Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

21 maja 2013 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu I. Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSO Rafał Cieszyński

Protokolant Ewelina Kiałka

po rozpoznaniu na rozprawie 07 maja 2013 r. we W.

sprawy z powództwa (...) Ltd. Spółki z o.o. z siedzibą w L. (Wielka Brytania) Oddział w Polsce z siedzibą w W.

przeciwko A. K.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej A. K. na rzecz powoda (...) Ltd. Spółki z o.o. z siedzibą w L. (Wielka Brytania) Oddziału w Polsce z siedzibą w W. kwotę 192.229,63 zł ( sto dziewięćdziesiąt dwa dwieście dwadzieścia dziewięć złotych sześćdziesiąt trzy grosze) wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od kwoty:

- 164.501,92 zł od 29 stycznia 2012 r. do dnia zapłaty,

- 18.507,49 zł od 29 lutego 2012 r. do dnia zapłaty,

- 3.330,04 zł od 29 marca 2012 r. do dnia zapłaty,

- 5.890,18 zł od 03 lipca 2012 r. do dnia zapłaty;

II.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 13.229 zł tytułem kosztów procesu.

Sygn. akt I C 1476/12

UZASADNIENIE

Powód (...) Ltd. z siedzibą w L. (Wielka Brytania) Oddział w Polsce z siedzibą w W. w pozwie skierowanym przeciwko A. K. wniósł o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym i orzeczenie nim, że pozwana ma zapłacić na rzecz powoda kwotę 192.229,63 zł wraz z odsetkami i kosztami postępowania.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że pozwana złożyła w (...) S.A.wniosek o wydanie Kart Korporacyjnych (...)do wydatków służbowych. Wniosek ten został uwzględniony i pozwanej wydano kartę numer (...)do wydatków służbowych a także kartę do wydatków prywatnych. Pozwana składając wniosek o wydanie karty zaakceptowała warunki Umowy z Posiadaczem Karty oraz Tabeli Opłat i Prowizji Karty Korporacyjnej (...). Tym samym jej podpis złożony na wniosku równoznaczny był z zawarciem umowy z powodem na warunkach przedstawionych w regulaminie. W wyniku dokonywanych transakcji kwota należności głównej zadłużenia na karcie wyniosła na dzień 05 kwietnia 2012 r. kwotę 182.861,24 zł, zaś łączna kwota opłat karnych wynikających z opóźnień w dokonywaniu przez pozwaną płatności wyniosła 3.478,21 zł. Z uwagi na to, że pozwana do dnia dzisiejszego nie uregulowała należności z tytułu transakcji dokonywanych Kartą Korporacyjną (...), powód wskazywał, iż dochodzi w niniejszym procesie całej należności, na którą składa się niezapłacona należność główna z tytułu dokonanych transakcji kartą do użytku służbowego, odsetki, opłaty karne wynikające z opóźnień w dokonywaniu przez pozwaną płatności, jak również koszty windykacji, ustalone zgodnie z zawartą z pozwaną „Umową z Posiadaczem Karty”. Powód wyjaśnił, że koszty windykacji przeprowadzonej przez zewnętrzny podmiot (...) Spółkę z o.o.wyniosły 5.890,18 zł i obejmują opłatę administracyjną w stałej wysokości 300 zł oraz 3% prowizji. Ostateczne zadłużenie pozwanej względem powoda na karcie korporacyjnej wyniosło zatem 192.229,63 zł. Powód wskazywał, że pozwana uznała swój dług względem spółki, deklarując spłatę zadłużenia w ratach po 1.500 zł miesięcznie. Propozycja ta nie została jednak zaakceptowana przez powoda. Jednocześnie powód wyjaśnił, że 31 marca 2011 r. (...) S.A.z siedzibą w W.dokonał przelewu wierzytelności wynikających z zawartych umów o użytkowanie kart kredytowych, w tym również wierzytelności wobec pozwanej na rzecz(...) z siedzibą w L.(Wielka Brytania) Oddział w Polsce z siedzibą w W..

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z 20 lipca 2012 r. w sprawie o sygn. akt I Nc 44/12 Sąd Okręgowy we Wrocławiu uwzględnił żądanie pozwu, nakazując pozwanej A. K., alby w terminie dwóch tygodni od daty doręczenia nakazu zapłaciła na rzecz powoda kwotę 192.229,63 zł wraz z odsetkami i kosztami postępowania w łącznej kwocie 6.020 zł.

Od powyższego nakazu zapłaty pozwana w ustawowym terminie złożyła sprzeciw, w którym zaskarżyła nakaz zapłaty w całości, wnosząc o odrzucenie pozwu, ewentualnie o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

Pozwana w pierwszym rzędzie podniosła zarzut braku zdolności sądowej po stronie powoda, co w jej ocenie winno skutkować odrzuceniem pozwu.

