Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 maja 2014 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący: SSO Izabela Głowacka-Damaszko

Protokolant:Rafał Wyrwa

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 maja 2014 r. w J.

odwołania M. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 21 maja 2013 r., znak: (...)

w sprawie M. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o prawo do renty rodzinnej po zmarłym mężu W. P.

I.  odwołanie oddala;

II.  zasądza od wnioskodawczyni na rzecz strony pozwanej kwotę 60 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt VII U 1269/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 21.05.2013 r. (znak: (...)) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. na podstawie ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) odmówił wnioskodawczyni M. P. prawa do renty rodzinnej po zmarłym W. P. z uwagi na to, że zmarły w ostatnim 10-leciu przed zgonem, tj. od 30.05.2002 r. do 30.05.2012 r. nie udokumentował żadnych okresów ubezpieczenia, ponadto, zgon nastąpił po upływie 18 miesięcy od ustania ubezpieczenia (ostatnie zatrudnienie 30.11.1998 r. – zgon 30.05.2012 r.) oraz w chwili zgonu zmarły nie spełniał warunków do przyznania emerytury.

Wnioskodawczyni M. P. odwołała się od powyższej decyzji, wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie prawa do renty rodzinnej. Zdaniem odwołującej się decyzja organu rentowego nie jest prawidłowa, ponieważ analiza aktywności zawodowej jej męża w ostatnich latach przez jego zgonem, pozwala na przyjęcie, iż w chwili śmierci spełniał on warunki do przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy. Od 2004 r. W. P. prowadził bowiem na terenie Niemiec działalność gospodarczą, która była zarejestrowana zgodnie z wymogami tamtejszego prawa i od której uiszczał on należne świadczenia publicznoprawne. Tym samym okresy powyższe winny zostać zaliczone jako okresy uprawniające W. P. do renty z tytułu niezdolności do pracy.

W piśmie procesowym z dnia 30.09.2013 r. wnioskodawczyni podniosła, że warunek posiadania przez W. P. wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego został przez niego spełniony w związku z treścią art. 58 ust. 3 ustawy emerytalnej, ponieważ został on zgłoszony do ubezpieczenia w okresie, o którym mowa we wskazywanym przepisie, tj. przed ukończeniem 18 lat albo w ciągu 6 miesięcy po ukończeniu nauki w szkole.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. wniósł o jego oddalenie oraz o zasądzenie kosztów postępowania, argumentując jak w zaskarżonej decyzji oraz podnosząc, że przedłożony przez wnioskodawczynię dokument o zgłoszeniu prowadzenia działalności gospodarczej do instytucji niemieckiej nie stanowi potwierdzenia okoliczności, że W. P. był w spornym okresie ubezpieczony. Niemiecka instytucja ubezpieczeniowa potwierdziła jedynie okresy ubezpieczenia od 17.02.1992 r. do 30.04.1992 r. oraz od 12.07.1993 r. do 11.10.1993 r. Ostatni okres ubezpieczenia na terenie Polski datuje się natomiast na dzień 30.11.1998 r.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Mąż wnioskodawczyni M. W. P. urodzony (...) posiadał udokumentowany łączny okres ubezpieczenia społecznego wynoszący 12 lat, 1 miesiąc i 2 dni. Po raz pierwszy do ubezpieczenia społecznego został zgłoszony w dniu 11.09.1974 r.

