Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE

(...) S.A. w K. we wniosku złożonym do Sądu Rejonowego w Nysie w dniu 5 lutego 2013 roku domagał się stwierdzenia nabycia przez zasiedzenie służebności przesyłu:

1.  związanej z przebiegiem przez działkę nr (...) km. 3, obręb J., objętą KW (...) linii napowietrznej 0,4 kV i posadowieniem dwóch słupów linii, doprowadzającej energię elektryczną wyłącznie do budynku mieszkalnego nr (...), położonego na przedmiotowej działce na długości około 67 m szerokości 0,8 m powierzchnia pod słupami 0,22 m ²; z dniem 31.05.1991;

2.  związanej z przebiegiem przez działki nr (...) km. 1 obręb W. KW (...); nr 113/1 km. 1 obręb W. KW (...) linii 15 kV M. – K., odgałęzienie do stacji transformatorowej W. i posadowieniem dwóch słupów tej linii tj. słupa nr 28 na działce (...) i słupa nr 29 na działce nr (...), na długości na działce nr (...) – ok. 31 m i szerokości ok. 4,2 m; na długości na działce (...) – ok. 136 m i szerokości ok. 4,2 m, pod dwoma słupami o powierzchni ok. 1,65 m ², z dniem 30.06.1991 r.

3.  związanej z przebiegiem przez działki nr (...) km. 1 i nr (...) km. 1 obręb K. KW (...); linii 15 kV M. – K., odgałęzienie do stacji transformatorowej W. i posadowieniem na działce (...) słupów nr 218 i 219, a na działce nr (...) słupów nr 215, 216, 217; na długości na działce nr (...) – ok. 112 m i szerokości ok. 4,2 m; powierzchnia pod słupami ok. 0,22 m ²; na długości na działce (...) – ok. 190 m i szerokości ok. 4,2 m, pod słupami powierzchnia ok. 0,22 m ² , z dniem 4.10.2009 r.

4.  związanej z przebiegiem przez działki nr (...) km. 1 obręb W., nr 113/1 km. 1 obręb W. KW (...) oraz przez działkę nr (...) km. 1 obręb W. KW (...) linii 0,4 kV, odgałęzienie (...) od linii 15 kV M. – K., odgałęzienie do stacji transformatorowej W., na długości na działce (...) – ok. 100 m, szerokości 0,8 m, pod dwoma słupami o powierzchni ok. 0,22 m ²; na długości na działce nr (...) – ok. 84 m, szerokości ok. 0,8 m, powierzchnia pod słupami - 0,22 m ²; na długości na działce nr (...) – ok. 82 m, szerokości ok. 0,8 m, powierzchnia pod słupami - 0,22 m ²; z dniem 30.06.1991 r.

Służebność ta polegała na korzystaniu z przedmiotowych nieruchomości w zakresie niezbędnym do wykonywania wszelkich czynności związanych z eksploatacją i utrzymaniem urządzeń wnioskodawcy w stanie należytym tj. naprawą, remontem, modernizacją oraz z dostępem do urządzeń objętych wnioskiem. Wnioskodawca domagał się również orzeczenia o kosztach postępowania według norm przepisanych, w tym kosztach zastępstwa.

W uzasadnieniu wniosku wskazał, że przez działką nr (...) w J. przebiega linia napowietrzna 0,4 kV i posadowiony jest słup tej linii, urządzenia te służą wyłącznie do doprowadzenia energii elektrycznej do budynku mieszkalnego nr (...) posadowionego na przedmiotowej działce. L. energetyczna 0,4 kV w miejscowości J. jako mienie poniemieckie wpisana została do księgi majątkowej, grupa środków trwałych - budowle 30 maja 1961 roku. Remonty kapitalne odbyły się w 1957 roku oraz 14 maja 1993 roku. Ostatni remont poprzedzony był obwieszczeniem Kierownika Urzędu Rejonowego w B. o wszczęciu postępowania w sprawie zatwierdzenia planu realizacyjnego oraz wydanie pozwolenia na budowę - remont linii 0,4 kV w J. z 1991 roku, w którym wskazano działkę nr (...) przez którą dotychczasowa linia będzie przebiegać także po remoncie. Jako właściciel działki wykazana była pani A. B., zam. w J. pod nr (...), do dziś wpisana jest na jej rzecz w księdze wieczystej (...) służebność osobista mieszkania. L. powiązana jest funkcjonalnie ze stacją transformatorową J. S - 212 posadowioną na działce nr (...) obręb J., objętą decyzją uwłaszczeniową Wojewody (...) z dnia 17 listopada 1994 roku. Przedmiotowa stacja wpisana została w 1961 roku jako mienie poniemieckie do księgi majątkowej - grupa środków trwałych - budynki.

Jeśli chodzi o linię 15 kV przebiegającą przez działki nr (...) km. 1 i 113/1 karta mapy 1 obręb W., odgałęzienie do stacji transformatorowej W., to protokołem zdawczo - odbiorczym z 16.04.1954 roku przedmiotowa linia i stacja zostały przekazane na rzecz Zarządu Energetycznego O. Południowego w K.. W załącznikach do tego protokołu wymieniony jest odcinek linii napowietrznej 15 kV. Przedmiotowa linia i stacja transformatorowe w miejscowości W. jako mienie poniemieckie zostały wpisane do księgi majątkowej 30.06.1961. L. jest powiązana funkcjonalnie ze stacją transformatorową W. S-190 objętą decyzją uwłaszczeniową Wojewody (...) z 22.05.1995 roku. Przedmiotowa stacja została już wpisane 30 czerwca 1961 roku jako mienie poniemieckie do księgi majątkowej grupa środków trwałych - budynki. Remont kapitalny linii został przeprowadzony w roku 1979. Odbioru dokonano protokołem z 04.10.1999 roku.

Jeśli chodzi o linię 15 kV przebiegającą przez działki nr (...) obręb K. to linia ta została wybudowana w 1979 roku i protokołem z 04.10.1979 r. przekazana do eksploatacji. Jest nieprzerwanie eksploatowana do chwili obecnej, jest powiązana funkcjonalnie z Rozdzielnią Sieciową C. S - 337. Rozdzielnia ta posadowiona na działce nr (...) obręb C. objętą jest decyzją uwłaszczeniową Wojewody (...) z 22 maja 1995 roku

Przez działki nr (...) obręb W. przebiega linia 0,4 kV wybudowano łącznie z linią 15 kV na ich terenie W. jako odgałęzienie (...), powiązana jest funkcjonalnie ze stacją transformatorową W. S-190 posadowioną na działce (...) obręb W. objętą decyzją uwłaszczeniową Wojewody (...) z dnia 22 maja 1995 roku. Przedmiotowa stacja jako mienie poniemieckie wpisana została do księgi majątkowej środków trwałych - grupa środków trwałych 1961 roku . W 1973 r. przeprowadzono remont kapitalny linii. Na działce (...) znajdują się 2 słupy, na działce (...) również znajdują się dwa słupy, na działce (...) znajduje się 1 słup. L. jest eksploatowana nieprzerwanie.

Wnioskodawca wskazała, że zgodnie z przepisem art. 292 k.c. w związku z art. 172 k.c. służebność gruntowa polegająca na korzystaniu z trwałego i widocznego urządzenia może być przedmiotem nabycia przez zasiedzenie jeśli korzystanie to trwa nieprzerwanie przez okres 20 lat przypadku samoistnego posiadania w dobrej wierze, a po upływie 30 lat następuje nabycie nawet przy uzyskaniu posiadania w złej wierze. Zdaniem wnioskodawcy upływ terminu zasiedzenia nastąpił najpóźniej w dniu wskazanym na wstępie wniosku. Wnioskodawca podniósł, że istotna jest kwestia związku posiadania w imieniu Skarbu Państwa to jest dzierżenia, do zaliczenia bowiem posiadania sprzed roku 1989 roku niezbędne jest wykazanie posiadania prowadzącego do nabycia przez zasiedzenie, do tegoż bowiem 1989 roku posiadanie wykonywane było na rzecz Skarbu Państwa. W związku z powyższym zachodzi konieczność wykazania przeniesienia posiadania w celu zachowania jego ciągłości, czemu zadość czyni potwierdzenie nabycia w mocy prawa użytkowania wieczystego gruntu i własności urządzeń w tym przypadku decyzje potwierdzające takie nabycie oznaczające przeniesienie posiadania. Linie zasilające połączone sieciowo z takimi obiektami jak rozdzielnie, czy stacje trafo są elementem świeci, stanowiąc łącznie z nimi urządzenia elektroenergetyczne. Chodzi zatem o obiekty objęte uwłaszczeniem połączone bezpośrednio funkcjonalnie z liniami objętymi wnioskiem.

