Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 10 czerwca 2016 roku

Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący SSR Anna Litwińska-Bargiel

Protokolant Joanna Bobrowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 06 czerwca 2016 roku w Dzierżoniowie

sprawy z wniosku K. Z.

przy udziale W. Z.

o podział majątku wspólnego

p o s t a n a w i a:

I/  ustalić, że w skład majątku wspólnego wnioskodawczyni K. Z. i uczestnika postępowania W. Z. wchodzą następujące składniki majątkowe:

1) nieruchomość położona w B. przy ul. (...) zabudowana budynkami mieszkalnym składająca się z działki (...) objętej księgą wieczystą prowadzaną przez Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie o nr (...) oraz działki o nr (...) objętej księgą wieczystą prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie o nr (...) o łącznej wartości 340 000 zł,

2) lodówka D. rok produkcji 2010 o wartości 1 000 zł,

3) zmywarka M. rok produkcji 2010 o wartości 300 zł,

4) płyta ceramiczna wraz z piekarnikiem o wartości 350 zł,

5) meble kuchenne o wartości 1 500 zł

6) wersalka o wartości 150 zł,

7) meble wypoczynkowe o wartości 800 zł,

8) stół z 12 krzesłami o wartości 500 zł,

9) ekspres do kawy wartości 800 zł,

10) ława o wartości 150 zł,

11) maszyna do szycia marki T. o wartości 350 zł

12) garnki o wartości 500 zł,

13) komputer o wartości 360 zł,

14) pojazd marki T. o nr rejestracyjnym (...) o wartości 7 000 zł

łącznie majątek o wartości 353 760 zł (trzysta pięćdziesiąt trzy tysiące siedemset sześćdziesiąt złotych);

II/  ustalić, że uczestnik postępowania W. Z. poczyniła nakłady na majątek wspólny w kwocie 4 951,65 zł (cztery tysiące dziewięćset pięćdziesiąt jeden złotych sześćdziesiąt pięć groszy);

III/  dokonać podziału majątku wspólnego wnioskodawczyni i uczestnika postępowania w ten sposób, że przyznać w całości na wyłączną własność uczestnika postępowania W. Z. składniki majątkowe wymienione w punkcie I-ym postanowienia;

IV/  zasądzić od uczestnika postępowania W. Z. na rzecz wnioskodawczyni K. Z. kwotę 176 880 zł (sto siedemdziesiąt sześć tysięcy osiemset osiemdziesiąt złotych) tytułem spłaty wartości udziału wnioskodawczyni w majątku wspólnym, płatną w terminie jednego roku od dnia uprawomocnienia się postanowienia;

V/  zasądzić od wnioskodawczyni K. Z. na rzecz uczestnika W. Z. kwotę 2 475,83 zł (dwa tysiące czterysta siedemdziesiąt pięć złotych osiemdziesiąt trzy grosze) tytułem zwrotu połowy nakładów dokonanych przez uczestnika na majątek wspólny;

VI/  oddalić dalej idące żądanie dotyczące nakładów;

VII/  nakazać uiścić na rzecz Skarbu Państwa-Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie uczestnikowi postępowania kwotę 1 773,89 zł tytułem kosztów sądowych, które tymczasowo poniósł Skarb Państwa;

VIII/  nakazuje ściągnąć od wnioskodawczyni K. Z. z zasądzonego świadczenia na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowy w Dzierżoniowie kwotę 1 773,89 zł tytułem kosztów sądowych, które tymczasowo poniósł Skarb Państwa;

IX/  zasądza od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie na rzecz Kancelarii Radcy Prawnego w B. – M. P. kwotę 4 428 zł tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej wnioskodawczyni K. Z. z urzędu.

Sygn. akt I Ns 659/15

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni K. Z. wniosła o podział majątku wspólnego przy uznaniu, że udziały stron są równe. Jednocześnie podała, iż w skład majątku dorobkowego jej i uczestnika W. Z. wchodzi nieruchomość gruntowa zabudowana budynkami mieszkalnym położonym w B. przy Bohaterów (...) o wartości 400 000 zł, ruchomości stanowiące wyposażenie w/w nieruchomości o wartości 20 000 zł, samochód osobowy marki T. o wartości 7 000 zł. Wnioskodawczyni wniosła o dokonanie podziału majątku dorobkowego poprzez przyznanie na wyłączną własność uczestnika postępowania powyższej wskazane składniki z jednoczesnym zobowiązaniem uczestnika do spłaty na jej rzecz kwoty 213 500 zł tytułem połowy udziału .

Uzasadniając wniosek wnioskodawczyni podała, że wyrokiem Sądu Okręgowego w Świdnicy z 01 grudnia 2014r. małżeństwo stron zostało rozwiązane przez rozwód. Strony nie zawierały umowy majątkowej małżeńskiej. W czasie trwania związku małżeńskiego strony zgromadziły powyżej wskazany majątek, który aktualnie pozostaje w wyłącznej dyspozycji uczestnika postępowania. Fakt ten uzasadnia przyznanie wszystkich składników majątku wspólnego uczestnikowi. Z uwagi na konflikt istniejący pomiędzy stronami wnioskodawczyni wyprowadziła się z wspólnej nieruchomości i wynajmuje mieszkalnie, co wiąże się z dodatkowymi obciążeniami finansowymi. Strony w równym stopniu przyczynili się do powstania majątku, co uzasadnia ustalenie równych udziałów.