W. P. posiadał udokumentowane następujące okresy ubezpieczenia:

od 1974-09-11 do 1976-07-31; od 1979-05-28 do 1984-06-30; od 1987-06-05 do 1989-04-30; od 1989-06-01 do 1989-09-22; od 1989-10-01 do 1989-11-01; od 1989-11-18 do 1989-11-23; od 1989-11-29 do 1989-12-31; od 1990-07-01 do 1990-09-09; od 1990-09-30 do 1990-09-30;

od 1990-10-01 do 1990-11-27; od 1990-11-28 do 1990-12-07; od 1990-12-09 do 1990-12-28;

od 1990-12-30 do 1990-12-30; od 1991-01-01 do 1991-04-10; od 1991-04-30 do 1992-01-31; od 1992-02-17 do 1992-04-30; od 1993-07-12 do 1993-10-11; od 1996-03-20 do 1996-03-31;

od 1996-04-11 do 1996-04-30; od 1996-05-08 do 1996-05-31; od 1996-06-10 do 1996-06-30; od 1996-08-01 do 1996-08-11; od 1996-09-13 do 1996-09-30; od 1998-07-16 do 1998-08-31 oraz od 1998-09-11 do 1998-11-30.

W. P.zmarł w dniu 30.05.2012 r.

Decyzją z dnia 21.05.2013 r. (znak: (...)) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. na podstawie ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) odmówił wnioskodawczyni M. P. prawa do renty rodzinnej po zmarłym W. P. z uwagi na to, że zmarły w ostatnim 10-leciu przed zgonem, tj. od 30.05.2002 r. do 30.05.2012 r. nie udokumentował żadnych okresów ubezpieczenia, ponadto, zgon nastąpił po upływie 18 miesięcy od ustania ubezpieczenia (ostatnie zatrudnienie 30.11.1998 r. – zgon 30.05.2012 r.) oraz w chwili zgonu zmarły nie spełniał warunków do przyznania emerytury.

/dowód: akta rentowe ZUS O/L., w tym: świadectwa pracy, akt zgonu (k.9),;

akta rentowe ZUS O/O., w tym: raport ustalenia uprawnień do

świadczenia (dane o okresach ubezpieczenia), decyzja z dnia 21.05.2013 r./

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z art.65 ust.1 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009 r. nr 153, poz.1227 z późn. zm.) renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy lub spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń. Przy ocenie prawa do renty przyjmuje się, że osoba zmarła była całkowicie niezdolna do pracy (ust.2).

Decyzją z dnia 21.05.2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. odmówił wnioskodawczyni M. P. prawa do renty rodzinnej po zmarłym W. P. z uwagi na to, że zmarły w ostatnim 10-leciu przed zgonem, tj. od 30.05.2002 r. do 30.05.2012 r. nie udokumentował żadnych okresów ubezpieczenia, ponadto, zgon nastąpił po upływie 18 miesięcy od ustania ubezpieczenia (ostatnie zatrudnienie 30.11.1998 r. – zgon 30.05.2012 r.) oraz w chwili zgonu zmarły nie spełniał warunków do przyznania emerytury.

Wnioskodawczyni M. P. odwołała się od powyższej decyzji, podnosząc, że W. P. w chwili śmierci spełniał warunki do przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy. Wnioskodawczyni argumentowała, że warunek posiadania przez W. P. wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego został przez niego spełniony w związku z treścią art. 58 ust. 3 ustawy emerytalnej, ponieważ został on zgłoszony do ubezpieczenia w okresie, o którym mowa we wskazywanym przepisie, tj. przed ukończeniem 18 lat albo w ciągu 6 miesięcy po ukończeniu nauki w szkole.

Należy podkreślić, że zgodnie z art.57 ust.1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1.  jest niezdolny do pracy,

2.  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,

3.  niezdolność do pracy powstała w okresach wskazanych w art.57 ust.1 pkt.3 cytowanej ustawy albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Przepisu ust.1 pkt 3 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy (ust.2).

Stosownie do treści art. 58 ust. 1 pkt 5 ww. ustawy warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, w myśl art. 57 ust. 1 pkt 2, uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej 5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat. Okres, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy (art. 58 ust. 2).

