Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Wrocław, dnia 27 lutego 2014 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący:SSO Sławomir Urbaniak

Protokolant:Irmina Szawica

po rozpoznaniu w dniu 11 lutego 2014 r. we Wrocławiu

sprawy z powództwa J. M.

przeciwko (...) S.A. w S.

o zapłatę, rentę i ustalenie

I.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powódki kwotę 81.491,86 zł (osiemdziesiąt jeden tysięcy czterysta dziewięćdziesiąt jeden złotych 86/100) wraz z ustawowymi odsetkami:

– od kwoty 78.280,50 zł od dnia 28 grudnia 2009 r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 3.211,36 zł od dnia 25 stycznia 20013 r. do dnia zapłaty;

II.  ustala odpowiedzialność strony pozwanej na przyszłość za skutki wypadku któremu powódka uległa w dniu 4 lipca 2009 r.;

III.  dalej idące powództwo oddala;

IV.  zasądza od powódki na rzecz strony pozwanej kwotę 3.760,05 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

V.  nie obciąża powódki kosztami sądowymi;

VI.  nakazuje stronie pozwanej aby uiściła na rzecz Skarbu Państwa (Sądu Okręgowego we Wrocławiu) kwotę 4.404,35 zł tytułem kosztów sądowych.

I C 1028/12

UZASADNIENIE

Powódka J. M. domagała się w pozwie zasądzenia od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w S.:

1) kwoty 170.000 zł z tytułu zadośćuczynienia za doznany w wyniku wypadku ból i cierpienie wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty,

2) renty uzupełniającej w wysokości 6.000 zł miesięcznie płatnej począwszy od 1.01.2010 r.,

3) kwoty 14.277 zł z tytułu zwrotu kosztów rehabilitacji i kosztów leczenia,

4) odszkodowania w wysokości 66.119 zł z tytułu poniesionej szkody i wydatków związanych również z koniecznością stosowania diety wątrobowej oraz utraconych korzyści,

5) ustalenia odpowiedzialności strony pozwanej na przyszłość,

6) ustalenia obowiązku strony pozwanej pokrywania koniecznych kosztów rehabilitacji powódki za okres od dnia wniesienia pozwu do całkowitego wyleczenia.

W uzasadnieniu powódka wskazała, że 4.07.2009 r. uległa wypadkowi komunikacyjnemu, w wyniku którego ustalono u niej uszczerbek na zdrowiu w wysokości 54,5 %.

Dotychczas z tytułu zgłaszanych roszczeń powódka otrzymała łączną kwotę 75.000 zł. Kwota ta w ocenie powódki jedynie w części pokrywa wydatki jak i roszczenia związane z zadośćuczynieniem za doznany ból i cierpienia jak i skutki jakie powstały w wyniku wypadku. Otrzymane od pozwanej kwoty w całości powódka przeznaczyła na pokrycie wydatków i kosztów leczenia związanych ze skutkami wypadku i jest to kwota dalece nie wystarczająca zarówno dla pokrycia pozostałych wydatków jak i kosztów. Na chwilę obecną powódka nie jest w stanie prowadzić dotychczasowego trybu życia w tym zawodowego. Przed wypadkiem powódka była aktywna zawodowo zatrudniona na odpowiedzialnym stanowisku jako osoba odpowiedzialna za przygotowanie kontraktów ze strategicznymi zagranicznymi partnerami (specjalista ds. import - export). Po wypadku z uwagi na nieobecność rozwiązano z nią stosunek pracy, a ze względu na stan zdrowia nie może kontynuować zatrudnienia. Obecnie powrót na stanowisko odpowiadające poprzedniemu prestiżem oraz wysokością wynagrodzenia jest niemożliwy. Z tych też względów powódka wnosiła o zasądzenie renty uzupełniającej w kwocie 6.000 zł począwszy od stycznia 2010 r.

Następstwem wypadku są nie tylko cierpienia fizyczne z jakimi zmaga się powódka ale także dolegliwości natury psychicznej. Fakt, że była ona osobą aktywną zawodowo, a obecnie z uwagi na dolegliwości bólowe kręgosłupa oraz ograniczoną sprawność ręki nie może powrócić do pracy zwiększa od dawna odczuwane poczucie nieprzydatności. Doznane urazy spowodowały pojawienie się nerwicy pourazowej objawiającej się trudnościami ze snem, stanami lękowymi oraz poczuciem ogólnego stanu nieprzydatności i rozczarowania z powodu utraty zdrowia i pracy. Powódka korzystała z porady specjalisty w dziedzinie zdrowia psychicznego. Powódka podała również, że aktualnie jest matką samotnie wychowującą dziecko. W dalszym ciągu powódka zmuszona jest do prowadzenia rehabilitacji. Ze względu na brak środków nie może kontynuować jak dotychczas prywatnej terapii manualnej, która nie jest refundowana przez NFZ, a koszt takiej rehabilitacji za jedną godzinę wynosi 150zł.

Dodatkowo powódka wnosiła o zasądzenie na swoją rzecz dalszej kwoty 170.000 zł z tytułu zadośćuczynienia za doznany ból i cierpienie. Doznany uraz kręgosłupa jak i pozostałe obrażenia, stłuczenia powłok brzucha z centralnym pęknięciem wątroby, stłuczenia: klatki piersiowej, płuca lewego, ramienia i przedramienia lewego z wieloodłamowym złamaniem nasady dalszej kości ramiennej z przemieszczeniem odłamu oraz złamaniem wyrostka łokciowego kości łokciowej, stłuczenia głowy oraz twarzy ze złamaniem kości nosa bez przemieszczenia oraz złamania korony lewej jedynki dolnej, a także stłuczenia grzbietu ze złamaniem wyrostków kręgów LI i L2 po lewej stronie kręgosłupa najdobitniej świadczy o skali cierpienia jakiego doznała powódka w wyniku wypadku.

Dalszą konsekwencją obrażeń jakich doznała powódka jest konieczność stosowania specjalnej diety wątrobowej co znacząco podwyższa koszty codziennego utrzymania. Koszty te do chwili obecnej nie zostały zwrócone przez ubezpieczyciela i wynoszą 29.600 zł.

Na skutek wypadku powódka utraciła również korzyści związane z dotychczasową pracą, w tym z możliwością korzystania z mieszkania służbowego. Utrata korzyści w tym zakresie to kwota 36.519 zł. Daje to łączną kwotę 66.119 zł stanowiącą 4 pkt roszczenia pozwu.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana (...) S.A. wniosła o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powódki na rzecz strony pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Pozwana w uzasadnieniu przyznała, że ponosi co do zasady w niniejszej sprawie odpowiedzialność z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Jednocześnie podała, że spełniła już swoje zobowiązanie wynikające z umowy ubezpieczenia OC posiadacza pojazdu. Pozwana tytułem zadośćuczynienia z art. 445 § 1 k.c. wypłaciła powódce łącznie 75.000 zł, co jest okolicznością bezsporną. Pozwana twierdziła, że przyznane zadośćuczynienie jest adekwatne do doznanej przez powódkę krzywdy. Przy ustalaniu tej kwoty pozwana uwzględniła wszystkie okoliczności istotne dla określenia rozmiaru doznanej krzywdy, utrzymując wysokość świadczenia w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnej stopie życiowej i poziomowi życia społeczeństwa. Wyżej wskazane fakty oraz zaoferowany materiał dowodowy nie jest wystarczający do przyznania powódce kwoty wyższej niż dokonana przez pozwaną wypłata.