Uczestnik postępowania, W. Z., w odpowiedzi na wniosek (k. 10-11) nie sprzeciwił się wnioskowi o podział majątku dorobkowego i podał jednocześnie, że w skład majątku dorobkowego stron wchodzi: nieruchomość zabudowana w B. przy ul. (...) o wartości 300 000 zł, gdyż budowa domu nie jest zakończona, wyposażenie domu oraz samochód marki T.. Wniósł o przyznanie mu nieruchomości, a pozostałe składniki podzielić miedzy stronami, z zastrzeżeniem odroczenia spłaty na rzecz wnioskodawczyni do 2 lat. Jednoczenie podał, że poniósł nakłady z majątku osobistego na majątek wspólny od czasu ustania wspólności majątkowej do lipca 2015r.. Spłacił bowiem kredyty w kwocie 6051,60 zł, które strony zaciągnęły na budowę domu. Do spłaty pozostaje jeszcze ok. 30 000 zł.

W odpowiedzi na powyższe, w piśmie procesowym z dnia 17 sierpnia 2015r. (k. 19-21) wnioskodawczyni podała, że w skład majątku wspólnego stron ponad w/w nieruchomość i pojazd wchodzi: - lodówka o wartości 3600 zł,

- zmywarka marki A. o wartości 900 zł,
- piekarnik +płyta marki A. o wartości 1000 zł,

- meble kuchenne marki I. o wartości – 4000 zł,

- wersalka 2 szt marki I. o wartości po 800 zł,

- kanapa skóropodobna o wartości 1000 zł,

- wypoczynek do salonu o wartości 3600 zł,

- stół + 12 krzeseł o wartości 1500 zł,

- ława o wartości -400 zł (zakupiona w sklepie (...)),

- ekspres do kwoty o wartości 2600 zł ,

- maszyna do szycia o wartości 500 zł ,

- garnki marki Z. o wartości 500 zł,

- komputer o wartości 3500 zł

- płyty na szafę wnękową o wartości 3 000 zł

- 15 000 pkt akcji spółki (...) S.A. o łącznej aktualnej wartości 90 000 zł.

Podtrzymała dotychczasowe stanowisko w sprawie, aby wszystkie składniki majątku wspólnego przyznać uczestnikowi postępowania i na jej rzecz przyznać spłatę w wysokości połowy wartości całego majątku, tj. kwotę 262 350 zł oraz kwotę 20 000 zł tytułem zwrotu nakładów z majątku osobistego na majątek wspólny stron, tj. łącznie kwotę 282 350 zł. Nakład z majątku osobistego na majątek wspólny w kwocie 20 000 zł wynika z darowizny uczynionej przez jej ojca A. G. (1) na jej rzecz, a którą to kwotę ona przeznaczyła na remont domu i zakup drewna. Wnioskodawczyni nie wyraziła zgody na odroczenie terminu spłaty bądź też raty, gdyż została ona pozbawiona możliwości korzystania z majątku wspólnego. Jest ona zmuszona do wynajmu mieszkania, co znacznie obciąża jej budżet. Odnosząc się do zarzutu rozliczenia w toku niniejszego postępowania spłaconych przez uczestnika kredytów po ustaniu wspólności poddała, że twierdzenia te są nieudowodnione. Przyznała jednocześnie, że kredyt w kwocie 20 000 zł został zaciągnięty na zakup pojazdu m-ki T.. Partycypowała ona w kosztach spłat w/w zobowiązań.

Odnosząc się do powyższego uczestnik w piśmie procesowym z dnia 27 sierpnia 2015r. (k. 27-28) podała, że w skład majątku wspólnego stron wchodzi w/w nieruchomość o wartości 300 000 zł (dom nie jest wykończony oraz ma liczne wady) i pojazd m-ki T. o wartości 7 000 zł oraz: - lodówka D. rok produkcji 2010 o wartości 1 000 zł,

- zmywarka M. rok produkcji 2010 o wartości 300 zł,

-płyta ceramiczna wraz z piekarnikiem o wartości 350 zł,

- meble kuchenne o wartości 1 500 zł

-wersalka o wartości 150 zł, druga stanowi własność córki K.

- kanapa stanowi własność córki K.,

-meble wypoczynkowe o wartości 800 zł, są zniszczone przez kota

-stół z 12 krzesłami o wartości 500zł,

-ekspres do kawy wartości 800 zł,

- ława o wartości 150 zł,

- maszyna do szycia marki T. o wartości 350 zł

- garnki o wartości 500 zł,

- komputer o wartości 360 zł,

- płyty na szafę wnękową zostały już zamontowane i stanowią element budynku.

