Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 czerwca 2015 roku

Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej Wydział I Cywilny

w składzie: Przewodniczący SSR Bartłomiej Rajca

Protokolant: Mirosława Mękarska

po rozpoznaniu na rozprawie

w dniu 18 czerwca 2015 roku w Ś.

sprawy z powództwa Ł. N.

przeciwko (...) SA w W.

o zapłatę

I.  powództwo oddala;

II.  zasądza od powoda na rzecz strony pozwanej kwotę 2.417 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Powód Ł. N. wniósł do tut. Sądu w dniu 25 marca 2013 r. pozew przeciwko stronie pozwanej (...) S.A. z/s w W. o zasądzenie kwoty 47.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 05.04.2012 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz kwoty 17 zł tytułem zwrotu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu powód twierdził, że zawarł ze stroną pozwaną umowę ubezpieczenia auto casco (AC) pojazdu m-ki A. (...) o nr rej. (...). Ubezpieczenie obejmowało szkody polegające na kradzieży. W nocy z dnia 28 na 29 lutego 2012 r. doszło do kradzieży pojazdu, będącego przedmiotem ubezpieczenia. Powód zgłosił kradzież w dniu 29 lutego 2012 r. na Komendzie Powiatowej Policji w Ś.. Policja postanowieniem z dnia 30 maja 2012 r. umorzyła dochodzenie w sprawie wobec niewykrycia sprawcy. Powód w dniu 05 marca 2012 r. zgłosił szkodę polegającą na kradzieży ww. pojazdu. Strona pozwana przekazała powodowi instrukcję likwidacji szkody kradzieżowej. W dniu 12 marca 2012 r. strony podpisały umowę przeniesienia prawa własności pojazdu. Zgodnie z ww. umową oraz warunkami OWU AC, powód przekazał stronie pozwanej wszelkie niezbędne dokumenty, w tym również oryginał polisy nr K 1177084600, potwierdzenie złożenia wniosku ubezpieczeniowego w (...), certyfikat polisy OC o nr serii (...), umowę kupna sprzedaży pojazdu z dnia 15.01.2012 r. Następnie zdał stronie pozwanej kluczki i pilot do pojazdu oraz dostarczył decyzję Prezydenta Miasta S. o wyrejestrowaniu ww. pojazdu. Strona pozwana decyzją z dnia 18.10.2012 r. odmówiła wypłaty odszkodowania z tytułu ubezpieczenia AC i kradzieży za szkodę powstałą z dnia 29.02.2012 r. Strona pozwana uzasadniła to tym, że z otrzymanej od Policji historii handlowej pojazdu wynika, że dokumenty: niemiecka karta pojazdu i niemiecki dowód rejestracyjny, będące podstawą zarejestrowania pojazdu w Polsce zostały sfałszowane. Pozwana powołała się na postanowienia § 10 ust. 4 OWU AC, zgodnie z którymi strona pozwana może odmówić wypłaty odszkodowania, jeśli pomiędzy informacjami podanymi przez ubezpieczającego, a stanem faktycznym są niezgodności, pod warunkiem, że te niezgodności pozostają w związku przyczynowym z zaistnieniem szkody lub zwiększeniem jej rozmiarów. Powód w dniu 06.11.2012 r. złożył odwołanie od decyzji strony pozwanej i wezwał stronę pozwaną do wypłaty należnego mu odszkodowania.

Powód podniósł, że strona pozwana powinna wypłacić mu odszkodowanie, gdyż zgodnie z jej dosłownym oświadczeniem z dnia 12.03.2012 r., zawartym w umowie przeniesienia prawa własności do pojazdu strona pozwana zobowiązała się do wypłaty odszkodowania pod warunkiem spełnienia przez zrzekającego (tj. powoda) obowiązków wynikających z umowy ubezpieczenia potwierdzonej polisą ubezpieczenia nr K 1177084600, zaś z § 33 OWU AC wynika, że odszkodowanie z tytułu kradzieży pojazdu jest wypłacane wyłącznie po skutecznym przeniesieniu prawa własności pojazdu na (...) oraz po zakończeniu dochodzenia w sprawie okoliczności i przebiegu zdarzenia, a także po udokumentowaniu wyrejestrowania pojazdu. Powód podniósł, że z przedłożonych przez niego dokumentów wynika, że wywiązał się ponad wszelką wątpliwość ze swoich obowiązków i spełnił warunki od których uzależniona była wypłata odszkodowania, zaś dokumenty znajdujące się u pozwanej dodatkowo ten fakt potwierdzają.