Pozwana w szczególności kwestionowała roszczenie w zakresie renty uzupełniającej w wysokości po 6.000 zł miesięcznie. Pozwana ustaliwszy, że przed wypadkiem powódka uzyskiwała dochód netto w wysokości: 2.027,34 zł wyrównała powódce utracony dochód za okres od kwietnia do maja 2010 r. w kwocie: 623,25 zł, za okres od czerwca do sierpnia 2010 r. w kwocie 819,50 zł, za okres od października 2010 r. do czerwca 2011 r. w kwocie 9.985,56 zł. Powódka w żaden sposób nie wykazała zasadności swoich roszczeń w zakresie ponad wypłaconą przez pozwanego kwotę z tytułu utraconego dochodu, nie wskazała również co się składa na tę kwotę i z czego roszczenia te wynikają. Tym samym nie udowodniła, wbrew art. 6 k.c. poniesionej w tym zakresie szkody.

Pozwana kwestionowała również, aby doznane przez powódkę obrażenia miały obecnie związek z niemożnością podjęcia przez powódkę pracy. W ocenie pozwanego z neurochirurgicznego punktu widzenia powódka nie ma obecnie przeciwwskazań do podjęcia pracy zawodowej i sprawowania opieki nad dzieckiem. Fakt pozostawania przez powódkę na diecie wątrobowej nie ma również wpływu na niezdolność do pracy

Nieuzasadnione jest równiez w ocenie pozwanej roszczenie z tytułu zwrotu kosztów diety wątrobowej w kwocie 29.600 zł. Z ustaleń pozwanej wynika, że dieta wątrobowa nie wiąże się ze zwiększonymi kosztami żywienia. Ponadto powódka nie wykazała, że w związku z dietą ponosi dodatkowe koszty.

Bezpodstawnie dochodzi też powódka zwrotu utraconych korzyści w wysokości 36.519 zł z tytułu utraty możliwości korzystania z mieszkania służbowego. Roszczeń tych powódka nie wykazała a ponadto nie pozostawały one w związku przyczynowym z wypadkiem.

Pozwana kwestionowała również roszczenie z tytułu zwrotu kosztów leczenia i rehabilitacji, gdyż leczenie osób ubezpieczonych jest zapewnione w ramach ubezpieczenia społecznego. Ponadto powódka nie okazała pozwanemu wszystkich faktur i rachunków, z których wywodzi szkodę na kwotę 14.227 zł.

Powódka J. M. pismem datowanym na dzień 17.01.2013 r. (k.67-68) rozszerzyła i sprecyzowała żądanie pozwu wnosząc dodatkowo o wyrównanie utraconych dochodów względem renty ZUS oraz odszkodowanie z tytułu trwałego uszczerbku na zdrowiu poprzez zapłatę :

1) kwoty 8.497,40 zł w ramach wyrównania utraconego dochodu za okres od 1.11.2012 r. do 31.05.2013 r.,

2) kwoty 9.338,73 zł z tytułu wyrównania utraconego dochodu za okres od 15.04.2011 r. do 4.10.2012 r.

Powódka wyjaśniła, że dochodzona kwota stanowi różnicę pomiędzy wysokością otrzymywanej renty ZUS - 651,74 zł a kwotą, jaką powódka otrzymywała jako wynagrodzenie za pracę sprzed wypadku czyli kwotą 2.027,34 zł. Różnica - 1.375,60 zł to kwota utraconego miesięcznego dochodu.

Ponadto powódka doprecyzowała żądanie pozwu domagając się wypłaty zadośćuczynienia oraz odszkodowania z tytułu utraconego dochodu i poniesionych kosztów leczenia, rehabilitacji z ustawowymi odsetkami od 28.12.2009 r. do dnia zapłaty podając jako datę zgłoszenia roszczenia dzień 26.11.2009 r.

Nadto powódka precyzując żądanie zasądzenia renty za utratę zdolności do pracy wniosła o zapłatę w wysokości odpowiadającej równowartości sześciokrotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalanego corocznie przez Radę Ministrów płatnej do rąk powódki wraz z ustawowymi odsetkami za każdy dzień zwłoki.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka w dniu 4.07.2009 r. uległa wypadkowi komunikacyjnemu podróżując jako pasażer na tylnim siedzeniu samochodu, bez zapiętych pasów bezpieczeństwa, który przy wyprzedzaniu zderzył się z drugim pojazdem. Na skutek wypadku doznała urazu wielonarządowego, w tym urazu głowy z utratą przytomności

Od 4.07.2009 r. do 20.07.2009 r. powódka leczona była na Oddziale (...) (...) Szpitala w K.z rozoznaniem: uraz wielonarządowy, centralne pęknięcie wątroby, stłuczenie płuca lewego, wieloodłamowe złamanie nasady dalszej prawej kości ramiennej z przemieszczeniem odłamów, złamanie wyrostka łokciowego kości łokciowej prawej, złamanie wyrostków poprzecznych L1, L2 po lewej stronie kręgosłupa, ogólne potłuczenie ciała z licznymi krwiakami tułowia i ramion, złamanie koronki lewej jedynki dolnej. Badania diagnostyczne TK głowy nie wykazało zmian, natomiast TK twarzoczaszki wykazało złamanie kości nosowej z niewielkim przemieszczeniem odłamów kostnych. Ponadto u powódki stwierdzono krwiak ze stłuczeniem w wątrobie;

W dniu 9.07.2009 r. powódka była leczona operacyjnie, wykonano zespolenie metalem prawej kości ramiennej i łokciowej. Po zabiegu utrzymywały się bóle kręgosłupa piersiowego i lędźwiowego.

Dowód: karta informacyjna leczenia szpitalnego od 4.07.2009r. do 20.07.2009r., historia choroby i wizyt lekarskich w poradni medycznej w K. – dokumentacja medyczna - k. 157.

J. M.leczona była zapobiegawczo w P.Chorób (...) z powodu przebytego urazu wątroby.

Dowód: dokumentacja medyczna z Poradni Chorób (...) Szpitala Wojewódzkiego we W.- k.105-114;

Od września 2010 r. do stycznia 2013 r. powódka pozostawała pod opieką lekarza neurologa z powodu dolegliwości bólowych kręgosłupa. Konsultowana była także w Poradni Neurochirurgicznej Szpitala Wojewódzkiego we W.. RM kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego z 27.08.2010 r. wykazał niewielką centralną protruzję krążka międzykręgowego L5-S1 z przyleganiem do korzeni nerwowych S1 obustronnie.

