Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 stycznia 2014 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu – Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Dominika Romanowska

Protokolant: Ewelina Kiałka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 stycznia 2014 r. we Wrocławiu

sprawy z powództwa J. W. i W. W.

przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z siedzibą we W.

o uchylenie uchwały

I.  uchyla uchwałę numer (...) Walnego Zgromadzenia Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z siedzibą we W. z dnia 02 czerwca 2012 roku utrzymująca w mocy uchwałę Rady Nadzorczej numer (...) z dnia 12 grudnia 2011 roku w sprawie wykluczenia ze Spółdzielni W. W.;

II.  oddala powództwo wniesione przez J. W.;

III.  zasądza od strony pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z siedzibą we W. na rzecz powoda W. W. kwotę 380 złotych tytułem kosztów procesu, w tym kwotę 180 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego;

IV.  zasądza od powódki J. W. na rzecz strony pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z siedzibą we W. kwotę 197 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

Na oryginale właściwy podpis

Sygn. akt I C 1078/12

UZASADNIENIE

J. i W. W. wnieśli pozew o uchylenie uchwały nr (...) z dnia 02 czerwca 2012 r. Walnego Zgromadzenia Spółdzielni Mieszkaniowej (...) utrzymującego w mocy uchwałę Rady Nadzorczej o wykluczenie W. W. ze Spółdzielni Mieszkaniowej (...).

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że przyczyną stanowiącą podstawę wykluczenia z członkostwa spółdzielni były zaległości czynszowe powstałe w okresie od stycznia 2011 r. do października 2011 r., które powstały na skutek pozostawania powoda bez pracy. W. W. podał, że zatrudnił się na podstawie umowy zlecenia w sierpniu 2011 r. poza granicami kraju (w Niemczech). W tym okresie, jak podniósł, jego żona J. W. nie posiadała pełnomocnictwa do odbioru kierowanej do niego korespondencji. Powód wyjaśnił, iż wystąpił do spółdzielni z wnioskiem o rozłożenie zadłużenia na raty, na co Zarząd decyzją z dnia 10 stycznia 2012 r. wyraził zgodę. Powód wskazał, że zaległości czynszowe uiścił w 7 ratach do dnia 01 lipca 2012 r., natomiast bieżące zobowiązania czynszowe i eksploatacyjne reguluje na bieżąco. Dalej W. W. wskazał, że kwestią sporną są należności eksploatacyjne, mianowicie Spółdzielnia wskazuje na istnienie jakichś zaległości, z kolei według powoda na jego koncie znajduje się nadpłata z tego tytułu. Następnie powód wskazał na toczące się postępowanie cywilne z powództwa Spółdzielni o zapłatę należności czynszowych, ale podał również, iż postępowanie to zostało umorzone. W przekonaniu powoda uchwała wykluczająca go narusza zarówno §24 ust. 1 i §101 pkt 8 statutu Spółdzielni Mieszkaniowej, jak również art. 32 ust.1 ustawy Prawo spółdzielcze.

W odpowiedzi na pozew, Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania. W uzasadnieniu swojego stanowiska strona pozwana podała w pierwszej kolejności, że legitymację procesową do zaskarżenia uchwały posiada jedynie wykluczony członek spółdzielni, a zatem J. W., nie będąc członkiem pozwanej Spółdzielni nie była, nie jest legitymowana do wytoczenia powództwa o uchylenie uchwały. Ustosunkowując się merytorycznie do żądania pozwu strona pozwana podała, że faktyczną podstawą do podjęcia uchwały o wykluczenia powoda z członkostwa spółdzielni była okoliczność zaprzestania przez powoda opłacania na rzecz spółdzielni opłat związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości oraz eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni oraz z pokrywaniem zobowiązań spółdzielni z innych tytułów. Strona pozwana podniosła, że wzywała powoda do uregulowania należności, które w październiku 2011 r. wynosiły już 9.561,74 zł, a wobec niepodjęcia wezwania do zapłaty, wytoczyła powództwo w elektronicznym postępowaniu upominawczym, w toku którego wydano nakaz uwzględniający w całości żądanie pozwu. Dalej strona pozwana podała, że z uwagi na uporczywe zaleganie z opłatami na rzecz spółdzielni wszczęła procedurę wykluczenia W. W. ze spółdzielni, o czym zawiadomiła go pismem z dnia 28 listopada 2011 r., które niepodjęte w terminie zwrócono do Spółdzielni. Pozwana wskazała, że uchwałą z dnia 12 grudnia 2011 r. Rada Nadzorcza wykluczyła powoda ze spółdzielni, a pismem z dnia 30 grudnia 2011 r. powód uchwałę zaskarżył. Strona pozwana podała, że powód wprawdzie zadeklarował wolę spłaty zadłużenia, jednakże pomimo tego wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty wydanego w elektronicznym postępowaniu upominawczym, co stanowiło - zdaniem pozwanej - odstępstwo od złożonej uprzednio deklaracji powoda. Dalej podniosła, że powód pomimo dokonywania na poczet zadłużenia wpłat nie uregulował zobowiązań w całości, wobec czego Walne Zgromadzenie Członków uchwałą nr (...) utrzymało w mocy uchwałę Rady Nadzorczej o wykluczeniu powoda ze spółdzielni.