W odpowiedzi na wniosek z dnia 23 maja 2013 r. uczestnicy postępowania Z. K. i P. K. wnieśli o oddalenie wniosku oraz zasądzenie od wnioskodawcy na rzecz uczestników kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu odpowiedzi na wniosek wskazali, że wnioskodawca nie udokumentował daty powstania linii energetycznych objętych wnioskiem o zasiedzenie, nie przedstawił żadnej dokumentacji technicznej, decyzji administracyjnych, ani pozwoleń na prace. Nie wykazał, że w okresie, który wskazuje jako okres zasiedzenia przez cały okres korzystał z urządzeń przesyłowych. Uczestnicy podnieśli, że przed 1989 r. własność państwowa mogła przysługiwać wyłącznie Skarbowi Państwa, który conajmniej z dniem 9 lipca 1993 r. utracił władztwo nad składnikami majątkowymi, które na skutek przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego Zakład (...) weszły w skład przedsiębiorstwa Zakład (...) S. A. Skarb Państwa zaniechał także ujawnienia służebności w księdze wieczystej. Nieuprawnione jest także doliczenie okresie posiadania służebności przez przedsiębiorstwo państwo. Podniesiono także, że wnioskodawca nie określił zakresu, ani przebiegu służebności. Uczestnicy podnieśli także zarzut rękojmi dobrej wiary ksiąg wieczystych z art. 5 ustawy o księgach wieczystych i hipotece. Podali, że nabyli działkę nr (...) (objętą księga wieczystą (...)) na podstawie umowy darowizny z 16 listopada 1999 r.; działki nr (...), objęte Kw nr (...) na podstawie umowy sprzedaży z 1 sierpnia 2003 r.; działki nr (...), objęte księgą wieczystą (...) na podstawie umowy sprzedaży z dnia 15 maja 1988, 26 maja 1999 r., 1 września 1999 r., 27 marca 2002 r. Uczestnicy wskazali, że są chronieni rękojmią wiary publicznej ksiąg wieczystych, że nabyli nieruchomości bez obciążeń. Nie znajdzie tu zdaniem uczestników zastosowania art. 7 ustawy o księgach wieczystych i hipotece.

Wnioskodawca w piśmie procesowym z dnia 15 września 2014 roku (k. 224-225) rozszerzył wniosek domagając się również stwierdzenia nabycia przez zasiedzenie służebności przesyłu, obejmując nim także przebieg na działce nr (...) w J. linii 15 kV.

Uczestnicy w piśmie procesowym z dnia 4 marca (...). (k. 406-413) domagali się oddalenia wniosku w zakresie rozszerzonym pismem z dnia 15 września 2014 r. wskazując, że wnioskodawca nie wskazał z jaką datą i z jakich powodów miało nastąpić zasiedzenie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Nieruchomość stanowiąca działkę nr (...) położoną w J., objęta KW (...) przysługiwała od 1947 r. na podstawi aktu nadania osobom fizycznym. W dniu 25 listopada 1965 wydano na tę nieruchomość na rzecz J. B. (2) decyzję o wykonaniu aktu nadania. 15 sierpnia 1966 r. założono dla niej księgę wieczystą, gdzie jako właściciela wpisano J. B. (2). Uczestnicy Z. K. i P. K. stali się we wspólności ustawowej właścicielami tej nieruchomości na podstawie umowy darowizny z dnia 16 listopada 1999 r. sporządzonej w formie aktu notarialnego przed notariuszem J. K. (1) prowadzącą Kancelarię Notarialną w N. rep. A(...).

(...) tj. działki nr (...) km. 1 i nr (...) km. 1 obręb K. KW (...) były własnością (...) w K.. (...) te zostały nabyte przez J. K. (2) i E. K. (1) od (...) w K. na podstawie umowy sprzedaży z dnia 6 maja 2002 r. sporządzonej w formie aktu notarialnego przed notariuszem S. Z. prowadzącym Kancelarię Notarialną w G. rep. A (...) Uczestnicy Z. K. i P. K. stali się we wspólności ustawowej właścicielami tych nieruchomości na podstawie umowy sprzedaży z dnia 1 sierpnia 2003 r. sporządzonej w formie aktu notarialnego przed notariuszem J. K. (1) prowadzącą Kancelarię Notarialną w N. rep. A (...)

Nieruchomość tj. działka nr (...) obręb W., objęta KW (...) była własnością (...) w K.. Nieruchomość ta została nabyta przez J. K. (2) i E. K. (1) od (...) w K. na podstawie umowy sprzedaży z dnia 6 maja 2002 r. sporządzonej w formie aktu notarialnego przed notariuszem S. Z. prowadzącym Kancelarię Notarialną w G. rep. A (...) Uczestnicy Z. K. i P. K. stali się we wspólności ustawowej właścicielami tej nieruchomości na podstawie umowy sprzedaży z dnia 1 sierpnia 2003 r. sporządzonej w formie aktu notarialnego przed notariuszem J. K. (1) prowadzącą Kancelarię Notarialną w N. rep. A (...)

Nieruchomość tj. działka nr (...) obręb W., objęta KW (...) była własnością (...) w K.. Nieruchomość ta została nabyta przez J. K. (2) i E. K. (1) od (...) w K. na podstawie umowy sprzedaży z dnia 6 maja 2002 r. sporządzonej w formie aktu notarialnego przed notariuszem S. Z. prowadzącym Kancelarię Notarialną w G. rep. A (...)Uczestnicy Z. K. i P. K. stali się we wspólności ustawowej właścicielami tej nieruchomości na podstawie umowy sprzedaży z dnia 1 sierpnia 2003 r. sporządzonej w formie aktu notarialnego przed notariuszem J. K. (1) prowadzącą Kancelarię Notarialną w N. rep. A(...)

Nieruchomość tj. działka nr (...) obręb W., objęta KW (...)/7 do 25 września 1980 r. była własnością Skarbu Państwa. Nieruchomość ta została nabyta przez A. D. i M. D. od Skarbu Państwa na podstawie umowy sprzedaży z dnia 25 września 1980 r. sporządzonej w formie aktu notarialnego przed notariuszem E. K. (2) w Państwowym Biurze Notarialnym w N. rep. A (...). Uczestnicy Z. K. i P. K. stali się we wspólności ustawowej właścicielami tej nieruchomości na podstawie umowy sprzedaży z dnia 15 maja 1998 r. sporządzonej w formie aktu notarialnego przed notariuszem J. K. (1) prowadzącą Kancelarię Notarialną w N..

Nieruchomość tj. działka nr (...) obręb W., objęta KW (...) od 11 grudnia 1968 r. była własnością M. D. oraz A. D.. Uczestnicy Z. K. i P. K. stali się we wspólności ustawowej właścicielami tej nieruchomości na podstawie umowy sprzedaży z dnia 15 maja 1998 r. sporządzonej w formie aktu notarialnego przed notariuszem J. K. (1) prowadzącą Kancelarię Notarialną w N..