Ustosunkowując się merytorycznie do zgłoszonego w pozwie żądania pozwana w pierwszej kolejności zarzuciła, że powołana w pozwie umowa cesji wierzytelności na powodową spółkę została zawarta przed powstaniem zadłużenia dochodzonego pozwem. W ocenie pozwanej nie ulega zatem wątpliwości, że powód nie posiada legitymacji procesowej czynnej, ponieważ nie wykazał w żaden sposób, że skutecznie nabył od cedenta wierzytelności w kwocie dochodzonej pozwem, przysługujące mu wobec pozwanej.

Pozwana wskazała również, że dochodzone w pozwie zadłużenie powstało w okresie i w związku ze świadczeniem przez nią pracy na rzecz (...) Spółki z o.o.z siedzibą we W.od 01 listopada 2010 roku do 28 lutego 2012 roku. Podczas pracy w powyższej spółce każdy z pracowników otrzymywał od pracodawcy kartę korporacyjną (...) na poczet wydatków służbowych. Posiadanie karty płatniczej było pragmatyką byłego pracodawcy pozwanej. Nie ulega zatem wątpliwości, że pozwana korzystała z karty na potrzeby i w związku z zatrudnieniem w (...) Spółce z o.o.z siedzibą we W.. Z uwagi na fakt korzystania przez pozwaną z karty płatniczej w związku ze stosunkiem pracowniczym, wedle pozwanej, adresatem roszczeń powoda winien być jej pracodawca, ponieważ karta płatnicza, na której powstało zadłużenie stanowi jego własność.

W dalszej kolejności pozwana podnosiła, że biorąc pod uwagę fakt, że dochodzone pozwem zadłużenie powstało w bezpośrednim związku z wykonywaniem przez nią obowiązków pracowniczych, a dane do kart płatniczych miał również jej były pracodawca, zdaniem pozwanej, uzasadnione jest rozpoznanie niniejszej sprawy przez właściwy Sąd pracy, jeśli do sprawy w charakterze powoda wstąpi również były pracodawca pozwanej to jest (...) Spółka z o.o.z siedzibą we W.. Pozwana zakwestionowała ponadto całkowicie swoją odpowiedzialność za wszystkie transakcje dokonane kartą płatniczą przy użyciu systemu rozliczeń elektronicznych pod nazwą (...). Pozwana wskazywała, że biorąc pod uwagę częstotliwość i powtarzalność transakcji (wiele transakcji dokonano tego samego dnia na kwoty o tej samej wartości) zachodzi uzasadniona obawa, że dostęp do danych karty płatniczej, z której korzystała pozwana, uzyskała osoba trzecia, zwłaszcza, że do wykonania tych transakcji nie był potrzebny ani PIN karty, ani podpis użytkownika, tylko same dane karty. W świetle powyższego, w ocenie pozwanej, powód nie wykazał wyłącznej odpowiedzialności pozwanej jako pracownika za dochodzone zadłużenie i tym samym nie wykazał podstaw roszczenia. Pozwana zakwestionowała również w całości kwotę stanowiącą wartość „kosztów windykacji” w wysokości 5.890,18 zł. Zaprzeczyła ponadto, jakoby miała uznać dochodzone pozwem zadłużenie wobec powodowej spółki.

W odpowiedzi na sprzeciw, powód podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie. Powód podkreślał, że pomimo faktu, iż sporna karta płatnicza została wydana w związku ze świadczeniem przez pozwaną pracy w (...) Spółce z o.o.z siedzibą we W., to w przypadku wydatków nie będących wydatkami służbowymi, wyłączną odpowiedzialność ponosi posiadacz karty. Powód przyznał okoliczność, że z karty (...) faktycznie były wypłacane pieniądze za pośrednictwem systemu (...). Pozwana jednak przekazywała w ten sposób pieniądze na własne konto bankowe albo dokonywała płatności on-line, a co najbardziej prawdopodobne , o czym pracownicy powoda dowiedzieli się od pozwanej, zasilała w ten sposób swoje konto (konta) w serwisach stanowiących platformy hazardowe on-line.

Postanowieniem z 12 października 2012 roku Sąd Okręgowy we Wrocławiu oddalił wniosek pozwanej o odrzucenie pozwu, uznając, iż powodem w sprawie jest przedsiębiorca zagraniczny posiadający zdolność sądową.

Zażalenie pozwanej na powyższe postanowienie, zostało oddalone postanowieniem Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 11 stycznia 2013 r., w sprawie I ACz 2/13.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny, istotny dla rozstrzygnięcia sprawy:

Pozwana A. K. w okresie od 01 listopada 2010 roku do 28 lutego 2012 roku była zatrudniona na podstawie umowy o pracę w (...) Spółce z o.o. z siedzibą we W..

