Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 16 maja 2013 r.

Sąd Okręgowy w Świdnicy II Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Anatol Gul

Sędziowie: SO Aleksandra Żurawska

SO Piotr Rajczakowski

po rozpoznaniu w dniu 16 maja 2013 r. w Świdnicy

na posiedzeniu niejawnym zażalenia strony pozwanej Specjalistycznego

Szpitala(...) w W.na postanowienie Sądu

Rejonowego w Wałbrzychu z dnia 5 kwietnia 2013 r., sygn. akt VIII C 256/13, w przedmiocie wniosku o udzielnie zabezpieczenia,

w sprawie z powództwa M. K.

o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego

p o s t a n a w i a:

zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że wniosek oddalić.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 5 kwietnia 2013 r. Sąd Rejonowy udzielił powodowi M. K.zabezpieczenia powództwa poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego prowadzonego przeciwko niemu przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wałbrzychu – K. R.w sprawie o sygn. akt Km 80/13 na wniosek Specjalistycznego Szpitala (...)w W.. Sąd wskazał, że w przedmiotowej sprawie tytułem egzekucyjnym jest nakaz zapłaty z dnia 8 lutego 2012 r., wydany w sprawie I Nc 5793/11, zaopatrzony w klauzulę wykonalności, zasądzający od powoda na rzecz strony pozwanej 2.142 zł z tytułu świadczonych usług z zakresu leczenia szpitalnego, jak zaś wynika z akt komorniczych Km 80/13 postępowanie egzekucyjne zostało wszczęte w dniu 5 lutego 2013 r. i prowadzone jest w oparciu o w/w tytuł wykonawczy. Powód natomiast wykazał, że w okresie, w którym korzystał ze świadczeń z opieki zdrowotnej podlegał obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu – mimo bowiem wygaśnięcia obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego w dniu 29 listopada 2009 r., obowiązek ten istniał nadal przez okres 30 dni. W ocenie Sądu, przedstawione przez powoda okoliczności czynią jego roszczenie wiarygodnym w stopniu wystarczającym do udzielenia zabezpieczenia. Zdaniem Sądu, nie ulega również wątpliwości, że brak zabezpieczenia mógłby pozbawić powoda zaspokojenia, ponieważ w razie dalszego prowadzenia egzekucji mogłoby ono doprowadzić do wykonania przedmiotowego tytułu wykonawczego, wobec czego postępowanie przeciwegzekucyjne stałoby się bezprzedmiotowe.

W zażaleniu na powyższe postanowienie strona pozwana, wnosząc o jego zmianę przez oddalenie wniosku, ewentualnie o uchylenie orzeczenia i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania, podniosła, że udzieliła powodowi świadczeń zdrowotnych w dniu 12 grudnia 2009 r., w związku z czym powodowi nadal przysługiwało prawo do tych świadczeń, jednakże zgodnie z art. 50 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych (Dz. U. Z 2008 r., Nr 164, poz. 1027) świadczeniobiorca jest zobowiązany przedstawić dokument ubezpieczenia najpóźniej w terminie 7 dni od zakończenia udzielenia świadczenia opieki zdrowotnej. Powód zaś w wymaganym terminie takiego dokumentu nie przedstawił, nie odpowiadał na wystosowane wezwana do zapłaty, a nawet wykazał całkowitą bierność po doręczeniu mu nakazu zapłaty, w związku z czym nie istnieją żadne podstawy zarówno faktyczne, jak i prawne, uzasadniające konieczność zawieszenia postępowania egzekucyjnego.