Powód zarzucił, że twierdzenia powołane przez stronę pozwaną w decyzji z dnia 18.10.2012 r. nie mogą stanowić podstawy odmowy wypłaty odszkodowania, gdyż niezbędną przesłanką odmowy wypłaty odszkodowania na podstawie § 10 ust. 4 OWU AC jest istnienie związku przyczynowego pomiędzy podaniem informacji niezgodnych ze stanem faktycznym a zaistnieniem szkody lub jej zwiększeniem. Natomiast rzekome sfałszowanie dokumentów w postaci niemieckiej karty pojazdu i niemieckiego dowodu rejestracyjnego, będącego podstawą do rejestracji w Polsce, w żaden sposób nie przyczyniło się do kradzieży pojazdu powoda, gdyż brak jest jakiegokolwiek związku przyczynowego pomiędzy sfałszowaniem dokumentów a kradzieżą. Posiadanie ważnych dokumentów nie zapobiegłoby powstaniu zdarzenia w postaci kradzieży, od zaistnienia którego po stronie pozwanej zaktualizował się obowiązek wypłaty.

Powód wskazał, że sfałszowanie dokumentów jest jedyną przyczyną odmowy wypłaty odszkodowania. Powód podniósł, że spełnił wszystkie wymagania, jakie nałożył na niego ubezpieczyciel, a określone w przywołanym wyżej § 33 OWU AC oraz w umowie o przeniesieniu prawa własności do pojazdu. Powód uiścił wszystkie składki, protokolarnie zdał wymagane dokumenty oraz przedmioty niezbędne do prawidłowego prowadzenia likwidacji szkody.

Powód wskazał, że wartość roszczenia uzasadnia § 25 OWU AC i odpowiada wartości ubezpieczonego pojazdu w stanie nieuszkodzonym w dniu szkody. Zgodnie z umową kupna sprzedaży z dnia 15.01.2012 r. wartość samochodu powód przyjmuje na 47.000 zł. Nie ulega wątpliwości, że wartość pojazdu w okresie od dnia sprzedaży do dnia kradzieży nie mogła ulec zmianie ze względu na krótki okres czasu pomiędzy tymi zdarzeniami.

Powód wskazał, że ponieważ strona pozwana nie wypłaciła należnego odszkodowania, powód wezwał ją do zapłaty zadłużenia odwołaniem z dnia 06.11.2012 r. oraz wezwaniem do zapłaty z dnia 20.03.2013 r. Powód wskazał, że dochodzi odsetek zgodnie z treścią art. 817 § 1 Kc, a ponieważ zgłoszenie szkody nastąpiło w dniu 5.03.2012 r., roszczenie powoda stało się wymagalne 5.04.2012 r.

W sprzeciwie od wydanego w sprawie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

Strona pozwana przyznała, że w dniu 05 marca 2012 r. powód zgłosił jej szkodę polegającą na kradzieży jego pojazdu m-ki A. (...) o nr rej. (...). Po otrzymaniu zgłoszenia strona pozwana podjęła postępowanie likwidacyjne zmierzające do ustalenia odpowiedzialności za to zdarzenie. W wyniku przeprowadzonych działań ustalono w oparciu o przekazane dane Policji historię handlową pojazdu. Analiza zgromadzonego materiału dowodowego pozwoliła stwierdzić, że dokumenty w postaci niemieckiej karty pojazdu i niemieckiego dowodu rejestracyjnego, będące podstawą do rejestracji pojazdu w Polsce, zostały sfałszowane, co potwierdza opracowanie sporządzone przez agencję detektywistyczną na zlecenie strony pozwanej.

