Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

W., dnia 28 lutego 2013 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu, Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR del. Piotr Jarmundowicz

Protokolant: Marcin Guzik

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 lutego 2013 r. we W.

sprawy z powództwa B. W.

przeciwko J. S.

o zapłatę

I.  zasadza od pozwanej J. S. na rzecz powódki B. W. kwotę 33.300,56 zł. (trzydzieści trzy tysiące trzysta zł. 56/100) wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od kwoty 14.997,60 zł. od dnia 7 kwietnia 2011 r. do dnia zapłaty i od kwoty 18.302,96 zł. od dnia 30 listopada 2011 r. do dnia zapłaty,

II.  w pozostałej części powództwo oddala,

III.  zasądza od Skarbu Państwa (kasa Sądu Okręgowego we Wrocławiu) na rzecz adwokata P. H. (1) kwotę 3.600 zł., powiększoną o należny podatek od towarów i usług, tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu powódce B. W..

IV.  zasądza od Skarbu Państwa (kasa Sądu Okręgowego we Wrocławiu) na rzecz adwokat A. G. (1) kwotę 3.600 zł., powiększoną o należny podatek od towarów i usług, tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu pozwanej J. S..

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 08.03.2011 r. złożonym do Sądu Rejonowego w Oleśnicy I Wydziału Cywilnego powódka B. W. domagała się zasądzenia od pozwanej J. S. kwoty 180 000 zł tytułem zwrotu wartości wchodzącego w skład spadku po zmarłym Z. Z. (1) udziału we współwłasności nieruchomości położonej w miejscowości Z. w gminie O.. Wyjaśniła, że jest biologiczną córką zmarłego, jednak z powodu znacznego oddalenia oraz koniczności opieki nad trojgiem małoletnich dzieci, nie utrzymywała z nim kontaktów. Wskazała, że po śmierci jej ojca, sprawą spadkową zajęła się jego siostra – J. S., która wiedząc, że jest ona jego córką, uzyskała stwierdzenie nabycia spadku na tylko swoją rzecz i później sprzedała odziedziczony majątek J. i M. T.. Sprawie tej nadano sygnaturę I C 136/11.

W odpowiedzi na pozew pozwana J. S. domagała się oddalenia powództwa w całości. Wyjaśniła, że właścicielami nieruchomość w (...) byli oprócz niej: Z. Z. (1), J. Z. (1) oraz A. Z.. Wskazała też, że po zmarłym Z. Z. (1) dziedziczyła ona, spadek po J. Z. (1) odziedziczył jego syn Z. Z. (2) natomiast A. Z. zrzekła się spadku na jej rzecz. Wskazała, że nieruchomość przejęła od rodzeństwa w dobrej wierze nie wiedząc i istnieniu biologicznej córki zmarłego Z. Z. (1). Ponieważ nikt nie planował zamieszkać w domu w Z., postanowiła sprzedać nieruchomość A. i D. L. za kwotę 25 000 zł. Zaprzeczyła dalej, że zna powołanych przez powódkę nabywców nieruchomości państwa T. z W. oraz, że sprzedała im odziedziczony majątek. Wskazała też, że powódka dowiedziała się o sprzedaży nieruchomości w toku sprawy prowadzonej pod sygnatura I Ns 135/08. W toku tego postępowania próbowała porozumieć się z powódką, i była gotowa zwrócić ¼ wartości spadku w wysokości 6250 zł, obliczoną jako ¼ kwoty uzyskanej po sprzedaży nieruchomości, jednak powódka nie zgodziła się na to nie potrafiąc zrozumieć, że nie była ona jedyną spadkobierczynią. Na koniec pozwana wskazała, że kwotę 6250 zł przekazała powódce przekazem pocztowym.

Na skutek pozwu powódki B. W. z dnia 15.09.2011 r., przed Sądem Rejonowym w Oleśnicy I Wydziałem Cywilnym toczyło się pod sygnaturą I C 395/11 postępowanie przeciwko J. S. o zapłatę kwoty zgromadzonej na rachunkach oszczędnościowych zmarłego Z. Z. (1).