Odnośnie akcji (...) podał, że wszystkie zostały 2012r. wykupione, a uzyskane środki przeznaczył na budowę domu oraz pomoc córkom.

Na rozprawie w dniu 16 listopada 2015r. wnioskodawczyni zaakceptowała skład i wartość ruchomości wchodzących do majątku dorobkowego stron zaproponowaną przez uczestnika.

W piśmie procesowym z dnia 03 lutego 2016r. (k.118) uczestnik wniósł o rozliczenie nakładów poczynionych na majątek wspólny w formie spłaty kredytów w kwocie 10 590,30 zł, a gdyby licząc od daty opuszczenia przez wnioskodawczynię domu kwoty 14 372,55 zł.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Wyrokiem Sądu Okręgowego w Świdnicy z dnia 01 grudnia 2014 r. małżeństwo wnioskodawczyni K. Z. i uczestnika W. Z. zawarte 31 grudnia 1982 r. zostało rozwiązane przez rozwód. Wyrok uprawomocnił się 23 grudnia 2014r.

Dowód : - wyrok SO w Świdnicy z 1.12.2014r. r., sygn. akt IC 1373/14- k. 5.

Strony w dniu 03 czerwca 1994r. zawarły umowę wieczystego użytkowania działki gruntu nr (...) o powierzchni 0,0312 ha, dla której prowadzona jest księga wieczysta nr (...). Ponadto, na mocy umowy darowizny z dnia 28 stycznia 1997r., strony stały się użytkownikami wieczystymi działki gruntu nr (...) , o powierzchni 0,0059 ha, objętej księga wieczystą nr (...).

Decyzją Burmistrza Miasta B. z dnia 05 lutego 2003r. prawo użytkowania wieczystego w/w działek zostało przekształcone w prawo własności na zasadach wspólności małżeńskiej majątkowej.

Działki (...) przylegają do siebie, tworząc zwarty i zorganizowany kompleks gruntu w kształcie regularnego kwadratu. Strony na tej nieruchomości w latach 2007-2010 wybudowały w zabudowie szeregowej jednorodzinny budynek mieszkalny z garażem w jednej bryle i otwartą wiatą ogrodową. Budynek mieszkalny jest parterowy z poddaszem użytkowym, niepodpiwniczony, kryty dachem wielospadowym. Znajduje się w szeregu trzech innych budynków na skraju tego szeregu, łączy się ścianą garażową z następnym budynkiem. Budynek ma powierzchnie użytkową 160 m ² , a garaż (...) m ². Działka częściowo ogrodzone, teren zielony zagospodarowany.

Wartość rynkowa całej nieruchomości wynosi 340 000 zł.

Dowód - umowa darowizny z dnia 28.01.1997r. akta księgi wieczystej SW1D/00025154/7.

- decyzja z dnia 05.02.2003r, nr GM/GN (...), akta księgi wieczystej SW1D/00025154/7,

- akta księgi wieczystej SW1D/00019177/9,

- odpis zwykły księgi wieczystej (...)- k.22-23

- opinia biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości T. G.-k. 67-103,

- zeznania wnioskodawczyni k.109-110,

- zeznania uczestnika postępowania- k. 110,

- uzupełniająca opinia biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości T. G.-k. 135.

Strony w trakcie trwania małżeństwa nabyły następujące ruchomości:

- lodówka D. rok produkcji 2010 o wartości 1 000 zł,

- zmywarka M. rok produkcji 2010 o wartości 300 zł,

- płyta ceramiczna wraz z piekarnikiem o wartości 350 zł,

- meble kuchenne o wartości 1 500 zł

- wersalka o wartości 150 zł,

- meble wypoczynkowe o wartości 800 zł,

- stół z 12 krzesłami o wartości 500zł,

- ekspres do kawy wartości 800 zł,

- ława o wartości 150 zł,

- maszyna do szycia marki T. o wartości 350 zł

- garnki o wartości 500 zł,

- komputer o wartości 360 zł,

- pojazd marki T. o nr rejestracyjnym (...) o wartości 7 000 zł.

Bezsporne.

W 2009r. bądź 2010r. ojciec wnioskodawczyni -A. G. (1) sprzedał nieruchomość w P.. Transakcja została sfinalizowana we W. i strony były obecne przy niej na życzenie A. G. (1). Po podpisaniu umowy A. G. (1) darował stroną kwotę 20 000 zł.

Dowód- zeznania świadka A. G. (1)- k.109,

- zeznania świadka A. G. (2)- k.109,

- zeznania wnioskodawczyni k.109-110,

- częściowe zeznania uczestnika – k. 110.

Uczestnik posiadał akcje (...) na dzień 1 lipca 2010r. o wartości 58 220,50 zł, a na dzień 23 lutego 2012r. o wartości 14 720 zł. W dniu 23 marca 2012r. uczestnik zamknął rachunek prowadzony przez (...) S.A, a jego saldo na ten dzień wynosiło 0. Na dzień 23 grudnia 2014r. uczestnik nie posiadał papierów wartościowych na rachunku (...) S.A.