(dowód: dokumenty w aktach KW (...) KW (...), (...) – kserokopie dołączone do akt głównych; odpisy z ksiąg wieczystych Kw (...) k. 26-28, 61-82; przesłuchanie uczestnika P. K. k. 169; przesłuchanie uczestniczki Z. K. k. 169)

Na nieruchomości położonej w J., działka nr (...) k. m. 3, dla której Sąd Rejonowy w Nysie prowadzi księgę wieczystą (...) przebiega napowietrzna linia energetyczna 0,4 kV oraz napowietrzna linia energetyczna 15 kV.

Na nieruchomości położonej w W., działka nr (...) k. m. 1, dla której Sąd Rejonowy w Nysie prowadzi księgę wieczystą (...) oraz na nieruchomości położonej w W., działka nr (...) k. m. 1, dla której Sąd Rejonowy w Nysie prowadzi księgę wieczystą (...) przebiega napowietrzna linia energetyczna 15 kV .

Na nieruchomości położonej w W., działka nr (...) k. m. 1, dla której Sąd Rejonowy w Nysie prowadzi księgę wieczystą (...), na nieruchomości położonej w W., działka nr (...) k. m. 1, dla której Sąd Rejonowy w Nysie prowadzi księgę wieczystą (...) oraz na nieruchomości położonej w W., działka nr (...) k. m. 1, dla której Sąd Rejonowy w Nysie prowadzi księgę wieczystą (...) przebiega napowietrzna linia energetyczna 0,4 kV, odgałęzienie (...) od linii 15 kV M. – K.

Na nieruchomości położonej w K., działki nr (...) k. m. 1 i(...) m. 1, dla której Sąd Rejonowy w Nysie prowadzi księgę wieczystą (...) przebiega napowietrzna linia energetyczna 15 kV.

Przebiegająca przez działkę nr (...) w J. linia napowietrzna 0,4 kV służy wyłącznie do doprowadzenia energii elektrycznej do budynku mieszkalnego nr (...) posadowionego na przedmiotowej działce. L. energetyczna 0,4 kV w miejscowości J. jako mienie poniemieckie wpisana została do księgi majątkowej poprzednika prawnego wnioskodawcy, grupa środków trwałych - budowle 30 maja 1961 roku. Remonty kapitalne odbyły się w 1957 roku oraz 14 maja 1993 roku. Ostatni remont poprzedzony był obwieszczeniem Kierownika Urzędu Rejonowego w B. o wszczęciu postępowania w sprawie zatwierdzenia planu realizacyjnego oraz wydanie pozwolenia na budowę - remont linii 0,4 kV w J. z 1991 roku, w którym wskazano działkę nr (...) przez którą dotychczasowa linia będzie przebiegać także po remoncie. Jako właściciel działki wykazana była pani A. B., zam. w J. pod nr (...). L. powiązana jest funkcjonalnie ze stacją transformatorową J. S - 212 posadowioną na działce nr (...) obręb J., objętą decyzją uwłaszczeniową Wojewody (...) z dnia 17 listopada 1994 roku. Przedmiotowa stacja wpisana została w 1961 roku jako mienie poniemieckie do księgi majątkowej - grupa środków trwałych - budynki.

L. energetyczna 15 kV przebiegająca przez działkę nr (...) w J. w miejscowości J. jako mienie poniemieckie wpisana została do księgi majątkowej poprzednika prawnego wnioskodawcy, grupa środków trwałych - budowle 30 czerwca 1961 roku. Remont linii odbył się w od 2009 do 2011 roku. Remont poprzedzony był podpisaniem przez (...) S. A. umowy nr (...) z dnia 27 maja 2009 r. z uczestnikami Z. K. i P. K.. W umowie uczestnicy wyrazili zgodę na wejście na działkę nr (...) pod warunkiem usunięcia szkody, która zaistniała przy wymianie słupa nr 66. L. po remoncie została przekazana protokołem z dnia 1 grudnia 2011 r. Natomiast w dniu 19 grudnia 2011 r. przekazano roboty naprawczo - odwadniające tę działkę, a uczestnicy pisemnie oświadczyli, że roboty te wyczerpują ich roszczenia spowodowane uszkodzeniem drenażu na działce (...) wskutek wcześniejszej wymiany słupa 66. L. powiązana jest funkcjonalnie ze stacją transformatorową J. S - 212 posadowioną na działce nr (...) obręb J., objętą decyzją uwłaszczeniową Wojewody (...) z dnia 17 listopada 1994 roku. Przedmiotowa stacja wpisana została w 1961 roku jako mienie poniemieckie do księgi majątkowej - grupa środków trwałych - budynki.

Jeśli chodzi o linię 15 kV przebiegającą przez działki nr (...) km. 1 i (...) karta mapy 1 obręb W., odgałęzienie do stacji transformatorowej W., to protokołem zdawczo - odbiorczym z 16.04.1954 roku przedmiotowa linia i stacja zostały przekazane na rzecz Zarządu Energetycznego O. Południowego w K.. W załącznikach do tego protokołu wymieniony jest odcinek linii napowietrznej 15 kV. Przedmiotowa linia i stacja transformatorowe w miejscowości W. jako mienie poniemieckie zostały wpisane do księgi majątkowej 30.06.1961. L. jest powiązana funkcjonalnie ze stacją transformatorową W. S-190 objętą decyzją uwłaszczeniową Wojewody (...) z 22.05.1995 roku. Przedmiotowa stacja została już wpisane 30 czerwca 1961 roku jako mienie poniemieckie do księgi majątkowej grupa środków trwałych - budynki. Remont kapitalny linii został przeprowadzony w roku 1979. Odbioru dokonano protokołem z 04.10.1999 roku.

Jeśli chodzi o linię 15 kV przebiegającą przez działki nr (...) obręb K. to linia ta została wybudowana w 1979 roku i protokołem z 04.10.1979 r. przekazana do eksploatacji. Jest nieprzerwanie eksploatowana do chwili obecnej, jest powiązana funkcjonalnie z Rozdzielnią Sieciową C. S - 337. Rozdzielnia ta posadowiona na działce nr (...) obręb C. objętą jest decyzją uwłaszczeniową Wojewody (...) z 22 maja 1995 roku

Przez działki nr (...) obręb W. przebiega linia 0,4 kV wybudowana łącznie z linią 15 kV na ich terenie W. jako odgałęzienie (...), powiązana jest funkcjonalnie ze stacją transformatorową W. S-190 posadowioną na działce (...) obręb W. objętą decyzją uwłaszczeniową Wojewody (...) z dnia 22 maja 1995 roku. Przedmiotowa stacja jako mienie poniemieckie wpisana została do księgi majątkowej środków trwałych - grupa środków trwałych w 1961 roku . W 1973 r. przeprowadzono remont kapitalny linii.

Wszystkie opisane powyżej linie są nieprzerwanie eksploatowane – dokonywane są obchody, konserwacje, remonty linii.

(dowód: odpis księgi majątkowej k. 13; protokół odbioru technicznego z 4.09.1957 r oraz 14.05.1993 r. k. 14-15; obwieszczenie Kierownika Urzędu Rejonowego w B. z 27.11.1991 r. k. 16-17; odpis księgi majątkowej k. 18; decyzja z dnia 17 listopada 1994 roku nr (...) Wojewody (...) wraz z informacją o działce k. 19-23; planu eksploatacyjny k. 11-12, odpisy z ksiąg wieczystych Kw (...) k. 26-28, 61-82; wypis i wyrys z rejestru gruntów dotyczący działki nr (...) k. 24, 55-60; plan eksploatacyjny k. 29; protokół zdawczo-odbiorczy z 16.04.1954 k. 30-31; kopia księgi majątkowej k. 32- 34; decyzja z dnia 22 maja 1995 roku nr (...) Wojewody (...) wraz z informacją o działce k. 35-38; odpis księgi majątkowej k. 39-41, informacja o działce wraz z zawiadomieniem z Wydziału KW SR Nysa k. 49-50; protokół odbioru z 4.10.1974 k. 42; karta obchodu z 15.01.1988 oraz 16.01.2001 r. k. 43-44; planu eksploatacyjny k. 45; z protokół odbioru z 4.10.1979 k. 46; karta obchodu z 16.02.1986 r. i 18.01.1988 r. k. 47-48; zawiadomienie SR w Nysie 16.12.1998 r.; plan eksploatacji linii k. 51-52; protokół oporności uziemień 21.11.1973 oraz karta oględzin linii na powietrznej z 21.11.1973 r. k. 53-54; odpis księgi majątkowej k. 226-228; mapa k. 229; umowa nr (...) z 27.05.2009 r. k. 230; mapa k. 231; protokół odbioru technicznego k. 232; notatka służbowa z 25.10.2011 r. k. 233; protokół odbioru technicznego k. 234; oświadczenie uczestników k. 234; zeznania świadka B. S. k. 167-168; przesłuchanie uczestnika P. K. k. 169; przesłuchanie uczestniczki Z. K. k. 169)

Łączna długość linii niskiego napięcia 0,4 kV na działce (...) w J. wynosi 66 m, służebność pod tą linią na pasie o szerokości 0,8 m ma powierzchnię 0,0053 ha. Łączna długość linii średniego napięcia 15 kV na działce (...) w J. wynosi 223 m, służebność pod tą linią na pasie o szerokości 4,2 m ma powierzchnię 0,0938 ha.