W dniu 15.03.2012 r. Sąd Rejonowy w Oleśnicy I Wydział Cywilny połączył do wspólnego rozpoznania sprawy o sygn. I C 136/11 (o zasądzenie kwoty 180 000 zł) i I C 395/11 (o zasądzenie kwoty zgromadzonej na rachunkach oszczędnościowych zmarłego Z. Z. (1)) oraz przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Okręgowemu we Wrocławiu I Wydziałowi Cywilnemu.

W piśmie procesowym z dnia 27.06.2012 r. pełnomocnik z urzędu powódki wskazał, że domaga się zasądzenia od pozwanej kwoty 180 000 zł tytułem zwrotu wartości wchodzącego w skład spadku po zmarłym Z. Z. (1) udziału we współwłasności nieruchomości wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 28.10.2005 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenia kwoty 18 302,96 zł z tytułu zwrotu wartości wchodzących w skład spadku po zmarłym oszczędności zgromadzonych na książeczce oszczędnościowej w banku (...) S.A. wraz z ustawowymi odsetki od dnia 28.10.2005 r. do dnia zapłaty.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Z. Z. (1) z nieformalnego związku z M. Ś. miał córkę – powódkę B. Ś., urodzoną dnia (...) Dnia 14.07.1979 r. zawarła ona związek małżeński z A. W. przejmując jego nazwisko. Powódka B. W. utrzymywała sporadyczne kontakty z ojcem i nie kontaktowała się z członkami jego rodziny. Do osiągnięcia przez nią pełnoletniości toczyły się przeciwko Z. Z. (1) wytaczane przez jej matkę powództwa alimentacyjne. Należności z tego tytułu Z. Z. (1) płacił nieregularnie. B. W. ostatni raz widziała się z ojcem w 2003 roku.

Dowód:

- bezsporne, nadto akt urodzenia, odpis skrócony aktu małżeństwa, wyrok z dnia 27.09.1965 r. w aktach sprawy Sądu Rejonowego w Oleśnicy I Wydziału Cywilnego I Ns 135/08,

- zeznania świadka J. W. e - protokół rozprawy z dnia 21 lutego 2013 r. od 00:04:26 – do 00:07:57,

- zeznania świadka A. Z. e - protokół rozprawy z dnia 21 lutego 2013 r. od 00:12:42 – do 00:16:34,

- zeznania świadka B. S. – e - protokół rozprawy z dnia 21 lutego 2013 r. od 00:07:57 – do 00:12:42,

- zeznania B. W. – e - protokół rozprawy z dnia 21 lutego 2013 r. od 00:17:02 – do 00:24:55,

Z. Z. (1) miał czworo rodzeństwa: A. Z., J. Z. (1), S. Z. oraz pozwaną J. Z. (2) (S.).

Na podstawie postanawiania Sądu Powiatowego w O. z dnia 18.02.1958 r. (sygn. akt: Ns 7/58) odziedziczyli oni po zmarłym w dniu 02.12.1947 r. ojcu K. Z. (1) nieruchomość położną w Z. w gminie O. oznaczoną jako działką nr (...) o powierzchni 0,20 ha zabudowaną budynkami gospodarczymi oraz domem mieszkalnym o powierzchni około 50-70 m ². Udziały w nieruchomości każdego z rodzeństwa wynosiły po ¼.

W dniu 26.09.1969 r. Sąd Powiatowy w O. I Wydział Cywilny uzupełnił postanowienie z dnia 18.02.1958 r. stwierdzając, że prawo dziedziczenia udziału wynoszącego ½ części w gospodarstwie rolnym położonym w Z. o powierzchni 7,45 ha na mocy ustawy dziedziczy Z. Z. (1). Gospodarstwo rolne w latach siedemdziesiątych przeszło na własność Skarbu Państwa z uwagi na zaległości podatkowe.