Dowód - zaświadczenie z dnia 2.10.2015r.-k. 44,

- dyspozycja rozwiązania umowy maklerskiej- k. 48-49,

- zaświadczenie z dnia 01.02.2016r.- k.122,

- historia rachunku z dnia 01.12.2015r.-k. 63-64,

- zeznania uczestnika – k.110.

W dniu 10 maja 2013r. uczestnik postępowania zaciągnął u swojego pracodawcy – (...) Sp. z o.o. Oddział Zakład (...) w W., pożyczkę z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych w kwocie 10 000 zł z przeznaczeniem na remont domu. Oprocentowanie pożyczki wynosiło 3.5 % rocznie. Rata miesięczna spłaty wyniosła 539,58 zł i zastrzeżono, iż pożyczka została udzielona na okres 36 miesięcy.

W okresie od 1 grudnia 2014r. do 01 września 2015r. uczestnik spłacił w/w pożyczkę mieszkaniową w wysokości 2 634,93 zł.

Dowód – umowa pożyczki nr (...) z dnia 10.05.2013r.- k. 13,

- zaświadczenia z dnia 1.09.2015r.-k. 36.

W dniu 07 czerwcu 2013r. uczestnik zaciągnął kredyt w Bank (...) S.A. na kwotę 20 833,33 zł. Spłata miała nastąpić w 72 ratach, której ostatni termin płatności przypadł na dzień 28 czerwca 2019r.

W okresie od 1 grudnia 2014r. do 09 września 2015r. uczestnik spłacił z tego tytułu kwotę 2 316,72 zł.

Dowód - harmonogram spłaty kredytu- k. 14-15,

- zaświadczenia z dnia 9.09.2015r.-k. 46-47

Sąd zważył, co następuje:

Wnioskodawczyni K. Z. wniosła o podział majątki wspólnego jej i uczestnika W. Z.. Bezsporne było w sprawie, że małżeństwo wnioskodawczyni i uczestnika postępowania ustało z dniem uprawomocnienia się wyroku rozwodowego, tj. z dnia 23 grudnia 2014r.

Zgodnie z przepisem art. 31 k.r.o. z chwilą zawarcia związku małżeńskiego powstaje pomiędzy małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątek osobistego każdego z małżonków.

Zgodnie z art. 567 § 3 k.p.c., w związku z art. 688 k.p.c., do postępowania o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami, stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące działu spadku i zniesienia współwłasności, a w szczególności przepisy art. 618 § 2 i § 3 k.p.c. W myśl art. 684 k.p.c. dokonując podziału majątku wspólnego Sąd, w pierwszej kolejności, ustala skład i wartość majątku podlegającego podziałowi.

Ustalając skład i wartość majątku wspólnego stron, Sąd oparła się na dokumentach znajdujących się w aktach, których prawdziwość nie była kwestionowana przez strony, a które nie budzą wątpliwości Sądu co do swej wiarygodności. Należ przy tym podkreślić, że strony były zgodne, co do składu majątku wspólnego oraz wartości składników ruchomych. Wnioskodawczyni i uczestnik podawali natomiast odmienną wartość nieruchomości wspólnej położonej w B. przy ul. (...). Ustalenie tej wartości wymagało wiedzy specjalistycznej. W związku z tym na okoliczność ustalenia wartości w/w nieruchomości stron Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu szacowania wartości nieruchomości.

Wartość prawa własności przedmiotowej nieruchomości, według stanu na dzień 23 grudnia 2014 roku i cen aktualnych, ustalił w/w biegła sądowa w opinii z dnia 23 grudnia 2015 roku na kwotę 340 000 złotych (k. 74-103). Zarzuty do niniejszej opinii wniosła wnioskodawczyni, podając w wątpliwość, czy przyjęta wycena obejmuje również garaż. W opinii uzupełniające z dnia 14 marca 2016r. biegły sądowy w sposób jednoznacznie wskazał, że dokonując wyceny uwzględnił również garaż, co nie wątpliwie miało wpływ na wartość nieruchomości. Stron nie wnosiły już zastrzeżeń do opinii.

Oceniając dowód z opinii biegłego sądowego w zakresie szacowania nieruchomości, Sąd uznał opinię za miarodajną i w pełni przekonywującą. W ocenie Sądu powyższa opinia i opinia uzupełniająca została sporządzona przez kompetentny podmiot, dysponujący odpowiednią wiedzą specjalistyczną i doświadczeniem zawodowym przyjmując metodologię według rozporządzania Rady Ministrów z dnia 21 września 2004r. w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego oraz po oględzinach przedmiotowej nieruchomości. Biegły przyjął, że wycenę dla obu nieruchomości opisanych w księgach wieczystych (...) będzie jedna, gdyż stanowią one całość zabudowaną jednym budynkiem mieszkalnym. Biegły dokonał wyceny metodą porównawczą, tj. przy uwzględnieniu cen, jakie uzyskano za nieruchomości podobne, które były przedmiotem obrotu rynkowego. Przy jednoczesnym skorygowaniu tej wartości uwzględniając cechy indywidualne nieruchomości stron. Jak podkreślił w opinii uzupełniającej do porównania wzięto pod uwagę tylko budynki mieszkalne posiadające w jednej bryle garaż. Biegły w tabeli dokonał zestawienia transakcji zbliżonych. Ponadto biegły skorygował uśrednioną cenę, w tym z uwagi na fakt, że budynek wymaga wykonania prac wykończeniowych z niewielkiego zakresu.