W piśmie procesowym z dnia 13 sierpnia 2013 r. powód podniósł również zarzut podjęcia uchwały przez Radę Nadzorczą z uchybieniem postanowień Statutu, bowiem Rada nie wysłuchała przed podjęciem zaskarżonej uchwały powoda pomimo takiego obowiązku. Powód podał, że iż ostatnim dniem, w którym mógł dowiedzieć się o terminie posiedzenia Rady był 14 grudnia 2011 r., natomiast posiedzenie odbyło się w dniu 12 grudnia 2011 r. Dalej wskazał, że na Zgromadzeniu Członków w dniu 02 czerwca 2012 r. prezes zarządu A. B. wprowadził w błąd uczestników w ten sposób, że optując za utrzymaniem w mocy uchwały o wykluczeniu powoda nie podał o regularnym spłacaniu zadłużenia.

W dalszych pismach strony potrzymały swoje stanowiska. Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Decyzją z dnia 19 sierpnia 1993 r. przydzielono powodowi, W. W., lokal mieszkalny nr (...) na warunkach własnościowego prawa do lokalu przy ul. (...) we W.. W lokalu tym mieli obowiązek zamieszkać: J. W., żona oraz K. W., syn. W tym też dniu podjęto decyzję o przyjęciu powoda na członka spółdzielni.

Dowód:

-

decyzja o przydziale lokalu mieszkalnego z dnia 19 sierpnia 1993 r. k. 58-59

-

zawiadomienie o przyjęciu powoda na członka spółdzielni k. 60

Powódka J. W. nigdy nie była członkiem Spółdzielni Mieszkaniowej (...).

Bezsporne, nadto dowód: przesłuchanie J. W. e-protokół z dnia 03 października 2013 r. 05:00

Zgodnie z §19 ust. 2 pkt 3 Statutu Spółdzielni Mieszkaniowej (...) wykluczenie członka może nastąpić w szczególności, gdy członek uporczywie uchyla się od wykonywania istotnych zobowiązań wobec Spółdzielni, a w szczególności zalega z opłatami związanymi z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na jego lokal, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie Spółdzielni oraz z pokrywaniem zobowiązań Spółdzielni z innych tytułów. Wykluczenia lub wykreślenia dokonuje Rada Nadzorcza, organ ten ma obowiązek wysłuchania wyjaśnień zainteresowanego członka Spółdzielni (§22 ust.1 statutu). Zarząd powinien zawiadomić pisemnie zainteresowanego członka o terminie posiedzenia Rady Nadzorczej, na którym ma być rozpatrywana sprawa wykluczenia członka, z wyprzedzeniem co najmniej 7 dni (§22 ust.2 statutu). Dowód:

- statut Spółdzielni Mieszkaniowej (...)k. 39-57v

W okresie od grudnia 2010 r. do października 2011 r. powstało zadłużenie na koncie W. W. wobec nie regulowania należności czynszowych i eksploatacyjnych. Powód pozostawał w tym okresie bez zatrudnienia i przyczyną zadłużenia była trudna sytuacja finansowa. Dopiero w sierpniu 2011 r. wyjechał do pracy za granicę. Na miesiąc grudzień 2011 r. zadłużenie powoda wynosiło 9.216,84 zł. Powód o problemach finansowych nie informował Spółdzielni.