Ponadto strona pozwana podniosła, że powód złożył kłamliwe oświadczenia przy ubezpieczaniu pojazdu zarówno co do przebiegu samochodu, jego garażowania oraz przede wszystkim w zakresie zabezpieczenia przeciwkradzieżowego pojazdu. Zawierając umowę ubezpieczenia powód twierdził, że pojazd posiada alarm, a zeznając na Policji przy zgłaszaniu kradzieży w dniu 29 lutego 2012 r., po uprzedzeniu o odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania, podał że pojazd nie posiadał zabezpieczeń ani alarmu, a tymczasem posiadanie takich zabezpieczeń jest warunkiem przyjęcia pojazdu do ubezpieczenia. Nadto brak transpondera w immobilajzerze potwierdza również opinia firmy (...), która stwierdza brak sprawnego immobilajzera i brak możliwości współpracy pilotów z centralnym zamkiem. Strona pozwana podniosła, że w związku z tym zasadnie powołała się na przywoływany przez powoda § 10 ust. 4 OWU AC, odmawiając powodowi wypłaty odszkodowania.

Bezsporne było w sprawie (wskutek wyraźnego lub milczącego przyznania – art. 231 Kpc, a nadto wynikało z przedłożonych przez strony dokumentów), że powód zawarł ze stroną pozwaną umowę ubezpieczenia auto casco (AC) pojazdu m-ki A. (...) o nr rej. (...). Ubezpieczenie obejmowało szkody polegające na kradzieży ww. rzeczy.

W nocy z dnia 28 na 29 lutego 2012 r. doszło do kradzieży pojazdu powoda, będącego przedmiotem ubezpieczenia. Powód zgłosił kradzież w dniu 29 lutego 2012 r. na Komendzie Powiatowej Policji w Ś.. Policja postanowieniem z dnia 30 maja 2012 r. umorzyła dochodzenie w sprawie wobec niewykrycia sprawcy.

Powód w dniu 05 marca 2012 r. zgłosił stronie pozwanej szkodę polegającą na kradzieży ww. pojazdu. Strona pozwana przekazała powodowi instrukcję likwidacji szkody kradzieżowej. W dniu 12 marca 2012 r. strony podpisały umowę przeniesienia prawa własności pojazdu. Zgodnie z ww. umową oraz warunkami OWU AC, powód przekazał stronie pozwanej wymagane przez nią dokumenty, w tym również oryginał polisy nr K 1177084600, potwierdzenie złożenia wniosku ubezpieczeniowego w (...), certyfikat polisy OC o nr serii (...), umowę kupna sprzedaży pojazdu z dnia 15.01.2012 r. Następnie zdał stronie pozwanej kluczki i pilot do pojazdu oraz dostarczył decyzję Prezydenta Miasta S. o wyrejestrowaniu ww. pojazdu.

Strona pozwana decyzją z dnia 18 października 2012 r. odmówiła wypłaty odszkodowania z tytułu ubezpieczenia AC i kradzieży za szkodę powstałą z dnia 29 lutego 2012 r. Strona pozwana uzasadniła to tym, że z otrzymanej od Policji historii handlowej pojazdu wynika, że dokumenty: niemiecka karta pojazdu i niemiecki dowód rejestracyjny, będące podstawą zarejestrowania pojazdu w Polsce zostały sfałszowane. Pozwana powołała się na postanowienia § 10 ust. 4 OWU AC, zgodnie z którymi strona pozwana może odmówić wypłaty odszkodowania, jeśli pomiędzy informacjami podanymi przez ubezpieczającego, a stanem faktycznym są niezgodności, pod warunkiem, że te niezgodności pozostają w związku przyczynowym z zaistnieniem szkody lub zwiększeniem jej rozmiarów.