Łączna długość linii średniego napięcia 15 kV na działce (...) km. 1 w K. wynosi 238,66 m, służebność pod tą linią na pasie o szerokości 4,2 m ma powierzchnię 0,1004 ha. Łączna długość linii średniego napięcia 15 kV na działce (...) km. 1 w K. wynosi 184,07 m, służebność pod tą linią na pasie o szerokości 4,2 m ma powierzchnię 0,0776 ha.

Łączna długość linii niskiego napięcia 0,4 kV na działce (...) w W., stanowiącej odgałęzienie (...) wynosi 93 m, służebność pod tą linią na pasie o szerokości 0,8 m ma powierzchnię 0,0075 ha. Łączna długość linii niskiego napięcia 0,4 kV na działce (...) w W., stanowiącej odgałęzienie (...) wynosi 101 m, służebność pod tą linią na pasie o szerokości 0,8 m ma powierzchnię 0,0081 ha. Łączna długość linii niskiego napięcia 0,4 kV na działce (...) w W., stanowiącej odgałęzienie (...) wynosi 49 m, służebność pod tą linią na pasie o szerokości 0,8 m ma powierzchnię 0,0040 ha. Łączna długość linii średniego napięcia 15 kV na działce (...) w W., wynosi 116 m, służebność pod tą linią na pasie o szerokości 4,2 m ma powierzchnię 0,0488 ha. Łączna długość linii średniego napięcia 15 kV na działce (...) w W., wynosi 52 m, służebność pod tą linią na pasie o szerokości 4,2 m ma powierzchnię 0,0260 ha.

(dowód: opinie biegłego z zakresu geodezji i kartografii J. B. (1) k. 280-287, 367 -374, 434; Powszechne Krajowe Z. Wyceny k. 328-332; uchwała Rady Miejskiej w G. z 3.11.2010 r. k. 333-334; uchwały Rady Gminy K. z 15.12.2004 r. k. 335-341,

W dniu 17 listopada 1994 roku Wojewoda (...) wydał decyzję nr (...) stwierdzającą nabycie prawa użytkowania wieczystego gruntów Skarbu Państwa, położonych na terenie miasta i gminy G. oraz prawa własności budynków i innych urządzeń znajdujących się na tych gruntach z mocy prawa z dniem 5 grudnia 1990 r. przez dotychczasowego zarządcę - Zakład (...) w O.. W decyzji tej stwierdzono m.in. że działka nr (...), położona na terenie miejscowości J., stanowiąca własność Skarbu Państwa, stała się z dniem 5 grudnia 1990 r. z mocy prawa przedmiotem użytkowania wieczystego dotychczasowego zarządcy, tj. Zakładu (...) w O.. Natomiast znajdujące się na tej działce budynki i inne urządzenia stały się z tym dniem własnością Zakładu (...) w O.. Na nieruchomości tej znajduje się stacja transformatorowa. Decyzja ta stała się ostateczna dnia 2 grudnia 1994 r.

(dowód: decyzja z dnia 17 listopada 1994 roku nr (...) Wojewody (...) wraz z informacją o działce k. 19-23; odpis księgi majątkowej k. 18)

W dniu 22 maja 1995 roku Wojewoda (...) wydał decyzję nr (...) stwierdzającą nabycie prawa użytkowania wieczystego gruntów Skarbu Państwa, położonych na terenie gminy K. oraz prawa własności budynków i innych urządzeń znajdujących się na tych gruntach z mocy prawa z dniem 5 grudnia 1990 r. przez dotychczasowego zarządcę - Zakład (...) w O.. W decyzji tej stwierdzono m.in. że działka nr (...), położona na terenie miejscowości C. oraz działka nr (...) położona na terenie miejscowości W. stanowiące własność Skarbu Państwa, stały się z dniem 5 grudnia 1990 r. z mocy prawa przedmiotem użytkowania wieczystego dotychczasowego zarządcy, tj. Zakładu (...) w O.. Natomiast znajdujące się na tej działce budynki i inne urządzenia stały się z tym dniem własnością Zakładu (...) w O.. Na nieruchomościach tych znajdują się stacje transformatorowe (na działce (...) stacja C., a na działce (...) – W.). Decyzja ta stała się ostateczna dnia 6 czerwca 1995 r.

(dowód: decyzja z dnia 22 maja 1995 roku nr (...) Wojewody (...) wraz z informacją o działce k. 35-38; odpis księgi majątkowej k. 39-41, informacja o działce wraz z zawiadomieniem z Wydziału KW SR Nysa k. 49-50)

Zarządzeniem Ministra Energetyki z dnia 31 grudnia 1952 r. utworzono przedsiębiorstwo państwowe pod nazwą Zakład (...) z siedzibą w N.. Zarządzeniem z dnia 25 listopada 1958 roku Ministra Górnictwa i Energetyki zostało utworzone przedsiębiorstwo państwowe pod nazwą Zakłady (...), którego siedzibą było miasto K.. Przedsiębiorstwo to powstało m. in. z połączenia przedsiębiorstw państwowych Zakład (...) z siedzibą w N. oraz Zakład (...) z siedzibą w O.. Zarządzeniem nr 131 Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 1 sierpnia 1982 roku zmieniono zarządzenie z dnia 25 listopada 1958 roku Ministra Górnictwa i Energetyki w ten sposób, że wskazano, że przedsiębiorstwo państwowe pod nazwą Zakłady (...) jest przedsiębiorstwem użyteczności publicznej działającym na obszarze województwa (...), (...), (...), miejskiego (...), (...), (...) i (...). Celem tego przedsiębiorstwa było bieżące i nieprzerwane zaspokajanie potrzeb gospodarki narodowej i ludności w energię elektryczną i cieplną.

Zarządzeniem nr(...) Ministra Przemysłu z dnia 16 stycznia 1989 roku zostało utworzone przedsiębiorstwo państwowe pod nazwą Zakład (...). Następnie to przedsiębiorstwo państwowe na mocy zarządzenia nr (...) O./93 Ministra Przemysłu i Handlu z 9 lipca 1993 r. oraz aktu przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego w spółkę akcyjną sporządzonego przed notariuszem T. J. w Kancelarii Notarialnej w W. rep A nr(...) zostało przekształcone w Zakład (...) S. A. w O.. W dniu 14 kwietnia 2004 r. Zakład (...) S. A. w O. połączył się ze spółkami Zakład (...), Zakład (...), Zakład (...) Zakład (...) w jedną spółkę o nazwie (...) S. A. z siedzibą we W.. Spółka ta miała m. in. Oddział w O..

(...) S.A we W. połączyła się ze spółką (...) S. A. w K.. Połączenie nastąpiło w dniu 31 maja 2011 roku i wtedy zmieniono nazwę tej spółki na (...) S.A. z siedzibą w K.. (...) S.A. z siedzibą w K. posiada swój oddział ujawniony w KRS m. in. w O..

