miało formy władczej. Wójt przewidywał możliwość, że któryś z pracowników wybranych do obsługi zebrań nie będzie mógł w nich uczestniczyć z powodów osobistych. Powód odmowy jaki wskazała L. K., określony przez wójta jako „nie bo nie”, skłonił go jednak do wydania polecenia służbowego przełożonego. Odmowa powódki nie miała żadnego uzasadnienia i usprawiedliwionej przyczyny. Powódka rozumiała wyraźnie, co sama przyznała przed Sądem, że jest to polecenie służbowe.

Zgodnie z przepisami kodeksu pracy (art. 151) praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy, stanowi pracę w godzinach nadliczbowych. W myśl art. 151 § 1 k.p. praca w godzinach nadliczbowych jest dopuszczalna m.in. w razie szczególnych potrzeb pracodawcy. Pracodawca jest więc uprawniony do zobowiązania pracownika do pracy w godzinach nadliczbowych, jeśli zachodzi taka potrzeba. W przedmiotowej sprawie w ocenie Sądu zaistniała sytuacja uprawniająca pracodawcę powódki do zlecenia jej pracy po godzinach pracy.

Odmowa powódki wykonania polecenia służbowego wynikała z jej odczucia, że jest wyznaczana tylko do zadań, za które nie jest przewidziane dodatkowe wynagrodzenie, a pomijana przy zadaniach odpłatnych. Tymczasem należy zauważyć, że powódka nie była jedynym pracownikiem wyznaczonym do udziału w zebraniu sprawozdawczo-wyborczym. Harmonogram zebrań przewidywał udział w sumie 11 pracowników Urzędu Gminy R. w zebraniach w okresie od 5 lutego do 12 marca 2015 r.

Powódka nie miała żadnego usprawiedliwienia odmowy wykonania polecenia. Polecenie to nie było niezgodne z prawem ani nie zawierało znamion pomyłki. Powódka zresztą nie powoływała się na tego typu okoliczności.

Zgodnie z treścią przepisów kodeksu pracy, art. 108 – art. 111 k.p., za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych, a także przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy, pracodawca może stosować: karę upomnienia lub karę nagany. Kara nie może być zastosowana po upływie 2 tygodni od powzięcia wiadomości o naruszeniu obowiązku pracowniczego i po upływie 3 miesięcy od dopuszczenia się tego naruszenia. Kara może być zastosowana tylko po uprzednim wysłuchaniu pracownika. O zastosowanej karze pracodawca zawiadamia pracownika na piśmie, wskazując rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych i datę dopuszczenia się przez pracownika tego naruszenia oraz informując go o prawie zgłoszenia sprzeciwu i terminie jego wniesienia. Odpis zawiadomienia składa się do akt osobowych pracownika. Przy stosowaniu kary bierze się pod uwagę w szczególności rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych, stopień winy pracownika i jego dotychczasowy stosunek do pracy.

W przedmiotowej sprawie pracodawca zachował wszelkie wymogi formalne wymierzenia kary porządkowej. Został zachowany 2 tygodniowy termin do wymierzenia kary. Kara ta została bowiem zastosowana za nie wykonanie polecenia służbowego przez brak udziału w zebraniu w dniu 10 lutego 2015 r. Od tej daty należało więc liczyć termin. Powódkę poinformowano o wymierzeniu jej kary w dniu 13 lutego 2015 r.

Przed zastosowaniem kary pracodawca wysłuchał powódkę. O zastosowanej karze pracodawca zawiadomił powódkę na piśmie, wskazał rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych i datę dopuszczenia się tego naruszenia.

Zastosowanie kary porządkowej stanowiło wyraz arbitralnego uprawnienia pracodawcy, który nagannie ocenił postawę powódki, jako pracownika. Powódka nie miała żadnego racjonalnego powodu odmowy wykonania polecenia służbowego. Polecenie to było konkretne i zasadne. Powódka została wyznaczona do obsługi zebrania w miejscowości, w której mieszka. Wiedziała, że zebranie musi odbyć się z udziałem jednego z pracowników urzędu, a także zdawała sobie sprawę, że nie jest jedynym pracownikiem, który otrzymał tego typu polecenie. Zebrania tego rodzaju odbywały się co cztery lata. Powódce nie zlecano zbyt często pracy po godzinach.

Nawet jeśli jej odmowa podyktowana była poczuciem krzywdy, że nie jest wyznaczana do odpłatnych dodatkowych zleceń, to nie można tej odmowy uznać za usprawiedliwioną. Powódka niepotrzebnie potraktowała wydane jej polecenie jako rodzaj szykany ze strony przełożonego – wójta. Pracodawca nie chciał pozostawać obojętny wobec takiej niesubordynacji, gdyż mogłoby to negatywnie wpłynąć na postawę innych pracowników urzędu.

W ocenie Sądu kara wymierzona powódce była karą surową, biorąc pod uwagę jej dotychczasową nienaganną pracę. Jednakże należało jednocześnie uznać tę karę za mieszczącą się w ramach uprawnienia pracodawcy do dyscyplinowania pracowników. Pracodawca zastosował tę karę porządkową zgodnie z przepisami kodeksu pracy i miał prawo do nagannej oceny zachowania powódki.

Z przeprowadzonego postępowania wynika wniosek, że L. K. nie do końca zrozumiała wagę wydanego jej polecenia i zbyt pobłażliwie podeszła do obowiązku jego wykonania. Niepotrzebnie potraktowała je jako wymierzoną przeciwko niej szykanę ze strony pracodawcy. Nie pomyślała o tym, że jej niestawiennictwo na zebraniu mogło spowodować konieczność wyznaczenia kolejnego terminu zebrania i opóźnienie w wyborze władz sołectwa w B.. Gdyby nie udało się w ostatniej chwili dobrać innego pracownika do obsługi zebrania, stawiennictwo wszystkich pozostałych osób poszłoby na marne. Powódka nie zwróciła również uwagi na fakt, że skoro ona nie chciała wykonać tego zadania, to musiała to za nią uczynić inna osoba pracująca w urzędzie. Ponadto powódka była jedną z 11 osób wyznaczonych do obsługi zebrań sprawozdawczo-wyborczych. Nie powinna więc czuć się specjalnie pokrzywdzona tym poleceniem. Wybierając pracę pracownika samorządowego powinna liczyć się z koniecznością wykonywania zadań związanych z interesem publicznym, niekiedy po godzinach pracy. Postępowanie nie wykazało, jakoby powódka była gorzej traktowana w zakresie zadań dodatkowych, niż pozostali pracownicy.

Należy również zauważyć, że powódka nie powołała żadnych dowodów, poza zeznaniem stron, które by mogły doprowadzić do odmiennej oceny jej zachowania przez Sąd.

Wobec powyższego, Sąd oddalił powództwo, o czym orzeczono w punkcie I. wyroku.

Na podstawie art. 102 k.p.c., z uwagi na charakter sprawy i fakt, że powódka poszukiwała ochrony prawnej jako słabsza strona stosunku pracy, Sąd nie obciążył powódki kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego, poniesionymi przez stronę pozwaną. Z tego samego względu, kosztami sądowymi, od uiszczenia których powódka była zwolniona, Sąd obciążył Skarb Państwa na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

ZARZĄDZENIE

1)  odnotować w kontrolce uzasadnień;

2)  odpis wyroku z uzasadnieniem:

- doręczyć powódce;

3)  za 14 dni lub z apelacją.

G., 10.08.2015 r.