Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 marca 2017r.

Sąd Rejonowy w Kamiennej Górze I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Marek Dziwiński

Protokolant: Dorota Osojca

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 marca 2017r. w K.

sprawy z powództwa Ł. T.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

I  zasądza od strony pozwanej (...) S.A. w W. na rzecz powoda Ł. T. kwotę 388,96 zł (trzysta osiemdziesiąt osiem 96/100 złotych) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 17.07.2016r. do dnia zapłaty;

II  dalej idące powództwo oddala;

III  zasądza od powoda Ł. T. na rzecz strony pozwanej (...) S.A. w W. kwotę 153,44 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 1018/16

UZASADNIENIA

Powód Ł. T. wystąpił o zasądzenie od strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 1.465,21 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 17 lipca 2016r. do dnia zapłaty oraz zasądzenia kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Uzasadniając swoje żądanie powód podał, że w dniu 28 maja 2016r. doszło do kolizji drogowej, w której uszkodzony został pojazd marki O. (...) stanowiący własność P. D. (1). Wskazała ponadto, że sprawca kolizji był ubezpieczony u strony pozwanej w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Powód podał dalej, że w związku z uszkodzeniem pojazdu, poszkodowany zawarł z powodem umowę wynajmu pojazdu zastępczego F. (...) na okres 7 dni od 31 maja do 6 czerwca 2016r. za kwotę 220,00 zł + VAT za dzień. Powód podał, że wystawił poszkodowanemu fakturę VAT na kwotę 2.283,16 zł, a działając w jego imieniu na podstawie upoważnienia i umowy cesji wierzytelności, pismem z 14 czerwca 2016r. wezwał stronę pozwaną do zapłaty odszkodowania w zakresie wynajmu pojazdu zastępczego. Podał dalej, że strona pozwana przyznała odszkodowanie w kwocie 817,95 zł, uznając przy tym zasadność wynajmu pojazdu za okres 7 dni. Powód wskazał, że suma 1.465,21 zł stanowi pozostałą należność za wynajem pojazdu zastępczego.

Strona pozwana (...) S.A. z siedzibą w W. wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 917,00 zł.

Uzasadniając swoje stanowisko strona pozwana uznała samą podstawę swojej odpowiedzialności za skutki wypadku doznane przez poszkodowanego P. D. (2), w tym za koszty wynajmu pojazdu zastępczego za 7 dni. Zdaniem strony pozwanej, jako zasadną stawka wynajmu pojazdu za 1 dzień należy przyjąć 116,85 zł, a ponadto nie powinny być uwzględnione koszty z tytułu podstawienia i odbioru pojazdu, ponieważ nie wynikają z umowy zawartej z poszkodowanym. Według strony pozwanej, nie można akceptować sytuacji, że kwestia kosztów wynajmu pojazdu zastępczego pozostaje poza kontrolą czy też możliwością zajęcia stanowiska przez ubezpieczyciela. Zdaniem strony pozwanej, kwota najmu auta zastępczego została określona na poziomie rażąco i domaganie się jej zwrotu od ubezpieczyciela, kłóci się z zasadą, że naprawienie szkody przez zakład ubezpieczeń ograniczone jest do zapłaty sumy pieniężnej odpowiadającej celowym, ekonomicznie uzasadnionym wydatkom poniesionym w celu naprawienia szkody.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 28 maja 2016r. doszło do kolizji drogowej, w której uszkodzony został pojazd marki O. (...) stanowiący własność P. D. (1). Sprawca kolizji był ubezpieczony u strony pozwanej w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych.

/okoliczności bezsporne/

Poszkodowany w dniu 30maja 2016r. zawarł z powodem Ł. T. – prowadzącym jednoosobową działalność pod nazwą (...) zajmującym się wynajmem i dzierżawą samochodów osobowych i furgonetek - umowę wynajmu auta zastępczego marki F. (...). Umowa przewidywała odpłatność 220 zł plus podatek VAT za dobę wynajmu auta. Tego samego dnia poszkodowany upoważnił powoda do rozliczenia kosztów wynajmu pojazdu z Towarzystwem (...) sprawcy zdarzenia.

/dowód: umowa najmu pojazdu zastępczego – k – 12, dane z Centralnej Ewidencji i Informacji o działalności gospodarczej – k – 7, upoważnienie – k - 15 /

Pojazd był wynajmowany przez 7 dni. W dniu 13 czerwca 2016r. powód wystawił na P. D. (1) fakturę obciążająca go kosztami wynajmu pojazdu na które składały się: (...),20 – wynajem samochodu i 2 x 194,48 zł – koszty podstawienia i odbioru samochodu. Łącznie faktura opiewała na kwotę 2.283,16 zł.