(dowód: świadectwo pracy z 08 marca 2012 r. k. 62-63)

Pracodawca pozwanej miał zawartą z (...) S.A. z siedzibą w W., ramową umowę o wydanie kart korporacyjnych dla swoich pracowników. Na podstawie tejże umowy, pracownicy spółki mogli składać do (...) S.A. z siedzibą w W. wnioski o wydanie kart korporacyjnych przeznaczonych do ponoszenia zatwierdzonych przez pracodawcę wydatków firmowych oraz kart personalnych, przeznaczonych do wydatków prywatnych. Dokonane przez pracownika za pomocą karty transakcje podlegały weryfikacji przez pracodawcę pod kątem przeznaczenia poszczególnych wydatków na cele związane z zatrudnieniem. W przypadku zaakceptowania płatności dokonanych kartą, pracodawca zobowiązany był do przekazania środków pieniężnych na spłatę zadłużenia na karcie pracownikowi będącemu posiadaczem karty, który następnie przelewał te środki na rachunek wydawcy karty to jest (...) S.A. z siedzibą w W..

(dowód: zeznania świadka M. C. elektroniczny protokół rozprawy z 07 maja 2013 r., min. 00:11’53 do 00:15’19, 00:21’25 do 00:32’05)

Wnioskiem z 03 listopada 2010 roku pozwana jako pracownik (...) Spółki z o.o.z siedzibą we W., zwróciła się do (...) S.A.z siedzibą w W.o wydanie karty korporacyjnej. Składając powyższy wniosek, pozwana potwierdziła fakt otrzymania i akceptacji warunków Umowy z Posiadaczem Karty oraz Tabeli Opłat i Prowizji Karty Korporacyjnej (...).

Po pozytywnym zweryfikowaniu wniosku pozwanej, wydano jej dwie Karty Korporacyjne – jedną do wydatków służbowych, na której nie określono żadnego limitu oraz drugą do celów prywatnych, z limitem do 3.000 zł.

(dowód: wniosek o wydanie karty Korporacyjnej k. 14,

zeznania świadka M. C. elektroniczny protokół rozprawy z 07 maja 2013 r., min. 00:11’53 do 00:15’19)

Stosownie do brzmienia punktu 4 lit. c Umowy z Posiadaczem Karty Korporacyjnej, karta wystawiana była wyłącznie dla Posiadacza Karty w celu nabywania towarów i usług przeznaczonych dla Firmy, zgodnie z zasadami obowiązującymi w firmie. Zgodnie natomiast z zapisami punktu 9 tejże Umowy, z tytułu opóźnionej płatności naliczane były opłaty w następujących okolicznościach:

(i)  w przypadku braku terminowej spłaty obciążeń zaległa kwota obciążana była odsetkami, naliczanymi w trybie miesięcznym od daty wyciągu;

(ii)  w przypadku braku spłaty obciążeń po dniu, w którym powinny one nastąpić oraz/lub po 60 dniu od daty wyciągu, w każdej z tych dat obciążano Posiadacza Karty zryczałtowaną opłatą za obsługę zadłużenia, stanowiącą zwrot ponoszonych przez (...) kosztów windykacji wierzytelności.

Spółka (...) S.A.była uprawniona do obciążenia rachunku posiadacza karty wszelkimi stosownymi kosztami poniesionymi przez nią z tytułu windykacji zaległych płatności. Koszty te (nazywane „opłatą za windykację zewnętrzną”) miały być doliczane do niespłaconej kwoty i obejmowały koszty korzystania z osób trzecich, takich jak kancelarie prawne, a także wszelkie koszty poniesione przez te osoby w trakcie windykacji długu na rzecz (...) (punkt 9 lit. e Umowy). Punkt 12 Umowy z Posiadaczem Karty przewidywał solidarną odpowiedzialność posiadacza karty i jego pracodawcy za obciążenia dokonane za pomocą karty, stanowiące wydatki służbowe. We wszystkich innych przypadkach odpowiedzialność indywidualną ponosił posiadacz karty.

(dowód: umowa z Posiadaczem Karty Korporacyjnej k. 15-18)

Zgodnie z Tabelą Opłat i Prowizji Karty Korporacyjnej (...), w przypadku powstania zadłużenia na karcie, naliczane były odsetki umowne maksymalne oraz opłata ryczałtowa za obsługę zadłużenia w kwocie 40 zł. Opłaty dodatkowe doliczane były przez spółkę dwukrotnie, 31 oraz 61 dnia od daty wystawienia wyciągu, w przypadku braku spłaty ujawnionego na nim zadłużenia.

(dowód: Tabela Opłat i Prowizji Karty Korporacyjnej (...) k. 19

zeznania świadka M. C. elektroniczny protokół rozprawy z 07 maja 2013 r., min. 00:10’15 do 00:11’53)

Na podstawie umowy ramowej z 06 grudnia 2006 roku, Spółka (...) S.A. z siedzibą w W. zleciła podmiotowi zewnętrznemu (...) Spółce z o.o. z siedzibą w W. kompleksową obsługę wymagalnych i bezspornych należności pieniężnych przysługujących zleceniodawcy z tytułu zadłużenia na kartach korporacyjnych, w zakresie windykacji pozasądowej oraz sądowej. W § 5 umowy ustalono, że z tytułu windykacji pozasądowej firma windykacyjna nalicza opłatę w wysokości 3% od należności w kwocie powyżej 50.001 zł. Zgodnie z taryfą opłat windykacji sądowej dla (...) S.A. z siedzibą w W., w przypadku dochodzenia należności na drodze sądowej, pobierana była przez firmę windykacyjną opłata stała w kwocie 300 zł oraz prowizja 3% od kwot otrzymanych przez wierzyciela w wyniku działań sądowo-egzekucyjnych.

