Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 17 kwietnia 2013 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu – Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący Sędzia SA:	Tadeusz Nowakowski
Sędzia SA: Sędzia SA:	Franciszek Marcinowski Walter Komorek (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 17 kwietnia 2013 r. na posiedzeniu niejawnym we Wrocławiu

sprawy z wniosku uprawnionych: (...) S.A. z siedzibą
w M. (Hiszpania), (...) Przedsiębiorstwo (...) we W., M. I.
i (...) S.A. z siedzibą w W.

przy udziale obowiązanej: Gminy W.

o udzielenie zabezpieczenia roszczenia przed wszczęciem postępowania

na skutek zażalenia wnioskodawców

na postanowienie Sądu Okręgowego we Wrocławiu

z dnia 5 marca 2013 r., sygn. akt I Co 87/13

p o s t a n a w i a: oddalić zażalenie.

UZASADNIENIE

Wnioskodawcy przed wszczęciem postępowania przeciwko Gminie W. o ochronę praw autorskich wnieśli o:

1.  udzielenie zabezpieczenia ich niepieniężnego roszczenia o zaniechanie naruszeń przez obowiązaną praw majątkowych uprawnionych do Dokumentacji Majątkowej Wykonawcy w postaci: Projektu Technologii Sceny (którego elementy szczegółowo podano we wniosku) i projektu warsztatowego elewacji budynku (...) (którego elementy szczegółowo podano we wniosku) - poprzez zakazanie obowiązanej Gminie W. korzystania z tych opracowań na potrzeby przeprowadzenia przetargu nieograniczonego
i udzielenia zamówienia publicznego nr (...) na „Dokończenie Budowy (...)

2.  udzielenie zabezpieczenia ich niepieniężnego roszczenia o zaniechanie naruszeń przez Gminę W. autorskich praw majątkowych uprawnionych do Dokumentacji Projektowej Wykonawcy w postaci projektu warsztatowego elewacji budynku (...)poprzez zakazanie obowiązanej Gminie W. korzystania z tego opracowania na potrzeby powierzenia realizacji robót (dostawa i montaż) w ramach umowy z dnia 14 grudnia 2012r. na utrzymanie placu budowy (...) we W. wraz z ogrodzeniem
i infrastrukturą towarzyszącą w ramach zadania (...) „Budowa (...) we W.”;

3.  zobowiązanie naruszającej autorskie prawa majątkowe Gminy W. do udzielenia w terminie 3 dni informacji o:

a) sposobie i datach wejścia przez Gminę W. w posiadanie Dokumentacji Projektowej Wykonawcy składającej się z opracowań opisanych w pkt 1 niniejszego pisma, formach utrwalenia ww. opracowań, jakich dotyczyło wejście w posiadanie, osobach, które przekazały Gminie W. i odebrały w imieniu Gminy W. poszczególne opracowania,

b) ilości wytworzonych przez obowiązaną egzemplarzy Dokumentacji Projektowej Wykonawcy składających się z opracowań opisanych
w punkcie 1 oraz użytej technice zwielokrotnienia i zastosowanych formach utrwalenia,

c) sposobach korzystania przez obowiązaną z Dokumentacji Projektowej
Wykonawcy opisanej w punkcie 1.

Podnieśli, że w dniu 22 grudnia 2009 roku Gmina W. oraz Konsorcjum utworzone przez uprawnionych, zawarli umowę w sprawie zamówienia publicznego (Kontrakt (...) na „Budowę (...) we W."). Na kontrakt ten, składał się szeregu dokumentów: akt umowy, warunków szczególnych kontraktu, warunków ogólnych kontraktu, tj. „Warunków kontraktowych dla budowy dla robót inżynieryjno - budowlanych projektowanych przez zamawiającego”, pierwsze wydanie w języku angielskim 1999, przygotowane
i opublikowane przez (...) Federację (...) des (...) oraz czwarte wydanie angielsko - polskie 2006, specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót budowlanych, dokumentacji projektowej, innych dokumentów, wchodzących w skład SIWZ, oferty wykonawcy, wycenionego przedmiaru robót oraz harmonogramu.

We wrześniu 2011 r. spółka (...) Sp. z o.o. (tj. spółka
w której 100 % udziałów posiada Gmina W.), przejęła organizacyjnie
i osobowo Biuro (...) dotychczas funkcjonujące w strukturze organizacyjnej Obowiązanej Gminy W.; od tego czasu spółka (...) Sp. z o.o. pełniła wobec Uprawnionych funkcję inwestora zastępczego/pełnomocnika Obowiązanej.

W ramach łączącej strony umowy zasadniczo obowiązki projektowe związane z realizacją robót objętych Kontraktem obciążały Obowiązaną. Jednak w pewnym zakresie (Klauzula 4.1, szósty akapit), przewidziano również projektowanie po stronie wykonawcy. W ramach realizacji przedmiotu Kontraktu, Konsorcjum rozpoczęło przygotowywanie określonych opracowań projektowych. Opracowania takie przygotowywane były w większości przez podwykonawców Uprawnionych, w tym
w szczególności przez: konsorcjum firm: (...) Sp. z o.o. (Lider), M.O. Spółka Jawna, (...)Sp. z o.o. i (...)Austria (...),
które przygotowało Projekt Technologii Sceny, a także firmę (...) Sp. z o.o., która przygotowała m.in.: projekt warsztatowy elewacji budynku (...)
(nr (...)) oraz projekt warsztatowy okładzin kamiennych ki. schodowych A,B,C,D w garażu wraz z projektem kotew stalowych ((...)).