Powód w dniu 06.11.2012 r. złożył odwołanie od decyzji strony pozwanej i wezwał stronę pozwaną do wypłaty należnego mu odszkodowania. Nadto wezwaniem do zapłaty z dnia 20.03.2013 r. powód ponownie wezwał stronę powodową do zapłaty należności dochodzonej pozwem w niniejszej sprawie.

Bezsporne było również, że wartość ubezpieczonego pojazdu w stanie nieuszkodzonym w dniu szkody wynosiła 47.000 zł.

Sąd ustalił ponadto następujący stan faktyczny:

Powód zakupił pojazd będący przedmiotem ubezpieczenia na podstawie umowy sprzedaży z dnia 15 stycznia 2012 r. zawartej z L. R. w S..

Dowód: - umowa kupna sprzedaży z dnia 15 stycznia 2012 r. – k. 30

- zeznania świadek L. R. – k. 361-362,

Powód ubezpieczając pojazd w ramach zawartej umowy ubezpieczenia (...) Casco m.in. od kradzieży zadeklarował m.in., że pojazd posiada sprawne elektroniczne zabezpieczenia przeciwkradzieżowe oraz że pojazd jest zazwyczaj parkowany w garażu.

Dowód: - potwierdzenie zawarcia umowy polisą nr (...) z dnia 19 stycznia 2012 r. – w aktach szkodowych nr 391757 strony pozwanej – w załączeniu akt

Zgodnie z ogólnymi warunkami ubezpieczenia (...) Casco (owu AC), obowiązującymi u strony pozwanej i mającymi zastosowanie do umowy ubezpieczenia zawartej przez powoda, przedmiotem ubezpieczenia są określone w dokumencie ubezpieczenia pojazdy, wraz z zamontowanym fabrycznie wyposażeniem i urządzeniami służącymi bezpieczeństwu oraz utrzymaniu i używaniu pojazdu zgodnie z jego przeznaczeniem, a także urządzeniami zabezpieczającymi pojazd przed kradzieżą (§ 3 ust.1 owu AC). Po opłaceniu dodatkowej składki oraz pod warunkiem, że pojazd jest wyposażony w sprawne urządzenia zabezpieczające przed kradzieżą, ochroną ubezpieczeniową mogą być objęte szkody polegające na kradzieży rozumianej jako działanie sprawcy o znamionach określonych w art. 278 kk (kradzież), w art. 279 kk (kradzież z włamaniem), w art. 280 kk (rozbój) lub w art.284 kk (przywłaszczenie), obejmujące utratę m.in. pojazdu lub jego części (§ 5 ust. 2 owu AC). Strona pozwana miała prawo odmówić wypłaty odszkodowania w całości lub w części w przypadku stwierdzenia niezgodność pomiędzy informacjami podanymi przez ubezpieczającego a stanem faktycznym , o ile niezgodność ta pozostawała w związku przyczynowym z zaistnieniem szkody lub ze zwiększeniem jej rozmiarów (§ 10 ust.4 owu AC).

Dowód: - ogólne warunki ubezpieczenia (...) Casco strony pozwanej – k. 24-29 oraz – w aktach szkodowych nr 391757 strony pozwanej – w załączeniu akt

W dniu 29 lutego 2012 r. powód złożył na Komendzie Powiatowej Policji w Ś. zawiadomienie o kradzieży swojego pojazdu w nocy z 28 na 29 lutego 2012 r. Powód w trakcie przesłuchania w charakterze świadka, po uprzedzeniu o odpowiedzialności karnej m.in. za składanie fałszywych zeznań, zeznał, że pojazd był zaparkowany w momencie kradzieży na terenie posesji, nie był wyposażony w alarm i nic mu nie jest wiadomo, aby w takie urządzenie był ten pojazd wyposażony lub by był wyposażony w inne zabezpieczenie przeciwkradzieżowe, takie jak dodatkowe blokady, odcięcia zapłonu. Powód podpisał treść swoich zeznania oraz oświadczył w protokole, że protokół odczytał. Czynność zakończono o godz. 20.30.