(dowód: umowa ramowa kompleksowej windykacji należności z 06 grudnia 2006 r. k. 37-40,

taryfa opłat windykacji sądowej k. 41,

aneks numer (...) do umowy windykacji należności krajowych z 06 grudnia 2006 r. k. 44-45)

31 marca 2011 roku, pomiędzy (...) S.A.z siedzibą w W.a (...) Spółką z o.o.Oddział w Polsce z siedzibą w W.została zawarta umowa przelewu wierzytelności wynikających z umów o Kartę Korporacyjną (...), które zostały zawarte przed 01 kwietnia 2011 roku przez (...) S.A.z jej klientami. W piśmie z 04 kwietnia 2011 roku spółka (...) S.A.z siedzibą w W.poinformowała swoich klientów o fakcie przeniesienia części działalności spółki jako wydawcy Karty Korporacyjnej (...), w tym wszelkich powiązanych z nią umów na rzecz (...) Spółki z o.o.Oddział w Polsce z siedzibą w W., który jest (...) oddziałem (...)z siedzibą w L.(Wielka Brytania). W piśmie tym wskazano, że przeniesienie działalności oznacza przeniesienie na powoda wszelkich praw i obowiązków (...) S.A.wynikających z zawartych z klientami umów o Kartę Korporacyjną (...) ze skutkiem od 01 kwietnia 2011 r. Warunki poszczególnych umów nie ulegały jednak zmianie.

(dowód: pismo (...) S.A. z siedzibą w W. z 04 kwietnia 2011 r. k. 46,

oświadczenie (...) S.A. z siedzibą w W. z 21 listopada 2011 r. k. 47)

W okresie od 29 grudnia 2011 roku do 29 stycznia 2012 roku na karcie korporacyjnej, której posiadaczem była pozwana, powstało zadłużenie na kwotę 181.001,92 zł, z czego kwota 5.721,46 zł była zadłużona ponad 30 dni. Większość transakcji na karcie korporacyjnej użytkowanej przez pozwaną, wykonywanych było przy użyciu systemu rozliczeń elektronicznych (...)(wydatki na łączną kwotę 165.952,29 zł). Niejednokrotnie operacje takie wykonywane były kilka razy w ciągu dnia i opiewały na takie same kwoty.

Pracodawca pozwanej nie uwzględnił wydatków dokonywanych przez pozwaną na karcie korporacyjnej, uznając, że nie mają one charakteru wydatków służbowych.

(dowód: Karta Korporacyjna – zestawienie transakcji wyciąg z 28 stycznia 2012 r. k. 30-36,

zeznania świadka M. C. elektroniczny protokół rozprawy z 07 maja 2013 r., min. 00:03’20 do 00:14’49, )

30 stycznia 2012 roku pracownik (...) Spółki z o.o. Oddział w Polsce z siedzibą w W. wysłał do pozwanej A. K. e-mail, w którym poinformował pozwaną o zablokowaniu karty korporacyjnej oraz personalnej ze względu na bardzo wysokie saldo na karcie służącej wyłącznie do wydatków służbowych. W odpowiedzi na powyższą wiadomość, pozwana wyjaśniła, że część środków z tytułu zadłużenia została przelana na konto spółki 27 stycznia 2012 roku, natomiast pozostałą część ureguluje w najbliższym czasie.

W e-mailu skierowanym do powoda 20 lutego 2012 roku, pozwana zadeklarowała spłatę zadłużenia na karcie korporacyjnej w kwotach po 5.000 zł miesięcznie. Po trzech dniach pozwana ponownie wysłała e-mail do powodowej spółki, w którym zwróciła się o zweryfikowanie ustalonej wcześniej kwoty miesięcznej spłaty zadłużenia i obniżenie jej do kwoty 1.500 zł miesięcznie. W rozmowach telefonicznych z pracownikiem powodowej spółki pozwana przyznała, iż dokonywała transakcji za pośrednictwem (...). Wyjaśniła także, że ma problemy finansowe, związane z uzależnieniem od hazardu.

Tytułem spłaty zadłużenia na karcie korporacyjnej, pozwana uiściła pierwszą ratę w kwocie 5.000 zł, a następnie ratę w wysokości 1.500 zł. Wpłaty te zostały zaksięgowane na poczet zadłużenia na karcie personalnej (do celów prywatnych), w pozostałym zakresie natomiast zaliczono je na spłatę zadłużenia na karcie korporacyjnej do wydatków służbowych.

(dowód: korespondencja e-mailowa k. 21-24

zeznania świadka M. C. elektroniczny protokół rozprawy z 07 maja 2013 r., min. 00:14’49 do 00:21’19)

W piśmie z 05 marca 2012 roku powód poinformował pozwaną, iż nie doszło do zaakceptowała złożonej przez nią propozycji spłaty zadłużenia w kwotach po 1.500 zł miesięcznie. Jednocześnie wezwano pozwaną do dokonana wpłaty w łącznej kwocie 186.339,45 zł w terminie do 13 marca 2012 roku.

