Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 września 2015r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział I Cywilny

w składzie następującym :

Przewodniczący SSO Anna Stańczyk

Protokolant Małgorzata Wąchała

po rozpoznaniu w dniu 9 września 2015r. we Wrocławiu

sprawy z powództwa J. K., K. K. (1)

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego, (...) S.A. w W., na rzecz powódki J. K. kwotę 98.000 zł. (dziewięćdziesiąt osiem tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 03.06.2014r.do dnia zapłaty;

II.  zasądza od pozwanego, (...) S.A. w W., na rzecz powódka K. K. (1) kwotę 120.000 zł. (sto dwadzieścia tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 18.06.2014r.;

III.  oddala dalej idące powództwo;

IV.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powódki J. K. kwotę 6.967,06 zł. tytułem zwrotu kosztów procesu;

V.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powódki K. K. (1) kwotę 8.307,86 zł. tytułem zwrotu kosztów procesu;

VI.  nakazuje stronie pozwanej, (...) S.A. w W., aby uiścił na rzecz Skarbu Państwa (kasa Sądu Okręgowego we Wrocławiu) kwotę 403,34 zł. tytułem brakującego wynagrodzenia biegłego.

I C 1349/14

UZASADNIENIE

J. K. i K. K. (1) wniosły pozew przeciwko (...) S.A. z siedziba w W. , w którym domagały się zapłaty na rzecz J. K. kwoty 60.000 zł. zadośćuczynienia, kwoty 55.000 zł. dopłaty do odszkodowania z tytułu znacznego pogorszenia jej sytuacji życiowej z ustawowymi odsetkami od dnia 31.12.2013r. oraz kwoty 13.000 zł. z ustawowymi odsetkami od dnia 3 czerwca 2014r. tytułem zwrotu kosztów wystawionego nagrobka. Na rzecz K. K. (1) domagały się kwoty 60.000 zł. zadośćuczynienia oraz kwoty 90.000 zł. dopłaty do odszkodowania z tytułu znacznego pogorszenia sytuacji życiowej z ustawowymi odsetkami od dnia 31 grudnia 2013r. Wniosły też o zasądzenie na ich rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego i kosztów pełnomocnictwa w łącznej kwocie 10.834 zł.

Na uzasadnienia swoich żądań powódki podały, iż w dniu (...). w wypadku komunikacyjnym zginął W. K., mąż J. K.i ojciec K. K. (1). Sprawcą wypadku była kierująca samochodem marki G., która wykonała niedozwolony manewr w taki sposób i w takim miejscu, że potrąciła jadącego na rowerze W. K.. Śmierć ta przewróciła życie powódek „do góry nogami”. Tworzyły one wraz z W. K.trzyosobowe gospodarstwo domowe. J. K.i W. K.byli zgodnym małżeństwem od 40 lat, wychowali trójkę dzieci i doczekali wnucząt. Powódka J. K.jest osobą niepełnosprawną. W codziennym funkcjonowaniu korzysta z pomocy osób trzecich. Śmierć małżonka doprowadziła do załamania nerwowego J. K., która skorzystała z pomocy lekarza psychiatry, za namową starszej córki. Stan psychiczny J. K.był bezpośrednią przyczyną pogorszenia jej stanu zdrowia – objawów związanych z chorobami na które cierpi od lat, tj. zaawansowane schorzenia stawów i kręgosłupa, cukrzyca. Zdiagnozowano u niej nerwicę depresyjną, a zatem doznała ona istotnego rozstroju zdrowia psychicznego. J. K.otrzymuje rentę netto 1.000 zł Budżet domowy był zawsze w rekach zmarłego, tworzony w zdecydowanej części przez zmarłego w wysokości około 2.700 zł. Składały się na to emerytura. Prace wykonane na zlecenie oraz zarobki nieformalne. Zmarły był bardzo obrotnym człowiekiem. J. K.miała w nim nie tylko wsparcie finansowe ale też pomoc w codziennym funkcjonowaniu. Zmarły był dla J. K.opiekunem, kierowcą, organizatorem codziennych zajęć, towarzyszem w wyjazdach także do sanatorium.