Stosownie do zapisów w/w umów podwykonawczych (§ 20) opracowania projektowe wykonywane przez podwykonawców stanowiły utwory objęte autorskimi prawami majątkowymi, które to prawa podwykonawcy przenosili na Uprawnionych
z chwilą podpisania protokołu przekazania danej dokumentacji. W konsekwencji przekazania przez podwykonawców, Uprawnieni nabyli autorskie prawa majątkowe do (m.in.):

1) Projektu Technologii Sceny, na który składał się m.in.:

a. Ekrany akustyczne ((...)) - 31.10.2011 r.

b. Przenośne podesty widowni ((...)) - 31.10.2011 r.

c. Drzwi do akustycznych komór pogłosowych ((...)) - 16.07.2012 r.

d. Kurtyny akustyczne ((...)) - 31.10.2011 r.

e. Systemu oświetlenia estradowego ((...)) - 10.10.2011 r.

f. Panele akustyczne ((...)) - 31.10.2011 r.

g. Ruchome podesty orkiestry ((...)) - 10.10.2011 r.
h. Ruszt rurowy ((...)) - 10.10.2011 r.

i. Systemy sterowania urządzeń ((...)) - 16.05.2012 r.

j. Wózki krzeseł ((...)) - 3.10.2011 r.

k. Wózki chóru ((...)) -3.10.2011 r.

1. Mechanizm kosza głośników ((...)) - 3.10.2011 r.,

m. Wieszaki oświedenia z napędem elektrycznym ((...)3.10.2011 r.

n. Tymczasowe wieszaki oświetlenia ((...)) - 3.10.2011 r.

o. Zapadnie ruchome estrady koncertowej ((...)) - 31.10.2011 r.

p. Systemy dźwiękowe i komunikacyjne ((...)) - 31.10.2011 r.

2) projektu warsztatowego elewacji budynku (...) (nr (...) - 21.09.2012 r.),

w tym:

a. fasady szklane SZ4 mocowane punktowo ze szklanymi żebrami
(...)

b. fasady szklane SZ5 dwupowłokowe (...)

3) projektu warsztatowego okładzin kamiennych ki. schodowych A,B,C,D w garażu wraz z projektem kotew stalowych (nr (...) - 26.06.2012 r.

Dokumentacja projektowa (opracowana przez podwykonawców) podlegała następnie procedurze uzgadniania bądź akceptacji przez głównego Projektanta
i Konsultanta ds. Akustyki co odbywało się w formie elektronicznej. Przy czym do dnia wygaśnięcia Kontraktu, opracowania projektowe opisane powyżej nie zostały formalnie (na podstawie pisemnego protokołu) przekazane przez Uprawnionych
na rzecz Obowiązanej Gminy W., co zgodnie z Klauzulą 1.10 Kontraktu
i art. 64 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych stanowiłoby o nabyciu przez Obowiązaną autorskich praw majątkowych.

Następnie pomiędzy stronami doszło do sporu na tle planowania, organizacji
i wykonania robót i obiektów oraz pokrycia dodatkowych kosztów, jakie ponieśli uprawnieni w związku z realizacją Kontraktu. W piśmie uprawnionych w sprawie zobowiązań, obowiązków i czynności niezbędnego współdziałania ze strony Gminy W. jako inwestora, uprawnieni wezwali obowiązaną między innymi do dostarczenia im kompletnej i zaktualizowanej dokumentacji projektowej, oraz zagrozili, że odstąpią od umowy. Wobec stwierdzenia, że wszelkie podejmowane próby porozumienia czy uzyskania od inwestora wypełnienia jego obowiązków, zobowiązań i czynności należytego współdziałania skazane są na porażkę, a stan ten trwa od wielu miesięcy, narażając Konsorcjum na dalsze wielomilionowe straty, pismem z dnia 5 października 2012 roku, skutecznie doręczonym Obowiązanej
w tym samym dniu (w godzinach pracy), Uprawnieni na podstawie art. 491 k.c.
(oraz odpowiednio stosowanym art. 640 k.c.) odstąpili od Kontraktu. Tego samego dnia w godzinach wieczornych od Kontraktu odstąpiła obowiązana Gmina W..