(dowód: pismo powoda z 05 marca 2012 r. k. 20)

Na 05 kwietnia 2012 r. kwota zadłużenia pozwanej z tytułu karty korporacyjnej wyniosła 182.861,24 zł. Z uwagi na opóźnienia w dokonywaniu płatności powód naliczył dodatkowe opłaty na łączną kwotę 3.478,21 zł, obejmujące odsetki maksymalne, opłatę stałą w kwocie 40 zł naliczoną dwukrotnie 31 i 61 dnia od daty wystawienia wyciągu oraz koszty windykacji zewnętrznej.

(dowód: oświadczenie k. 13,

karta korporacyjna – zestawienia transakcji k. 26-30)

W tak ustalonym stanie faktycznym, Sąd zważył, co następuje:

Powództwo w całości zasługiwało na uwzględnienie.

Stan faktyczny sprawy Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów przedłożonych przez powoda oraz zeznań świadka M. C., których wiarygodność w świetle pozostałego materiału dowodowego zebranego w sprawie, nie budziła żadnych wątpliwości.

W niniejszej sprawie powód domagał się zasądzenia od pozwanej na jego rzecz kwoty 192.229,63 zł wraz z odsetkami i kosztami procesu. Dochodzona pozwem kwota stanowiła zadłużenie pozwanej z tytułu dokonanych przez nią transakcji na karcie korporacyjnej (...), przeznaczonej do użytku służbowego, powiększone o opłaty wynikające z opóźnień w dokonywaniu płatności, w tym tak zwane koszty windykacji zewnętrznej.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty, wydanego przez tutejszy Sąd w postępowaniu upominawczym 20 lipca 2012 roku, pod sygnaturą akt I Nc 445/12, pozwana zgłosiła cztery zasadnicze zarzuty, które prowadzić miały w pierwszej kolejności do odrzucenia pozwu, w dalszej zaś miały skutkować jego oddaleniem.

Na wstępie pozwana podniosła zarzut braku zdolności sądowej powoda, wskazując, że powód nie jest osobą fizyczną ani prawną, lecz funkcjonuje jako oddział przedsiębiorcy zagranicznego w Polsce, zaś tego rodzaju jednostkom żaden przepis nie przyznaje zdolności sądowej (poza wyjątkami przewidzianymi w przepisach szczególnych, które nie mają zastosowania do powoda).

Odnośnie powyższego zarzutu Sąd Okręgowy we Wrocławiu wypowiedział się w postanowieniu z 12 października 2012 roku, którym to oddalił wniosek pozwanej o odrzucenie pozwu. Sąd uznał bowiem, że wbrew twierdzeniom pozwanej, powodem w sprawie nie jest oddział przedsiębiorcy zagranicznego, lecz sam przedsiębiorca zagraniczny – (...) Ltd. z siedzibą w L. (Wielka Brytania), działający poprzez swój Oddział w Polsce. Stanowisko to zostało również zaaprobowane przez Sąd Apelacyjny we Wrocławiu, który postanowieniem z 11 stycznia 2013 roku, wydanym pod sygnaturą akt I ACz 2/13, oddalił zażalenie pozwanej na postanowienie w przedmiocie odmowy odrzucenia pozwu. Pierwszy zarzut pozwanej, zmierzający do odrzucenia pozwu, okazał się zatem bezzasadny.

W dalszej części sprzeciwu pozwana podniosła zarzut braku legitymacji procesowej powoda, wskazując, iż wierzytelność dochodzona pozwem powstała już po dacie dokonania przelewu wierzytelności przez (...) S.A. z siedzibą w W. na powoda. W ocenie pozwanej, powód nie mógł zatem skutecznie nabyć wierzytelności względem pozwanej, skoro podmiot dokonujący cesji, w dacie zawarcia umowy jeszcze jej nie posiadał.

W ocenie Sądu z powyższym stanowiskiem nie można się zgodzić. W niniejszym procesie powód przedkładając stosowne dokumenty, w sposób nie budzący wątpliwości wykazał, że 31 marca 2011 roku, pomiędzy (...) S.A.z siedzibą w W.a (...)z siedzibą w L.(Wielka Brytania) Oddział w Polsce z siedzibą w W.została zawarta umowa przelewu wierzytelności wynikających z umów o Kartę Korporacyjną (...), które zostały zawarte przed 01 kwietnia 2011 roku przez (...) S.A.z siedzibą w W.z jej klientami. W świetle treści powołanej umowy przelewu, doszło zatem do sukcesji uniwersalnej – powodowa spółka wstąpiła we wszelkie prawa i obowiązki zbywcy, jakie posiadał w stosunku do tych posiadaczy kart korporacyjnych, z którymi umowy zostały zawarte przed 01 kwietnia 2011 roku, a więc dotyczyło to również pozwanej A. K.. Okoliczność, że zadłużenie na karcie korporacyjnej, które dochodzone jest w niniejszym postępowaniu, powstało już po dacie dokonania przelewu, nie ma znaczenia dla sprawy, albowiem powód skutecznie wstąpił do umowy w miejsce poprzedniego wydawcy karty, stąd przysługują mu również te wierzytelności wobec klientów, które powstały w późniejszym okresie.