(dowód: zarządzenie z dnia 25.11.1958 roku k. 83-85, odpisy z rejestru przedsiębiorstw państwowych k. 86-87, 92, zarządzenie nr 131 z dnia 1 sierpnia 1982 roku k. 88-89, zarządzenie nr (...) (...)/89 z dnia 16 stycznia 1989 roku k. 90-91, zarządzenie nr 189/ (...)/93 z dnia 09 lipca 1993 roku k. 93, wypis aktu notarialnego rep (...)k. 94-100, odpisy postanowień SR w Opolu z 31.08.1993 r. k. 101-102, odpis KRS nr (...) k. 105-111,113-122, uchwała spółki (...) z 1.09.2011 r. k. 112)

Sąd zważył co następuje:

Wniosek zasługuje na uwzględnienie w całości, aczkolwiek Sąd przyjął inne daty stwierdzenia zasiedzenia służebności niż wskazywane przez wnioskodawcę, stwierdził zasiedzenie odpowiedniego rodzaju służebności (służebności przesyłu lub służebności o treści o treści odpowiadającej służebności przesyłu), w zależności od daty upływu zasiedzenia. Wreszcie Sąd stwierdził, że do zasiedzenia doszło na rzecz poprzedników prawnych wnioskodawcy tj. Skarbu Państwa, przedsiębiorstwa państwowego Zakład (...) oraz (...) S. A. we W.. Zdaniem Sądu rozpoznającego niniejszą sprawę wszystko to mieści się w granicach wniosku złożonego dnia 5 lutego 2013 r., rozszerzonego w piśmie procesowym z dnia 15 września 2014 roku (k. 224-225). Wnioskodawca wykazał bowiem w niniejszej sprawie następstwo prawne po Skarbie Państwa, przedsiębiorstwie państwowym Zakład (...) oraz (...) S. A. we W. za pomocą dokumentów urzędowych.

Do ustalenia stanu faktycznego w niniejszej sprawie posłużyły dowody z dokumentów opisane dokładnie wyżej pod elementami stanu faktycznego. Autentyczność tych dokumentów nie została skutecznie zakwestionowana przez żadną ze stron. Stan faktyczny w sprawie ustalono także na podstawie dowodu z przesłuchania uczestników i na podstawie zeznań świadka B. S.. Do ustalenia stanu faktycznego w sprawie posłużył także dowód z opinii biegłego z zakresu geodezji i kartografii J. B. (1). Kwalifikacje powyższego biegłego nie budziły zastrzeżeń. Biegły ustalił przebieg służebności w 2 wariantach. Sąd w niniejszej sprawie przyjął jako bardziej adekwatny wariant przebiegu służebności wskazany w pierwszej opinii biegłego J. B. (1) znajdującej się na k. 280-287 akt Sądu Rejonowego w Nysie I Ns 128/13.

Z zeznań świadka i uczestników oraz dowodów z dokumentów wynika, że linie energetyczne na nieruchomościach uczestników są nieprzerwanie użytkowane przez wnioskodawcę i jego poprzedników prawnych

Przebiegająca przez działkę nr (...) w J. linia napowietrzna 0,4 kV służy wyłącznie do doprowadzenia energii elektrycznej do budynku mieszkalnego nr (...) posadowionego na przedmiotowej działce. L. energetyczna 0,4 kV w miejscowości J. jako mienie poniemieckie wpisana została do księgi majątkowej poprzednika prawnego wnioskodawcy, grupa środków trwałych – budowle 30 maja 1961 roku. Remonty kapitalne odbyły się w 1957 roku oraz 14 maja 1993 roku. Ostatni remont poprzedzony był obwieszczeniem Kierownika Urzędu Rejonowego w B. o wszczęciu postępowania w sprawie zatwierdzenia planu realizacyjnego oraz wydanie pozwolenia na budowę - remont linii 0,4 kV w J. z 1991 roku, w którym wskazano działkę nr (...) przez którą dotychczasowa linia będzie przebiegać także po remoncie. Jako właściciel działki wykazana była pani A. B., zam. w J. pod nr (...) L. powiązana jest funkcjonalnie ze stacją transformatorową J. S - 212 posadowioną na działce nr (...) obręb J., objętą decyzją uwłaszczeniową Wojewody (...) z dnia 17 listopada 1994 roku. Przedmiotowa stacja wpisana została w 1961 roku jako mienie poniemieckie do księgi majątkowej - grupa środków trwałych - budynki.

L. energetyczna 15 kV przebiegająca przez działkę nr (...) w J. w miejscowości J. jako mienie poniemieckie wpisana została do księgi majątkowej poprzednika prawnego wnioskodawcy, grupa środków trwałych - budowle 30 czerwca 1961 roku. Remont linii odbył się od 2009 do 2011 roku. Remont poprzedzony był podpisaniem przez (...) S. A. umowy nr (...) z dnia 27 maja 2009 r. z uczestnikami Z. K. i P. K.. W umowie uczestnicy wyrazili zgodę na wejście na działkę nr (...) pod warunkiem usunięcia szkody, która zaistniała przy wymianie słupa nr 66. L. po remoncie została przekazana protokołem z dnia 1 grudnia 2011 r. Natomiast w dniu 19 grudnia 2011 r. przekazano roboty naprawczo - odwadniające tę działkę, a uczestnicy pisemnie oświadczyli, że roboty te wyczerpują ich roszczenia spowodowane uszkodzeniem drenażu na działce (...) wskutek wcześniejszej wymiany słupa 66. L. powiązana jest funkcjonalnie ze stacją transformatorową J. S - 212 posadowioną na działce nr (...) obręb J., objętą decyzją uwłaszczeniową Wojewody (...) z dnia 17 listopada 1994 roku. Przedmiotowa stacja wpisana została w 1961 roku jako mienie poniemieckie do księgi majątkowej - grupa środków trwałych - budynki.

Jeśli chodzi o linię 15 kV przebiegającą przez działki nr (...) km. 1 i (...) karta mapy 1 obręb W., odgałęzienie do stacji transformatorowej W., to protokołem zdawczo - odbiorczym z 16.04.1954 roku przedmiotowa linia i stacja zostały przekazane na rzecz Zarządu Energetycznego O. Południowego w K.. W załącznikach do tego protokołu wymieniony jest odcinek linii napowietrznej 15 kV. Przedmiotowa linia i stacja transformatorowe w miejscowości W. jako mienie poniemieckie zostały wpisane do księgi majątkowej 30.06.1961. L. jest powiązana funkcjonalnie ze stacją transformatorową W. S-190 objętą decyzją uwłaszczeniową Wojewody (...) z 22.05.1995 roku. Przedmiotowa stacja została już wpisana 30 czerwca 1961 roku jako mienie poniemieckie do księgi majątkowej grupa środków trwałych - budynki. Remont kapitalny linii został przeprowadzony w roku 1979. Odbioru dokonano protokołem z 04.10.1999 roku.

Jeśli chodzi o linię 15 kV przebiegającą przez działki nr (...) obręb K. to linia ta została wybudowana w 1979 roku i protokołem z 04.10.1979 r. przekazana do eksploatacji. Jest nieprzerwanie eksploatowana do chwili obecnej, jest powiązana funkcjonalnie z Rozdzielnią Sieciową C. S - 337. Rozdzielnia ta posadowiona na działce nr (...) obręb C. objętą jest decyzją uwłaszczeniową Wojewody (...) z 22 maja 1995 roku

Przez działki nr (...) obręb W. przebiega linia 0,4 kV wybudowana łącznie z linią 15 kV na terenie W. jako odgałęzienie (...), powiązana jest funkcjonalnie ze stacją transformatorową W. S-190 posadowioną na działce (...) obręb W. objętą decyzją uwłaszczeniową Wojewody (...) z dnia 22 maja 1995 roku. Przedmiotowa stacja jako mienie poniemieckie wpisana została do księgi majątkowej środków trwałych - grupa środków trwałych w 1961 roku. W 1973 r. przeprowadzono remont kapitalny linii.