Dowód:

-

raport o naliczeniach i dokonanych wpłatach za używanie lokalu k. 61

-

przesłuchanie powódki e-protokół z dnia 03 października 2013 r. 05:18-06:30,10:30

-

przesłuchanie powoda e-protokół z dnia 14 listopada 2013 r. 05:14-06:34, 08:01

- przesłuchanie przedstawiciela strony pozwanej e-protokół z dnia 03 października 2013 r. 30:02-30:37

Z rozliczenia kosztów ogrzewania, podgrzewu i zużycia wody przygotowanego na dzień 18 listopada 2011 r. wynikało, że powód za okres rozliczeniowy 01 października 2010 r. - 30 września

2011 r. dokonał nadpłaty w wysokości 842,06 zł.

Dowód:

- rozliczenie kosztów ogrzewania, podgrzewu i zużycia wody k. 10

Pismem z dnia 12 października 2011 r. strona pozwana poinformowała powoda, że na posiedzeniu Rady Nadzorczej w dniu 24 października 2011 r. będzie rozpatrywany wniosek o wykluczenie go ze Spółdzielni na skutek zadłużenia w opłatach eksploatacyjnych. Jednocześnie wskazano na uprawnienie powoda do złożenia stosownych wyjaśnień. Zawiadomienie to nie zostało przez powoda odebrane. Pismem z dnia 13 października 2011 r. strona pozwana wezwała J. W. do zapłaty kwoty 10.096,21 zł z tytułu opłat eksploatacyjnych za użytkowany lokal. Powyższe wezwanie nie zostało podjęte przez adresata.

Dowód:

- zawiadomienie Spółdzielni z dnia 12 października 2011 r. wraz ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru k. 173-174v

- wezwanie do zapłaty wraz ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru k. 65-66

Powód, W. W., pismem datowanym na dzień 28 listopada 2011 r. został poinformowany przez pozwaną Spółdzielnię o posiedzeniu Rady Nadzorczej w dniu 12 grudnia 2011 r., na którym rozpatrywany będzie wniosek zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej o wykluczenie powoda ze Spółdzielni z powodu zaległości w opłatach eksploatacyjnych. Powyższe wezwanie zostało awizowane po raz pierwszy w dniu 29 listopada 2011r., po raz drugi - w dniu 06 grudnia 2011 r. Przesyłka została zwrócona w dniu 14 grudnia 2011 r.

Dowód:

- wniosek Zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej o wykluczenie powoda z członkostwa Spółdzielni

k. 175

- zawiadomienie o posiedzeniu Rady Nadzorczej wraz ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru k.

67-68

Uchwałą z dnia 12 grudnia 2011 r. nr (...) Rada Nadzorcza Spółdzielni Mieszkaniowej (...) we W. postanowiła o wykluczeniu ze Spółdzielni W. W.. Podstawą wykluczenia był §19 ust. 2 pkt 3 Statutu traktujący o uporczywym uchylaniu się od obowiązku regulowania należności na rzecz Spółdzielni. Powód o podjęciu powyższej uchwały został zawiadomiony pismem z dnia 16 grudnia 2011 r., odebranym przez powódkę, J. W. w dniu 23 grudnia 2011 r. W dniu 30 grudnia 2011 r. powód złożył odwołanie od uchwały Rady Nadzorczej o wykluczeniu, jednocześnie zadeklarował regulowanie należnych zaległych kwot w ratach do dnia 30 grudnia 2012 r. Równocześnie z tym pismem dokonał wpłaty w wysokości 3.000 zł. Również powódka, J. W., złożyła wniosek o rozłożenia zadłużenia na 12 rat, wskazując na trudności finansowe będące przyczyną powstałych zaległości.

Dowód:

-

uchwała Rady Nadzorczej nr (...) z dnia 12 grudnia 2011 r. k. 70,

-

zawiadomienie o wykluczeniu ze spółdzielni wraz ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru k. 71-

72

-

odwołanie z dnia 30 grudnia 2011 r. k. 73

-

wniosek J. W. o rozłożenie zadłużenia na raty k. 74

-

zeznania świadka E. G. e-protokół z dnia 13 lutego 2013 r. 30:34

-

przesłuchanie powódki e-protokół z dnia 03 października 2013 r. 09:10

Wobec nieregulowania zadłużenia z tytułu opłat eksploatacyjnych Spółdzielnia Mieszkaniowa wytoczyła powództwo w postępowaniu elektronicznym. W dniu 02 stycznia 2012 r. wydany został nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym Sąd zasądził od powoda na rzecz strony pozwanej kwotę 12.115,77 zł wraz z odsetkami ustawowymi i kosztami postępowania w kwocie 2.555,80 zł.