Dowód: - protokół przyjęcia ustanego zawiadomienia o przestępstwie i przesłuchania w charakterze świadka osoby zawiadamiającej wraz z pouczeniami – k.90-97 oraz w aktach 1 Ds. 605/12/R Prokuratury Rejonowej w Środzie Śląskiej - w załączeniu akt

Strona pozwana w ramach postępowania likwidacyjnego zleciła A. D. z firmy (...) s.c. w S., świadczącej m.in. usługi detektywistyczne, przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego dotyczącego szkody zgłoszonej przez powoda. W wyniku tego postępowania A. D. ustalił, że samochód powoda został zarejestrowany w Urzędzie Miejskim w S. na podstawie sfałszowanych dokumentów niemieckich, co wskazuje że w ten sosób zalegalizowano i zarejestrowano samochód pochodzący z przestępstwa. Nie ujawniono dowodów mogących wskazywać, że powód miał świadomość, że pojazd pochodzi z przestępstwa i został zarejestrowany na podstawie sfałszowanych dokumentów niemieckich.

Dowód: - sprawozdanie (...) s.c. z dnia 28.03.2012 r. – 168-228 oraz – w aktach szkodowych nr 391757 strony pozwanej – w załączeniu akt

- zeznania świadka A. D. – k. 239-240

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd zważył, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu.

Zgodnie z art. 805 § 1 i 2 Kc przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę; świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie: przy ubezpieczeniu majątkowym - określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku. Zgodnie zaś z obowiązującymi strony § 3 ust.1 owu AC i § 5 ust. 2 owu AC warunkiem objęcia ubezpieczeniem majątkowym strony pozwanej od kradzieży pojazdu powoda było m.in. wyposażenie pojazdu powoda w sprawne urządzenia zabezpieczające pojazd przed kradzieżą.

W ocenie Sądu strona pozwana mogła zasadnie odmówić powodowi wypłaty mu odszkodowania za kradzież jego pojazdu, do której doszło w nocy z 28 na 29 lutego 2012 r. powołując się na wiążący również strony zapis § 10 ust.4 owu AC. Jak wynika bowiem z ustalonego stanu faktycznego sprawy pojazd powoda nie był w istocie wyposażony w żadne elektroniczne urządzenia zabezpieczające przed kradzieżą, których istnienie w pojeździe powód zadeklarował w momencie zawierania umowy ubezpieczenia ze stroną pozwaną. Wynika to wprost i w sposób nie budzący wątpliwości z treści protokołu zeznań powoda złożonych na Policji niezwłocznie po stwierdzeniu kradzieży pojazdu powoda. Sąd nie dał wiary zeznaniom powoda złożonym w ramach jego przesłuchania w charakterze strony, z których wynika, że pojazd jednak posiadał automatyczny alarm, uruchamiany w momencie zamknięcia drzwi pojazdu kluczykiem, gdyż przeczy temu w sposób oczywisty treść zeznań powoda złożonych na Policji. Sąd nie dał przy tym wiary zeznaniom powoda, że nie czytał swoich zeznań złożonych na Policji, gdyż pod tymi zeznaniami powód złożył swój podpis oraz oświadczył, że odczytał treść tych zeznań. Nie ujawniły się przy tym żadne okoliczności wskazujące np. na to, że funkcjonariusz Policji sporządzający protokół zeznań powoda miał jakikolwiek interes, by wpływać na treść zeznań powoda lub wpisać do zeznań powoda nieprawdę. Sąd nie dał też wiary zeznaniom przesłuchanego w charakterze strony powoda, iż protokół jego zeznań na Policji był spisywany w nocy o godz. 22.00 a powód był zdenerwowany w czasie składania tych zeznań, gdyż jak wynika z ww. protokołu zeznań na Policji czynność przesłuchania powoda zakończyła się o godz. 20.30, a więc dużo wcześniej niż obecnie podaje to powód, a stan zdenerwowania nie może w ocenie Sądu wpłynąć na złożenie zeznań w tak ważnym zakresie jak istnienie zabezpieczeń przeciwkradzieżowych, a które byłyby tak jednoznacznie i rażąco odmienne od rzeczywistego stanu faktycznego w tym zakresie. Sąd nie dał też wiary zeznaniom przesłuchanego w charakterze strony powoda, że w momencie ubezpieczania pojazdu agent strony pozwanej dokonywał oględzin pojazdu, w tym sprawdzał istnienie i działanie autoalarm, gdyż strona powodowa zaprzeczyła, by korzystała przy zawieraniu umów ubezpieczeń z pracy agentów (k.375), a powód nie wykazał tej okoliczności żadnym innym dowodem niż swoje zeznania.