Wszystkie opisane powyżej linie są nieprzerwanie eksploatowane – dokonywane są obchody, konserwacje, remonty linii.

Służebność przesyłu została wprowadzona do polskiego systemu prawnego ustawą z dnia 30 maja 2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 116, poz. 731). Potrzeba ustawowej regulacji wynikała z konieczności faktycznych, związanych z istnieniem i funkcjonowaniem przedsiębiorstw zajmujących się instalowaniem i eksploatacją różnorakich urządzeń przesyłowych służących dystrybucji energii, paliw, wody, ścieków itp. W związku z ruchem tych przedsiębiorstw ujawnił się problem dopuszczalności stosowania przepisów normujących służebności gruntowe. Podstawowy problem dotyczył analogicznego stosowania przepisów o służebności drogi koniecznej, jednak treścią tej służebności byłoby utrzymywanie sieci przesyłowych, telekomunikacyjnych, energetycznych i innych.

W myśl treści art. 285 § 1 k.c. nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (służebność gruntowa).

Zgodnie z art. 292 k.c. służebność gruntowa może być nabyta przez zasiedzenie tylko w wypadku, gdy polega na korzystaniu z trwałego i widocznego urządzenia. Przepisy o nabyciu własności nieruchomości przez zasiedzenie stosuje się odpowiednio.

Zgodnie z art. 172 § 1 k.c. posiadacz nieruchomości nie będący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze (zasiedzenie). Paragraf 2 tegoż artykułu stanowi natomiast, że po upływie lat trzydziestu posiadacz nieruchomości nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze.

W prawie rzeczowym obowiązującym do 1 stycznia 1947 r. do 1 stycznia 1965 r. termin zasiedzenia nieruchomości wynosił 20 lat w dobrej wierze, a 30 lat w złej wierze. Zgodnie z art. 172 § 1 k.c. w brzemieniu obowiązującym do 1 października 1990 r. termin zasiedzenia nieruchomości w dobrej wierze wynosił 10 lat, a złej wierze lat 20.

Zgodnie z art. XLI § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Przepisy wprowadzające Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 94) do zasiedzenia, którego bieg rozpoczął się przed dniem wejścia w życie kodeksu cywilnego, stosuje się od tej chwili przepisy tego kodeksu; dotyczy to w szczególności możności nabycia prawa przez zasiedzenie. Zgodnie zaś z art. XLI § 2 tejże ustawy jeżeli termin zasiedzenia według kodeksu cywilnego jest krótszy niż według przepisów dotychczasowych, bieg zasiedzenia rozpoczyna się z dniem wejścia kodeksu w życie; jeżeli jednak zasiedzenie rozpoczęte przed dniem wejścia w życie kodeksu cywilnego nastąpiłoby przy uwzględnieniu terminu określonego w przepisach dotychczasowych wcześniej, zasiedzenie następuje z upływem tego wcześniejszego terminu.

Zgodnie natomiast z art. 9 ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 55, poz. 321) do zasiedzenia, którego bieg rozpoczął się przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się od tej chwili przepisy niniejszej ustawy; dotyczy to w szczególności możliwości nabycia prawa przez zasiedzenie. Zgodnie natomiast z art. 10 tejże ustawy jeżeli przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy istniał stan, który według przepisów dotychczasowych wyłączał zasiedzenie nieruchomości, a według przepisów obowiązujących po wejściu w życie tej ustawy prowadzi do zasiedzenia, zasiedzenie biegnie od dnia wejścia jej w życie; jednakże termin ten ulega skróceniu o czas, w którym powyższy stan istniał przed wejściem w życie ustawy, lecz nie więcej niż o połowę.

W myśl treści art. 176 k.c. jeżeli podczas biegu zasiedzenia nastąpiło przeniesienie posiadania, obecny posiadacz może doliczyć do czasu, przez który sam posiada, czas posiadania swego poprzednika. Jeżeli jednak poprzedni posiadacz uzyskał posiadanie nieruchomości w złej wierze, czas jego posiadania może być doliczony tylko wtedy, gdy łącznie z czasem posiadania obecnego posiadacza wynosi przynajmniej lat trzydzieści. Przepisy powyższe stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy obecny posiadacz jest spadkobiercą poprzedniego posiadacza.

Odnosząc powyższe do przedmiotowej sprawy należy wskazać, że bez wątpienia urządzenia wnioskodawcy tj. linie napowietrzne 0,4 kV oraz 15 kV oraz słupy na których znajdują się te linier znajdujące się na działkach uczestników to trwałe i widoczne urządzenia.

Sąd uznał, że okolicznościach niniejszej sprawy należało uwzględnić wniosek o zasiedzenie służebności o treści odpowiadającej służebności przesyłu co do linii 0,4 kV i 15 kV na nieruchomości położonej w J., działka nr (...) k. m. 3, dla której Sąd Rejonowy w Nysie prowadzi księgę wieczystą (...), co do linii 15 kV na nieruchomości położonej w W., działka nr (...) k. m. 1, dla której Sąd Rejonowy w Nysie prowadzi księgę wieczystą (...); co do linii napowietrznej 15 kV na nieruchomości położonej w W., działka nr (...) k. m. 1, dla której Sąd Rejonowy w Nysie prowadzi księgę wieczystą (...); co do linii napowietrznej 0,4 kV, odgałęzienie (...) od linii 15 kV M. – K. na nieruchomości położonej w W., działka nr (...) k. m. 1, dla której Sąd Rejonowy w Nysie prowadzi księgę wieczystą (...); co do linii napowietrznej 0,4 kV, odgałęzienie (...) od linii 15 kV M. – K. na nieruchomości położonej w W., działka nr (...) k. m. 1, dla której Sąd Rejonowy w Nysie prowadzi księgę wieczystą (...); co do linii napowietrznej 0,4 kV, odgałęzienie (...) od linii 15 kV M. – K. na nieruchomości położonej w W., działka nr (...) k. m. 1, dla której Sąd Rejonowy w Nysie prowadzi księgę wieczystą (...). Należało też uwzględnić wniosek o zasiedzenie służebności przesyłu linii napowietrznej 15 kV na nieruchomości położonej w K., działki nr (...) k. m. 1 i (...) k. m. 1, dla której Sąd Rejonowy w Nysie prowadzi księgę wieczystą (...).

Wynika to z przedłożonych przez uczestnika postępowania dokumentów, dokumentów znajdujących się w aktach ksiąg wieczystych oraz przesłuchania uczestników i zeznań świadka S.. Poprzednicy prawni uczestnika (Skarb Państwa, przedsiębiorstwo państwowe, a następnie spółka akcyjna Skarbu Państwa) korzystali z linii energetycznych na działkach uczestników. W większości były to linie poniemieckie, które poprzednicy prawni wnioskodawcy i wnioskodawca remontowali. Natomiast linia napowietrzna 15 kV na nieruchomości położonej w K., działki nr (...) k. m. 1 i (...)k. m. 1, dla której Sąd Rejonowy w Nysie prowadzi księgę wieczystą (...) została w dniu 4 października 1979 r. wybudowana przez poprzednika prawnego wnioskodawcy.

Powołując się na orzecznictwo Sądu Najwyższego, należy wskazać na możliwość ustalenia faktu nabycia prawa przez zasiedzenie nawet w innej sprawie niż sprawa o zasiedzenie, jako że nabycie przez zasiedzenie następuje z mocy prawa i jest nabyciem pierwotnym. Wskazując na przepis art. 352 § 1 k.c. stanowiący, że kto faktycznie korzysta z cudzej nieruchomości w zakresie odpowiadającym treści służebności, jest posiadaczem służebności, Sąd ten wskazał na to, że warunkiem zasiedzenia służebności przesyłu jest korzystanie przez przedsiębiorcę przesyłowego w trwałego i widocznego urządzenia, np. ze słupa przesyłowego, na którym rozpięto kabel wysokiego napięcia, jak miało to miejsce w rozpoznawanej sprawie.