Działka nr (...), na której wybudowane były nieruchomości uległa później podziałowi na działkę nr (...)o powierzchni 807 m ² opisaną w KW nr (...)oraz nr (...) o powierzchni 1193 m ² opisaną w KW nr (...).

Kontakty z Z. Z. (1) utrzymywała tylko pozwana J. S.. Udzielała mu ona pomocy materialnej pożyczając pieniądze na opłacenie rachunków oraz na leki inne wydatki.

Dowód:

- dokumenty w aktach spawy Sądu Powiatowego w O. sygn. akt: Ns 31/69,

- zawiadomienie z dnia 06.12.2005r. – k. 19,

- odpis z Księgi Wieczystej – k. 20,

- odpis postanowienia z dnia 18.02.1958 r. – k. 21,

- opinia biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości A. G. (2) – k. 46-64,

- odpis z Księgi Wieczystej – k. 173-176,

- zeznania J. S. – e - protokół rozprawy z dnia 21 lutego 2013 r. od 00:24:55 – do 00:35:12,

- zeznania świadka A. Z. e - protokół rozprawy z dnia 21 lutego 2013 r. od 00:12:42 – do 00:16:34,

- zeznania świadka B. S. – e - protokół rozprawy z dnia 21 lutego 2013 r. od 00:07:57 – do 00:12:42,

Z. Z. (1)zmarł dnia (...) r. Przed śmiercią Z. Z. (1)nie uregulował nakazu płatniczego dotyczącego podatku od nieruchomości. Pozwana J. S.została przez zakład pogrzebowy obciążona fakturą VAT nr (...)r na kwotę 922,34 zł, w późniejszym czasie pobrała ona zasiłek pogrzebowy w wysokości 4539,86 zł.

Dowód:

- nakaz płatniczy – k. 146,

- faktura VAT z dnia 24.01.2005r. – k. 147,

- zaświadczenie – k. 185,

- zeznania J. S. – e - protokół rozprawy z dnia 21 lutego 2013 r. od 00:24:55 – do 00:35:12,

We wniosku z dnia 09.02.2005 r. powódka J. S.domagała się stwierdzenia po zmarłym, nabycia spadku. Postanowieniem z dnia 23.06.2005 r. Sąd Rejonowy w Oleśnicy Wydział I Cywilny (sygn. akt: I Ns 93/05) stwierdził, że spadek po zmarłym Z. Z. (1)zmarłym w dniu (...) r. w Z.gmina O.i tamże ostatnio zamieszkałym, na podstawie ustawy nabyły jego siostra J. S.w całości i wprost.

Dowód:

- postanowienie z dnia 23.06.2005r. – k. 109,

- dokumenty zgromadzone w aktach sprawy Sądu Rejonowego w Oleśnicy I Wydziału Cywilnego sygn. I Ns 93/05,

- zeznania świadka A. Z. – e - protokół rozprawy z dnia 21 lutego 2013 r. od 00:12:42 – do 00:16:34,

W piśmie z dnia 02.08.2011 r. Bank (...) S.A. poinformował pozwaną, że prowadził na rzecz Z. Z. (1) książeczki oszczędnościowe, które w dniu 05.10.2005 r. zostały zlikwidowane. Ich salda wynosiły łącznie 18 302,96 zł.

Dowód:

- pismo z dnia 02.08.2011r. – k. 103,

- zeznania J. S. – e - protokół rozprawy z dnia 21 lutego 2013 r. od 00:12:42 – do 00:16:34,

W dniu 28.12.2006 r. własność zabudowanej nieruchomości położonej w Z. oznaczonej w ewidencji jako działka nr (...) o powierzchni 0,20 ha współwłaściciele opisanej nieruchomości Z. Z. (2) oraz J. S. przenieśli na A. i D. L.. Cenę sprzedaży nieruchomości określono na 25 000 zł.