Dowód: karty wizyt u lek. neurologa M. M. - k.119-122, dokumentacja medyczna - k.157, historia choroby w prywatnym gabinecie (...)dokumentacja medyczna - k.157, historia choroby specjalisty neurochirurga B.-dokumentacja medyczna - k. 157, badanie MR odcinka lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa z dn. 27.08.2010r., recepty i zaświadczenie o leczeniu rehabilitacyjnym z dnia 28.12.2010r. - dokumentacja medyczna - k.157.

Powódka poddana została zabiegom rehabilitacyjnym w (...) we W. w okresie od sierpnia 2009 r. do lipca 2010 r. i od maja 2012 r. do października 2012 r.

Dowód: historia choroby w poradni rehabilitacyjnej - k.142-150, kserokopia zrealizowanych skierowań na zabiegi fizjoterapeutyczne - k.132, zaświadczenie o leczeniu rehabilitacyjnym z 4.11.2011r. oraz recepty - dokumentacja medyczna - k. 157

Lekarz psychiatra badający powódkę rozpoznał u niej zespół depresyjny pourazowy. Konsultowana była też przez psychologa. Ocena psychologiczna z 19.09.2012 r. wykazała zaburzenia sfery emocjonalnej z dominacją o charakterze depresyjnym przy współistnieniu komponenty lękowej oraz dysharmonii poznawczych - mają one wpływ na sposób funkcjonowania zmieniając jakość jej osoby co do pełnienia ról życiowych.

Dowód: historia choroby zdrowia psychicznego - k.92, zaświadczenie o stanie zdrowia od psychiatry z 26.09.2012r., ocena psychologiczna z dn. 19.09.2012r. - k.72-73, opinia psychologiczna z 12.01.2012r . - k. 70-71.

Konsultanci medyczni ubezpieczyciela w postępowaniu likwidacyjnym ustalili u powódki 54,5 % uszczerbku na zdrowiu, w tym:

1 złamanie kompresyjne trzonów kręgów (...) i (...) - 15% uszczerbku;

2. złamanie kości nosa - 4%;

3. złamanie wyrostków poprzecznych kręgów L1, L2 po stronie lewej - 3%;

4. złamanie zęba jedynki dolnej lewej - 1,5%;

5. centralne pęknięcie wątroby z krwiakiem - 10%;

6. wieloodłamowe złamanie nasady dalszej kości ramiennej prawej; złamanie wyrostka łokciowego prawego - leczone operacyjnie, wygojone z niewielkim ograniczeniem ruchów maksymalnych stawu łokciowego (zmiany niewielkie) - 12%;

7. stłuczenie płuca lewego - 5%;

8. zaburzenia stresowe - 4% .

W ocenie konsultanta ortopedy – J. M. wymagała pomocy w wymiarze 3 godz. dziennie przez 3 m-ce.

Lekarze konsultanci stwierdzili, że złamanie wielofragmentowe w obrębie nasady i przynasady kości ramiennej oraz wyrostka łokciowego zostało wygojone z niewielkim ograniczeniem ruchów maksymalnych łokcia. Nie wystąpiły powikłania w leczeniu medycznym - uzyskano zrost złamania z niewielkim ograniczeniem ruchomości łokcia. Aktualny stan zdrowia należy uważać za utrwalony bez możliwości poprawy. Powódka z ortopedycznego punktu widzenia nie wymaga obecnie usprawnienia. W zakresie dolegliwości psychicznych w ocenie psychiatry analizującego dokumentację medyczną powódki stan jej zdrowia rokuje poprawę, przy czym specjalista nie rozpoznał u powódki nerwicy pourazowej. Objawy zgłaszane przez powódkę mogą być leczone w formie psychoterapii dostępnej w ramach NFZ. Zaburzenia nerwicowe nie zwalniają z obowiązku pracy.

Dowód: akta szkody ubezpieczyciela nr (...), w tym konsultacja opisowa z dnia 24.11.2011 r. sporządzona przez psychiatrę dr I. K., badanie lekarskie sporządzone przez dr J. T. z dnia 24.11.2011 r., badanie lekarskie z dnia 5.12.2011r. sporządzone przez neurochirurga dr K. J., opinia opisowa z dnia 5.03.2010 r. sporządzona przez ortopedę dr W. L. badanie lekarskie sporządzone przez dr K. G. z dnia 5.12.2011 r.

Powódka jeszcze przed wypadkiem z 4.07.2009 r. cierpiała na dolegliwości kręgosłupa polegające na przewlekłych zmianach w odcinku szyjno-piersiowym, leczona była neurologicznie przez kilka lat przed wypadkiem. Z tego powodu posiadała przeciwwskazania do jazdy w pasach bezpieczeństwa.

Dowód: zaświadczenie od neurologa M. M. z dnia 4.07.2008 r., historia choroby z leczenia powódki w poradni neurologicznej w 2008 r.- akta szkody ubezpieczyciela nr (...).

Przed wypadkiem powódka pracowała na stanowisku specjalisty ds. import – eksport. Praca wymagała mobilności i wiązała się z częstymi wyjazdami. Uzyskiwała z tytułu wynagrodzenia za pracę dochód netto w kwocie 2.027,34 zł. miesięcznie. Po wypadku badana przebywała na zwolnieniu lekarskim (6 m-cy), następnie otrzymała świadczenie rehabilitacyjne do 12.2010 r. (12 m-cy). W maju 2010 r. pracodawca rozwiązał z powódką umowę o pracę. J. M. zarejestrowana została jako osoba bezrobotna.

Dowód: PIT 11 za rok 2008- dokumentacja medyczna - k.157, przesłuchanie powódki - e-protokół z dnia 17.01.2013r. (04:58- 27:44).

Od stycznia 2011 r. do kwietnia 2011 r. powódka pobierała zasiłek dla bezrobotnych oraz stypendium w wysokości:

-od 5.01.2011 r. do 31.01.2011 r. - 667,90 zł,

-od 1.02.2011 r. do 28.02.2011 r. - 742,10 zł,

-od 1.03.2011 r. do 31.03.2011 r. - 742,10 zł,

-od 1.04.2011 r. do 10.04.2011 r. - 215,50 zł,

-od 11.04.2011 r. do 14.04.2011 r .- 148,50 zł.

Łącznie: 2.516,10 zł.

Dowód: zaświadczenie z PUP - k.58.