Uznał zatem Sąd w niniejszej sprawie, że przedsiębiorca (wnioskodawca i jego poprzednicy) byli posiadaczami służebności o treści odpowiadającej służebności przesyłu na działkach opisanych w punkcie 1a-g postanowienia oraz służebności przesyłu na działce opisanej w punkcie 2 postanowienia. Natomiast mimo, że instytucja służebności przesyłu określona w art. 305 ¹ k.c. została wprowadzona dopiero ustawą z dnia 30.05.2008r., z dniem 3.08.2008r., to jednak możliwość zasiedzenia tego typu służebności jest w orzecznictwie dopuszczana jako zasiedzenie służebności odpowiadającej treści służebności przesyłu w ruchu przedsiębiorstwa (uchwała SN III CZP 89/08). Nabycie służebności o treści odpowiadającej służebności przesyłu przez poprzedników prawnych wnioskodawcy wynika z art. 292 k.c., przewidującego możliwość nabycia przez zasiedzenie służebności gruntowej, polegającej na korzystaniu z trwałego i widocznego urządzenia, przy czym przepisy o nabyciu własności nieruchomości przez zasiedzenie stosuje się odpowiednio. Chodzi zatem o korzystanie z nieruchomości będące przejawem władztwa nad nią w zakresie, w jakim uprawnia do niego służebność gruntowa. Natomiast władztwo to kwalifikuje się zgodnie z art. 336 k.c. jako posiadanie zależne nieruchomości. Z zapisu zawartego w zdaniu drugim 292 k.c. o „odpowiednim” zastosowaniu przepisów o nabyciu nieruchomości przez zasiedzenie wynika natomiast, że do zasiedzenia służebności gruntowej nie ma zastosowania wymaganie posiadania samoistnego. Owo „odpowiednie zastosowanie” przepisów o nabyciu nieruchomości przez zasiedzenie dotyczy zatem przede wszystkim terminów posiadania w zależności od dobrej lub złej wiary posiadacza (art. 172 § 1 i 2 k.c.), czy też możliwości doliczenia posiadania poprzednika (art. 176 k.c.).

Wnioskodawca domagał się stwierdzenia zasiedzenia służebności na działkach wnioskodawców po upływie 30 lat od ujawnienia linii napowietrznych w dokumentach wnioskodawcy. Domagał się więc stwierdzenia, że zasiedzenie nastąpiło w złej wierze. Wnioskodawca w niniejszej sprawie wykazał, że on i jego poprzednicy prawni korzystali z trwałych i widocznych urządzeń posadowionych na działkach uczestników (ich poprzedników prawnych). Jednak Sąd w przypadku linii poniemieckich znajdujących się na działkach uczestników przyjął, że do zasiedzenia służebności pod tymi liniami doszło w dobrej wierze. Linie te bowiem istniały na przedmiotowych nieruchomościach jeszcze przed zakończeniem drugiej wojny światowej i włączaniem tych terenów do państwa polskiego. Nieruchomości te jako poniemieckie przechodziły na własność Skarbu Państwa na podstawie dekretu z dnia 8 marca 1946 r. o majątkach opuszczonych i poniemieckich (Dz.U. R. P. Nr 13, poz. 87), a później przydzielano je lub sprzedawano osobom fizycznym, czy innym podmiotom.

I tak w przypadku działki nr (...) położonej w J., objętej KW (...) jako początek biegu zasiedzenia należało przyjąć dzień 25 listopada 1965 r., kiedy wydano na tę nieruchomość na rzecz J. B. (2) decyzję o wykonaniu aktu nadania. Wcześniej nieruchomość ta stanowiła własność Skarbu Państwa, więc Skarb Państwa nie mógł zasiadywać służebności na swojej nieruchomości. Przy przyjęciu krótszego 10- letniego okresu zasiedzenia przewidzianego przez art. 172 k.c. w brzmieniu pierwotnym, poprzednik prawny wnioskodawcy – Skarb Państwa (albowiem obowiązywała wtedy zasada jednolitej własności państwowej) nabył tę służebność przez zasiedzenie dnia 25 listopada 1975 r. Termin zasiedzenia jest taki sam dla linii 0,4 kV oraz 15 kV, albowiem obie linie zostały ujawnione w dokumentach wnioskodawcy przed 25 listopada 1965 r.

W przypadku działki nr (...) k. m. 1, dla której Sąd Rejonowy w Nysie prowadzi księgę wieczystą (...) termin zasiedzenia w dobrej wierze na podstawie art. 172 k.c. w brzmieniu pierwotnym upłynął z dniem 11 grudnia 1978 r., albowiem działka ta stała się własnością osób fizycznych na podstawie umowy sprzedaży z 11 grudnia 1968 r. Termin zasiedzenia jest taki sam zarówno dla linii 15 kV oraz 0,4 kV, albowiem linie na tych działkach zostały ujawnione w dokumentach wnioskodawcy przed 1968 r.

Nieruchomość tj. działka nr (...) obręb W., objęta KW (...)/7 do 25 września 1980 r. była własnością Skarbu Państwa. Nieruchomość ta została nabyta przez A. D. i M. D. od Skarbu Państwa na podstawie umowy sprzedaży z dnia 25 września 1980 r. Tak więc zasiedzenie służebności na tej nieruchomości w dobrej wierze nastąpiło dnia 25 września 1990 r. na podstawie art. 172 k.c. w brzmieniu pierwotnym, albowiem urządzenia przesyłowe na tej działce zostały umieszczone przed 25 września 1980 r.

Co do służebności pod liniami na działce nr (...) k. m. 1, dla której Sąd Rejonowy w Nysie prowadzi księgę wieczystą (...) oraz na działce nr (...) k. m. 1, dla której Sąd Rejonowy w Nysie prowadzi księgę wieczystą (...) zostały one zasiedziane z dniem 1 stycznia 1975 r. tj. 10 lat od wejścia w życie kodeksu cywilnego. Urządzenia przesyłowe na tych działkach zostały ujawnione w dokumentach wnioskodawcy przez wejściem życie kodeksu cywilnego, ale bieg zasiedzenia tych służebności zaczął się 1 stycznia 1965 r. zgodnie z art. z art. XLI § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Przepisy wprowadzające Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 94).

Powyższe zasiedzenie służebności Sąd przyjął w dobrej wierze zgodnie z art. 7 k.c., który stanowi, że jeżeli ustawa uzależnia skutki prawne od dobrej lub złej wiary, domniemywa się istnienie dobrej wiary. Uczestnicy nie obalili bowiem domniemania dobrej wiary w przypadku tych służebności.

Jeśli chodzi o linię 15 kV przebiegającą przez działki nr (...) obręb K. to linia ta została wybudowana w 1979 roku i protokołem z 04.10.1979 r. przekazana do eksploatacji. Jest nieprzerwanie eksploatowana do chwili obecnej, jest powiązana funkcjonalnie z Rozdzielnią Sieciową C. S - 337. Rozdzielnia ta posadowiona na działce nr (...) obręb C. objętą jest decyzją uwłaszczeniową Wojewody (...) z 22 maja 1995 roku. Sąd przyjął, że do zasiedzenia tej służebności doszło w złej wierze. Wnioskodawca nie przedłożył bowiem żadnych dokumentów zezwalających na budowę tej linii, a działki te do 2002 r. stanowiły własność nie Skarbu Państwa, a Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w K.. Domniemanie dobrej wiary w tym przypadku zostało obalone i Sąd przyjął, że do zasiedzenia tej służebności doszło w złej wierze na podstawie aktualnie obowiązującego art. 172 k.c. po upływie 30 lat od wybudowania linii.