Mając powyższe na uwadze Sąd przyjął – zgodnie z opinia biegłego- wartość nieruchomości zabudowanej położonej w B. przy ul. (...) na kwotę 340 000 zł.

W związku z tym Sąd ustalił w punkcie I postanowienia, że w skład majątku wspólnego stron weszły następuje składniki o wartości wskazanej:

- nieruchomość położona w B. przy ul. (...) zabudowana budynkami mieszkalnym składająca się z działki (...) objętej księgą wieczystą prowadzaną przez Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie o nr (...) oraz działki o nr (...) objętej księgą wieczystą prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie o nr (...) o łącznej wartości 340 000 zł,

- lodówka D. rok produkcji 2010 o wartości 1 000 zł,

- zmywarka M. rok produkcji 2010 o wartości 300 zł,

- płyta ceramiczna wraz z piekarnikiem o wartości 350 zł,

- meble kuchenne o wartości 1 500 zł

- wersalka o wartości 150 zł,

- meble wypoczynkowe o wartości 800 zł,

- stół z 12 krzesłami o wartości 500zł,

- ekspres do kawy wartości 800 zł,

- ława o wartości 150 zł,

- maszyna do szycia marki T. o wartości 350 zł

- garnki o wartości 500 zł,

- komputer o wartości 360 zł,

- pojazd marki T. o nr rejestracyjnym (...) o wartości 7 000 zł.

łącznie majątek o wartości 353 760 zł.

Nie ulega wątpliwości, że wszystkie powyższe składniki zostały nabyte w trakcie trwania związku małżeńskiego. Fakt wejścia ich do majątku wspólnego potwierdzają również spójne w tym zakresie zeznania stron. Należy podkreślić, że strony były również zgodne, co do wartości w/w ruchomości.

Wnioskodawczyni wniosła o zaliczenia w skład majątku wspólnego również równowartość papierów wartościowe w postaci jednostek uczestnictwa (...). Nie ulega wątpliwości, że takie instrumenty finansowe uczestnik w tracie trwania małżeństwa posiadał. Jednak na dzień ustania wspólności nie ulega wątpliwości, ze tych składników nie było (k.44). Instrumenty finansowe o wartości 14 720 zł uczestnik posiadał w dacie 23 lutego 2012r. i pobrał całą tą kwotę w dniu 23 marca 2012r.(k 63-64).

W postępowaniu o podział majątku wspólnego obowiązuje zasada, że podział obejmuje składniki wchodzące w skład majątku wspólnego w chwili ustania wspólności. Tym samym jednostek uczestnictwa (...) nie mogą być zaliczone w skład majątku wspólnego, gdyż w dacie 23 grudnia 2014r. uczestnik nie był już ich dysponentem. Od zasady tej orzecznictwo wprawdzie przewiduje wyjątki. Jeżeli przed podziałem majątku wspólnego jedno z małżonków doprowadzi do rozmyślnego zniszczenia lub wyzbycia się określonych składników majątku wspólnego ze szkoda dla rodziny, to przy ustalaniu masy podziału wartość uszczuplonego majątku powinna mieć wpływ na rozliczenie pieniężne miedzy podmiotami tego majątku albo na ustalenie nierównych udziałów małżonków w majątku wspólnym ( min. uzasadnienie uchwały SN z dnia 19 maja 1989r., III CZP 52/89, OSNCP 1990, nr 4-5, poz. 60). Sąd jednak nie znalazł podstaw, aby skorzystać z przetoczonego wyjątku. Likwidacja rachunku maklerskiego i pobór środków w kwocie 14 720 zł miała miejsce w dniu 23 marca 2012r, a więc 2,5 roku przed ustaniem wspólności majątkowej. Trudno jest stawiać uczestnikowi zamiaru działania z pokrzywdzeniem rodziny, skoro taki znaczny odstęp czasu dzieli te dwa zdarzenia. Tym bardziej, że wnioskodawczyni zeznała, że była taka sytuacja, że uczestnik w 2013r bądź 2012r. wybrał równowartość 10 000 zł i darował córce. Zeznania stron są w tym zakresie zbieżne, gdyż uczestnik od początku podnosił, że wybrał te środki i darował córce. Wobec tego chybiony jest zarzut wnioskodawczynie o zaliczanie tych instrumentów na poczet majątku wspólnego stron.