ZUS wypłacał powódce świadczenie - zasiłek chorobowy z ubezpieczenia społecznego w okresie od 26.05.2010 r. do 27.12.2010 r. w następującej wysokości:

- od 26.05.2010 r. do 31.05.2010 r. - 374 zł,

- od 1.06.2010 r. do 30.06.2010 r. - 1.870,50 zł,

-od 1.07.2010 r. do 31.07.2010 r. - 1.932,85 zł,

-od 1.08.2010 r. do 31.08.2010 r. – 1.932,85 zł,

-od 1.09.2010 r. do 30.09.2010 r. – 1.870,50 zł,

-od 1.10.2010 r. do 31.10.2010 r. – 1.932,85 zł,

-od 1.11.2010 r. do 30.11.2010 r. - 1.870,50 zł,

-od 1.12.2010 r. do 27.12.2010 r. – 1.683,45zł.

Od 15.04.2011 r. powódka pobierała rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy z powodu objawów nerwicy pourazowej. W okresie od 15.04.2011 r. do 31.07.2012 r. otrzymała łącznie kwotę netto 7.543,97 zł, a od 1.08.2012 r. do 31.05.2013 r. otrzymywała miesięcznie rentę w wysokości po 651,74 zł netto.

Dowód: zaświadczenie ZUS - k.60 , zaświadczenie ZUS – k.74.

W stosunku do powódki orzeczono lekką niepełnosprawność na okres do dnia 31.03.2012 r., następnie do dnia 31.05.2013 r.

Dowód: orzeczenie o stopniu niepełnosprawności z dnia 3.01.2011r. i z dnia 05.12.2012r.k.60 i k.74

(...) Towarzystwo (...) wyrównało powódce utracony dochód:

- za okres od kwietnia do maja 2010 r. w kwocie: 623,25 zł,

- za okres od czerwca do sierpnia 2010 r. w kwocie 819,50 zł,

- za okres od 29.10.2010 r. do 21.06.2011 r. w kwocie 9.985,56 zł,

- za okres od 1.09.2010 r. do 31.10.2010 r. - 924 zł.

Wypłaciła również pozwana wyrównanie za okres od 1.11.2012 r. do 31.01.2013 r. - 1.131,80 zł natomiast za okres od lutego 2012 r. do 31.05.2012 r. wypłacała rentę miesięczną uzupełniającą w kwocie 361,93 zł.

Dowód: pismo z dnia 02.04.2012r. - k.69, pismo z dnia 11.07.2011r., pismo pozwanej z dnia 07.01.2013r. k.69, pismo pozwanej z dnia 19.08.2011 r., pismo pozwanej z dnia 24.08.2010 r., pismo pozwanej z dnia 27.10.2010r.- akta szkody ubezpieczyciela nr (...).

W dniu 6.09.2011 r. J. M. urodziła syna. Powódka rozstała się ze swoim partnerem i samotnie wychowuje dziecko.

Dowód: przesłuchanie powódki- e-protokół z dnia 17.01.2013r.(04:58- 27:44).

W obecnym stanie zdrowia powódki uszczerbek na zdrowiu badanej J. M. w związku z wypadkiem z 4.07.2009 r. ustalony na podstawie rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 18.12.2002 r. - załącznik: ocena procentowa stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, poz. 1974, Dz.U. Nr 234 z 28.12.2002 r. wynosi 20% wg wyliczenia:

1) stan po urazie czaszkowo-mózgowym z zespołem nerwicowym pourazowym typu cerebrastenii pourazowej, z bólami i zawrotami głowy - 10% (poz. 10.a.) długotrwałego uszczerbku na zdrowiu,

2) uraz odcinka piersiowego i lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa ze złamaniem wyrostków poprzecznych kręgów L1, L2 po stronie lewej - wygojone, z przewlekłym zespołem bólowym piersiowym typu thoracalgii oraz lędźwiowo-krzyżowym typu lumbalgii - 10% (poz. 90, 94.b., 94.C.).

Od wypadku J. M. wymagała pomocy i opieki osoby drugiej przez kilka miesięcy, zakres tej pomocy ulegał stopniowemu zmniejszeniu. Bezpośrednio po wypadku wymagała znacznej opieki we wszystkich czynnościach życia codziennego. W szpitalu miała unieruchomioną kończynę, po operacji stale utrzymywał się zespół bólowy odcinka kręgosłupa. Dla powódki były, są i będą nadal przeciwwskazanymi prace wysiłkowe, fizyczne, prace obciążające kręgosłup (wymagające dłuższego stania, chodzenia, siedzenia). J. M. wymaga kontynuacji leczenia zachowawczo-objawowego neurologicznego, psychiatrycznego. Wskazane jest także leczenie rehabilitacyjne i sanatoryjne raz w roku.

J. M. jest częściowo niezdolna do pracy z powodu nerwicy urazowej. Co do czynności życia codziennego –może je podejmować w pełnym zakresie.

Dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu neurochirurgii H. A. k. 153-156, ustna opinia uzupełniająca H. A., e-protokół z dnia 11.02.2014r.(07:42- 18:57).

U powódki nadal rozpoznaje się zaburzenia adaptacyjne - przedłużoną reakcję depresyjną F43,2. Wypadek komunikacyjny w którym doznała wielonarządowych urazów, łączył się z urazem głowy. W dokumentacji medycznej dostępnej biegłemu nie uwidoczniono aby w jego wyniku doszło do organicznych zmian w obrębie (...), nie rozpoznano również wstrząśnienia mózgu. Wypadek miał olbrzymi wpływ na życie opiniowanej w tym także na stan psychiczny. J. M. z osoby zdrowej fizycznie, aktywnej zawodowo stała się osobą zależną od pomocy innych osób. Musiała skupić się na rehabilitacji, jej długotrwałe leczenie było przyczyną utraty pracy. W ciągu tego okresu zaszły diametralne zmiany w życiu osobistym- rozstała się z partnerem, jest matką samotnie wychowującą dziecko. Niemniej jednak według biegłego powódka nadmiarowo łączy wszystkie swoje porażki życiowe z wypadkiem. J. M. cały czas nie pogodziła się ze zmianami jakie zaszły w jej życiu. W wyniku wypadku rozwinęły się u powódki objawy zespołu adaptacyjnego-depresyjnego, objawy te utrzymują się nadal, chociaż obecnie ich podłoże jest wieloczynnikowe- zaburzenia te odpowiadają 7% uszczerbkowi na zdrowiu zgodnie z punktem 10 a wg rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18.12.2002 r.

Powódka nie wymagała, ani nie wymaga z powodu pogorszenia stanu psychicznego opieki osób drugich. Obecnie nie wymaga leczenia farmakologicznego- psychiatrycznego, wskazane byłoby rozpoczęcie przez powódkę regularnej psychoterapii, w zależności od rodzaju psychoterapii proces ten może potrwać od kilku miesięcy do 2-3 lat.

Dowód: opinia biegłego sądowego lekarza psychiatry T. C. k. 172- 176, ustna opinia uzupełniająca e-protokół z dnia 11.02.2014r. (01:12- 07:42).

Pismem z 3.12.2011 r. pozwana przyznała powódce kwotę 75.000zł tytułem zadośćuczynienia.

(bezsporne)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało w części na uwzględnienie.