Sąd uwzględnił okresy posiadania służebności przez poprzedników prawnych wnioskodawcy, a to przy zastosowaniu art. 176 w zw. z art. 292 k.c., w tym też okres posiadania służebności przez Skarb Państwa w okresie do dnia 5.12.1990 r. W tym miejscu wskazać należy na to, że pogląd zaprezentowany w postanowieniu SN z 10.07.2008r. III CSK 73/08 odnośnie tego, że podstawową przesłanką nabycia przez zasiedzenie służebności gruntowej jest posiadanie tejże służebności jako posiadacz samoistny – jest poglądem odosobnionym i jak się wydaje, nieprawidłowym z punktu widzenia treści wcześniej wskazanego przepisu art. 352 § 1 k.c., określającego na czym polega posiadanie służebności. Zgodnie z tym przepisem zatem, posiadaczem służebności jest ten, kto faktycznie korzysta z cudzej nieruchomości w zakresie odpowiadającym treści służebności, co w powiązaniu a art. 292 k.p.c. oznacza, że chodzi o korzystanie z trwałego i widocznego urządzenia. Tym samym należało przyjąć, że w przypadku posiadania służebności gruntowej nie może być mowy o posiadaniu samoistnym (jak właściciel) gdyż ów posiadacz nie przejmuje do korzystania całej nieruchomości, a jedynie korzysta z umieszczonych na niej trwałych urządzeń, jak ma to miejsce w rozpoznawanej sprawie. Stąd musi być mowa o posiadaniu zależnym w rozumieniu art. 336 k.c. a nie samoistnym (zob. m.in. II CSK 49/09; I CSK 392/08).

W rozpoznawanej sprawie przedsiębiorstwo państwowe – zakład energetyczny posiadał wskazywane służebności gruntowe, odpowiadające obecnej służebności przesyłu. O tym, że takie posiadanie służebności przez przedsiębiorstwo państwowe, polegającej na korzystaniu z urządzeń energetycznych (słupów i linii) posadowionych na cudzej nieruchomości jest posiadaniem w rozumieniu art. 352 k.c. i może prowadzić do zasiedzenia służebności gruntowej odpowiadającej służebności przesyłu – w oparciu o przepis art. 292 w zw. z art. 172 k.c. - wypowiedział się Sąd Najwyższy w postanowieniu z 13.10.2011r. V CSK 502/10. Sąd rozpoznający niniejszą sprawę w pełni podziela poglądy zaprezentowane w uzasadnieniu tegoż postanowienia Sądu Najwyższego, także w zakresie możliwości zastosowania do oceny podniesionego w sprawie zarzutu zasiedzenia służebności przesyłu przez poprzedników prawnych uczestnika postępowania, przepisów art. 176 § 1 k.c. W zaistniałych okolicznościach istotne jest to, że objęcie w posiadanie nieruchomości uczestników przez Skarb Państwa reprezentowany przez przedsiębiorstwo państwowe w celu posadowienia, a następnie eksploatacji, konserwacji linii energetycznej nastąpiło w celu wykonywania zadań gospodarczych państwa. Skarb Państwa zatem należy uznać za posiadacza tychże urządzeń oraz nieruchomości, na których się znalazły, w zakresie odpowiadającym służebności przesyłu. Wskazał Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyżej wskazanego orzeczenia na to, że zgodnie z art. 176 § 1 w zw. z art. 292 k.c., do okresu swego posiadania służebności przesyłu, uczestnik postępowania mógł zaliczyć okres posiadania tejże służebności przez Skarb Państwa – zakład energetyczny, przed dniem 1.02.1989r., a zatem przed zmianą Kodeksu cywilnego, uchylającą art. 128 k.c., wyrażający zasadę jednolitego funduszu własności państwowej, która uniemożliwiała państwowym osobom prawnym, sprawującym zarząd mieniem państwowym (tu: zakład energetyczny), nabycie jakichkolwiek praw do tego mienia w okresie obowiązywania tego przepisu. W tamtym czasie zatem Skarb Państwa, a nie przedsiębiorstwo państwowe, był posiadaczem urządzeń przesyłowych i cudzej nieruchomości, na której je posadowiono w zakresie korzystania z posadowionych na nieruchomości słupów energetycznych, a zatem tylko Skarb Państwa mógłby nabyć przez zasiedzenie omawianą służebność przesyłu. W orzecznictwie Sądu Najwyższego jednak jednolicie przyjmuje się, że osoba prawna, która przed dniem 1.02.1989r. mając status państwowej osoby prawnej, nie mogła nabyć (także w drodze zasiedzenia) własności nieruchomości ani ograniczonych praw rzeczowych, może do okresu samoistnego posiadania wykonywanego po tym dniu doliczyć okres posiadania Skarbu Państwa sprzed tej daty. Stanowisko to wyrażone zostało w szczególności w odniesieniu się do przedsiębiorstw energetycznych i innych przedsiębiorstw przemysłowych, które do dnia 1.02.1989r. korzystały ze służebności przesyłu w ramach zarządu mieniem państwowym w imieniu i na rzecz Skarbu Państwa, a więc w istocie były dzierżycielami w rozumieniu art. 338 k.c. Orzecznictwo to uznaje mianowicie, że dopuszczalne jest doliczenie okresu posiadania poprzednika zgodnie z art. 176 § 1 k.c., jeśli podczas biegu zasiedzenia nastąpiło przeniesienie posiadania. Takie przeniesienie posiadania natomiast powstało z mocy decyzji wydanej w oparciu o przepis art. 2 ust. 3 ustawy o zmianie ustawy o gospodarce gruntami (u.g.g.). W szeregu orzeczeń Sądu Najwyższego uznano bowiem, ze decyzja uwłaszczeniowa wydana w oparciu o wskazany przepis ustawy o zmianie u.g.g., może być uznana za dokument potwierdzający, że doszło do przeniesienia posiadania nieruchomości, której decyzja dotyczyła (zob. postanowienie SN z 18.05.2007r. I CSK 64/07; postanowienie SN z 14.10. 2011r. III CSK 251/10).

Przed upływem okresu zasiedzenia nie nastąpiło przerwanie jego biegu. Uczestnicy jako nabywcy nieruchomości po nabyciu służebności z pkt 1 postanowienia przez zasiedzenie nie są chronieni rękojmią wiary publicznej ksiąg wieczystych z art. 5 ustawy o księgach wieczystych i hipotece albowiem zgodnie art. 7 tejże ustawy nie chroni ona przeciwko służebnościom drogi koniecznej oraz od wprowadzenie ich od kodeksu cywilnego służebnościom przesyłu.

Orzeczenie o kosztach uzasadnione jest treścią art. 520 § 3 k.p.c., zgodnie z którym jeżeli interesy uczestników są sprzeczne, sąd może włożyć na uczestnika, którego wnioski zostały oddalone lub odrzucone, obowiązek zwrotu kosztów postępowania poniesionych przez innego uczestnika. Przepis powyższy stosuje się odpowiednio, jeżeli uczestnik postępował niesumiennie lub oczywiście niewłaściwie. W przedmiotowej sprawie interesy stron były sprzeczne, wniosek został uwzględniony, a wnioskodawca był reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, który domagał się zwrotu kosztów zastępstwa prawnego w sprawie, kosztów opłaty sądowej, opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz kosztów opinii biegłego. Uczestnicy domagali się oddalenia wniosku

Na rzecz wnioskodawcy zasądzono więc od uczestników solidarnie zwrot kosztów zastępstwa prawnego w stawce minimalnej, zwrot kosztów opłaty sądowej, zwrot kosztów opinii biegłego oraz zwrot kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Zgodnie z § 7 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. 2013.490 j.t.) minimalna stawka za prowadzenie sprawy dotyczącej służebności wynosi 240 zł.

Orzeczenie o kosztach sądowych w punkcie 3 znajduje uzasadnienie w treści art. 520 § 3 k.p.c. w zw. z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. 05.167.1398 ze zm.) stanowiącym, że kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub których nie miał obowiązku uiścić kurator albo prokurator, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu. W związku z powyższym nakazano ściągnąć od uczestników solidarnie na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Nysie kwotę 3.753,50 zł tytułem kosztów wynagrodzenia biegłego poniesionych przez Skarb Państwa.

Mając powyższe na względzie należało orzec jak w postanowieniu.