Dowód:

- odpis aktu notarialnego z dnia 15.11.2006r. – k. 22,

- warunkowa umowa sprzedaży – k. 24-25,

- odpis aktu notarialnego z dnia 28.12.2006r. – k. 26-27,

- zeznania J. S. – e - protokół rozprawy z dnia 21 lutego 2013 r. od 00:24:55 – do 00:35:12,

Powódka B. W.dowiedziała się o śmierci ojca od znajomych. Na skutek wniosku powódki z dnia 21.01.2008 r. złożonym do Sądu Rejonowego w Oleśnicy I Wydziału Cywilnego postanowieniem z dnia 24.07.2008 r. zmieniono postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku z dnia 23.06.2005 r. w sprawie o sygn. I Ns 93/05 w ten sposób, że stwierdzono, że spadek po zmarłym Z. Z. (1)zmarłym w dniu (...) r. w Z.w gminie O.i tamże ostatnio stale zamieszkałym, na podstawie ustawy nabyła córka B. W.w całości wprost.

Dowód:

- dokumenty zgromadzone w aktach sprawy o sygn. akt: I Ns 135/08, w tym postanowienie z dnia 24.07.2008r.

Wartość rynkowa nieruchomości według stanu z dnia otwarcia spadku po zmarłym Z. Z. (1) wynosi 72 000 zł.

Dowód:

- opinia biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości A. G. (2) – k. 46-64,

W dniu 13.04.2011 r. pozwana przekazała powódce kwotę 6250 zł. Powódka zwróciła otrzymaną kwotę pozwanej.

Dowód:

- potwierdzenie przekazu – k. 148,

- zeznania J. S. e - protokół rozprawy z dnia 21 lutego 2013 r. od 00:24:55 – do 00:35:12,

Opisany wyżej stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów dołączonych przez strony postępowania a także tych zgromadzonych w aktach spraw: I Ns 93/05, I Ns 141/05, I C 258/10 oraz I C 653/64, które w sposób nie budzący wątpliwości dowiodły okoliczności dotyczących kręgu osób powołanych do dziedziczenia po zmarłym Z. Z. (1), przebiegu postępowania spadkowego a także składników majątku spadkowego. Stanowiły także dowód na chronologię zdarzeń w sprawie, przede wszystkim dotyczących sprzedaży nieruchomości w Z. i likwidacji książeczek oszczędnościowych zmarłego oraz kosztów związanych w z pogrzebem i wysokości otrzymanego przez pozwaną zasiłku. Istotną dla rozstrzygnięcia sprawy był także dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości, którą Sąd ocenił jako rzetelną, jasną i nie budzącą wątpliwości odnośnie prawidłowości wyciągniętych w niej wniosków. Biegły oszacował wartość nieruchomości z uwzględnieniem szeregu czynników wpływających na jej wartość i szczegółowo wyjaśnił sposób dokonanego wyliczenia.

W ustaleniu stanu faktycznego Sąd uwzględnił także zeznania świadków J. W., B. S., A. Z. oraz stron powódki B. W. oraz J. S., którym Sąd dał wiarę w tych tylko kwestiach, w których wzajemnie się one potwierdzały i uzupełniały. Sąd nie uwzględnił twierdzenia powódki, że pozwana J. S. - siostra zmarłego dziedziczyła w 1/2, ponieważ, jak wynikało z zeznań innych świadków oraz zgromadzonych w sprawie dokumentów, udział ten dotyczył jedynie gospodarstwa rolnego, które zostało w latach siedemdziesiątych dwudziestego wieku przejęte przez Skarb Państwa za długi podatkowe. Tak więc w skład spadku po Z. Z. (1) wchodziła tylko działka nr (...) w Z. w gminie O. wraz z zabudowaniami, której współwłaścicielem w ¼ części był zamarły Z. Z. (1). Sąd nie dał też wiary pozwanej w zakresie w jakim opisała ona, że środki pieniężne zgromadzone na jego rachunkach oszczędnościowych otrzymała w darowiźnie przed śmiercią spadkodawcy za udzieloną pomoc materialną. Fakt ten bowiem nie znalazł potwierdzenia m.in. w zaświadczeniu z banku (...) S.A., z którego wynikało, że konta te zostały zlikwidowane dopiero w październiku 2005 r, czyli po upływie 10 miesięcy od śmierci Z. Z. (1).