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego nie było również podstaw do uwzględnienia kolejnego z zarzutów pozwanej, to jest braku po jej stronie legitymacji procesowej biernej. W tym kontekście pozwana zwracała uwagę na fakt, iż sporna karta korporacyjna została jej wydana w związku z zatrudnieniem w (...) Spółce z o.o. z siedzibą we W. i przeznaczona była do wydatków służbowych. W ocenie pozwanej, adresatem roszczeń zgłoszonych w pozwie, winien być zatem były pracodawca pozwanej, który ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą za szkody wyrządzone przez pracownika.

Ustosunkowując się do powołanego zarzutu, w pierwszej kolejności należy wskazać, iż na gruncie przepisów kodeksu pracy obowiązuje zasada wyrażona w art. 120 k.p., zgodnie z którą w razie wyrządzenia przez pracownika przy wykonywaniu przez niego obowiązków pracowniczych szkody osobie trzeciej, zobowiązany do jej naprawienia jest wyłącznie pracodawca. Jednakowoż podkreślić wypada, że ustawodawca zawęził odpowiedzialność pracodawcy wyłącznie za szkody wyrządzone przez pracownika, które pozostają w ścisłym związku z wykonywanymi przezeń obowiązkami pracowniczymi.

W wyroku z 19 lutego 1976 roku, w sprawie III PR 21/76 ( (...)), Sąd Najwyższy wyjaśnił, że pracownik wyrządza szkodę przy wykonywaniu swych obowiązków pracowniczych wówczas, gdy szkoda ta pozostaje w normalnym wewnętrzno-organizacyjnym funkcjonalnym związku przyczynowym z powierzonymi mu czynnościami, które podjął na podstawie stosunku pracy w ramach wykonywania zadań związanych z przedmiotem działalności tego zakładu. Z tych przyczyn w świetle art. 120 § 1 kodeksu pracy zakład pracy nie ponosi odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną na terenie tego zakładu przez osobę pozostającą z nim w stosunku pracy, jeżeli sprawca szkody wyrządził ją innej osobie w czasie przeznaczonym na wykonywanie przez niego pracy, przez czynności wykraczające poza zakres jego obowiązków pracowniczych i poza zakres działalności zakładu pracy. Sprawca takiej szkody, wyrządzając ją jedynie przy sposobności zatrudnienia w zakładzie pracy, nie występuje w charakterze pracownika, nie działa bowiem w zamiarze osiągnięcia celów objętych działalnością zakładu pracy.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy, zdaniem Sądu nie sposób przyjąć, by realizowane przez pozwaną transakcje na karcie korporacyjnej miały związek z wykonywanymi przez nią obowiązkami pracowniczymi oraz, by w jakimkolwiek stopniu związane były z działalnością zakładu pracy. Dokonywane przez pozwaną wypłaty gotówkowe z karty oraz transakcje (...), służyły zaspokojeniu prywatnych potrzeb i wydatków pozwanej, co jednoznacznie przesądza o nieuprawnionym, to jest niezgodnym z umową, wykorzystaniu przez pozwaną karty korporacyjnej (...). Karta ta bowiem, jak wynika wprost z punktu 4 lit. c Umowy z Posiadaczem Karty, została wystawiona wyłącznie w celu nabywania towarów i usług przeznaczonych dla Firmy (pracodawcy), zgodnie z zasadami obowiązującymi w firmie. Jakkolwiek zatem słuszne są twierdzenia pozwanej, że w przypadku, gdyby nie była zatrudniona w (...) Spółce z o.o.z siedzibą we W., sporna karta w ogóle nie zostałaby jej wydana, to jednak stwierdzić należy, że powyższa okoliczność w żadnej mierze nie przesądza o wyłączeniu odpowiedzialności pozwanej za spowodowane przez nią zadłużenie na karcie, albowiem powstało ono jedynie „przy okazji” wykonywania obowiązków pracowniczych przez pozwaną.

Zauważyć zresztą należy, że stosownie do punktu 12 Umowy z Posiadaczem Karty, posiadacz karty i jego pracodawca ponoszą solidarność za obciążenia dokonane za pomocą karty, stanowiące wydatki służbowe, natomiast we wszystkich innych przypadkach odpowiedzialność indywidualną ponosi posiadacz karty. Z przesłuchania świadka M. C. jednoznacznie wynika, że pracodawca pozwanej nie uwzględnił dokonanych przez A. K. wydatków na karcie korporacyjnej, uznając, że nie mają one charakteru wydatków służbowych. Zgodnie z cytowaną wyżej treścią umowy, wyłączną odpowiedzialność za spłatę spornego zadłużenia ponosi więc pozwana.