Uprawnieni twierdzili dalej, że wkrótce po wygaśnięciu Kontraktu powzięli przypuszczenie, iż Obowiązana korzysta z ich Dokumentacji Projektowej, do której nie nabyła autorskich praw majątkowych. W szczególności wynikało to z informacji prasowych stwierdzających, że Obowiązana zamierza powierzyć wybranemu przez siebie wykonawcy zabezpieczenie obiektu (...) oraz prace
w zakresie dostawy i montażu okien należące do podstawowego zakresu robót objętych poprzednio Kontraktem, dla których wykonania niezbędne było skorzystanie z określonych opracowań projektowych do których autorskie prawa majątkowe przysługują Uprawnionym. Podobnie jeżeli chodzi o zapowiadany przez Obowiązaną w mediach przetarg na dokończenie realizacji inwestycji (...). Uprawnieni powzięli podejrzenie, iż Obowiązana będzie chciała w tym zakresie skorzystać z opracowań projektowych do których autorskie prawa majątkowe przysługują Uprawnionym.
W związku z powyższym wystosowano do Obowiązanej pismo w wnioskiem
o udzielenie odpowiedzi, czy w ramach zapowiadanego przetargu Obowiązana zamierza wykorzystać Dokumentację Wykonawcy. W odpowiedzi na wniosek Uprawnionych o udzielnie informacji publicznej, Obowiązana przekazała kopię podpisanej w dniu 14.12.2012 r. umowy z firmą (...) na „utrzymanie placu (...) we W.". W pkt 2.16. tej umowy znajduje się zapis, iż Obowiązana powierzyła temu wykonawcy dostawę i montaż okien zewnętrznych zgodnie z projektem wykonawczym opracowanym przez firmę (...) (czyli dokładnie o tym samym oznaczeniu o co opracowanie podwykonawcy Uprawnionych, do którego autorskie prawa majątkowe przysługują Uprawnionym. Uprawnieni zwrócili się do Obowiązanej o udzielenie pisemnej informacji umożliwiającej jednoznaczne zindywidualizowanie „projektu wykonawczego opracowanego przez firmę, (...) stanowiącego podstawę do wykonania robót opisanych w pkt 2.16. umowy (nazwa, numer, podstawa dysponowania tym projektem przez Obowiązaną. Obowiązana uchyliła się od odpowiedzi, tymczasem firma (...) na postawie powierzonej jej przez Obowiązaną dokumentacji, firmy (...) ((...))" prowadzi swoje roboty, które zgodnie z § 3 pkt 1.2. mają trwać do 15.05.2013 r.

W piśmie z dnia 21 grudnia 2012 r. Obowiązana jednoznacznie potwierdziła, że „zamierza w ramach postępowania mającego na celu dokończenie realizacji (...) wykorzystać Dokumenty Wykonawcy przekazane
w trakcie wykonywania Kontraktu (...)". Obowiązana powołała się przy tym na Klauzulę 1.10 Kontraktu oraz, że jej zdaniem, niezapłacenie wynagrodzenia
z tytułu korzystania z przedmiotu prawa autorskiego nie stanowi naruszenia praw autorskich. Obowiązana podkreśliła, że nie kwestionuje co do zasady uprawnienia do otrzymania zapłaty za przekazane prawa autorskie, jednak kwestia ta stanowi element wzajemnych rozliczeń Stron związanych z realizacją oraz rozwiązaniem Kontraktu.

Pismem z dnia 9 stycznia 2013 r. Uprawnieni wezwali Obowiązaną do natychmiastowego zaprzestania naruszania autorskich praw majątkowych przysługujących Uprawnionym w stosunku do opracowań wymienionych w pkt. 2.2.2 wniosku. Uprawnieni podkreślili, że treść pisma Obowiązanej z 21.12.2012 r. stanowi o tym, że Obowiązana świadomie narusza przysługujące Uprawnionym autorskie prawa majątkowe, co uzasadnia skorzystanie przez Wykonawcę z uprawnień przewidzianych w art. 79 ustawy prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Uprawnieni podnieśli, że wobec okoliczności, iż Obowiązana jednoznacznie potwierdziła, iż korzysta z Dokumentacji Wykonawcy, co stanowi o naruszeniu przysługujących Uprawnionym autorskich praw majątkowych, pismem z dnia
21 stycznia 2013 r. wystosowali do Obowiązanej wezwanie do natychmiastowego zaprzestania naruszania autorskich praw majątkowych do Dokumentacji Wykonawcy (do czasu zapłaty na rzecz Uprawnionych wynagrodzenia z tego tytułu, kiedy to Uprawniony Wykonawca przeniesie na Obowiązaną autorskie prawa majątkowe).
W dniu 8 lutego 2013 r. na stronie internetowej www.wi.wroc.pl ukazało się ogłoszenie o przetargu nieograniczonym na „Dokończenie budowy (...) i Parkingu Podziemnego" oraz ogłoszenie o zamówieniu. W pkt II. 1.5) ogłoszenia („Krótki opis zamówienia") znalazł się zapis, iż przedmiot zamówienia obejmuje m.in. „Technologię sceny, wyposażenie specjalistyczne, w tym „zakończenie projektowania", co wskazuje na to, iż Dokumentacja Wykonawcy
w zakresie Projektu (...) Sceny (pkt 2.2.2. pkt 1) powyżej), jest przez Obowiązaną wykorzystywana dla przeprowadzenia przetargu oraz następnie będzie przekazana przez Obowiązaną nowemu wykonawcy do wykorzystywana do wykonywania robót i dostaw w ramach realizacji zamówienia (wraz z udzieleniem zgody na wprowadzanie do niej zmian i modyfikacji). W ślad za w/w ogłoszeniem, na stronie internetowej www.wi.wroc.pl pojawiła się specyfikacja istotnych warunków zamówienia publicznego w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego
na wykonanie dokończenia budowy (...)(numer postępowania (...)). Zgodnie z Częścią I pkt 1 SIWZ, Zamawiającym w ramach tego zamówienia i prowadzonego przetargu jest Gmina W. reprezentowana przez (...) Sp. z o.o. Termin składania ofert w ramach przetargu ustalony został na 2 kwietnia 2013 r. (Część I SIWZ- strona tytułowa oraz pkt 20). Dodatkowo w opublikowanych dokumentach przetargowych (Część III SIWZ - Opis Przedmiotu Zamówienia, Rozdział 5 Dokumentacja Projektowa), działająca w imieniu Obowiązanej spółka (...) Sp. z o.o. sama wyszczególniła, że przedmiot udzielanego zamówienia obejmuje wykorzystanie „Dokumentacji projektowej opracowanej przez poprzedniego Wykonawcę", w tym opracowań wyszczególnionych w pkt 2.2.2. powyżej, którym zamawiający nadał jednak własne oznaczenia/numery - „nazwy pliku".