Dowód:

- nakaz zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym sygn. VI Nc-e 1692779/11 k.

69

Zarząd Spółdzielni wyraził w dniu 10 stycznia 2012 r. zgodę na spłatę zadłużenia w 12 ratach Natomiast pismem datowanym na dzień 08 marca 2012 r. pozwana Spółdzielnia poinformowała powodów, iż na skutek wniesienia przez W. W. sprzeciwu od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym, nakaz ten utracił moc i sprawę przekazano do Sądu Rejonowego dla Wrocławia - Krzyków, wobec czego Spółdzielnia wstrzymała czynności związane z przygotowywaną ugodą. Nadto podała, że Zarząd decyzją z dnia 07 marca 2012 r. cofnął zgodę na ratalną spłatę zadłużenia.

Dowód:

-

pismo Spółdzielni do powoda k. 7

-

odpis postanowienia Sądu Rejonowego Lublin - Zachód w Lublinie syg. VI NC-e 1692779/11

k. 11

- zeznania świadka E. G. e-protokół z dnia 13 lutego 2013 r. 33:11-34:08

Pismem z dnia 10 maja 2012 r. Spółdzielnia poinformowała powoda, W. W., o Walnym Zgromadzeniu Członków w dniu 02 czerwca 2012 r., którego przedmiotem obrad będzie między innymi rozpatrzenie odwołania W. W. od uchwały o wykluczeniu ze Spółdzielni. Powód odebrał powyższe zawiadomienie.

Dowód:

- zawiadomienie Spółdzielni o Walnym Zgromadzeniu wraz ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru k. 75-76

Na Walnym Zgromadzeniu Członków Spółdzielni w dniu 02 czerwca 2012 r. została podjęta uchwała nr (...) r., którą utrzymano w mocy zaskarżoną uchwałę Rady Nadzorczej nr (...) r. z dnia 12 grudnia 2011 r. w sprawie wykluczenia z członków Spółdzielni powoda, W. W.. Za utrzymaniem w mocy zaskarżonej uchwały Rady Nadzorczej rekomendował prezes Zarządu A. B., który wskazał, iż na skutek wniesienia sprzeciwu przez powodów od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym, nakaz ten stracił moc, a sprawę przekazano do Sądu Rejonowego dla Wrocławia - Krzyków we Wrocławiu, wobec czego wstrzymano procedurę zmierzającą do ugody. Nie poinformowano Członków Zgromadzenia, iż na dzień obrad zadłużenie zostało w znacznej części spłacone. Powód na Zgromadzeniu się nie stawił z uwagi na pobyt za granicą w związku z wykonywaną pracą.

Dowód:

- uchwała nr (...) Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni Mieszkaniowej(...)

k. 77-77

- nagranie audio z przebiegu obrad Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni Mieszkaniowej(...) z dnia 02 czerwca 2012 r. e-protokół z dnia 23 stycznia 2014 r. 02:48-08:49

- zeznania świadka E. G. e-protokół z dnia 13 lutego 2013 r. 22:58-25:18

- przesłuchanie przedstawiciela strony pozwanej e-protokół z dnia 03 października 2013 r. 23:24-25:14, 34:00,

-

przesłuchanie powódki e-protokół z dnia 03 października 2013 r. 12:33-13:10

-

przesłuchanie powoda e-protokół z dnia 14 listopada 2013 r. 28:33

Postanowieniem z dnia 09 października 2012 r. sygn. VI C 607/12 Sąd Rejonowy dla Wrocławia - Krzyków we Wrocławiu umorzył postępowanie zainicjowane wniesieniem sprzeciwu powoda od nakazu zapłaty w postępowaniu elektrycznym wobec nieuzupełnienia przez Spółdzielnię braków formalnych pozwu.