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest częściowo uzasadnione.

Powódka B. W. domagała się od pozwanej J. S. zasądzenia kwoty 180 000 zł tytułem zwrotu wartości wchodzącego w skład spadku po zmarłym Z. Z. (1) udziału we współwłasności nieruchomości oraz kwoty 18 302,96 zł z tytułu zwrotu wartości wchodzących w skład spadku zgromadzonych na książeczce oszczędnościowej w banku (...) S.A.

Pozwana wnosiła o oddalenie powództwa podnosząc, że nie miała wiedzy o istnieniu biologicznej córki zmarłego Z. Z. (1) oraz że odziedziczoną nieruchomość sprzedała D. i A. L. z W.. Wskazała także, że udział zmarłego w nieruchomości wynosił ¼ a nie jak chciała powódka ½ oraz, że kwotę oszczędności zgromadzoną na rachunku bankowych otrzymała od brata w drodze darowizny jeszcze przed jego śmiercią. Pozwana podniosła także zarzut potrącenia z kwotą dochodzoną przez powódkę kosztów, jakie poniosła w związku z pogrzebem zmarłego oraz spłatą jego zobowiązań podatkowych.

Bezsporne w sprawie było, że Z. Z. (1), zmarły w dniu (...) r., z nieformalnego związku miał córkę – powódkę B. W.. Nie było także kwestionowane, że nie pozostawał on z nią w stałym kontakcie. Okolicznością bezsporną było także, że w postanowieniu z dnia 23.06.2005 r. Sądu Rejonowego w Oleśnicy I Wydziału Cywilnego stwierdzono, że cały spadek po zmarłym Z. Z. (1)na podstawie ustawy nabywa jego siostra J. S.w całości i wprost. Postanowienie to, na skutek wniosku powódki B. W.zostało zmienione w ten sposób, że spadek po Z. Z. (1)nabyła ona.

Z uwagi na zarzuty pozwanej rozstrzygnięcie sporu wymagało dokonania ustalenia składników oraz wartości odziedziczonego przez pozwaną majątku oraz ocena zasadności żądania powódki w określonym przez nią zakresie.

Podstawą materialnoprawną roszczenia powódki w zakresie zasądzenia kwoty 180 000 zł wraz z odsetkami był przepis art. 405 k.c. zgodnie z którym, kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości.

W sytuacji, jaka miała miejsce w rozpoznawanej sprawie, rzekomy spadkobierca, jaką po zmianie postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku z dnia 23.06.2005 r. okazała się być pozwana J. S., zbyła na rzecz D. i A. L. udział w nieruchomości w Z., jaki odziedziczyła po zmarłym bracie. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 14.07.1998 r. (sygn. akt III CKN 578/97), orzekając na podstawie podobnego do omawianego stanu faktycznego wskazał, że roszczenie o ochronę dziedziczenia (art. 1029 § 1 k.c.) nie wyłącza roszczenia rzeczywistego spadkobiercy, na podstawie przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu, przeciwko rzekomemu spadkobiercy o zwrot korzyści uzyskanej ze sprzedaży przedmiotów spadkowych. Stąd też Sąd oceniał roszczenie powódki pod kątem spełnienia przesłanek z powołanego wyżej przepisu.