Zdaniem Uprawnionych, podane wyżej okoliczności stanowią o tym, że Obowiązana w sposób nieuprawniony narusza przysługujące Uprawnionym autorskie prawa majątkowe do wskazanej dokumentacji projektowej. Zgodnie z art. 64 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, umowa zobowiązująca do przeniesienia autorskich praw majątkowych przenosi na nabywcę, z chwilą przyjęcia utworu, prawo do wyłącznego korzystania z utworu na określonym w umowie polu eksploatacji, chyba że postanowiono w niej inaczej. Zgodnie ze stanowiskiem doktryny, rozwiązanie zawarte w art. 64 nawiązuje do przyjętego w nauce i praktyce rozróżniania umów zobowiązujących oraz umów rozporządzających. Samo zawarcie umowy o przeniesienie autorskich praw majątkowych — zarówno dotyczącej dzieła już istniejącego, jak i przyszłego — powoduje jedynie powstanie zobowiązania do przeniesienia tych praw. Skutek rozporządzający takiej umowy następuje dopiero później - z chwilą przyjęcia utworu przez kontrahenta twórcy, (red. J.Barta,
R. Markiewicz Komentarz do art.64 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, LEX). W zakresie przeniesienia praw autorskich do Dokumentacji Projektowej Wykonawcy, w Klauzuli 1.10 Kontraktu, Zamawiający przewidział dwie, wzajemnie się wykluczające, zasady:

- w pierwszym akapicie zapisano, że przejście autorskich praw majątkowych nastąpi w momencie (formalnego) przekazania przez Uprawnionych na rzecz Obowiązanej takiej opracowanej dokumentacji,

- w trzecim akapicie zapisano, że przejście autorskich praw majątkowych miałoby nastąpić „wraz z wykonaniem całości lub części dokumentacji".

Uprawnieni podnieśli, że w dacie podpisania Kontraktu nie istniała jeszcze Dokumentacja Projektowa Wykonawcy - miała być ona dopiero opracowana, czemu służyły umowy podwykonawcze opisane w pkt 2.2 powyżej. Zatem w tym zakresie zapisy Kontraktu należy interpretować jako zobowiązanie do przeniesienia majątkowych praw autorskich do opracowań, które dopiero miałyby zostać wytworzone w toku realizacji Kontraktu. W tym też zakresie obowiązuje regulacja
art. 64 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych jednoznacznie przewidująca, że umowa zobowiązująca przenosi autorskie prawa majątkowe na nabywcę dopiero z chwilą przyjęcia utworu (i to wyłącznie na określonym w umowie polu eksploatacji). Nie sposób dopuścić wcześniejszego momentu przejścia autorskich praw majątkowych, w szczególności zapisanego w cytowanej powyżej Klauzuli 1.10 (trzeci akapit) momentu „wykonania w całości lub części dokumentacji". Trzeba bowiem pamiętać, że regulacja art. 64 ustawy o prawie autorskiego nie wyłącza zastosowania regulacji art. 155 § 2 k.c. przewidującej, że do przeniesienia własności rzeczy przyszłej (w tym sprzedaży prawa - art. 555 k.c.), niezbędne jest przeniesienie posiadania. Zatem na gruncie zapisów Kontraktu (klauzula 1.10)
i ustawy prawo autorskie (art. 64), autorskie prawa majątkowe do opracowań projektowych, do których przygotowania zobowiązani zostali Uprawnieni, Obowiązana miała nabyć dopiero w momencie ich przekazania przez Uprawnionych na rzecz Obowiązanej. Przy czym do dnia wygaśnięcia Kontraktu, opracowania projektowe opisane powyżej nie zostały formalnie (na podstawie pisemnego protokołu) przekazane przez Uprawnionych na rzecz Obowiązanej Gminy W., co zgodnie z Klauzulą 1.10 Kontraktu i art. 64 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych stanowiłoby o nabyciu przez Obowiązaną autorskich praw majątkowych.

W tym stanie, zdaniem Uprawnionych, korzystanie przez Obowiązaną
z Dokumentacji Projektowej Wykonawcy (co Obowiązana bezpośrednio potwierdziła), dokonuje się z naruszeniem autorskich praw majątkowych Uprawnionych, co zgodnie z art. 79 ust. 1 pkt 1) ustawy, uprawnia do wystąpienia
z roszczeniem o zaniechania naruszeń.

Ponadto, uprawnieni podnieśli, że niezależnie nawet od kwestii braku przejścia na Obowiązaną autorskich praw majątkowych do Dokumentacji projektowej Wykonawcy, stosownie do dyspozycji art. 64 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych istotne są precyzyjne zapisy umowy odnośnie pól eksploatacji. Zapisy Klauzuli 1.10 odnośnie pól eksploatacji, na których następuje przeniesienie autorskich praw majątkowych są w tym zakresie wyjątkowo nieprecyzyjne i nie wypełniają wymogów ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych.
W szczególności Klauzula 1.10 Kontraktu (...) ewidentnie nie opisywała dopuszczalnych technik utrwalania i zwielokrotniania Dokumentacji Projektowej Wykonawcy, nic przewidywała także możliwości korzystania z Dokumentacji Projektowej Wykonawcy na potrzeby powierzenia przez Zamawiającego realizacji robót przez innego wykonawcę (np. po rozwiązaniu umowy z Uprawnionymi). Wadliwość zapisów Kontraktu w przedmiocie praw autorskich zauważyła także Obowiązana, gdyż w przetargu na dokończenie realizacji inwestycji (...) Klauzula 1.10 brzmi zupełnie inaczej i Obowiązana dokładnie sprecyzowała poła eksploatacji, co potwierdza zarzuty Uprawnionych odnośnie nieprawidłowości zapisów Klauzuli 1.10 z Kontraktu (...).