Dowód:

- odpis postanowienia dnia 09 października 2012 r. sygn. VI C 607/12 Sądu Rejonowego dla Wrocławia - Krzyków we Wrocławiu w aktach sprawy sygn. VI C 607/12

W okresie od grudnia 2011 r. do lipca 2012 r. powód wpłacił z tytułu zadłużenia na rzecz Spółdzielni 9.255 00 zł. Z kolei na dzień 12 marca 2013 r. ustalono, iż pozostała do spłaty należność wynosi 1.512,54 zł i odsetki w kwocie 353,36 zł.

Dowód:

-

dowody wpłat k. 8-9

-

raport o naliczeniach i dokonanych wpłatach za używanie lokalu k. 62-64

-

pismo Spółdzielni o rozliczeniu wpłat i należnych kwot k. 176-178

Powód w 1997 roku zalegał z opłacaniem należności czynszowych, w związku z czym Zarząd Spółdzielni rozważał podjęcie uchwały w sprawie wykluczenia go z grona członków spółdzielni. Procedura wykluczenia nie została wszczęta, albowiem powód uiścił należności.

Dowód:

-

pisma Spółdzielni Mieszkaniowej kierowane do powoda w 1997 r. k. 171-172

-

przesłuchanie przedstawiciela strony pozwanej e-protokół z dnia 03 października 2013 r. 28:45-29:26

Obecnie powodowie nie posiadają żadnych zaległości wobec Spółdzielni. Bezsporne

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo o uchylenie uchwały wykluczającej powoda, W. W., wniesione przez powoda zasługiwało na uwzględnienie, jednakże pozew wniesiony przez J. W. z żądaniem uchylenia powyższej uchwały nie zasługiwał na uwzględnienie z uwagi na brak legitymacji powódki.

W pierwszej kolejności Sąd wskazuje, iż legitymacja do wystąpienia z żądaniem pozwu jest przesłanką merytoryczną, którą Sąd bierze pod uwagę w każdym stanie sprawy. Zarzut braku legitymacji J. W. do występowania w sprawie w charakterze strony podniesiony przez pozwaną Spółdzielnię, jako najdalej idący, podlegał rozstrzygnięciu jeszcze przed przystąpieniem do rozważań nad samą zasadnością żądania pozwu. I tak, mając na uwadze art. 42 § 4 ustawy z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze, zgodnie z treścią którego każdy członek spółdzielni lub zarząd może wytoczyć powództwo o uchylenie uchwały, przy czym prawo zaskarżenia uchwały w sprawie wykluczenia albo wykreślenia członka przysługuje wyłącznie członkowi wykluczonemu albo wykreślonemu, Sąd oddalił powództwo wniesione przez J. W.. Jak bezspornie bowiem ustalono powódka nigdy nie była członkiem Spółdzielni.

Dalsza część rozważań dotyczy żądania wniesionego przez powoda W. W..

Stan faktyczny w niniejszej sprawie Sąd ustalił w oparciu o następujące dokumenty: uchwałę Rady Nadzorczej o wykluczenia powoda z członkostwa Spółdzielni, odwołanie powoda od uchwały, uchwałę Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni, potwierdzenia odbioru korespondencji kierowanej do powoda, z potwierdzenia przelewów dokonywanych na poczet zadłużenia w Spółdzielni, wniosek powódki o rozłożenie zadłużenia na raty, dokumentów znajdujących się w aktach sprawy I C 607/12, z informacji o rozliczenie kosztów, z decyzji Spółdzielni o dokonaniu przydziału lokalu mieszkalnego, zawiadomienia o przyjęciu w poczet członków, raportów naliczania dokonywanych wpłat, statutu spółdzielni. Za niewiarygodny Sąd uznał dowód w postaci protokołu z obrad Walnego Zgromadzenia z dnia 02 czerwca 2012 r., bowiem jak ustalono, treść w nim zawarta nie odpowiadała rzeczywistemu przebiegowi obrad w części dotyczącej uzasadnienia wniosku o utrzymanie uchwały Rady Nadzorczej o wykluczeniu powoda. Sąd dokonał ustaleń również w oparciu o dowody osobowe: zeznania świadka E. G., przesłuchanie stron: J. W., W. W., A. B. jako przedstawiciela strony pozwanej.