Bezsporna, gdyż przyznana, pozostawała w niniejszej sprawie odpowiedzialność strony pozwanej wobec powódki za skutki wypadku komunikacyjnego jakiemu uległa ona 8.06.2009 r. Podstawę tej odpowiedzialność stanowi art. 436 § 1 k.c. i art. 435 § 1 k.c. w zw. z art. 444 k.c. i 445 k.c. oraz przepisami ustawy z 22.05.2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.

Sporna pozostawała sama wysokość należnego powódce z tego tytułu zadośćuczynienia i odszkodowania.

I.

Ustalając wysokość zadośćuczynienia, Sąd kierował się tu zasadą umiarkowania, wyrażającą się w uwzględnieniu wszystkich okoliczności oraz skutków doznanego przez powódkę urazu. Oczywiście decydujące znaczenie miał tu sam rodzaj i rozmiar poniesionego przez powódkę uszczerbku na zdrowiu. Ustalenia w tym zakresie Sąd poczynił zaś w oparciu o opinie sporządzone przez biegłych sądowych. Opinie niezakwestionowane przez strony procesu, sporządzone w oparciu o zgromadzoną w aktach dokumentację leczenia powódki i jej badanie. I tak z opinii biegłego z zakresu neurochirurgii wynika, że u powódki doszło do urazu odcinka piersiowego i lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa ze złamaniem wyrostków poprzecznych kręgów L1, L2 po stronie lewej. Biegły wskazał, że choć te urazy odcinka piersiowego i lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa zostały wyleczone to wciąż skutkują przewlekłym zespołem bólowym piersiowym typu thoracalgii oraz lędźwiowo-krzyżowym typu lumbalgii – powodując 10% uszczerbek na zdrowiu z poz. 90, 94.B, 94.C ustalony na podstawie rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18.12.2002 r. Powódka doznała też urazu czaszkowo- mózgowego typu cerebrastenii pourazowej z bólami i zawrotami głowy skutkującego 10 % długotrwałym uszczerbkiem na zdrowiu z poz. 10a. Z opinii biegłego lekarza psychiatry wynika z kolei, że w wyniku wypadku rozwinęły się u powódki objawy zespołu adaptacyjnego-depresyjnego. Objawy te utrzymują się nadal, chociaż obecnie ich podłoże jest wieloczynnikowe- i zaburzenia te według biegłego psychiatry oceniane także z poz. 10a w/w rozporządzenia odpowiadają 7% uszczerbkowi na zdrowiu. Jak wyjaśnił jednak biegły z zakresu neurochirurgii H. A., całościowy uszczerbek z pkt 10a ustalić należy na poziomie 10%. Wskazał bowiem, że powódka wskutek wypadku doznała urazu czaszkowo mózgowego, którego następstwem jest funkcjonalny zespół nerwicowy (celebrastia pourazowa). Symptomatologia tego urazu jest bardzo szeroka i obejmuje nie tylko objawy lękowo depresyjne oceniane przez lekarzy psychiatrów i psychologów (tutaj ocenione na 7%) ale też całą grupę objawów psychosomatycznych. U powódki doszło bowiem także do urazu kręgosłupa ze złamaniem elementów kostnych L1 i L2, co wpływa na ruchomość odcinka piersiowo lędźwiowego kręgosłupa powodując silny zespół bólowy. Doszło też do złamania w obrębie kończyny górnej. Ta właśnie komponenta objawów nie była oceniana przez lekarza psychiatrę, stąd uzasadnione jest uwzględnienie tych objawów w wysokości 10 % uszczerbku na zdrowiu z pkt 10a.

Ostatecznie zatem biegli sądowi określili łączny uszczerbek na zdrowiu powódki powstały na skutek wypadku z 4.07.2009 r. na 20 %.

Poza procentowym uszczerbkiem na zdrowiu, na wysokość należnego powódce zadośćuczynienia miał też wpływ sam rodzaj doznanych przez nią obrażeń oraz długotrwałość leczenia i rehabilitacji.

Sąd dodatkowo wziął również pod uwagę także inne, nie oceniane przez biegłych, obrażenia powódki związane ze złamaniem kości nosa, zęba, pęknięciem wątroby, stłuczeniem płuca lewego, złamaniem wieloodłamowym trzonu przynasady i nasady dalszej prawej kości ramiennej z przemieszczeniem odłamów oraz wyrostka łokciowego kości łokciowej, których doznała powódka na skutek wypadku z dnia 04.07. 2009r. (konsultanci medyczni strony pozwanej stwierdzili u powódki 54,5% uszczerbku na zdrowiu).

Co istotne, na skutek doznanego wypadku zmienił się drastycznie dotychczasowy sposób życia powódki. Wskutek długotrwałego zwolnienia lekarskiego rozwiązano z powódką stosunek pracy. Będąc osobą aktywną zawodową stała się obecnie osobą bezrobotną. J. M. cały czas nie pogodziła się ze zmianami jakie zaszły w jej życiu. Zgłaszane objawy koncentrują się wokół lęku związanego z przyszłością, w tym najbardziej z możliwością podjęcia pracy zawodowej.

Wypadek miał także olbrzymi wpływ na jej stan psychiczny. W wyniku wypadku rozwinęły się u powódki objawy zespołu adaptacyjnego-depresyjnego z przedłużoną reakcję depresyjną będącego skutkiem traumatycznego wydarzenia związanego z wypadkiem i jego dynamiką jak również sytuacją życiową wywołaną przez wypadek. W ciągu tego okresu zaszły bowiem diametralne zmiany w życiu osobistym- powódka rozstała się z partnerem, jest matką samotnie wychowującą dziecko. W tej trudnej sytuacji osobistej nie ma wsparcia najbliższej rodziny. Niemniej jednak stwierdzić trzeba (co potwierdził też badający powódkę lekarz biegły psychiatra), że ta sytuacja osobista i stan psychiczny powódki związany jest z wieloma czynnikami, nie tylko z samym wypadkiem i nie należy wszystkich porażek życiowych wiązać z wypadkiem. Strona pozwana ponosi jedynie odpowiedzialność za bezpośrednie następstwa wypadku co również Sąd uwzględnił w swojej ocenie.

W ocenie stopnia doznanej krzywdy trzeba wziąć też pod uwagę trwałość następstw tego wypadku. Powódka w dalszym ciągu odczuwa i będzie jeszcze długo odczuwać dolegliwości bólowe, w tym bóle kręgosłupa w odcinku lędźwiowym i piersiowym. W przyszłości mogą rozwinąć się też wtórne zmiany zwyrodnieniowe. Powódka ma także lekko ograniczoną ruchomość ręki. Wykluczone jest wykonywanie przez nią cięższych prac fizycznych. Dla powódki były, są i będą nadal przeciwwskazanymi prace wysiłkowe, fizyczne, prace obciążające kręgosłup (wymagające dłuższego stania, chodzenia, siedzenia).