Obie strony zgłosiły również zarzuty rozliczenia nakładów poczynionych z majątku osobistego na majątku wspólny. Zgodnie z art. 45 § 1 zd. 2 każdy z małżonków może żądać zwrotu wydatków i nakładów, które poczynił ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny. Zwrotu dokonuje się przy podziale majątku wspólnego, jednakże sąd może nakazać wcześniejszy zwrot, jeżeli wymaga tego dobro rodziny (§ 2). Przetoczony przepis koresponduje z procesowym przepisem art. 567 §1 k.p.c., zgodnie z którym w postępowaniu o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami sąd rozstrzyga także o żądaniu ustalenia nierównych udziałów małżonków w majątku wspólnym oraz o tym, jakie wydatki, nakłady i inne świadczenia z majątku wspólnego na rzecz majątku osobistego lub odwrotnie podlegają zwrotowi.

Wnioskodawczyni wniosła, że poczyniła nakłady na majątek wspólny w kwocie 20 000 zł. Była to kwota, którą otrzymała w drodze darowizny od swojego ojca A. G. (1). Sąd uznał za wiarygodne twierdzenia wnioskodawczyni, iż taka darowizna miała miejsce. Potwierdzili to świadkowie A. G. (1) oraz A. G. (2). Tym samym zeznania uczestnika w części zaprzeczającej, aby przekazanie takiej kwoty miało miejsce Sąd uznał za niewiarygodne, sprzeczne z pozostałym materiałem zgromadzonym w sprawie. Jednak pomimo tego, że Sąd uznał, że miała miejsce taka darowizna, to nie uznał, aby ta kwota zasiliła majątek osobisty wnioskodawczyni. Zgodnie z art. 33 pkt. 2 k.r.o. do majątku osobistego każdego z małżonków należą przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił. To więc strony czynności prawnej określają przynależność określonego prawa do majątku osobistego bądź do majątku wspólnego małżonków. Nie ulega wątpliwości, iż w niniejszym przypadku oboje małżonków zostało obdarowanych. Zarówno darczyńca- A. G. (1) jak też wnioskodawczyni przyznali, że przekazanie tej kwoty nastąpiło na rzecz rodziny tworzonej przez strony. Tym samym wolą darczyńcy kwota 20 000 zł weszła w skład majątku wspólnego stron. Mając powyższe na uwadze należało oddalić wniosek wnioskodawczyni o rozliczenie nakładów w kwocie 20 000 zł poczynionych z jej majątku osobistego na majątek wspólny. Wnioskodawczyni bowiem nie wykazała, aby posiadała majątek osobisty w takiej wielkości, gdyż kwota 20 000 zł uzyskana w podawanych okolicznościach stanowiła majątek wspólny stron.

Uczestnik postępowania wniósł o rozliczenie spłaconych kredytów. Sąd uznał, iż roszczenie uczestnika zmierza do rozliczenia spłaconych długów wspólnych małżonków w okresie między ustaniem wspólności a dokonaniem podziału majątku wspólnego. Na dzień ustania wspólności majątkowej uczestnik postępowania była stroną dwóch umów pożyczki:

- z dnia 10 maja 2013r. zawartą z Zakładowym Funduszem Świadczeń Socjalnych w kwocie 10 000 zł z przeznaczeniem na remont domu,

- z dnia 7 czerwca 2013r. zawartą z (...) Bank (...) S.A. w kwocie 20 833,33 zł.

Uczestniczka postępowania przyznała, że miała wiedze o zobowiązaniach wobec (...) Bank (...) S.A. Strony były zgodne, że kwota z tej pożyczki w większości została przeznaczona na zakup pojazdu marki T. i jego remont. Tym samym nie ma wątpliwości, iż dług ten stanowi wspólne zobowiązanie stron. Jednak uczestniczka wyparła się, aby miała wiedze odnośnie pożyczki mieszkaniowej zaciągniętej przez byłego męża u pracodawcy. Nie zauważyła, aby w okresie zaciągnięcia tej pożyczki były poczynione znaczne inwestycję na nieruchomość czy aby w inny sposób kwota 10 000 zł zwiększyła majątek stron. Uczestnik postępowania pokreślił, że w okresie podpisywania umowy pożyczki z pracodawcą strony prowadził wspólne gospodarstwo i była żona miała wiedze o zobowiązaniach. Nie była to jego pierwsza taka pożyczka. Z uwagi na atrakcyjne oprocentowanie już wcześniej korzystał z takie wsparcia finansowego oferowanego przez pracodawcę.

Przy ocenie długu jednego z małżonków czy mamy do czynienia z długiem indywidulanym czy wspólnym małżonków należy przede wszystkim dokonać kompleksowej oceny, czy dług ten nie pozostaje jednak w związku funkcjonalnym ze sprawami całej rodziny. Dług jednego z małżonków może być rozumiany wąsko, jako tylko takie zobowiązanie, które obciąża wyłącznie jednego z małżonków albo szerzej, a mianowicie jako zobowiązanie, które obciąża oboje małżonków, ale u jego źródła leży zachowanie tylko jednego z małżonków. Nie ulega bowiem wątpliwości, iż dług jednego z małżonków może powstać z różnych przyczyn. Jeżeli powstał w wyniku zaciągnięcia indywidualnej pożyczki lub kredytu, to należy uwzględnić także cel, na jaki ten dług został zaciągnięty. Uwzględnia się więc z jakiego powodu dług został zaciągnięty i czy obciążając formalnie tylko jednego z małżonków nie pozostaje on jednak w związku z sytuacją całej rodziny, czy też istotnie dotyczy tylko majątku osobistego lub osobistych spraw dłużnika.