/dowód: faktura z 13.06.2016r. – k – 16/

W dniu 13 czerwca 2016r. poszkodowany P. D. (1) przelał na rzecz Ł. T. wierzytelność z tytułu najmu pojazdu zastępczego, przysługująca mu z tytułu odpowiedzialności cywilnej sprawcy w związku ze szkodą komunikacyjną z dnia 28 maja 2016r.

/dowód: umowa cesji wierzytelności – k – 21/

W dniu 14.06.2016r powód wysłała do (...) S.A. żądanie zapłaty w terminie 7 dni kwoty 2.283,16 zł za wynajem auta. Przesłała wraz z tym żądaniem fakturę na P. D. (1).

/dowód: pismo z 14.06 .20 16r. – k – 18 /

W dniu 16.06.2016r. strona pozwana wypłaciła powodowi za koszty wynajęcia pojazdu zastępczego kwotę 817,95 zł. Wyjaśniając swoje stanowisko strona pozwana wskazała, że przyjęła stawkę 95,00 zł netto za jeden dzień wynajmu pojazdu, co przy 7 dniach wynajmu wraz z podatkiem VAT dało kwotę 817,95 zł. Nie uznała kosztów podstawienia i odbioru pojazdu podnosząc, że poszkodowany powinien wystąpić o pojazd od firm współpracujących z (...) lub wynająć pojazd najbliżej miejsca zamieszkania poszkodowanego.

/ dowód: pismo strony pozwanej z 16.06.2016r. – k – 19/

Średni koszt wynajmu pojazdu na rynku lokalnym, o klasie podobnej do samochodu uszkodzonego, wynosi 116,85 zł.

/dowód: wydruki cenników dołączone przez stronę pozwaną do odpowiedzi na pozew – k -55-70 /

Sąd zważył co następuje:

Ustaleń powyższych sąd dokonał na podstawie dokumentów, których prawdziwość nie była przez strony kwestionowana.

Spór w niniejszej sprawie nie dotyczył samej zasady potrzeby wynajmu samochodu zastępczego przez poszkodowanego, ani okresu trwania tego wynajmu.

Należy więc skonstatować, że Zakład (...), na podstawie przepisu art. 822 k.c., w ramach zawartej ze sprawcą szkody umowy ubezpieczenia posiadaczy pojazdów mechanicznych, ponosi odpowiedzialność za szkodę poniesioną przez poszkodowanego, w której mieszczą się uzasadnione koszty wynajmu pojazdu zastępczego. Zakres odszkodowania zobowiązanego do zapłaty odszkodowania określa przepis art. 361 k.c., który stanowi, że ponosi on odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła, a naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Przyjąć przy tym należy, że „związek przyczynowy (…)odgrywa podwójną rolę: z jednej strony decyduje o tym, czy dana osoba odpowiada w ogóle za wyrządzoną szkodę, z drugiej zaś – zakreśla granice tej odpowiedzialności.” (red. Jacek Gudowski, autor: Tadeusz Wiśniewski Kodeks cywilny Komentarz Zobowiązania III Cz. 1, str. 88, wyd. I Lexis Nexis Warszawa 2013).

W okolicznościach niniejszej sprawy, należy pod kątem tak rozumianego związku przyczynowego, ocenić zachowanie poszkodowanego w zakresie podjęcia decyzji o wynajmie auta zastępczego, a zwłaszcza kosztów z tym związanych. Z dostarczonego przez powoda materiału dowodowego nie da się ustalić jakimi kryteriami kierował się poszkodowany co do wynajmu pojazdu właśnie u powoda. W każdym razie w momencie zawarcia umowy z powodem poszkodowany wiedział, że to nie on ma ponieść koszty wynajmu auta. Słusznie na taka sytuację zwrócił uwagę Sąd Okręgowy w Szczecinie, który w uzasadnieniu wyroku z 9.10.2014r. w sprawie VII Ga 264 14 podniósł, że „przy najmie bezgotówkowym konieczne jest odwołanie się do rynkowych cen za danego rodzaju usługi przy założeniu, że sytuacja poszkodowanej nie powinna ulec pogorszeniu. Podkreślić przy tym należy, że nie może być tak, że w sytuacji gdy stronom umowy cesji wiadomo, że koszty wynajmu będą „ściągane” bezpośrednio od firmy ubezpieczeniowej z pominięciem poszkodowanej i praktycznie niezależnie od stawki za jaką jest wynajmowany pojazd obowiązanym do jej uiszczenia będzie zakład ubezpieczeń. Przeciwne przyjęcie mogłoby prowadzić do nadużyć dlatego, że oderwane by to było od pojęcia szkody zdefiniowanej w art. 361 k.c.”