Zdaniem uprawnionych jedynym bezpiecznym sposobem zabezpieczenia roszczenia uprawnionych będzie zakazanie obowiązanej Gminie W. korzystania z tych opracowań na potrzeby:

a. przeprowadzenia przetargu nieograniczonego oraz udzielenia zamówienia
publicznego na „(...)",

b. realizacji umowy z dnia 14 grudnia 2012 r. z firmą (...) Sp. z o.o. na utrzymanie placu budowy (...) we W. wraz z ogrodzeniem i infrastrukturą towarzyszącą w ramach zadania (...) Budowa (...) we W..

Brak zabezpieczenia spowoduje, zdaniem uprawnionych, że Obowiązana wykorzysta przedmiotowe opracowania w powyższych celach, a w konsekwencji roszczenie o zaprzestanie naruszeń wygaśnie.

W świetle opisanych powyżej okoliczności, Uprawnieni podnieśli również, że mają interes prawny także do tego, aby zgodnie z art. 80 ust. 1 pkt 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych wnosić o zobowiązanie naruszającej autorskie prawa majątkowe Gminy W. (jako co najmniej uprawdopodobnionego naruszy cielą) do udzielenia w terminie 3 dni informacji mających znaczenie dla roszczeń, tj. szczegółowo podanych we wniosku informacji.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy wniosek o udzielenie zabezpieczenia oddalił z następującym uzasadnieniem.

Zgodnie z art. 80 ust. 1 pkt 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, sąd właściwy do rozpoznania spraw o naruszenie autorskich praw majątkowych miejsca, w którym sprawca wykonuje działalność lub w którym znajduje się jego majątek, także przed wytoczeniem powództwa rozpoznaje wniosek mającego w tym interes prawny:

1) o zabezpieczenie dowodów oraz o zabezpieczenie związanych z nimi roszczeń,

2) o zobowiązanie naruszającego autorskie prawa majątkowe do udzielenia informacji i udostępnienia określonej przez sąd dokumentacji mającej znaczenie dla roszczeń, o których mowa w art. 79 ust. 1.

Stosownie do treści art. 730 ¹ § 1 k.p.c. strona może żądać udzielenia zabezpieczenia, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Z kolei zgodnie z § 2 art. 730 ¹ k.p.c. interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie.

Podstawę roszczeń, których zabezpieczenia uprawnieni domagają się
w niniejszym postępowaniu, stanowi zaś art. 79 ust. 1 pkt 1 ustawy - prawo autorskie, zgodnie z którym, uprawniony, którego autorskie prawa majątkowe zostały naruszone, może żądać od osoby, która naruszyła te prawa zaniechania naruszania.

W rozpoznawanej sprawie z dołączonych do wniosku dokumentów bezsprzecznie wynika, że uprawnionych w ramach utworzonego wspólnie konsorcjum łączyła z obowiązaną gminą umowa w sprawie zamówienia publicznego na budowę (...) we W.. Na podstawie tej umowy, uprawnieni zobowiązani byli do opracowania projektów, w tym Projektu (...) Sceny oraz projektu warsztatowego elewacji budynku (...) oraz projekt warsztatowy okładzin kamiennych klatek schodowych (...) wraz z projektem kotew stalowych. Przedstawiona wyżej dokumentacja projektowa została przygotowana przez podwykonawców, a w umowach łączących uprawnionych z podwykonawcami określono, że opracowania projektowe wykonywane przez podwykonawców stanowiły utwory objęte autorskimi prawami majątkowymi, które to prawa podwykonawcy przenosili na uprawnionych z chwilą podpisania protokołu przekazania danej dokumentacji. W konsekwencji przekazania zaś przez podwykonawców, uprawnieni nabyli prawa majątkowe do Projektu (...) Sceny i projektu warsztatowego elewacji budynku (...), co wynika z dołączonych do wniosku dokumentów.

Uprawnieni twierdzili, że Gmina W. narusza ich majątkowe prawa autorskie do tych projektów (precyzyjnie określonych i wyszczególnionych we wniosku) w ten sposób, że po rozwiązaniu łączącej strony umowy, pomimo braku przeniesienia praw autorskich na obowiązaną, w dalszym ciągu wykorzystuje ona dokumentację projektową, do której majątkowe prawa autorskie przysługują uprawnionym. Istotnie, z dołączonych do wniosku pism obowiązanej wynika, że nie zaprzeczała ona faktowi korzystania z dokumentacji projektowej w toku realizacji umowy z firmą (...) na „utrzymanie placu budowy (...) we W." (dostawa i montaż okien zewnętrznych zgodnie z projektem wykonawczym opracowanym przez firmę (...)) oraz w toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego mającego na celu dokończenie realizacji (...). Spór jaki zaistniał między stronami na tym tle sprowadził się natomiast do kwestii skuteczności przejścia na obowiązaną majątkowych praw autorskich do tych projektów.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy - prawo autorskie, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej:

1.  autorskie prawa majątkowe mogą przejść na inne osoby w drodze dziedziczenia lub na podstawie umowy;

2.  nabywca autorskich praw majątkowych może przenieść je na inne osoby, chyba że umowa stanowi inaczej.