Mając na uwadze powyższe rozważania, Sąd uznał, że oba długi uczestnika, formalnie zaciągnięte tylko przez niego, w rzeczywistości stanowiły długi obojga małżonków. Pożyczka w (...) S.A. została przeznaczona na zakup i remont pojazdu m-ki T., który wszedł w skład majątku wspólnego. Natomiast pożyczka u pracodawcy została przeznaczona na remont wspólnej nieruchomości. Strony wprowadziły się do domu przy ul. (...) w B. latem 2010r. Dom nie był wykończony i wymagał jeszcze znacznych nakładów. Do dnia dzisiejszego- co wynika z opinie biegłego oraz załączonej dokumentacji fotograficznej- wymaga dalszych nakładów. Strony wykańczały budynek zgodnie ze swoim możliwościami finansowymi. Nie ulega wątpliwości, że w okresie zamieszkiwania strony wyposażyli dom w niezbędne sprzęty AGD i poczynili liczne inwestycje, w tym wystawienie drewutni, ogrodzenia, położenie kostki brukowej przed domem, na tarasie. Z drugiej strony dochodu stron nie były znaczne, w tym wnioskodawczyni pozostawała na rencie w wysokości 740 zł. Bazując na doświadczeniu życiowym trzeba przyznać rację uczestnikowi, że całą kwotę uzyskaną z tytułu pożyczki mieszkaniowej u pracodawcy, tj. 10 000 zł przeznaczył na remont wspólnego domu.

Długi obojga małżonków ciążą na nich wspólnie. Z tym, że w sprawie o podział majtku wspólnego rozliczeniu podlegają wyłącznie długi spłacone, a nie przyszłe raty. Podział majątku wspólnego obejmuje w zasadzie jedynie aktywa, natomiast pasywa pozostają poza jego zakresem. Długi nie spłacone nie podlegają rozliczeniu między małżonkami ( postanowienie SN z dnia 5 grudnia 1978r., sygn. akt III CRN 194/78, OSNCP 1979, nr 11, poz. 207). Niespłacone długi, które obciążają majątek wspólny, przy podziale majątku wspólnego w zasadzie nie podlegają rozliczeniu, gdyż mino takiego podziału dług nadal się utrzymuje.

W toku niniejszego postępowania uczestnik wykazał, że spłacić z tytułu umowy pożyczki zaciągniętej u pracodawcy (...) Sp. z o.o. w okresie od 1 grudnia 2014r. do 01 września 2015r. raty pożyczki w łącznej wysokości 2 634,93 zł. Natomiast z tytułu pożyczki zaciągniętej w Banku (...) S.A. w tym okresie spłacił zadłużenie w łącznej wysokości 2 316,72 zł. Przy czym wnioskodawczynie nie kwestionowała, że w tym okresie nie uczestniczyła w spłacie. W konsekwencji Sąd w punkcie II postanowienia uznał, że uczestnik poczynił nakłady na majątek wspólny w kwocie 4 951,65 zł, a dalej idące żądanie oddalił (pkt. V postanowienia). Wprawdzie uczestnik wniósł o rozliczenie spłaconych długów za dalszy okres, jednak nie przedłożył w tym zakresie żadnych dokumentów na udowodnienie fakty spłaty. Należy bowiem podkreślić, iż rozliczeniu z tytułu podziału majątku wspólnego podlegają tylko długi spłacone. Tymczasem uczestnik zachował się biernie i zaniechał wykazania okoliczności spłaty wspólnych zobowiązań za okres późniejszy niż 1 września 2015r., wszak w postępowaniu o podział majątku wspólnego sąd nie działa z urzędu w zakresie roszczeń poczynionych z majątków osobistych na wspólny. W konsekwencji roszczenie w tym zakresie podlegało oddaleniu jako nieudowodnione (pkt VI postanowienia).

W konsekwencji uznania za zasadne roszczenie uczestnika o rozlicznie nakładów poczynanych z majątku osobistego na majątek wspólny do kwoty 4 951,65 zł, Sąd w punkcie V nakazał wnioskodawczyni zwrócić połowę poczynionych nakładów, tj. kwotę 2 475,83 zł. Co do tego roszczenia Sąd na mocy art.212 § 3 k.c. nie był władny oznaczać innego terminu płatności i należność ta będzie wymagalna po dacie prawomocności niniejszego postanowienia.

Mając powyższe na względzie Sąd dokonał podziału majątku wspólnego stron i przyznał w całości ruchomości i nieruchomość położona w B. na rzecz uczestnika postępowania. Sąd uznał, że nieruchomość winna przypaść uczestnikowi postępowania, ponieważ w niej zamieszkuje, zaś wnioskodawczyni zamieszkuje w P.. Odnośnie ruchomości to od momentu wyprowadzi wnioskodawczyni ze wspólnej nieruchomości, czerwiec 2014r., pozostają one w posiadaniu uczestnika zatem brak jest podstaw, by zmieniać ten stan rzeczy. Należy pokreślić, iż takie rozstrzygnięcie jest również zgodne ze stanowiskiem stron.