K. K. (1)jest uczennicą renomowanego Liceum im. (...)we W.. Jako jedyne pozostałe w domu dziecko była otoczona przez zmarłego jego troskliwym zainteresowaniem. Ojciec motywował ja i wspierał w ambitnych planach wyjazdu na studia za granicę. W chwili śmierci ojca K. K. (1)kończyła pierwszą klasę liceum. Na skutek śmierci W. K.przeżyła wstrząs i zamknęła się w sobie. Skutkowało to dwiema gorszymi ocenami na świadectwie. W kolejnym roku nauki uzyskała też nieco niższe oceny. Powódka posiada ponadprzeciętne zdolności, wyróżnia się w bardzo dobrej szkole. Obecnie musi weryfikować swoje plany na przyszłość. Swoje żądania powódki opierają na przepisie art. 446 par. 3 i 4 kc.

W odpowiedzi na pozew (k- 60) pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu według norm przypisanych. Strona pozwana zarzuciła, iż wypłaciła już powódkom kwoty tytułem zadośćuczynienia i odszkodowania w związku z pogorszeniem sytuacji życiowej i dalszego żądania są nieuzasadnione. Odszkodowanie ma być bowiem „stosowne” i takie zostało wypłacone, zaś zadośćuczynienie ma złagodzić cierpienia ale nie może być źródłem wzbogacenia.

Sąd ustalił, iż

W. K.zmarł dnia (...). na skutek obrażeń doznanych w wypadku komunikacyjnym z dnia (...). Sprawcą tego wypadku była S. H., kierująca samochodem marki G., ubezpieczona od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u strony pozwanej. Odpowiedzialność za śmierć W. K., z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, ponosi (...) S.A.w W.. W. K.był mężem J. K.i ojcem K. K. (1).

niesporne

J. K.i W. K.byli zgodnym małżeństwem. Dnia (...)mieli obchodzić czterdziestą rocznicę ślubu. Dochowali się trójki dzieci. Starsza córka i syn są w wieku odpowiednio 40 i 31 lat. Założyli już własne rodziny. Z małżonkami pozostała najmłodsza córka K.. W chwili śmierci ojca miała 17 lat i kończyła pierwszą klasę Liceum nr (...) we W..

d/ -akt y stanu cywilnego k. 16, 18

-zeznania J. K., K. K. (1) k. 80

W. K. w chwili śmierci miał 56.

d/ akt zgonu k. 15

W. K.opiekował się powódką J. K., która choruje na reumatoidalne zapalenie stawów od 32 lat oraz od 16 lat na cukrzycę. Ma orzeczony znaczny stopień niepełnosprawności. Potrzebuje pomocy w życiu codziennym, ma problem z rękami i kolanami. Zmarły mąż bardzo ją wspierał psychicznie w chorobie. Wszędzie ją woził. J. K.przeszła 20 operacji. Potrafił załatwić powódce rehabilitację mimo kolejek. W. K.bardzo dbał o sytuację finansową rodziny. Był złotą rączką. Dorabiał gdzie tylko mógł, handlował też na placu butami, przyjmował od ludzi zlecenie na drobne prace. Rodzina K.zawsze miała samochód. W. K.otrzymywał emeryturę netto 1.500 zł. W chwili śmierci W. K.zatrudniony był także, jako pracownik ochrony, przez (...), spółkę jawną. Otrzymywał średnie wynagrodzenie brutto 1.493,77 zł. Obecnie syn i starsza córka zawożą J. K.do lekarza. J. K.wymaga podania zastrzyków, które mogłyby poprawić jej stan zdrowia ale są one drogie. Jeden kosztuje 200 zł., a J. K.wymaga całej serii zastrzyków. Dzieci J. K.chcą się złożyć na te zastrzyki. Od śmierci męża J. K.nie interesuje już to co się wokół niej dzieje. Zmieniła się, wcześniej chętniej rozmawiała, teraz się zamknęła. Od śmierci męża, leczy się u psychiatry. Nie stać jej na prywatną wizytę więc musi czekać po kilka miesięcy. Kiedy żył W. K.nigdy nie było problemów z wykupieniem leków. Zmarły spełniał wszystkie zachcianki K. K. (1), która była jego „oczkiem w głowie”. Chciał wykształcić K.na najlepszej zagranicznej uczelni. K. K. (1)jest bardzo dobrą uczennicą. Zmarły obiecywał K., że po zdanej maturze kupi jej samochód. Starał się pomagać też pozostałym swoim dzieciom. K. K. (1)obecnie udziela korepetycji chcąc pomóc finansowo mamie. Przyjmuje każdą pracę. Ojciec nigdy nie pozwoliłby jej pracować. K.po śmierci ojca nie chciała chodzić do szkoły. Poszła tylko po świadectwo. Nie chciała też skorzystać z pomocy psychologa i psychiatry po śmierci ojca.