W klauzuli 1.10 zawartej w Kompendium Warunków Ogólnych i Szczególnych Kontraktu, strony uzgodniły, że w ramach Ceny Kontraktowej, uprawnieni jako wykonawca wraz z przekazaną dokumentacją przekazują na obowiązaną jako Zamawiającego prawa autorskie majątkowe do dokumentacji wykonawcy - bez prawa dodatkowego wynagrodzenia, tj. obowiązana miała prawo do jej używania
i sporządzania kopii przy robotach objętych niniejszą dokumentacją i w celu, do którego jest ona przeznaczona i nie musiała uzyskiwać zezwolenia uprawnionych na sporządzenie kopii do takiego użytku. Zamawiający miał również prawo do aktualizacji dokumentacji, jeżeli realizacja inwestycji na podstawie wykonanej dokumentacji nie będzie możliwa.

Wraz z wykonaniem części lub całości części lub całości dokumentacji: szkiców, dokumentów, planów, pomiarów, raportów oraz innych materiałów lub danych będących przedmiotem umowy, Wykonawca przenosił na Zamawiającego całość autorskich praw majątkowych do tej dokumentacji na następujących polach eksploatacji: utrwalania, zwielokrotniania określoną techniką, wprowadzania do obrotu, wprowadzania do pamięci komputera, wystawienia, wyświetlenia, najmu lub dzierżawy, udzielenia licencji na wykorzystanie, nadania za pomocą wizji lub fonii bezprzewodowej albo przewodowej.

Uprawnieni zarzucali, że do dnia rozwiązania kontraktu, opracowania projektowe, o których mowa we wniosku, nie zostały formalnie (na podstawie pisemnego protokołu) przekazane przez nich na rzecz obowiązanej Gminy W., co zgodnie z Klauzulą 1.10 Kontraktu i art. 64 ustawy - prawo autorskie, stanowiłoby o nabyciu przez obowiązaną autorskich praw majątkowych. Zdaniem Sądu,
nie sposób podzielić na obecnym etapie postępowania takiego stanowiska,
z następujących względów.

Po pierwsze, w dacie podpisania kontraktu nie istniała jeszcze Dokumentacja Projektowa Wykonawcy, która miała dopiero zostać opracowana na podstawie umów z podwykonawcami. Tym samym, uprawnieni słusznie twierdzą, że w Klauzuli 1.10 Kontraktu strony zawarły jedynie zobowiązanie do przeniesienia majątkowych praw autorskich do opracowań, które dopiero miałyby być wytworzone w toku realizacji Kontraktu. Prawo autorskie nie wyłącza bowiem możliwości przeniesienia autorskich praw majątkowych do utworów mających powstać w przyszłości w drodze stosowania art. 155 § 2 k.c. w zw. z art. 555 k.c., o ile nie obejmuje ona całego przyszłego dorobku twórczego autora (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu
z dnia 4 kwietnia 2001 r., I ACa 72/01, OSA 2002/2/6).

Zgodnie z art. 64 ustawy - prawo autorskie, umowa zobowiązująca do przeniesienia autorskich praw majątkowych przenosi na nabywcę, z chwilą przyjęcia utworu, prawo do wyłącznego korzystania z utworu na określonym w umowie polu eksploatacji, chyba że postanowiono w niej inaczej. Taka konstrukcja wywołania skutku prawnego w postaci przeniesienia praw autorskich oznacza zatem, że przyjęcie utworu przez nabywcę praw, obok samej umowy, jest przesłanką przejścia autorskich praw majątkowych na inny podmiot. Chodzi przy tym o przyjęcie utworu bez zastrzeżeń, w rozumieniu art. 55 ustawy - prawo autorskie. Należy przy tym stwierdzić, że przyjęcie utworu przez nabywcę jest oświadczeniem woli, wyrażonym co do zasady w dowolnej formie (o ile oczywiście, strony nie przewidziały w tym zakresie szczególnych wymogów co do formy), z którego wynika, że nabywca akceptuje dostarczony przez zbywcę utwór, uważa go za zgodny z umową i nadający się do celu przewidzianego w umowie. Zasada, iż autorskie prawa majątkowe przechodzą na nabywcę w momencie przyjęcia przez niego utworu, może być uchylona wolą stron, które mogą postanowić, że prawa te przechodzą na nabywcę
w chwili wydania utworu lub w innym terminie. Sąd stwierdził, że prawdopodobne jest, że taki właśnie przypadek miał miejsce w Kontrakcie łączącym strony.
W Klauzuli 1.10 postanowiono bowiem jednoznacznie, że prawa te przechodzą na obowiązaną jako zamawiającego z chwilą przekazania dokumentacji przez uprawnionych jako wykonawców. Do przejścia praw autorskich konieczna była zatem jedynie czynność wykonawcy, czyli przekazanie dokumentacji. Strony nie uzgodniły natomiast wymogu przyjęcia dokumentacji, w znaczeniu podanym wyżej. Nie było zatem potrzeby składania przez obowiązaną jakiekolwiek oświadczenia woli, w tym
w szczególności w formie pisemnego protokołu przyjęcia. To, że do przekazania doszło, w sposób pośredni wynika zaś z samych twierdzeń wniosku. Uprawnieni podali bowiem, że dokumentacja projektowa podlegała następnie przewidzianej
w Klauzuli 4.1 (akapit szósty) procedurze uzgadniania bądź akceptacji przez Głównego Projektanta i Konsultanta ds. Akustyki, tak by uprawnieni mogli finalnie wystąpić do Inżyniera o jej zatwierdzenie w celu dopuszczenia następnie do realizowania przez uprawnionych robót na podstawie takiej dokumentacji oraz odbierania wykonanych na jej podstawie robót przez inspektorów nadzoru. Przeprowadzenie takiej procedury - w ocenie Sądu w pełni usprawiedliwione przy realizacji tak dużych, skomplikowanych i dalece specjalistycznych inwestycji budowlanych, jaką stanowi budowa (...) - nie przeczy
temu, że sama dokumentacja projektowa - utwór, którego ochrony uprawnieni domagają się w niniejszym postępowaniu - została przekazana obowiązanej
jako zamawiającemu. Jest wręczy oczywiste, że strony dokonywały uzgodnień
i konsultacji na dokumentach w takiej czy innej formie przekazanych zamawiającemu. Bez znaczenia jest przy tym to, że do uzgodnień szczegółowych
w zakresie projektów dochodziło w formie elektronicznej.