Powództwo o uchylenie uchwały walnego zgromadzenia powinno być wniesione w ciągu 6 tygodni od dnia odbycia walnego zgromadzenia, jeżeli zaś powództwo wnosi członek nieobecny na walnym zgromadzeniu na skutek jego wadliwego zwołania - w ciągu sześciu tygodni od dnia powzięcia wiadomości przez tego członka o uchwale, nie później jednak niż przed upływem roku od dnia odbycia walnego zgromadzenia (art. 42 § 6 prawa spółdzielczego). Powyższy termin jest terminem zawitym, co oznacza tyle, że jego upływ powoduje utratę prawa do skutecznego zaskarżenia uchwały do sądu.

W niniejszym postępowaniu powództwo zostało wniesione w terminie - Walne Zgromadzenie obradowało w dniu 02 czerwca 2012 r., natomiast pozew został złożony w dniu 04 lipca 2011 r.

Podstawą żądania uchylenia uchwały walnego zgromadzenia (zebrania przedstawicieli) mogą być zarówno zarzuty merytoryczne, jak i formalne, te ostatnie jednak o tyle, o ile wadliwość miała lub mogła mieć wpływ na treść uchwały. Zakres kognicji Sądu badającego powództwo o uchylenie uchwały w przedmiocie wykluczenia ze spółdzielni jest ograniczony do tych tylko przyczyn wykluczenia, które wyraźnie zostały wymienione w treści uchwały (vide: wyrok SN z dnia 10 stycznia 2007 r., I CSK 335/06).

Podstawę roszczenia powoda stanowi przepis art. 42 § 3 ustawy - Prawo spółdzielcze, zgodnie z którym uchwała sprzeczna z postanowieniami statutu bądź dobrymi obyczajami lub godząca w interesy spółdzielni albo mająca na celu pokrzywdzenie jej członka może być zaskarżona do sądu.

Uchwała Rady Nadzorczej o wykluczeniu powoda z rejestru członków spółdzielni jak również utrzymująca ją w mocy uchwała walnego zgromadzenia, którą powód zaskarżył zgodnie z art. 42 ustawy Prawo spółdzielcze nie mogły się ostać.

W myśl art. 24 §2 ustawy Prawo spółdzielcze wykluczenie członka ze spółdzielni może nastąpić w wypadku, gdy z jego winy umyślnej lub z powodu rażącego niedbalstwa dalsze pozostawanie w spółdzielni nie da się pogodzić z postanowieniami statutu spółdzielni lub dobrymi obyczajami. Statut określa przyczyny wykluczenia. Jedną z takim przyczyn, w myśl §19 ust. 2 pkt 3 Statutu Spółdzielni Mieszkaniowej (...)jest uporczywe uchylanie się członka od wykonywania istotnych zobowiązań wobec Spółdzielni, a w szczególności zaleganie z opłatami związanymi z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na jego lokal, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie Spółdzielni oraz z pokrywaniem zobowiązań Spółdzielni z innych tytułów.

W niniejszej sprawie powód podniósł zarówno zarzuty formalne przeciwko uchwale o jego wykluczeniu, jak i merytoryczne. Zarówno jedne jak i drugie zarzuty były skuteczne.

Formalnym zarzutem przeciwko podjętej uchwale było naruszenie §22 ust.1 statutu, zgodnie z którym Rada Nadzorcza przed podjęciem uchwały o wykluczeniu ma obowiązek wysłuchania wyjaśnień zainteresowanego członka Spółdzielni. W takim wypadku zarząd powinien zawiadomić pisemnie zainteresowanego członka o terminie posiedzenia Rady Nadzorczej, na którym ma być rozpatrywana sprawa wykluczenia członka, z wyprzedzeniem co najmniej 7 dni (§22 ust.2 statutu). W niniejszej sprawie, jak ustalono w toku postępowania dowodowego, Rada Nadzorcza uchybiła powyższemu