d/ -świadectwa i wyróżnienia k. 30-37

-zeznania świadka I. K. k. 95

-zeznania świadka A. Ł. k. 95

- zaświadczenie k. 28

- zeznania J. K. i K. K. (1) k. 80

- dokumentacja medyczna k 18-24

-orzeczenie o stopniu niepełnosprawności k. 25

-decyzja ZUS k. 27

W chwili śmierci męża J. K. pobierała rentę 1000 zł. Obecnie przeszła na emeryturę i otrzymuje 1200 zł. Starsze dzieci pomagają J. K. robiąc zakupy i wożąc ją wszędzie. J. K. brakuje męża na co dzień. Był On bardzo ciepłą osobą. W domu był bardzo pomocny, mył podłogę, garnki, podawał insulinę J. K. 5 razy dziennie. Do zasiłku pogrzebowego J. K., dopłaciła zakładowi pogrzebowemu, na wydatki związane z pogrzebem kwotę 1400 zł. Za poczęstunek po pogrzebie zapłaciła jeszcze dodatkowo ok. 1440 zł., 100 zł. za msze przez miesiąc po pogrzebie, 350 zł. za księdza który odprawił pogrzeb. Ok 4.000 zł. kosztuje nagrobek z kamienia chińskiego, który jest marnej jakości. Porządny nagrobek kosztuje około 20.000 zł. J. K. zapłaciła za nagrobek dla W. K. kwotę 13.000 zł.

d/ -zeznania J. K. k. 80

-rachunek k. 39

Organizacją pogrzebu zajmowała się K. K. (1) z bratem. Zmieniła plany na przyszłość i zrezygnowała z planów o studniach zagranicznych. Zamierza studiować we W.. Żeby przygotować się do matury korzysta z korepetycji, których godzina kosztuje 40 zł. dlatego zrezygnowała z wyjść do kina bo bilet kosztuje 20 zł. Pisze listy do taty i tak stara się przeżyć żałobę. Już powoli zaczyna potrafić rozmawiać o tacie. Ojciec zafundował jej w przeszłości kurs szybkiego czytania, który kosztował 1000 zł. Cieszył się, że K. gra w siatkówkę, interesuje się sportem. Od śmierci ojca dopiero teraz wróciła do gry w siatkówkę.

d/ zeznania K. K. (1) k. 80

J. K., skutkiem śmierci męża, cierpi na zaburzenia depresyjne reaktywne. Są one przedłużoną reakcją żałoby. Z tego powodu leczy się psychiatrycznie. Fakt, że śmierć małżonka jest nieodwracalna, oraz z powodu niepełnosprawności własnej, powódka odczuwa obawę o swoją przyszłość. Przejawia zniechęcenie i niezdolność do odczuwania radości życia.

d/ opinia psychiatryczna lek. med. A. G. k. 103

Uraz psychiczny jakiego doznała K. K. (1), w związku ze śmiercią ojca, wpłynął na jej stan zdrowia psychicznego. Reakcja K. K. (1) jest jednak typowa dla utraty bliskiej osoby. W chwili obecnej nie ma przesłanek do leczenia jej farmakologicznie czy psychiatrycznie.

