Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 15 marca 2016 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie, VIII Wydział Gospodarczy

Przewodniczący: SSO Piotr Sałamaj

Sędziowie: SSO Agnieszka Kądziołka

SSO Leon Miroszewski (sprawozdawca)

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 15 marca 2016 roku, w S.

sprawy z powództwa E. B.

przeciwko B. R. i D. F.

o zapłatę

na skutek zażalenia pozwanego D. F. na postanowienie Sądu Rejonowego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 18 sierpnia 2015 roku (sygnatura akt V GNc 2009/05)

postanawia:

oddalić zażalenie

SSO Agnieszka Kądziołka SSO Piotr Sałamaj SSO Leon Miroszewski

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 18 sierpnia 2015 roku Sąd Rejonowy w Gorzowie Wielkopolski oddalił wniosek pozwanego D. F. o przywrócenie terminu do wniesienia zarzutów od nakazu zapłaty z dnia 30 września 2005 roku i odrzucił zarzuty od tego nakazu. Sąd ten uznał, że zarzuty były spóźnione, zaś wniosek o przywrócenie terminu nie zasługiwał na uwzględnienie, bowiem doręczenie nakazu zapłaty pozwanemu zostało dokonane prawidłowo zaś nieprzekazanie przez domownika prawidłowo doręczonej korespondencji sądowej adresatowi jest sytuacją typową, należy do najczęściej przytaczanych podstaw wniosków o przywrócenie terminu, nie jest więc okolicznością wyjątkową. Zdaniem tego Sądu przywrócenie terminu i podjęcie postępowania zakończonego prawomocnie prawie 10 lat temu rażąco podważałoby zasadę pewności obrotu prawnego, wniosek więc oddalono jako złożony po upływie roku od uchybionego terminu.

Pozwany złożył zażalenie na to postanowienie w zakresie jego punktu 2. Zarzucił naruszenie art. 494 k.p.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i odrzucenie zarzutów od nakazu zapłaty wniesionych po upływie ustawowego terminu, w sytuacji gdy uchybienie przez pozwanego terminowi nastąpiło bez jego winy; naruszenie art. 169 § 4 k.p.c. w zw. z art. 380 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. poprzez błędne przyjęcie, że nie zaistniały wyjątkowe okoliczności w rozumieniu art. 169 § 4 k.p.c., uzasadniające przywrócenie terminu. Wskazując na powyższe zarzuty wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia w jego punkcie 2 i przekazanie sprawy Sadowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania oraz o zasądzenie od powoda zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego. W uzasadnieniu podniósł, że okolicznością wyjątkową jest to, że pozwany D. F. dowiedział się nakazie zapłaty z dnia 30.09.2005 roku dopiero w dniu 27.07.2015 roku, bowiem powód przez niemal 10 lat nie podejmował żadnych działań w celu dochodzenia od pozwanego przysługującej mu rzekomo należności. Nie doszło więc do typowego zaniedbania w przekazaniu pozwanemu korespondencji przez domownika A. R., zaś nietypowość tej sytuacji polegała na tym, że wobec zapłaty przez A. R. należności objętej nakazem zapłaty powód zapewnił ją, że nie będzie egzekwował od pozwany zasądzonych należności, tym samym sprawa była w mniemaniu A. R. załatwiona. Skarżący stwierdził nadto, że obecnie nie może podjąć innych środków prawnych, a w szczególności wnieść powództwa opozycyjnego, bowiem jego zarzuty mogły być podniesione w sprawie, w której został wydany tytuł egzekucyjny.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Kluczowe dla rozstrzygnięcia niniejszego postępowania jest pojęcie braku winy w niedokonaniu czynności procesowej przez stronę. W orzecznictwie przyjmuje się, że ów brak winy podlega ocenie z uwzględnieniem wszystkich okoliczności danej sprawy, w sposób uwzględniający obiektywny miernik staranności, jakiej można wymagać od strony dbającej należycie o swoje interesy (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia 1972 roku, III CRN 448/71, OSPiKA 1972, z. 7-8, poz. 144).

Nie może świadczyć o staranności według obiektywnego jej miernika niezapewnienie przekazania przesyłki sądowej zawierającej nakaz zapłaty przez domownika, będącego przy tym wspólnikiem spółki cywilnej, tylko w oparciu o uzyskane przez tegoż domownika ustne zapewnienie od powoda, że nie będzie egzekwował zasądzonej należności, czego następnie nie dotrzymał. Nie doszło tu do zdarzenia, którego strona nie mogła przewidzieć i któremu nie mogła zapobiec, tym samym nie można przyjąć, że obiektywnie wykluczone było podjęcie wymaganej czynności procesowej (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 10 maja 2001 roku, II CZ 24/01). Sytuacja wskazana przez skarżącego nie może być więc traktowana jako okoliczność uzasadniająca zastosowanie szczególnej instytucji procesowej jaką jest przywrócenie terminu. Dodatkowo należy zauważyć, że argumentacja wniosku o przywrócenie terminu, a następnie zażalenia, stanowi w istocie obronę przed roszczeniem, które było dochodzone w niniejszej sprawie, to zaś nie jest przedmiotem badania na skutek wniosku o przywrócenie terminu, ani w niniejszym postępowaniu zażaleniowym.

Słusznie zwrócił uwagę Sąd Rejonowy na dodatkowe jeszcze ograniczenie stosowania instytucji przywrócenia terminu, będącej i tak odstępstwem od zasady odpowiedzialności stron za dokonywanie czynności procesowych w określonych terminach, w tym przypadku w terminie ustawowym, niepodlegającym wydłużeniu. Zgodnie z art. 169 § 4 k.p.c. po upływie roku od uchybionego terminu, jego przywrócenie jest dopuszczalne tylko w sytuacjach wyjątkowych. To oznacza, że wówczas nawet brak winy nie uzasadnia jeszcze przywrócenia terminu. Skarżący nie wskazał, jaka to sytuacja wyjątkowa, poza rzekomym brakiem jego winy w dokonaniu czynności wniesienia zarzutów od nakazu zapłaty z dnia 30 września 2005 roku, uzasadnia przywrócenie terminu do tej czynności na skutek wniosku z dnia 31 lipca 2015 roku, a więc po prawie 10 latach.

Jak już wskazano, przywrócenie terminu jest instytucją szczególną, o charakterze wyjątkowym. Gdyby podzielić stanowisko z wniosku o przywrócenie terminu złożonego przez pozwanego D. F. a następnie z jego zażalenia na postanowienie z dnia 18 sierpnia 2015 roku, to należałoby przyjąć, że przywrócenie terminu jest regułą, a nie wyjątkiem.

Biorąc pod uwagę powyższe, należało, na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § k.p.c., oddalić zażalenie jako bezzasadne.

SSO Agnieszka Kądziołka SSO Piotr Sałamaj SSO Leon Miroszewski