Nie można przy tym tracić z pola widzenia regulacji zawartej w przepisie 354 k.c., który nakłada zarówno na obowiązanego, jak i na uprawnionego obowiązek współdziałania. Poszkodowany ma bowiem obowiązek współdziałać z ubezpieczycielem w ramach likwidacji szkody pośredniej jaką stanowią koszty wynajmu pojazdu zastępczego. Poszkodowany nie ma obowiązku poszukiwania sprzedawców oferujących swoje usługi najtaniej (patrz. wyrok Sądu Najwyższego z 25 kwietnia 2002 r., sygn.. akt I CKN 1466/99 OSN rok 2003 nr 5 poz. 64), należy jednak oczekiwać, w ramach obowiązku wynikającego z treści przepisu art. 354 k.c. jego decyzja w tej mierze będzie uwzględniać średnie ceny tego typu usługi.

Jak wynika z dołączonych przez stronę pozwaną wydruków z Internetu cen wynajmu pojazdów w firmach profesjonalnie zajmujących się tym na terenie W., koszty takie kształtowały się na poziomie 100 – 130 zł za dobę. Powód nie przedstawił cennika obowiązującego w jego firmie, a powołał się na koszty wynajmu pojazdów w 2 firmach, co do których trudno zweryfikować podane tam dane z uwagi na ubogą treść tych dokumentów. Strona pozwana dołączyła pełne spektrum danych z firm wynajmujących pojazdy na normalnym, rynkowym poziomie (wyłączyć z tego trzeba np. firmy zajmujące się wynajmem pojazdów w hotelach czy na lotniskach) i wynika z nich w sposób oczywisty, że zastosowana stawka wynajmu u powoda jest znacznie, o ponad 100% wyższa. Skoro – jak wspomniano wyżej – ustalenia umowne dotyczące wysokości wynajmu pojazdu zostały dokonane z wyłączeniem strony pozwanej, a więc podmiotu obowiązanego do zapłaty tych kosztów, sąd uprawniony był do weryfikacji tych ustaleń. Mając wiarygodne dane co do ceny wynajmu pojazdów, sąd przyjął, że uzasadnione koszty wynajmu pojazdu zastępczego za jeden dzień odpowiadają średniej obowiązującej na rynku lokalnym – w wysokości przyjętej przez stronę pozwaną tj. 116,85 zł. Strona pozwana, płacąc za 7 dni wynajmu pojazdu kwotę 817,95 zł, wywiązała się z obowiązku zapłaty odszkodowania z tego tytułu.

Należało natomiast uwzględnić powództwo co do kosztów podstawienia i odbioru samochodu. To, iż nie były to koszty wyszczególnione w treści umowy o wynajem pojazdu nie oznacza, by nie stanowiły one elementu umowy stron ujętego w formie ustnej. Koszty tego rodzaju są racjonalnie związane z najmem pojazdu zastępczego i jako uzasadnione oraz określone w racjonalnych granicach, stanowiły element szkody pośredniej, do wyrównania której zobowiązany jest Zakład (...) w ramach odpowiedzialności odszkodowawczej z tytułu OC posiadaczy pojazdów mechanicznych.

W tych warunkach zasądzono od strony pozwanej na rzecz powoda 388,96 zł, wyszczególnioną w fakturze jako koszty podstawienia i odbioru samochodu. Odsetki od tej kwoty zasądzono zgodnie z żądaniem pozwu od dnia 17.07.2016r., a więc po upływie 30 dni od zgłoszenia żądania w tej mierze, stosownie do regulacji wynikającej z treści przepisu 14 ust. 1 i 2 ustawy z 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych (Dz. U. nr 124, poz. 1152 ze zm.)

O kosztach procesu orzeczono na podstawie przepisu art. 100 k.p.c., rozdzielając je wzajemnie. Powód wygrał sprawę w 27% a przegrał w 73%. Odwrotne proporcje dotyczyły strony pozwanej. Powód poniósł następujące koszty: 74,00 zł – opłata od pozwu, 360,00 – wynagrodzenie pełnomocnika i 17,00 zł – opłata skarbowa od pełnomocnictwa. Koszty strony pozwanej to: 3600,00 – wynagrodzenie pełnomocnika (nie znajduje uzasadnienia żądanie przez stronę pozwaną z tego tytułu kwoty 900,00 zł) i 17,00 zł – opłata skarbowa od pełnomocnictwa. Wzajemne potrącenie tych sum stosownie do wyniku procesu przesądziło, że zasądzono od powoda na rzecz strony pozwanej kwotę 153,44 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.