Po drugie, zgodnie z Klauzulą 1.10, co do skutków prawnych różnica między „przekazaniem dokumentacji projektowej”, a „wykonaniem całości dokumentacji projektowej w całości lub części” nie dotyczyła samego przejścia praw autorskich,
a jedynie dopuszczalnych pól eksploatacji. W pierwszym bowiem przypadku, obowiązana miała prawo do „(...) jej (tj. dokumentacji) używania i sporządzania kopii przy robotach objętych niniejszą dokumentacją i w celu, do którego jest ona przeznaczona", jak również „do jej aktualizacji, jeżeli realizacja inwestycji na podstawie wykonanej dokumentacji nie będzie możliwa". Dopiero zaś z chwilą wykonania części lub całości dokumentacji, obowiązana nabywała całość praw majątkowych obejmujących uprawnienie do: utrwalania, zwielokrotniania określoną techniką, wprowadzania do obrotu, wprowadzania do pamięci komputera, wystawienia, wyświetlenia, najmu, dzierżawy, udzielania licencji na wykorzystania, nadania za pomocą wizji lub fonii bezprzewodowej labo przewodowej". Jak się obecnie wydaje – tak Sąd Okręgowy – skoro na etapie postępowania o udzielenie zabezpieczenia Sąd ten może opierać się jedynie na podstawie okoliczności prawdopodobnych w świetle materiału zaoferowanego przez wnioskodawcę,
akapit pierwszy i trzeci Klauzuli 1.10 nie dotyczy zatem sytuacji wzajemnie się wykluczających, a jedynie w różny sposób określa zakres dopuszczalnych pól eksploatacji, w zależności od stopnia wykonania dokumentacji. Nie niweczy to jednak samego przeniesienia autorskich praw majątkowych do tej dokumentacji, które miało nastąpić już z chwilą przekazania dokumentacji przez uprawnionych jako wykonawcę. Tylko taki sens umowy w stopniu prawdopodobnym realizował poszanowanie praw autorskich do tej dokumentacji, skoro w toku realizacji inwestycji strony dopuściły dalszą możliwość dopracowania szczegółów technicznych i zmiany w dokumentacji stosownie do wysokich standardów i potrzeb inwestycyjnych stawianych przez gminę jako inwestora.

W kontekście powyższego, Sąd Okręgowy przyjął za bardziej prawdopodobne to, że wykorzystywanie przez stronę obowiązaną już po zerwaniu współpracy
z uprawnionymi, dokumentacji projektowej dotyczącej projektu warsztatowego elewacji budynku, mieściło się w zakresie pól eksploatacji określonych w akapicie pierwszym Klauzuli 1.10, w tym zakresie, w jakim była ona wykorzystana na potrzeby powierzenia realizacji robót (dostawa i montaż) w ramach umowy na utrzymanie placu budowy (...) we W.. Stanowi to bowiem element używania dokumentacji przy robotach nią objętych. Jakiekolwiek wątpliwości można byłoby mieć jedynie, co do tego, czy dopuszczalnym było wykorzystywanie tej dokumentacji, jak również dokumentacji projektowej Projektu Technologii Sceny na potrzeby przeprowadzenia przez obowiązaną przetargu nieograniczonego i udzielenia zamówienia publicznego na „Dokończenie Budowy (...)”. W tym bowiem przypadku - prawdopodobnie w ocenie Sądu Okręgowego - musiało dochodzić co najmniej do utrwalania dokumentacji, zwielokrotnienia określoną techniką i tym podobnym sposobów eksploatacji, niezbędnym do przeprowadzenia postępowania w sprawie udzielenia zamówienia publicznego. Do nabycia praw autorskich na tych polach konieczne było już wykonanie całości lub części dokumentacji. Zdaniem Sądu Okręgowego, nie można z całą pewnością wykluczyć, że w pewnym zakresie mogło dojść do naruszenia praw autorskich przez gminę, skoro dokumentacja (co najmniej w zakresie Projektu Technologii Sceny) w dalszym ciągu była uzgadniana. Niemniej jednak, ustalenie zakresu tego naruszenia (zależnego od zakresu przejścia
praw autorskich w związku z wykonaniem całości lub części dokumentacji) wymagało ustalenia (chociażby w stopniu prawdopodobnym), czy i w jakiej
części dokumentacja projektowa została dokończona. Z materiału dowodowego zaoferowanego przez uprawnionych wynika jedynie, że - jak mniema Sąd Okręgowy - właśnie na etapie współpracy stron zmierzającej do finalnego ukończenia dokumentacji projektowej w zakresie Projektu Technologii Sceny doszło do sporu, który ostatecznie skutkował rozwiązaniem Kontraktu. Niemniej jednak, na potrzeby rozpoznania wniosku o udzielenie zabezpieczenia, zdaniem Sądu Okręgowego należało dojść do wniosku, że uprawnieni nie uprawdopodobnili możliwości naruszenia ich praw autorskich w tym zakresie. Powinni byli uprawdopodobnić zaś co najmniej zakres dokonanego już opracowania dokumentacji, sposób naruszenia praw autorskich przez obowiązaną umożliwiający zidentyfikowanie w stopniu prawdopodobnym, na jakim polu eksploatacji dochodzi do naruszania oraz to, że
w pozostałym zakresie nie doszło jeszcze do przeniesienia praw autorskich co do tej części dokumentacji, która jest wykorzystywana przez obowiązaną.