Reasumując poczynione dotychczas rozważania, należy stwierdzić, iż podniesiony przez pozwaną zarzut braku zdolności procesowej biernej nie mógł się ostać, albowiem dokonane przez pozwaną transakcje, nie pozostawały w związku z jej obowiązkami pracowniczymi.

Na marginesie tylko warto zaznaczyć, że w sytuacji wyrządzenia szkody przez pracownika z winy umyślnej, przepis art. 120 § 1 k.p. nie znajduje zastosowania, albowiem pracownik odpowiada wówczas za naprawienie szkody na zasadach ogólnych, niezależnie od odpowiedzialności pracodawcy. W przypadku natomiast, gdy pracodawca naprawi osobie trzeciej szkodę wyrządzoną umyślnie przez swego pracownika przy wykonywaniu przez niego obowiązków pracowniczych, będzie on miał z mocy art. 441 § 3 k.c. w związku z art. 300 k.p. nieograniczone zwrotne roszczenie do sprawcy ( vide wyrok Sądu Najwyższego z 02 lutego 2011 roku, sygn. akt II PK 189/10, SIP LEX nr 818144). Nawet zatem gdyby przyjąć, jak sugerowała pozwana, że adresatem roszczeń winien być pracodawca (co w ocenie Sądu jest twierdzeniem nieuprawnionym), to i tak z uwagi na umyślne wyrządzenie szkody przez pracownika, pracodawca i tak miałby roszczenie zwrotne do pozwanej w ramach regresu.

Ostatnim zarzutem sformułowanym w sprzeciwie, był zarzut niewykazania przez powoda podstaw roszczenia dochodzonego pozwem. Uzasadniając powyższy zarzut pozwana zakwestionowała transakcje na karcie, dokonywane przy użyciu systemu rozliczeń elektronicznych – (...), wskazując, że zachodzi uzasadniona obawa, iż dostęp do karty uzyskała osoba trzecia, zwłaszcza, że do tych transakcji nie był potrzebny numer PIN posiadacza karty, lecz wystarczyły same dane dotyczące karty, do których dostęp miał również pracodawca pozwanej. W dalszej kolejności pozwana zakwestionowała zasadność obciążenia jej kosztami windykacyjnymi na kwotę 5.890,18 zł, wskazując, iż doliczenie ich jest nieuzasadnione wobec faktu, iż sporna karta korporacyjna została wydana na polecenie pracodawcy i w związku ze stosunkiem pracy pozwanej. Koszty windykacji winny być zatem przerzucone na pracodawcę, który w ocenie pozwanej, posiada wyłączną legitymację bierną w niniejszej sprawie.

W ocenie Sądu powołana wyżej argumentacja pozwanej, zmierzająca do zakwestionowana faktu osobistego dokonywania przez nią operacji na karcie, nie może zostać uznana za zasadną, wobec braku jakichkolwiek dowodów na poparcie tego stanowiska. Zauważyć trzeba, że przedstawione przez powoda wyciągi zawierające zestawienie transakcji na karcie korporacyjnej dokumentują fakt poczynienia wydatków na kwotę ponad 180.000 zł. Wspomniane wydruki potwierdzają okoliczność, że na karcie dokonywane były transakcje za pomocą (...)lub dokonywano wypłat gotówkowych z bankomatu. Analiza transakcji (...)pozwala stwierdzić, iż dokonywano ich czasami kilkakrotnie w ciągu tego samego dnia, na takie same kwoty. Z przesłuchania świadka M. C.(pracownika powoda) oraz przedłożonych przez powoda wydruków korespondencji e-mailowej prowadzonej z pozwaną, zdaniem Sądu jednoznacznie wynika, że pozwana dotychczas nie kwestionowała wysokości spornego zadłużenia, powołując się na rzekome wykorzystanie karty korporacyjnej w sposób nieuprawniony przez osoby trzecie. Treść wysyłanych przez pozwaną e-maili do powoda prowadzi raczej do zgoła odmiennego wniosku, że pozwana przyznała fakt ciążącego na niej zobowiązania z tytułu obciążenia na karcie, jak również potwierdziła prywatny charakter dokonywanych przez nią wydatków. Świadek M. C.zeznała na rozprawie, że pozwana w rozmowie telefonicznej potwierdziła fakt dokonywania transakcji na pomocą (...), jak również poinformowała świadka, że „ma problemy z hazardem”. Dysponując powyższymi dowodami, wedle Sądu brak jest podstaw do przyjęcia, by doszło do nieuprawnionego wykorzystania karty przez osobę trzecią, wbrew woli pozwanej. Okoliczności tej bowiem pozwana w żaden sposób nie wykazała.