Biorąc zatem pod uwagę wszelkie powyższe okoliczności, Sąd uznał, iż należne powódce z tytułu zaistniałego zdarzenia zadośćuczynienie winno wynieść 150.000 zł (art. 445 k.c.). Kwota ta, w ocenie Sądu, jest bowiem adekwatna w stosunku do rozmiaru cierpień i poczucia krzywdy doznanych przez powódkę, uwzględnia także aktualne stosunki majątkowe i ogólny poziom życia w kraju. Łagodzi w pewien sposób poniesioną przez powódkę krzywdę niemajątkową, a zarazem nie stanowi źródła jej wzbogacenia. Mając na względzie, iż w toku postępowania likwidacyjnego, strona pozwana wypłaciła już powódce kwotę 75.000 zł, to w niniejszej sprawie należało zatem zasądzić na jej rzecz dalszą należną jej kwotę tj. 75.000 zł. Żądanie przewyższające tę kwotę należało zaś oddalić jako wygórowane.

II.

Powódka w oparciu o art. 444 § 2 k.c. domagała się zasądzenia renty uzupełniającej od dnia 1.01.2010 r. początkowo w wysokości 6.000 zł miesięcznie, a po zmodyfikowaniu w wysokości odpowiadającej równowartości sześciokrotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę twierdząc, że na skutek wypadku utraciła częściowo zdolność do pracy zarobkowej.

Roszczenie co do żądania zasądzenia renty na przyszłość nie mogło zostać uwzględnione.

Żądanie w tym zakresie wywiedzione zostało z art. 444 § 2 k.c., zgodnie, z którym jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo, jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty. W judykaturze akcentuje się, że nie sama tylko utrata zdrowia, lecz rzeczywista utrata zdolności zarobkowania i widoków na przyszłość, a także rzeczywiste zwiększenie się potrzeb poszkodowanego jako następstwo wywołania uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia stanowią przesłanki zasądzenia renty po myśli art. 444 § 2 k.c. (wyrok SN z dnia 24 września 2009 r., II PK 65/09, LEX nr 558304). Istotne jest to, że wskazane wyżej następstwa muszą mieć charakter trwały, aczkolwiek niekoniecznie nieodwracalny.

Po pierwsze nie można przyjąć – na dzień orzekania, że powódka utraciła całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej. Z przedstawionych dokumentów wynika, że renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy została w stosunku do powódki orzeczona do dnia 31.05.2013 r. Orzecznicy ZUS nie przedłużyli powódce świadczeń rentowych (tak wynika z wywiadu- k.175). Wnioskować zatem można, że powódka w chwili obecnej jest zdolna do podjęcia pracy. Badający powódkę biegły psychiatra uznał, że choć wskazana jest konieczność podjęcia przez powódkę psychoterapii to brak jest przeciwwskazań psychiatrycznych do podjęcia zatrudnienia, a nawet podjęcie satysfakcjonującego zatrudnienia ustabilizowałoby stan psychiczny powódki (k.176). Tak też wskazywali lekarze konsultanci medyczni pozwanej podając, że z neurochirurgicznego punktu widzenia powódka nie ma obecnie przeciwwskazań do podjęcia pracy zawodowej i sprawowania opieki nad dzieckiem (akta szkody ubezpieczyciela nr (...)).

Brak też jest podstaw do przyznania renty powódce z tytułu zwiększonych potrzeb. Jak bowiem wynika z opinii biegłych lekarzy i orzeczników pozwanej stan zdrowia powódki został już ustabilizowany i w obecnej sytuacji powódka nie wymaga stałego przyjmowania leków, nie wymaga opieki osób trzecich, leczenia psychiatrycznego. Zalecono jedynie prowadzenie leczenia zachowawczo- objawowego neurologicznego, leczenia rehabilitacyjnego i sanatoryjnego (średnio raz w roku) oraz terapii psychologicznej (godzinę tygodniowo). Wszystkie te świadczenia powódka może otrzymać w ramach funkcjonującego systemu ochrony zdrowia finansowanego ze środków NFZ. Z przeprowadzonych dowodów nie wynika też, że powódka wymaga pilnego leczenia rehabilitacyjnego czy też dalszego prowadzenia terapii manualnej (które nie mogłyby zostać przeprowadzone w ramach NFZ). Z przedłożonego przez powódkę zaświadczenia z 11.04.2012 r., wynika jedynie konieczność stałego korzystania z rehabilitacji. Pomijając, że jest to dokument prywatny o ograniczonej mocy dowodowej, to jeszcze jego treść pozostaje w sprzeczności z pozostałymi ustaleniami, z których wynika, że obecnie z neurochirurgicznego punku widzenia nie stwierdza się u powódki istotnego upośledzenia funkcjonowania w tym zakresie.

Powódka nie tylko nie przedstawiła żadnych dokumentów potwierdzających faktycznie wydatkowane dotychczas środki na leczenie, ale przede wszystkim nie wykazała, że wskutek doznanego urazu istotnie zaistniały u powódki zwiększone potrzeby. Zwiększenie się potrzeb poszkodowanego stanowi szkodę przyszłą, wyrażającą się w stale powtarzających się wydatkach na ich zaspokojenie (np. konieczność stałego leczenia, zabiegów, kuracji, opieki osób trzecich, specjalnego odżywiania itp. – wyrok SA w Katowicach z dnia 24.05. 1996 r., III APr 7/96, OSA 1997, z. 6, poz. 18). Zalecenie okresowych ćwiczeń rehabilitacyjnych czy sanatoryjnych (średnio raz w roku) nie uzasadnia przyznania renty z tytułu zwiększonych potrzeb.

III.

Na częściowe uwzględnienie zasługiwało natomiast żądanie w zakresie zwrotu utraconego zarobku (renty uzupełniającej) w okresie, w którym powódka miała orzeczony stopień lekkiej niepełnosprawności i częściowej niezdolności do pracy tj. od dnia 15.04.2011r. do dnia 31.05.2013r. Powódka domagała się zapłaty kwoty 9.338,73 zł jako wyrównanie utraconego dochodu za okres 15.04.2011 r. do 4.10.2012 r. oraz kwoty 8.497,40 zł jako wyrównanie utraconego dochodu za okres od 1.11.2012 r. do 31.05.2013 r.