Sąd Okręgowy zważył. Zażalenie podlegało uwzględnieniu. Wniosek o udzielenie zabezpieczenia powinien obowiązkowo zawierać uprawdopodobnienie okoliczności uzasadniających żądanie zabezpieczenia, czyli podstawy zabezpieczenia. Warunkiem udzielenia zabezpieczenia jest bowiem, zgodnie z art. 730 ¹§1kpc, łączne istnienie przesłanek w nim wymienionych, tj. uprawdopodobnienie roszczenia oraz interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia. Należy zatem podać okoliczności uzasadniające żądanie oraz okoliczności, z których powinno wynikać, że bez udzielenia zabezpieczenia uprawniony może być pozbawiony zaspokojenia lub w inny sposób pozbawiony ochrony prawnej. Przewidziany w powołanym przepisie wymóg uprawdopodobnienia istnienia roszczenia sprowadza się do wykazania jego wiarygodności, zwalnia natomiast - na tym etapie postępowania - z obowiązku jego udowodnienia. Wnioskodawca musi zatem przytoczyć takie okoliczności, z których będzie wynikać, że roszczenie mu przysługuje, a okoliczności te będą przez niego uprawdopodobnione. Sposób uprawdopodobnienia roszczenia w każdym przypadku zależy od stanu faktycznego konkretnej sprawy, w każdym razie muszą istnieć podstawy do przypuszczenia, że roszczenie istnieje w rzeczywistości. Dlatego do udzielenia zabezpieczenia nie jest wystarczające samo stwierdzenie wierzyciela, że roszczenie istnieje – nie stanowi bowiem uprawdopodobnienia roszczenia sam fakt, że wytoczono o nie powództwo. Powyższej przesłanki, w ocenie Sądu Okręgowego, powód nie spełnił. Jako podstawę wytoczonego powództwa wskazał on bowiem przepis art. 840 § 1 pkt 1 kpc, zgodnie zaś z jego treścią dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, przez co w doktrynie rozumie się zaprzeczenie przez dłużnika obowiązkowi spełnienia na rzecz wierzyciela świadczenia objętego tytułem egzekucyjnym. Zdarzeniem, na którym oparto klauzulę wykonalności, jest tytuł egzekucyjny. W piśmiennictwie od dawna zwraca się uwagę, że należy odróżniać sytuacje, gdy tytuł egzekucyjny korzysta z powagi rzeczy osądzonej (orzeczenie sądu oraz orzeczenia zrównane z nim skutkami) oraz gdy tytuł ten takiej cechy nie posiada. Powództwo opozycyjne, oparte na omawianej podstawie, jest dopuszczalne, o ile nie zachodzą przeszkody w postaci niedopuszczalności drogi sądowej, powagi rzeczy osądzonej lub zawisłości sporu. Dłużnik nie może w drodze tego powództwa zmierzać do wzruszenia prawomocnego rozstrzygnięcia sądu stanowiącego tytuł egzekucyjny (por. m. in. wyrok SN z dnia 12 grudnia 1972 r., II PR 372/72, OSP 1973, z. 11, poz. 222), ale może przeczyć treści innych tytułów egzekucyjnych, których nie chroni prawomocność materialna (res iudicata) czy zawisłość sporu (lis pendens), m.in.: ugoda sądowa, ugoda zawarta przed sądem polubownym, akt notarialny, bankowy tytuł egzekucyjny (postanowienie SN z dnia 27 listopada 2003 r., III CZP 78/03, Prok. i Pr. 2004, nr 6, poz. 36). Powództwo o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego jest zatem sposobem obrony merytorycznej przed prowadzoną egzekucją, pozwalającym na pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego, jeżeli prowadzenie egzekucji na podstawie tego tytułu narusza prawa podmiotowe dłużnika wynikające z prawa materialnego. Zmierza ono do odmiennego, niż to wynika z tytułu wykonawczego, ukształtowania prawa. Jest to powództwo niezależne od podstawy roszczenia i rozstrzygnięcia objętego tytułem wykonawczym, zmierza bowiem do pozbawienia wykonalności tego tytułu nie dlatego, że tytuł egzekucyjny nie odpowiadał prawu w dacie jego powstania (wydania orzeczenia), lecz dlatego, że bądź nie było podstaw do nadania klauzuli wykonalności, bądź też nastąpiły - po powstaniu tytułu - zdarzenia, które wyłączają dopuszczalność egzekucji (por. postanowienie Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 24 stycznia 2013 r., I ACz 107/13, LEX nr 1264406). Innymi słowy, powództwo opozycyjne przewidziane w art. 840 kpc nie prowadzi do ponownego merytorycznego rozpoznania sprawy zakończonej prawomocnym orzeczeniem. W związku z tym nie jest dopuszczalna merytoryczna zmiana uprzednio wydanego prawomocnego orzeczenia w oparciu o przepis art. 840 § 1 pkt 1 kpc, a do tego w istocie zmierza powód, opierając swoje żądanie ma w/w podstawie. Kwestionuje on bowiem istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym (nakazem zapłaty z dnia 8 lutego 2012 r., wydany w sprawie I Nc 5793/11), podnosząc, że nie był świadomy, iż w okresie, gdy przebywał w szpitalu, przysługiwało mu – mimo ustania stosunku pracy - prawo do bezpłatnych świadczeń z opieki zdrowotnej, których zwrotu dochodził strona pozwana, a to z uwagi na treść art. 67 ust. 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r., Nr 164, poz. 1027). W świetle powyższych rozważań wskazane okoliczności nie mogły jednak stanowić podstawy wytoczonego przez powoda powództwa opozycyjnego. Podważenie wydanego orzeczenia mogło bowiem nastąpić przez wniesienie przewidzianego przepisami środka zaskarżenia (w rozpoznawanej sprawie sprzeciwu od nakazu zapłaty), czego jednak skarżący nie uczynił.

W tym stanie rzeczy brak było podstaw do uznania, że powód uprawdopodobnił swoje roszczenie w stopniu wymaganym przepisem art. 730 ¹ § 1 kpc, a to z kolei czyniło zbędnymi rozważania w przedmiocie istnienia po jego stronie interesu prawnego w uzyskaniu zabezpieczenia, bowiem tylko łączne spełnienie obu przesłanek przewidzianych w tym przepisie mogło uzasadniać uwzględnienie wniosku o udzielenie zabezpieczenia.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy, na podstawie art. 386 § 1 kpc w zw.
z art. 397 § 2 kpc i art. 13 § 2 kpc, orzekł jak w sentencji postanowienia.