Sąd zważył zatem, że jak wynika z akt rentowych, W. P. w ostatnim 10-leciu przed zgonem (czyli przed powstaniem niezdolności do pracy w rozumieniu przepisów ustawy emerytalnej), tj. od 30.05.2002 r. do 30.05.2012 r. nie udokumentował żadnych okresów ubezpieczenia, ponadto, zgon nastąpił po upływie 18 miesięcy od ustania ubezpieczenia (ostatnie zatrudnienie ustało 30.11.1998 r.).

Zdaniem wnioskodawczyni w sprawie powinien jednak znaleźć zastosowanie art. 58 ust. 3 ustawy emerytalnej, zgodnie z którym, jeżeli ubezpieczony nie osiągnął okresu składkowego i nieskładkowego, o którym mowa w ust. 1, warunek posiadania wymaganego okresu uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony został zgłoszony do ubezpieczenia przed ukończeniem 18 lat albo w ciągu 6 miesięcy po ukończeniu nauki w szkole ponadpodstawowej, ponadgimnazjalnej lub w szkole wyższej oraz do dnia powstania niezdolności do pracy miał, bez przerwy lub z przerwami nieprzekraczającymi 6 miesięcy, okresy składkowe i nieskładkowe. Wnioskodawczyni podnosiła, że skoro W. P. został zgłoszony do ubezpieczenia przed ukończeniem 18 lat, a ponadto 3 miesiące po zakończeniu nauki w szkole, to spełnił tym samym warunek posiadania wymaganego okresu ubezpieczenia, uprawniającego do otrzymania renty z tytułu niezdolności do pracy.

Z argumentacją wnioskodawczyni nie można się zgodzić. Należy zauważyć, że art. 58 ust. 3 oprócz warunku zgłoszenia danej osoby do ubezpieczenia przed ukończeniem przez nią 18 lat albo w ciągu 6 miesięcy po ukończeniu nauki w szkole wymaga również, aby osoba ta do dnia powstania niezdolności do pracy miała, bez przerwy lub z przerwami nieprzekraczającymi 6 miesięcy, okresy składkowe i nieskładkowe. Tylko łączne spełnienie tych warunków pozwala na przyjęcie, że został również spełniony warunek posiadania wymaganego okresu ubezpieczenia. W niniejszej sprawie W. P. istotnie zgłoszony został do ubezpieczenia przed ukończeniem 18. roku życia, ponieważ nastąpiło to w dniu 11.09.1974 r. W dalszym ciągu zważyć jednak należało, że od tego czasu wielokrotnie następowały przerwy w jego ubezpieczeniu, wynoszące ponad 6 miesięcy. Jak wynika bowiem chociażby z danych dotyczących ubezpieczenia, zawartych w raporcie ustalenia uprawnień do świadczenia, pierwsza taka ponad sześciomiesięczna przerwa wystąpiła już w okresie 01.08.1976 r. – 27.05.1979 r., następnie w latach 1984-1987, 1992-1993, 1993-1996, 1996-1998 oraz w okresie od 30.011.1998 r. do dnia śmierci w 2012 r. Tym samym nie można było uznać obecnie, że W. P. spełnił warunek posiadania wymaganego okresu ubezpieczenia na podstawie art. 58 ust. 3 ustawy emerytalnej.

Biorąc powyższe pod uwagę, zdaniem Sądu organ rentowy zasadnie odmówił wnioskodawczyni prawa do renty rodzinnej z uwagi na niespełnienie przez zmarłego W. P.warunków do przyznania prawa do renty określonych w art.57 ustawy emerytalnej, niezbędnych w myśl art.65 ww. ustawy do przyznania prawa do renty rodzinnej. Bezsprzecznie W. P.zmarły w wieku 56 lat nie miał również prawa do emerytury, gdyż ta przysługiwałaby mu co do zasady wraz z ukończeniem wieku 65 lat (art.24 ustawy emerytalnej).

Brak podstaw do zmiany decyzji organu rentowego skutkował oddaleniem odwołania na podstawie art.477 ¹⁴ § 1 k.p.c.