Wartość majątku wspólnego stron określonego na kwotę 353 760 zł. Przyznanie uczestnikowi postępowania składników majątkowych skutkuje spłatą na rzecz wnioskodawczyni na podstawie art.212 § 2 i 3 k.c. stosowanym odpowiednio do spraw o podział majątku wspólnego. Przepis ten wskazuje, że rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego. Jeżeli ustalone zostały dopłaty lub spłaty, sąd oznaczy termin i sposób ich uiszczenia, wysokość i termin uiszczenia odsetek, a w razie potrzeby także sposób ich zabezpieczenia. W razie rozłożenia dopłat i spłat na raty terminy ich uiszczenia nie mogą łącznie przekraczać lat dziesięciu. W wypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie sąd na wniosek dłużnika może odroczyć termin zapłaty rat już wymagalnych. Z tego względu Sad mając na uwadze sytuacje majątkowa uczestnika postępowania oznaczył termin płatności zasądzonej spłaty na okres jednego roku. Uczestnik bowiem podniósł że nie posiada oszczędności, nie ma zdolności kredytowej, gdyż jest ujawniony jako kredytobiorca kredytu córka. Jego bieżące dochody są przeznaczane na cele konsumpcyjne, nie ma możliwości poczynienia oszczędności. Kwotę na spłatę zamierza pozyskać z sprzedaży domu stanowiącego spadek po jego rodzicach, który dziedziczy na mocy ustawy z bratem. Doszedł już do porozumienia z bratam odnośnie sprzedaży, jednakże nie rozpoczął jeszcze porządkowania formalności. W ocenie Sądu okres jednego roku jest wystarczający, aby uczestnik uzyskał tytuł prawny do masy spadkowej po rodzicach i sfinalizował sprzedaż domu, tym bardziej, że jest zgoda pomiędzy spadkobiercami. Z drugiej strony nie można pomijać sytuacji wnioskodawczyni. Wynajmuje ona mieszkanie, a otrzymaną spłatę chce przeznaczyć na zakup nieruchomości. Jednakże krótszy okres spłaty czyniłby ją fikcyjną, dlatego jednorazowa spłata w okresie roku jest optymalna dla obu stron.

O kosztach sądowych orzeczono na mocy art.113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych obciążając nimi strony zgodnie z art.520 § 1 k.p.c. po połowie. Skoro koszty sądowe tymczasowo poniesione przez Skarb Państwa – Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie wyniosły 3547,78 zł, a złożyło się na nie wynagrodzenie biegłego sądowego, to udział każdej ze stron w nich wynosi 1 773,89 zł. Z tym że Sąd w punkcie VIII postanowienie nakazał ściągnąć z świadczenia zasądzonego na rzecz uczestniczki powyższa kwotę, gdyż była ona zwolniona od kosztów postępowania w całości.

Nadto uczestniczka korzystała z pomocy prawnej udzielonej z urzędu, a jej pełnomocnik złożył oświadczenie, że koszty te nie zostały uiszczone. W związku z tym pkt. IX postanowienia Sąd zasądził od Skarbu Państwa – Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie na rzecz Kancelarii Radcy Prawnego w B.- M. P. kwotę 4 428 zł. W myśl art. 22 ³ ust. 1 ustawy z dnia 06 lipca 1982 roku o radcach prawnych (tekst jednolity - Dz.U. z 2014 roku, poz. 637), koszty pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu ponosi Skarb Państwa. W tym wypadku wynagrodzenie należne pełnomocnikowi z urzędu wnioskodawczyni zostało ustalone na podstawie Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu – tekst jednolity Dz.U. z 2013 roku, poz. 490). Niniejsze rozporządzanie zostało uchylone rozporządzaniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (DZ. U. 2015, poz.1804), jednak zgodnie z § 21 tego rozporządzenia do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia stosuje się przepisy dotychczasowe do czasu zakończenia postępowania w danej instancji, a rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2016 r.(§. 23). Skoro postępowanie w niniejszej sprawie zostało wszczęte w dniu 11 czerwca 2015r.,, to do określenia wysokości wynagrodzenia radcy prawnego stosuje się rozporządzenia z dnia 28 września 2002r.

Zgodnie § 7 pkt 3 stawka minimalna w sprawach o zniesienie współwłasności oblicza się według § 6 tego rozporządzenia od wartości udziału współwłaściciela zastępowanie przez radcę prawnego. Udział wnioskodawczyni został określony na kwotę 176 880 zł. Wobec tego wynagrodzenie radcy prawnego wyniosło kwotę 3 600 zł (§ 6 pkt. 6 rozporządzenia), przy czym należało podwyższyć je o podatek VAT (§ 2 ust. 3 ), co dało łącznie kwotę 4 428 zł.