Przez utracone korzyści, o których mowa w art. 361 § 2 k.c. należy rozumieć wszystko to, co weszłoby do majątku poszkodowanego, gdyby zdarzenie wyrządzające szkodę nie nastąpiło. Z art. 444 k.c. wynika, że w razie rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wynikłe z tego powodu koszty. Szkoda którą w tym przypadku doznaje powódka to różnica między zarobkami, jakie osiągałaby, gdyby nie doznała uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, a zarobkami, jakie może realnie osiągnąć bez zagrożenia swego stanu zdrowia. Orzecznictwo przyjmuje, że w sytuacji zachowanej częściowej zdolności do pracy poszkodowany jest obowiązany do wykorzystania zachowanej zdolności do pracy. W konsekwencji wysokość renty powinna odpowiadać różnicy między zarobkami, jakie poszkodowany mógłby osiągać, gdyby nie uległ wypadkowi, a wynagrodzeniem, jakie – w konkretnych warunkach – jest w stanie uzyskać przy wykorzystaniu swej uszczuplonej zdolności do pracy, z tym zastrzeżeniem, że poszkodowany nie ma obowiązku podjęcia się każdej pracy (wyrok SN z dnia 8 czerwca 2005 r., V CK 710/2004, LEX nr 183607. Także renta z art. 444 § 2 k.c. przysługująca poszkodowanemu, który zachował częściowo zdolność do pracy, powinna odpowiadać różnicy między zarobkami, jakie mógłby osiągnąć, gdyby nie uległ wypadkowi, a wynagrodzeniem, jakie w konkretnych warunkach jest w stanie uzyskać przy wykorzystaniu swojej uszczuplonej zdolności do pracy (por. np. wyrok SN z dnia 21 maja 2009 r., V CSK 432/08, LEX nr 619673; wyrok SN z dnia 12 lutego 2009 r., I PK 170/08, LEX nr 724998; wyrok SN z dnia 4 czerwca 2003 r., II UK 296/02, LEX nr 390073). Ta różnica odzwierciedla bowiem szkodę, jaką ponosi poszkodowany i którą ma zrekompensować przewidziana w tym przepisie renta (wyrok SN z dnia 9 lipca 2008 r., I PK 12/08, LEX nr 497689). Natomiast renta nie może wyrównywać utraty zarobków spowodowanej innymi przyczynami niż uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia, w szczególności brak możliwości zarobkowych spowodowany sytuacją na rynku pracy nie jest normalnym następstwem działania zobowiązanego i renta nie powinna wyrównywać zarobków utraconych z powodu niemożności znalezienia odpowiedniej pracy (wyrok SN z dnia 4 czerwca 2003 r., II UK 296/02, LEX nr 390073; wyrok SN z dnia 25 września 2001 r., II UKN 534/00, OSNP 2003, nr 11, poz. 274).

Z analizy dowodów zgromadzonych w sprawie, w tym przesłuchania powódki, które poparte zostało dokumentacją PIT -11 wynika, że w chwili wypadku powódka była zatrudniona na stanowisku specjalisty ds. export- import z wynagrodzeniem miesięcznym w wysokości 2.027,34zł netto.

Bezpośrednio po zdarzeniu powódka przebywała na zwolnieniu lekarskim (6 miesięcy), następnie otrzymywała świadczenie z ubezpieczenia społecznego. Powódka od 15.04.2011 r. do 31.07.2012 r. otrzymywała rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy- łącznie za ten okres wypłacono powódce netto 7543,97 zł (k. 60) i od 1.08.2012 r. do 31.05.2013 r. otrzymywała rentę w wysokości 651,74zł.( k. 60 i k. 74).

Jak wynika z przedstawionej Sądowi dokumentacji pozwane towarzystwo ubezpieczeniowe wyrównało powódce utracone dochody do dnia 21.06.2011 r. wypłacając świadczenia w następującej wysokości:

- za okres od kwietnia do maja 2010 r. w kwocie: 623,25 zł,

- za okres od czerwca do sierpnia 2010 r. w kwocie 819,50 zł,

- za okres od 29.10.2010 r. do 21.06.2011 r. w kwocie 9.985,56 zł i uzupełniająco za okres od 1.09.2010 r. do 31.10.2010 r. – 924 zł (pisma pozwanej z 11.07.2011r. i 2.04.2012r.- akta szkody).

Za dalszy okres pozwana wypłaciła od lutego 2012 r. do 31.05.2012 r. rentę uzupełniającą w wysokości 361,93zł, łącznie z wyrównaniem za okres od 1.11.2012 r. do 31.01.2013 r. wynoszącym 1.131,80 zł (pismo pozwanej z 7.01.2013 r., k. 69). Powyższa kwota jak wskazuje pozwana stanowi wyrównanie pomiędzy dochodami uzyskiwanymi przez poszkodowaną w okresie poprzedzającym zdarzenie (pomniejszonym o 50% z uwagi na częściową niezdolność do pracy ) a przyznaną rentą ZUS.

Z zestawienia otrzymywanych dochodów i wypłaconych przez pozwaną kwot wynika, że strona pozwana wyrównała utracony przez powódkę dochód do poziomu 50 % wcześniejszych zarobków łącznie do dnia 31.05.2012 r. wypłacając do tego dnia rentę uzupełniającą w kwocie 361,93 zł miesięcznie Strona pozwana, w ocenie Sądu, prawidłowo dokonała zmniejszenia hipotetycznych zarobków powódki o połowę- 1.013, 657zł z uwagi na zachowaną częściową zdolność do pracy oraz odliczyła wysokość uzyskiwanych świadczeń rentowych 651,74zł. Oceniając uszczerbek majątkowy powódki z tytułu utraconych dochodów uwzględnić bowiem trzeba, że powódka winna była wykorzystać swoją zachowaną częściową zdolność do pracy, a bierności powódki w polepszeniu swojej sytuacji życiowej, przy zachowanej częściowej zdolności do pracy, skutkuje zmniejszeniem doznanej w ten sposób szkody. Z zebranych dowodów nie wynika bowiem, aby powódka podejmowała jakiekolwiek próby zatrudnienia. J. M. nie przedstawiła żadnych dowodów na podjęcie aktywności w celu znalezienia zatrudnienia, czy też dowodów na to, że przy takich dolegliwościach i przeciwwskazaniach jakie u niej stwierdzono nie jest możliwe znalezienie zatrudnienia (jedynie przedłożyła zaświadczenie z Powiatowego Urzędu Pracy z dnia 25.08.2011r., w którym stwierdzono brak propozycji pracy na dzień 25.08.2011r. - akta szkody ubezpieczyciela nr (...)). Stąd kwotę hipotetycznych zarobków jakie uzyskałaby powódka należało pomniejszyć o 50%, tak jak tego dokonała pozwana.

Niemniej jednak z zebranej dokumentacji wynika, że pozwana wyrównała powódce powstały na skutek utraconych dochodów uszczerbek majątkowy jedynie do dnia 31.05.2012 r., z dodatkowym wyrównaniem za okres od 1.11.2012 r. do 31.01.2013 r. wynoszącym 1.131,80 zł (pismo pozwanej z 7.01.2013 r., k. 69).

A skoro powódka pozostawała częściowo niezdolna do pracy do 31.05.2013 r. należne jest świadczenie za dalszy okres, tj. od dnia 1.06.2012 r. do 31.05.2013r. wynosi 12 x 361,93zł, co daje kwotę 4.343,16zł, którą należy pomniejszyć o wysokość wypłaconego wyrównania- 1.131,80 zł, w rezultacie pozostaje kwota 3.211,36zł. Łącznie utracony i nie zrekompensowany hipotetyczny dochód powódki w okresie od 15.04.2011 r. do 31.05.2013 r. wyniósł 3.211,36 zł i tylko w tym zakresie żądanie powódki zostało uwzględnione.