d/ opinia psychologiczna M. A. k. 143

Pismem z dnia 30.11.2013r. powódki wstąpiły do strony pozwanej o wypłacenie na rzecz J. K. zadośćuczynienia w kwocie 100.000 zł. i odszkodowania za pogorszenie sytuacji życiowej w kwocie 35.000 zł., a na rzecz K. K. (1) zadośćuczynienia w kwocie 90.000 zł i odszkodowania za pogorszenie sytuacji życiowej w kwocie 30.000 zł.

d/ pismo z dnia 30.11.2014r. – akta szkodowe

Pismem z dnia 31.12.2013r. strona pozwana poinformowała powódki o przyznaniu J. K. zadośćuczynienia w kwocie 30.000 zł., odszkodowania za znaczne pogorszenie sytuacji życiowej w kwocie 15.000 zł. oraz kwoty 5.250 zł. tytułem zwrotu kosztów pogrzebu. K. K. (1) przyznała w związku ze śmiercią jej ojca kwotę 20.000 zł. zadośćuczynienia i 10.000 odszkodowania za znaczne pogorszenie sytuacji życiowej.

d/ akta szkodowe

Pismem z dnia 16 maja 2014r. J. K. wezwała stronę pozwaną do zapłaty dalszych kwot: 60.000 zł. zadośćuczynienia za śmierć męża oraz 55.000 zł. odszkodowania za znaczne pogorszenie jej sytuacji życiowej. Zażądała też zwrotu kosztów wystawionego nagrobka tj. kwoty 13.000 zł. Dołączyła tez do pisma fakturę za nagrobek na kwotę 13.000 zł.

d/ pismo k. 40

K. K. (1), pismem z dnia 03.06.2014r. wezwała stronę pozwaną do zapłaty tytułem zadośćuczynienia za śmieć ojca dalszej kwoty 60.000 zł., oraz dalszej kwoty 90.000 zł. tytułem odszkodowania za znaczne pogorszenie jej sytuacji życiowej w związku ze śmiercią W. K..

d/ pismo k. 42

Pismem z dnia 13.08.2014r. strona pozwana podtrzymała swoje stanowisko zawarte w piśmie z dnia 31.12.2013r.

d/ pismo k. 44

Sąd zważył, iż:

Powództwo J. K. i K. K. (1) zasługiwało w części na uwzględnienie.

Dokonując ustaleń faktycznych, Sąd oparł się na dokumentach, znajdujących się w aktach szkody prowadzonych przez stronę pozwaną, które potwierdziły okoliczności związane ze zgłoszeniem roszczenia przez powódki i jedynie częściową realizacją ich roszczeń. Sąd przeprowadził także dowód z przesłuchania świadków Ich zeznania Sąd ocenił jako wzajemnie spójne i wiarygodne oraz pokrywające się z wyjaśnieniami powódek.

Niesporne było w sprawie, iż w dniu (...)., w wyniku wypadku komunikacyjnego z dnia (...)śmierć poniósł W. K.ojciec powódki K. K. (1)i mąż powódki J. K.. Odpowiedzialność za skutki tego zdarzenia ponosi za sprawcę, na podstawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, strona pozwana.