obowiązkowi. Wskazać należy, iż o terminie posiedzenia Rady Nadzorczej, zaplanowanego na dzień 12 grudnia 2011 r., powód został poinformowany pismem z dnia 28 listopada 2011 r., które wobec jego nieodebrania zostało awizowane. I tak pierwsze awizo nosi datę 29 listopada 2011 r., powtórne - 06 grudnia 2011 r. Z powyższego wynika, że ostatnim dniem, w którym powód mógł odebrać przesyłkę i zapoznać się z jej treścią był 13 grudnia 2011 r., a zatem było to jeden dzień po posiedzeniu Rady Nadzorczej. W ocenie Sądu, podjęcie uchwały o wykluczeniu członka Spółdzielni nastąpiło z naruszeniem postanowień statutu, które nakładały na Radę Nadzorczą obowiązek wysłuchania członka Spółdzielni, a na Zarząd - poinformowanie członka Spółdzielni o posiedzeniu Rady na co najmniej tydzień przed terminem posiedzenia. Już z samej tej przyczyny uchwała o wykluczeniu winna zostać uchylona, bowiem naruszenie postanowień mogło mieć wpływ na treść uchwały.

W przekonaniu Sądu również zarzuty skierowane do treści uchwały zasługiwały na uwzględnienie. Rola sądu w postępowaniu w przedmiocie uchylenia uchwały Spółdzielni o wykluczeniu polega nie na ocenie całokształtu zachowania się i działalności członka, lecz jedynie na zbadaniu, czy przyczyny, podane w uchwale o wykluczeniu istniały i czy wykluczenie członka spółdzielni z tych właśnie przyczyn nie naruszało przepisów prawa lub postanowień statutu. Sąd zobligowany jest wyważyć zarówno interesy Spółdzielni (w niniejszej sprawie interesy ekonomiczne), jak i interesy członka tej Spółdzielni.

Jedynym powodem podjęcia uchwały o wykluczeniu (jak wskazał prezes Zarządu strony pozwanej i jak wynikało z treści uchwały) było zadłużenie powoda z tytułu opłat czynszowych i eksploatacyjnych. Jednakże statut (§19 ust. 2 pkt 3) wymagał, aby zaleganie z opłatami przez członka Spółdzielni nosiło znamiona uporczywości. Jak wynika z materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy, bez wątpienia powód, W. W., naruszył obowiązki ciążące na nim jako na członku Spółdzielni. Jednym z takich obowiązków jest bowiem terminowe wywiązywanie się ze wszystkich zobowiązań na rzecz Spółdzielni, w tym uiszczanie opłat za użytkowanie lokalu mieszkalnego, użytkowego i garażu (§16 ust.9). Natomiast jak ustalono, powód przez okres od grudnia

2010  r. do listopada 2011 r. nie wnosił żadnych opłat z tytułu użytkowania lokalu. Ustalono również, iż w tym okresie powód był w ciężkiej sytuacji finansowej. Przez cały ten okres (od stycznia do października

2011  r.) pozostawał bez zatrudnienia, jedynym źródłem utrzymania trzyosobowej rodziny były skromne pensje powódki, J. W.. Poświęcenie uzyskiwanych środków finansowych wystarczających jedynie na utrzymanie rodziny i powstrzymanie się od świadczeń na rzecz pozwanej nie może być poczytane za uporczywe uchylanie się od obowiązków, czy za zachowanie sprzeczne z dobrymi obyczajami. W przekonaniu Sądu brak dokonywania wpłat z tytułu należności na rzecz Spółdzielni w przypadku, gdy powód z przyczyn losowych nie mógł uczynić zadość temu statutowemu obowiązkowi nie nosi cech uporczywości. Zauważyć również trzeba, iż po podjęciu decyzji o wykluczeniu powoda z członków Spółdzielni podjął on kroki mające na celu uregulowanie zadłużenia w miarę swoich wówczas możliwości. Jak sam podał, zatrudnienie podjął w październiku 2011 r., w grudniu złożył wraz z żona wniosek o rozłożenie zadłużenia na raty jednocześnie dokonując wpłaty 3.000 zł na poczet powstałych zaległości. Podać należy także, iż do dnia podjęcia przez Walne Zgromadzenie Członków Spółdzielni Mieszkaniowej (...) uchwały utrzymującej w mocy uchwałę Rady Nadzorczej powód uiścił ponad 5.000 zł na poczet zadłużenia, regularnie dokonując wpłat począwszy od grudnia 2011 r. Podkreślić przy tym trzeba, że powyższa okoliczność nie została podana Członkom Spółdzielni przed podjęciem przez nich uchwały. Jak wynika z nagrania audio z obrad Walnego Zgromadzenia z dnia 02 czerwca 2012 r. prezes Zarządu Spółdzielni poinformował jedynie o istniejącym zadłużeniu po stronie W. W., o podjętych krokach prawnych celem przymusowego dochodzenia należności i nie doprowadzeniu do ugody z powodem wobec wniesienia przez niego sprzeciwu do wydanego nakazu. W przekonaniu Sądu niedostateczne wyjaśnienie okoliczności powstałego zadłużenia, a przede wszystkim brak wskazania na dokonywanie regularnych spłat powoda pomimo braku zawarcia ugody miały wpływ na treść podjętej decyzji przez Walne Zgromadzenie.