W pozostałej części Sąd oddalił żądanie zwrotu utraconych zarobków. Do dnia 31.05.2012 r. pozwana, w oparciu o przedstawiane przez powódkę dokumenty dokonała pełnego rozliczenia utraconych dochodów (a bynajmniej powódka nie wykazała w jakiej części tego nie dokonała i w jakim dokładnie zakresie dochodzi obecnie tego wyrównania), natomiast od 1.06.2013r. powódka według orzecznika ZUS nie jest już osobą niezdolną do pracy, stąd wypłata dalszych kwot z tego tytułu jest nieuzasadniona.

IV.

Brak jest również podstaw do uwzględnienia żądania co do zwrotu kosztów diety wątrobowej bowiem powódka nie udokumentowała w żaden sposób stosowania tej diety oraz nie wykazała, że ewentualne zmiany żywienia generują wyższe koszty zakupu produktów spożywczych, których poszkodowana nie ponosiłaby gdyby szkoda nie zaistniała. Poza tym z dokumentacji medycznej wynika, że zalecenie stosowania diety wątrobowej dotyczyło tylko 12 miesięcy po urazie).

V.

Nie wykazała też powódka zasadności roszczenia w zakresie kosztów wynajmu mieszkania. Nie przedstawiła żadnej stosownej dokumentacji, w szczególności umowy o pracę.

VI.

Nie zasługiwało także na uwzględnienie żądanie zwrotu kosztów leczenia i rehabilitacji. Powódka domagała się zwrotu poniesionych wydatków na zabiegi rehabilitacyjne i koszty konsultacji w kwocie 14.277zł (art. 444 § 1 k.c.). Sąd nie uwzględnił powyższego roszczenia albowiem poniesione koszty nie zostały przez powódkę w żaden sposób wykazane. Powódka nie przedłożyła bowiem rachunków ani faktur VAT. Podkreślić trzeba, że nie jest wystarczające dla uwzględnienia tego żądania przedłożona dokumentacja medyczna, w tym skierowania na zabiegi rehabilitacyjne wraz z zestawieniem wykonanych zabiegów albowiem nie wynika z tych dokumentów, czy i w jakiej wysokości koszty te pokryła powódka.

VII.

Co do kosztów opieki lekarz orzecznik w postępowaniu likwidacyjnym ustalił, że powódka wymagała opieki osób trzecich w wymiarze 3 godzin dziennie przez 3 miesiące, Potwierdził to słuchany przed Sądem biegły lekarz neurochirurg. Wskazał, że powódka bezpośrednio po wypadku była unieruchomiona, dokuczał jej zespół bólowy i wymagała opieki osób trzecich we wszystkich czynnościach codziennych. Biorąc więc pod uwagę łączny czas udzielonej pomocy- 270 godzin oraz posiłkując się cennikiem usług opiekuńczych, znanym Sądowi z urzędu, określonym przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w W., który w latach 2009/2010 wynosił za godzinę 12,15 zł należy ustalić, że odszkodowanie z tytułu kosztów opieki osób trzecich wyniosłoby 3.280,50 zł.

Ostatecznie Sąd zasądził na rzecz powódki kwotę 81.491,86 zł (75.000 zł tytułem zadośćuczynienia + 3.211,36 zł tytułem odszkodowania za utracone zarobki i kwotę 3.280,50 zł z tytułu kosztów opieki osób trzecich).

Sąd zasądził także na rzecz powódki odsetki ustawowe (817 k.c. w zw. z art. 481 § 1 k.c. i art. 455 k.c.):

- od kwoty zadośćuczynienia i kosztów opieki (78.280,50 zł) od dnia 28.12.2009r. -powódka podaje jako datę zgłoszenia roszczenia pozwanej dzień 26.11.2009 r. (data której strona pozwana nie zakwestionowała),

- natomiast od kwoty 3.211,36zł z tytułu utraconego dochodu od dnia 25.01.2013 r. (7 dni od dnia doręczenia pisma w którym to roszczenie zostało sprecyzowane).

VIII.

Na uwzględnienie zasługiwało także żądanie ustalenia odpowiedzialności strony pozwanej na przyszłość za skutki wypadku powódki z dnia 4.07.2009r. Z analizy dokumentacji medycznej powódki, a zwłaszcza opinii biegłych lekarzy wynika, że powódka wymaga kontynuacji leczenia zachowawczo-objawowego neurologicznego, terapii psychologicznej i okresowego leczenia rehabilitacyjnego i sanatoryjnego. W przyszłości na istniejący uszczerbek na zdrowiu powódki mogą nałożyć się jeszcze zmiany organizmu związane z naturalnym procesem zwyrodnieniowo- obciążeniowym kręgosłupa. Ponieważ nie można w chwili obecnej ustalić okresu przewidywanego leczenia oraz jego częstotliwości w ocenie Sądu istnieje interes prawny w ustaleniu odpowiedzialności pozwanej za skutki wypadku z dnia 4.07.2009r. w przyszłości.

Mając zatem powyższe na względzie Sąd orzekł jak w punktach I, II i III sentencji wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 zd. 1 kpc. Powódka wygrała proces w 23,95 % (z dochodzonej kwoty 340.232,13 zł uzyskała 81.491,86 zł), albowiem na dochodzoną przez powódkę kwotę składały się roszczenia w następującej wysokości: 170.000 + 72.000 ( 12 x 6.000) + 14.277 + 66.119 + 8.497,40 + 9.338,73. Koszty procesu powódki i pozwanej do koszty zastępstwa procesowego w wysokości 7.217 zł. Przy stosunkowym rozdzieleniu kosztów na rzecz powódki zasądzić należało zwrot kwoty 1.728,47 zł (7.217 x 23,95%), na rzecz strony pozwanej 5.488,52 zł (7.217 x 76,05 %), po skompensowaniu tych należności zasądzono od powódki na rzecz pozwanej kwotę 3.760,05 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

O nieuiszczonych kosztach sądowych Sąd orzekł na podstawie art. 113 ust. 1 i 4 uksc w związku z art. 100 zd.1 kpc. Na koszty sądowe składają się zaliczki na opinie biegłych: 763,11zł + 479,55zł + 135,13zł , łącznie 1.377,79 zł, oraz opłata sądowa od pozwu i rozszerzonego żądania, od których powódka została zwolniona tj. 17.012 zł (5 % z kwoty 340.233 zł). Łącznie 18.389,79 zł. Pozwana przegrała w 23,95 % więc winna uiścić kwotę 4.404,35 zł tytułem kosztów sądowych (18.389,79 zł x 23,95%). Powódki Sąd nie obciążył kosztami sądowymi ze względu na jej sytuację materialną i rodzinną.