Powódki, zdaniem sądu, wykazały, iż wskutek śmierci W. K.doznały ogromnej krzywdy, w różny sposób odczuwanej. Niewątpliwe jest, że więzi rodzinne łączące powódki z W. K.zostały, w wyniku wypadku z dnia (...)., zerwane w sposób nagły i dramatyczny. W wyniku tej śmierci doznały one niepowetowanej krzywdy tracąc szansę na życia w pełnej rodzinie. Oczywistym jest, iż ustalenie intensywności cierpień po stracie męża i ojca jest niezwykle trudne i nie da się określić tych cierpień według konkretnej skali czy stopnia, a tym samym przyporządkować z tego tytułu odpowiedniej kwoty. Nie można też wycenić bólu, smutku czy krzywdy, które towarzyszą takiej stracie. Przyznanie zadośćuczynienia powinno jednak uwzględniać cierpienia moralne wywołane śmiercią osoby bliskiej, intensywność więzi łączącej pokrzywdzone ze zmarłym, rolę w rodzinie pełnioną przez tę osobę czy wreszcie zaburzenia, jakie ta utrata spowodowała. Nie można też zapomnieć, że już ze względu na obiektywne kryteria strata bliskiego powoduje najdotkliwszą krzywdę (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 maja 2012 r., IV CSK 416/11). Krzywda czy inaczej mówiąc szkoda niemajątkowa objawia się przede wszystkim w dotkliwych ujemnych przeżyciach psychicznych, bólu, żalu, poczuciu straty, osamotnieniu, braku oparcia otrzymywanego dotychczas od bliskiej osoby. Można sformułować pogląd, że w przypadku utraty najbliższych ( ojca, męża), w normalnie funkcjonującej rodzinie – przeżycia psychiczne po stracie najbliższych będą typowe, a istnienie takiej krzywdy ma charakter niemal oczywisty, notoryjny i jest wręcz objęte domniemaniem faktycznym. Zasadniczo zatem postępowanie dowodowe w tego rodzaju sprawach ogranicza się wyłącznie do dowodów z zeznań powodów czy pozostałych dowodów osobowych dotyczących w głównej mierze relacji zmarłego z osobami domagającymi się zadośćuczynienia za jego śmierć Gdy chodzi o kryteria przyznania zadośćuczynienia to z uwagi na brak jednoznacznych przesłanek dotyczących wysokości zadośćuczynienia Sąd kierował się przesłankami, które wielokrotnie przewijają się w orzecznictwie dotyczącym zadośćuczynienia o którym mowa w art. 445 k.c. Zadośćuczynienie winno mieć zatem charakter kompensacyjny oraz przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość, nie może mieć charakteru stricte i wyłącznie symbolicznego, a nadto powinno stanowić przynajmniej w części złagodzenie cierpień z powodu śmierci osoby bliskiej. Poza powyższym przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia winno się brać pod uwagę stopień nasilenia cierpień psychicznych, ich długotrwałość, a także wiek poszkodowanego oraz rodzaj więzi jaka łączyła daną osobę z osobą zmarłą. Z ustaleń niniejszego postępowania wynika, iż zmarły był głową rodziny, był osoba zaradną i opiekuńczą. Powódki mogły polegać na nim w życiu codziennym. Zmarły był osobą ciepłą i troskliwą. Powódki nie musiały się martwić o środki finansowe, których dzięki pracowitości i zaradności W. K.nie brakowało. Kierując się zatem powyższymi kryteriami sąd uznał, iż w niniejszym przypadku żądanie przez powódkę K. K. (1)dalszego zadośćuczynienia jest uzasadnione do wysokości kwoty 80.000 zł. (łącznie z już wypłaconym do wysokości 100.000 zł.) Żądanie zaś zadośćuczynienia przez J. K.jest uzasadnione do wysokości kwoty 50.000 zł. (łącznie z już wypłaconymi do wysokości 80.000 zł.) W tej wysokości, zdaniem sądu, nie jest ono nadmierne, a służy jedynie faktycznemu złagodzeniu cierpień po stracie bliskiej osoby, które to cierpienia towarzyszą powódkom i będą towarzyszyć w przyszłości choć należy mieć nadzieję, iż w coraz mniejszym nasileniu. Strata bowiem tak bliskiej osoby jak mąż czy ojciec, w istocie przewraca życie do góry nogami i aby można było powrócić do względnej równowagi musi coś złagodzić te cierpienia. Z całą zaś pewnością przyznane zadośćuczynienie pomoże powódkom odnaleźć się w nowej, trudnej dla nich sytuacji życiowej i przystosować się do niej. Dla obydwu powódek śmierć W. K.znaczy bowiem dużo więcej, niż zerwanie więzi uczuciowej ze zmarłym ale też utratę oparcia i poczucia bezpieczeństwa, jakie dawał chorej żonie i niepełnoletniej córce. Jak wielkie było to oparcie ze strony W. K.wynika najpełniej z zeznań powódek. U J. K.utrata tego oparcia doprowadziła do depresji reaktywnej, którą powódka leczy, a dla, uczącej się jeszcze, K. K. (1)skutkowała zamknięciem się w sobie i pozbawieniem jej, przypisanej jej wiekowi beztroski, w związku przyjęciem na siebie tak trudnego zadania jak opieka nad poważnie chorą mamą i udzielanie jej wsparcia także psychicznego. Dlatego też na mocy art. 446 § 4 kc sąd zasądził, tytułem zadośćuczynienia, na rzecz powódki J. K.kwotę 50.000 zł., a na rzecz K. K. (1)kwotę 60.000 zł. zadośćuczynienia.