Po przeanalizowaniu stanu faktycznego sprawy Sąd doszedł do przekonania, że roszczenie powódki co do zasady zasługuje na uwzględnienie, nie jest jednak uzasadniona kwota, jakiej zasądzenia powódka się domaga. I tak, wartość nieruchomości położoną w Z., jaką posiadał przed śmiercią Z. Z. (1), Sąd ustalił na podstawie opinii biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości, na kwotę 72 000 zł. Podkreślić należy przy tym, że strony postępowania nie wnosiły zastrzeżeń odnośnie treści tej opinii, podstaw jej sporządzenia ani też wartości nieruchomości wskazanej przez biegłego. Sąd również uznał, że została ona sporządzona w sposób prawidłowy i rzetelny zastosował wyliczoną przez biegłego wartość jako podstawę wyrokowania. Sąd wskazuje jeszcze w tym miejscu, że dokumenty sprawy dowodziły, wbrew temu, co twierdziła powódka, że udział jej zmarłego ojca w nieruchomości wynosił ¼. Świadczy o tym przede wszystkim treść postanowienia Sądu Powiatowego w O. z dnia 18.02.1958 r., treść wpisów w księgach wieczystych nieruchomości oraz zeznania świadków oraz pozwanej a także i treść postanowienia z dnia 26.09.1969 r. Z jego treści wynika bowiem bezsprzecznie, że Z. Z. (1) dziedziczył po swoim ojcu K. Z. (2) udział w wysokości ½ ale w gospodarstwie rolnym, które to, na co bezsprzecznie wskazywały zeznania świadków zostało przejęte przez Skarb Państwa w latach siedemdziesiątych. Zatem w momencie jego śmierci nie było ono składnikiem masy spadkowej. W jej zakresie znalazł się jedynie udział ¼ nieruchomości – zabudowanej działki położonej w Z. w gminie O. o powierzchni 0,20 ha.

Określając wartość spadku przypadającą powódce jako jedynej spadkobierczyni Sąd uwzględnił wartość nieruchomości oszacowanej przez biegłego na kwotę 72 000 zł, a ponieważ dziedziczyłaby ona w ¼ części, jej udział miałby wartość 18 000 zł. Należy mieć jeszcze na uwadze, że podstawą roszczenia powódki był przepis art. 405 k.c., zatem powódce zasądzić należy jedynie tą wartość, o którą pozwana - rzekoma spadkobierczyni - wzbogaciła a się jej kosztem. Z uwagi na fakt, że udział pozwanej w nieruchomości wynosił 83,32 % (reszta przypadała na jej brata Z. Z. (2)), procentowy udział należy odnieść także do kwoty 18 000 zł. Po przemnożeniu tej kwoty przez procentową wartość jej udziału Sąd otrzymał wynik 14.997,60 zł i kwotę tą zasądził z odsetkami ustawowymi od dnia 07.04.2011 r. Początkową datę liczenia odsetek Sąd ustalił z uwzględnieniem treści art. 455 k.c. w związku z art. 481 k.c. tj. od pierwszego dnia przypadającego po dacie doręczenia odpisu pozwu. Od tej chwili, zdaniem Sądu, pozwana, wobec braku wcześniejszego wezwania do zapłaty, miała wiedzę o roszczeniu powódki.

Przechodząc do roszczenia B. W. w zakresie kwoty 18 302,96 zł z tytułu zwrotu wartości wchodzących w skład spadku zgromadzonych na książeczce oszczędnościowej w banku (...) S.A., Sąd stwierdza, że podstawą żądania były przepisy dotyczące ochrony dziedziczenia. Zgodnie art. 1029 § 1 k.c. spadkobierca może żądać, ażeby osoba, która włada spadkiem jako spadkobierca, lecz spadkobiercą nie jest, wydała mu spadek. To samo dotyczy poszczególnych przedmiotów należących do spadku. Charakter prawny roszczenia o ochronę dziedziczenia wyraża się w tym, że z chwilą otwarcia spadku powstaje po stronie spadkobiercy prawo podmiotowe o szczególnym charakterze, tzw. prawo do dziedziczenia. Roszczenie z powołanego wyżej przepisu służy ochronie tego prawa, a jego celem jest zapewnienie spadkobiercy, który nie wszedł w posiadanie spadku, aby znalazł się w takiej samej sytuacji faktycznej i prawnej, w jakiej znajdował się spadkodawca. Roszczenie to dotyczy przedmiotów spadkowych, którymi włada rzekomy spadkobierca, przy czym przez te przedmioty należy rozumieć nie tylko rzeczy, ale i prawa.