Jednocześnie należy stwierdzić, że podanie przez powoda przy zawieraniu umowy tej nieprawdziwej informacji, iż jego pojazd posiada sprawne elektroniczne zabezpieczenia przeciwkradzieżowe, pozostaje niewątpliwie w związku z zaistnieniem szkody, gdyż niewątpliwie istnienie i sprawne funkcjonowanie alarmu było przesłanką objęcia pojazdu ubezpieczeniem strony pozwanej (§ 3 ust. 1, § 5 ust. 2 OWU AC), a brak tego alarmu lub jego niesprawne działanie w sposób oczywisty wpływają na możliwość skutecznej kradzieży pojazdu samochodowego, tym bardziej że pojazd był garażowany na terenie posesji, a nie w garażu, jak deklarował powód w momencie ubezpieczania pojazdu. W sprawie zaistniały więc przesłanki do zastosowania w rozumieniu § 10 ust. 4 OWU AC, uprawniające stronę pozwaną do odmowy wypłaty odszkodowania za kradzież pojazdu powoda.

W związku z tym nie ma decydującego znaczenia, czy dokumentacja na podstawie której powód zarejestrował swój pojazd w Polsce, była sfałszowana, choć należy przyznać rację powodowi, że ewentualnie sfałszowanie tych dokumentów w oczywisty sposób nie przyczyniło się do kradzieży pojazdu, tym bardziej że brak jest w niniejszej sprawie dowodów na to, by powód wiedział lub przynajmniej mógł zdawać sobie sprawę z tego, że ta dokumentacja jest rzeczywiście sfałszowana.

Nie ma też w związku z takim stanem w sprawie znaczenia, czy powód spełnił inne warunki do wypłaty odszkodowania, o których mowa m.in. w § 33 OWU AC strony pozwanej, na co powód powoływał się w pozwie.

W związku z powyższym powództwo ulegało oddaleniu, o czym orzeczono w pkt I wyroku.

Orzeczenie o kosztach procesu w pkt II wyroku Sąd oparł na podstawie art. 98 § 1 i 3 Kpc. Mając na uwadze, że powód przegrał sprawę w całości, Sąd włożył na niego jako stronę przegrywająca obowiązek zwrotu stronie pozwanej celowych, uzasadnionych kosztów procesu. Zasądzona od powoda na rzecz strony pozwanej w pkt II kwota 2.417 zł stanowi celowe w rozumieniu art. 98 § 1 i 3 Kpc koszty procesu poniesione przez stronę pozwaną, na którą składają się kwota 17 zł tytułem kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa pełnomocnika strony pozwanej oraz kwota 2.400 zł tytułem opłaty za czynności radcy prawego reprezentującego stronę pozwaną (par. 6 pkt 5 Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. (Dz. U. nr 163 z dnia 3 października 2002 r., poz. 1349 z późn. zm.), a jej minimalna wysokość znajduje uzasadnienie w § 2 ww. Rozporządzenia mając na uwadze, że nie można w ocenie Sądu przyjąć, by nakład pracy pełnomocnika strony pozwanej w niniejszej sprawie, a także charakter sprawy i wkład jego pracy w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia uzasadniał przyjęcie wyżej stawki niż minimalna.

Z uwagi na powyższe Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.