Powódki wystąpiły też z żądaniem zapłaty dalszego odszkodowania za istotne pogorszenie ich sytuacji życiowej. Sąd ocenił, iż pogorszenie sytuacji życiowej, obu powódek, było na tyle istotne, iż kwoty wypłacone im, ( 15.000 zł. J. K. i 10.000 zł. K. K. (1)) nie były adekwatne do stopnia pogorszenia ich sytuacji życiowej. Trzeba bowiem zwrócić uwagę, iż na znaczne pogorszenie sytuacji życiowej składa się cały szereg okoliczności. Jak ustalono bowiem w procesie, J. K. choruje na przewlekłe zwyrodnieniowe zapalenie stawów i cukrzycę. W. K. nie tylko, że zarabiał na rodzinę to także sprawował bezpośrednią opiekę nad chorą żoną, tak, iż nie angażował do tego innych osób. Był podporą psychiczną ale i fizyczną dla J. K.. Wykonywał cięższe prace za żonę, woził ja po lekarzach. Jak to zeznała J. K., najbardziej brakuje jej męża na co dzień, w takim zwykłym szarym życiu, kiedy to jego uśmiech, żart, dobre słowo pozwalały J. K. znosić ból i ograniczenia związane z chorobą. Ze zgromadzonego materiału dowodowego wynika, iż sytuacja zmieniła się diametralnie po śmierci W. K., nie tylko dla J. K. ale i dla K. K. (1), na której barki, jako zamieszkującej z mamą, spadł główny ciężar związany ze wsparciem fizycznym i psychicznym mamy, prowadzeniem domu, przy jednoczesnych obowiązkach związanych z nauką i chęcią spełnienia oczekiwań zmarłego taty i realizacja własnych planów edukacyjnych i życiowych. W ocenie sądu to pogorszenie jest na tyle duże, iż uzasadniało zwiększenie już wypłaconych powódkom odszkodowań. Argumentacja, którą sąd przytoczył na uzasadnienie zasądzonych tytułem zadośćuczynienia kwot jest aktualna także dla uzasadnienia pogorszenia się sytuacji życiowej obu powódek choć są to dwa różne żądania. Dlatego Sąd zasądził na rzecz J. K., z powodu istotnego pogorszenia sytuacji życiowej, dalszą kwotę odszkodowania, dla J. K. w kwocie 35.000, a dla K. K. (1) w kwocie 60.000 zł., uznając żądanie, w tym zakresie, za uzasadnione, nałożonymi na nią nowymi obowiązkami, a także utratą wsparcia i poczucia bezpieczeństwa, jakie wynikają ze swego rodzaju osierocenia. Istotnie, jak to podkreślał pozwany, odszkodowanie zasądzane na tej podstawie musi być stosowne i nie może być źródłem wzbogacenia. Odszkodowanie to jest swego rodzaju kompensacją o charakterze ryczałtowym, bowiem pod tym pojęciem rozumie się tego rodzaju istotne pogorszenie sytuacji Życiowej, które jest niewymierne w pieniądzu. Tu bowiem należy rozważyć jak zrekompensować pogorszenie sytuacji życiowej spowodowane utratą małżonka, z którym przeżyło się prawie 40 lat i snuło się plany na wspólną przyszłość, nacechowaną chorobami i utratą sił wynikającą z wieku, a jak zrekompensować konieczność weryfikacji planów na studiowanie na zagranicznej uczelni czy zwyczajnie brak możliwości zwrócenia się o radę do ojca, w trudnych życiowo wyborach. Dlatego też Sąd zasądził na rzecz powódek tytułem odpowiedniego odszkodowania za pogorszenie sytuacji życiowej