Oczywiście, Sąd miał na uwadze, rozstrzygając w przedmiocie żądania pozwu, interes spółdzielni, jednakże interes ten powinien być rozpatrywany pod kątem celu funkcjonowania spółdzielni, a nie tylko wymiaru ekonomicznego, gdyż spółdzielnia mieszkaniowa jest jednostką organizacyjna o charakterze korporacyjnym zrzeszającym członków w celu zaspakajania ich potrzeb mieszkaniowych i obok kategorii ekonomicznych winna pełnić również funkcję ich wspierającą a pozostali członkowie kierując się zasadą solidaryzmu społecznego wspierać tych, którzy z przyczyn od nich niezależnych znaleźli się w trudnej sytuacji majątkowej i rodzinnej. W świetle powyższego Sąd uchylając zaskarżoną uchwałę miał na względzie, iż nie doszło do naruszenia interesu spółdzielni, jako że powód uregulował swoje zadłużenie - do momentu podjęcia uchwały przez Walne Zgromadzenie zadłużenie zmalało do 5.000 zł bez odsetek, natomiast na dzień orzekania wszelkie zaległości zostały uregulowane, a powód na bieżąco reguluje należności na rzecz strony pozwanej.

W ocenie Sądu wykluczenie ze spółdzielni, zwłaszcza mieszkaniowej, powinno być traktowane jako środek ostateczny. Wprawdzie w aktualnym stanie prawnym wykluczenie z grona członków spółdzielni nie wiąże się już z radykalnym skutkiem w postaci utraty prawa do lokalu, jednakże przyjąć należy za konsekwencjami w postaci w tym wypadku jego konsekwencje, niemniej sąd akceptuje pogląd, zgodnie z którym zastosowanie tej sankcji z powodu zalegania członka spółdzielni mieszkaniowej z opłatami uzależnione być powinno od wcześniejszego wytoczenia powództwa o zapłatę należności (vide: wyrok SN dnia 28 listopada 1964 r. I CR 466/64). Dopiero gdyby takie działania Spółdzielni skutkowały nieuzasadnioną pozbawioną usprawiedliwionych podstaw odmową zapłaty członka Spółdzielni można byłoby mówić o uporczywym i zawinionym działaniu członka spółdzielni, a takiego działania nie da się pogodzić z postanowieniami statutu spółdzielni lub dobrymi obyczajami (art. 24 § 2 ustawy Prawo spółdzielcze).

Mając na względzie powyższe argumenty, tj. formalne uchybienia w podjęciu uchwały Rady Nadzorczej oraz brak uzasadnionych podstaw do wykluczenia członka spółdzielni z powodu tylko przejściowego nieregulowania zobowiązań majątkowych wobec Spółdzielni, Sąd uchylił uchwałę Walnego Zgromadzenia Spółdzielni Mieszkaniowej (...) nr (...) z dnia 02 czerwca 2012 r. utrzymującą w mocy uchwałę Rady Nadzorczej nr (...) z dnia 12 grudnia 2011 r. w sprawie wykluczenia ze Spółdzielni.

Rozstrzygnięcie o kosztach zawarte w punktach III i IV. sentencji wyroku Sąd oparł o treść art. 98 kpc. I tak wobec wygrania sprawy przez powoda, Sąd zasądził na jego rzecz od pozwanej Spółdzielni kwotę 380 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania, na które składały się kwota 200 zł tytułem opłaty sądowej od pozwu i 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Z kolei wobec oddalenia powództwa J. W. przeciwko stronie pozwanej, Sąd zasądził od powódki na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej kwotę 197 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania -kosztów zastępstwa procesowego i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.