Postępowanie dowodowe przeprowadzone w tej kwestii wykazało, że kilka miesięcy po uzyskaniu stwierdzenia nabycia spadku, pozwana w dniu 05.10.2005 r. zlikwidowała prowadzone na rzecz Z. Z. (1) rachunki oszczędnościowe w łącznej w kwocie 18302,96 zł. Nie znalazły zatem potwierdzenia okoliczności powołane przez pozwaną, że jeszcze przed śmiercią Z. Z. (1) podarował jej oszczędności z wdzięczności za udzieloną opiekę. Powódce przysługuje zatem uzasadnione roszczenie w tym zakresie, co znalazło wyraz w treści pkt. I wyroku. Oznaczając datę początkową liczenia odsetek od kwoty 18 302,96 zł Sąd miał na uwadze treść art. 455 k.c. w związku z art. 481 k.c. tj. datę doręczenia pozwanej pozwu, bowiem od tego dnia miała ona wiedzę odnośnie roszczenia powódki w tym zakresie.

Odnosząc się jeszcze do podniesionego przez pozwaną zarzutu potrącenia, Sąd wskazuje, że nie zasługuje ono na uwzględnienie. Zgodnie z art. 498 § 1 k.c. gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej.

W przedmiotowej sprawie pozwana poddała pod zarzut potrącenia kwotę, jaką poniosła z tytułu uregulowania długów zmarłego z tytułu podatku od nieruchomości oraz wydatków, jakie poniosła z tytułu pochówku. Sąd wskazuje w tej kwestii, że z przedłożonych przez nią na tą okoliczność dokumentów wynikało jedynie, że na podstawie nakazu płatniczego Z. Z. (1) został obciążony podatkiem od nieruchomości w wysokości 561 zł, jednak z żadnego dokumentu nie wynikało, że pozwana uiściła tą kwotę na rzecz Skarbu Państwa. Nawet jednak gdyby uznać, że pozwana w istocie uregulowała tą kwotę, oraz zapłaciła za fakturę VAT za koszty pogrzebu w wysokości 922 zł, to i tak zostały one zrekompensowane przez kwotę zasiłku pogrzebowego, jaki uzyskała z Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w wysokości 4.539,86 zł. Kwota ta, zdaniem Sądu, pokryła nie tylko wskazywane do potrącenia kwoty, ale także opisane przez pozwaną koszty zakupu garnituru dla zmarłego i innych należności. Pozwana zatem nie ma żadnego wymagalnego roszczenia pieniężnego wobec powódki, które nadawałoby się do potrącenia z dochodzonymi przez nią w przedmiotowej sprawie należnościami.

W pozostałej części roszczenie powódki pozostawało poza ramami zasadności, dlatego podlegało oddaleniu, o czym Sąd orzekł w pkt. II wyroku.

O kosztach procesu opisanych w pkt. III i IV wyroku, Sąd orzekł mając na uwadze, ze strony procesu były zwolnione od ponoszenia kosztów sądowych w całości i na podstawie § 2 - 4, 6 pkt. 6 oraz 19 - 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynno…ci adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adwokata P. H. (1)oraz A. G. (1)po 3600 zł powiększone o należny podatek VAT tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. Koszty zastępstwa procesowego w kwocie ustalonej na podstawie § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, uzasadnione były niezbędnym nakładem pracy adwokatów, charakterem sprawy oraz wkładem pełnomocników w przyczynienie się do jej wyjaśnienia.

Zarządzenia:

1) odnotować;

2) odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikom stron;

3) kal. 14 dni.