Powódka J. K. domagała się również zasądzenia na jej rzecz odszkodowania związanego z koniecznością wystawienia zmarłemu nagrobka, za kwotę 13.000 zł. Zgodnie zaś z art. 446 § 1 kc jeżeli wskutek uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, nastąpiła śmierć poszkodowanego, zobowiązany do naprawienia szkody powinien zwrócić koszty leczenia i pogrzebu temu kto je poniósł. Powódka wykazała stosownym rachunkiem fakt, iż na nagrobek zmarłego męża wydatkowała 13.000 zł. W ocenie sądu kwota ta jest kwotą przeciętną, za jaką można obecnie wykonać nagrobek z granitu i nie odbiega to od zwyczajów przyjętych w danym środowisku. Tymczasem strona pozwana nie wykazała aby możliwe i odpowiednie środowiskowo byłoby wydatkowanie na ten cel mniejszej. Nie wykazała też jaka ta kwota winna być. Dlatego Sąd uznając rację powódki J. K., zasądził na jej rzecz kwotę 13.000z ł. Z ustawowymi odsetkami od dnia 3 czerwca 2014r. tj, po upływie 14 dni od dnia wezwania do zapłaty tej kwoty. Skoro bowiem J. K. wezwała stronę pozwana do zapłaty tej kwoty pismem z dnia 16.05.2014r. przedkładając fakturę na tę kwotę, to nie było przeszkód aby rozpoznać to żądanie w terminie 14 dni.

Orzeczenie o odsetkach Sąd wydał w oparciu o art. 481 § 1 k.c. oraz art. 817 § 1 i 2k.c. i art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych. Zgodnie z art. 14 ust. 1 cytowanej ustawy zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Również art. 817 § 1 k.c. reguluje 30 dniowy termin do spełnienia świadczenia, od momentu zawiadomienia o wypadku. Z kolei § 2 stanowi, że gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Biorąc pod uwagę, iż – jak wynika z akt szkodowych – strona pozwana po zgłoszeniu żądania zadośćuczynienia przez powódkę prowadziła postępowanie likwidacyjne, a pismo odmawiające spełnienia świadczenia zostało sporządzone w dniu 31.12.2013r. należało przyjąć, iż odsetki za opóźnienie w wypłaceniu zadośćuczynienia i odszkodowania za istotne pogorszenie sytuacji życiowej, należne są powódkom od tej właśnie daty.

Mając na względzie art. 100 § 1 k.p.c. oraz biorąc pod uwagę wynik procesu (J. K. wygrała proces w 76,57%, a K. K. (1) w 80%. Sąd zasądził od strony pozwanej na rzecz powódki J. K. kwotę 6.967,06 zł., a na rzecz K. K. (1) kwotę 8.307,86 zł. na którą składają się koszt opłaty sądowej od pozwu J. K. 4.900 zł. a K. K. (1) 6000 zł.), koszty zastępstwa procesowego i opłata skarbowa od pełnomocnictwa (dla J. K. 2.769,54 zł. i dla K. K. (1) 2.893,60 zł., a także zaliczki na koszty opinii biegłych (J. K. 144,99 zł., a K. K. (1) 137,66 zł)

W oparciu o art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych zgodnie z którym kosztami których nie miała obowiązku uiścić strona lub których nie miał obowiązku uiścić kurator albo prokurator Sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu Sąd nakazał zatem stronie pozwanej uiścić na rzecz Skarbu Państwa – kasy tut. Sądu – kwotę 403,34 zł tytułem brakującego wynagrodzenia biegłych.