Niezależnie od powyższego warto zaznaczyć, że zgodnie z treścią art. 46 ustawy z 14 sierpnia 2011 roku o usługach płatniczych (Dz. U. z 2011 roku, Nr 199, poz. 1175 ze zmianami), jak i art. 28 poprzednio obowiązującej ustawy z 12 września 2002 r. o elektronicznych instrumentach płatniczych (Dz. U. z 2002 roku, Nr 169, poz. 1385 ze zmianami), posiadacza karty obciążają operacje dokonane przez osoby, którym udostępnił kartę płatniczą lub ujawnił kod identyfikacyjny. Przepis art. 46 ust. 3 aktualnej ustawy o usługach płatniczych wyraźnie stanowi, że płatnik odpowiada za nieautoryzowane transakcje płatnicze w pełnej wysokości, jeżeli doprowadził do nich umyślnie albo w wyniku umyślnego lub będącego skutkiem rażącego niedbalstwa naruszenia co najmniej jednego z obowiązków, o których mowa w art. 42. Przepisy obu ustaw przewidują jednak możliwość wyłączenia odpowiedzialności płatnika w sytuacji, gdy we wskazanym w tych przepisach trybie, dokonał on zgłoszenia faktu nieuprawnionego korzystania z jego karty przez osoby trzecie.

Procedura dokonywania zgłoszenia bezprawnego wykorzystywania karty lub dokonywania nieautoryzowanych transakcji została nadto uregulowana w samej umowie z posiadaczem karty (pkt 21 umowy), którą pozwana zawarła z (...) S.A.z siedzibą w W.. Mając na względzie fakt, że pozwana nie dokonała żadnych czynności mających na celu zawiadomienie o możliwym bezprawnym wykorzystaniu jej karty do transakcji (...), wedle Sądu, podnoszony przez nią zarzut zmierzający do wyłączenia jej odpowiedzialności za część operacji dokonywanych kartą, szczegółowo wymienionych w treści sprzeciwu, należało uznać za nieuzasadniony.

Nieskuteczny okazał się nadto ostatni z zarzutów pozwanej, dotyczący wysokości kosztów windykacyjnych wyliczonych przez powoda na kwotę 5.890,18 zł.

W ocenie Sądu, wbrew stanowisku pozwanej, powód należycie wykazał wysokość dochodzonego w pozwie roszczenia (w tym spornych kosztów windykacyjnych), przedkładając na tę okoliczność dokumenty w postaci: umowy z posiadaczem karty, tabeli opłat i prowizji (...)a także umowy zawartej z zewnętrzną firmą windykacyjną wraz tabelą stosowanych przez ten podmiot opłat.

Podkreślić wypada, że stosownie do brzmienia punktu 9 umowy z posiadaczem karty (której warunki pozwana zaakceptowała składając podpis pod wnioskiem o wydanie karty), z tytułu opóźnionej płatności naliczane były opłaty dodatkowe w postaci odsetek maksymalnych (naliczane w trybie miesięcznym od daty wyciągu) oraz zryczałtowana opłata za obsługę zadłużenia, stanowiącą zwrot ponoszonych przez (...)kosztów windykacji wierzytelności. W umowie wprost zastrzeżono, że spółka (...) S.A.jest uprawniona do obciążenia rachunku posiadacza karty wszelkimi stosownymi kosztami poniesionymi przez nią z tytułu windykacji zaległych płatności. Koszty te (nazywane „opłatą za windykację zewnętrzną”) miały być doliczane do niespłaconej kwoty i obejmowały koszty korzystania z osób trzecich, takich jak kancelarie prawne, a także wszelkie koszty poniesione przez te osoby w trakcie windykacji długu na rzecz (...) (punkt 9 lit. e Umowy). Wysokość poniesionych przez powoda kosztów windykacyjnych została obliczona stosownie do stawek określonych w Tabeli opłat i prowizji oraz taryfy stosowanej przez firmę windykacyjną zewnętrzną. Sposób naliczania tych kosztów został nadto szczegółowo wyjaśniony przez świadka M. C..

W świetle całokształtu poczynionych rozważań, Sąd w całości uwzględnił powództwo, zasądzając od pozwanej A. K. na rzecz powoda (...) Ltd. z siedzibą w L. (Wielka Brytania) Oddziału w Polsce z siedzibą w W. kwotę 192.229,63 zł wraz z odsetkami liczonymi od kwoty:

- 164.501,92 zł od dnia 29 stycznia 2012 r. do dnia zapłaty;

- 18.507,49 zł od dnia 29 lutego 2012 r. do dnia zapłaty;

- 3.330,04 zł od dnia 29 marca 2012 r. do dnia zapłaty;

- 5.890,18 zł od dnia 03 lipca 2012 r. do dnia zapłaty.

Roszczenie o zasądzenie odsetek znajdowało oparcie w treści art. 481 k.c. który stanowi, że jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł szkody.

Orzeczenie o kosztach procesu znajdowało podstawę w art. 98 k.c. Na zasądzone na rzecz powoda od pozwanej koszty składała się opłata sądowa od pozwu w kwocie 9.612 zł, koszty zastępstwa procesowego w kwocie 3.600 zł, obliczone zgodnie z § 6 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2002 roku, nr 163, poz. 1348) oraz 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w sentencji wyroku.

zarządzenie:

1.  odnotować;

2.  odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanej;

3.  kalendarz 14 dni.

29 lipca 2013 r.