Po trzecie wreszcie, Sąd Okręgowy nie zgadza się z uprawnionymi, że przeniesienie praw autorskich do spornej dokumentacji projektowej nie mogło nastąpić także z tego względu, że zapisy Klauzuli 1.10 są nieprecyzyjne co do określenia pól eksploatacji, na których następuje przeniesienie praw autorskich. Przepis art. 41 ust. 1 ustawy o prawie autorskim stanowi, że umowa przenosząca autorskie prawa majątkowe obejmuje pola eksploatacji wyraźnie w niej wymienione. Zgodnie z restrykcyjną wykładnią tego przepisu, wymóg specyfikacji pól eksploatacji w umowie ma charakter bezwzględny. Pominięcie danego pola eksploatacji przesądza zaś o tym, że nie jest ono objęte umową, a więc nie powoduje przeniesienia prawa w tym zakresie (zob. J. Barta, R. Markiewicz, „Obowiązek wymienienia pól eksploatacji w umowie licencyjnej ^” s. 148-151). Sąd Okręgowy miał jednak na uwadze to, że uprawnieni nie występują w niniejszej sprawie z pozycji twórcy, podlegającego szczególnej ochronie jako podmiotu będącego w słabszej pozycji w stosunkach prawa autorskiego, ale jako pochodni nabywcy tych praw, będący profesjonalnymi uczestnikami obrotu. Tym samym, zasadne wydaje się przyjęcie liberalnego poglądu dotyczącego interpretacji art. 41 ust. 2 ustawy o prawie autorskim, zgodnie z którym, w sytuacji, gdy pola eksploatacji zostały w umowie wymienione w sposób niewyraźny, albo nie zostały wymienione w ogóle, dopuszczalne jest dokonanie wykładni oświadczeń woli stron umowy w tym zakresie, na podstawie art. 49 ust. 1 tejże ustawy oraz art. 65 k.c. (zob. M. Kępiński, [w:] „System Prawa Prywatnego” tom 13 pod red. J. Barty). Postanowienia umowy podlegają wówczas ogólnym regułom interpretacyjnym, a zatem należy ustalić, jaki był „zgodny zamiar i cel umowy”.

Zarazem Sąd Okręgowy podkreślił, że wszystko, co zostało powiedziane wyżej odnośnie kwestii braku uprawdopodobnienia naruszenia praw autorskich uprawnionych, stanowiło wyraz uwzględnienia przez Sąd także kontekstu faktycznego, w jakim doszło do zawarcia umowy między stronami. Skoro zaś, w toku postępowania o udzielenie zabezpieczenia, Sąd rozpoznający wniosek dysponuje ograniczonymi możliwościami w zakresie środków dowodowych, to do ustalenia całokształtu okoliczności faktycznych dotyczących stosunku prawnego łączącego strony, co w konsekwencji stanowić będzie pełne tło do dokonania wykładni ich oświadczeń woli, może mieć miejsce jedynie w procesie o ochronę praw autorskich, jaki - jak należy mniemać - uprawnieni zamierzają wytoczyć przeciwko obowiązanej. W ramach zaś postępowania o udzielenie zabezpieczenia i zobowiązanie do udzielenia informacji, z powyższych względów Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, że na obecnym etapie roszczenie uprawnionych nie zostało uprawdopodobnione.

Nie można było pominąć również tego, że analizując kwestię prawdopodobieństwa roszczenia i twierdzeń o faktach, z których uprawnieni roszczenie to wywodzą, należało uwzględnić także to, że domagają się oni zastosowania takiego sposobu zabezpieczenia, który w dużej mierze obciążyłby obowiązaną Nie można zapominać, że w sprawie o udzielenie zabezpieczenia Sąd jest obowiązany uwzględnić interesy obu stron w takiej mierze, aby nie tylko uprawnionemu zapewnić należytą ochronę, ale również, aby obowiązanego nie obciążyć ponad potrzebę. Jak wynika z wniosku, uprawnieni wskazali sposób zabezpieczenia polegający na zakazaniu obowiązanej Gminie W. korzystania z Projektu Technologii Sceny i projektu warsztatowego elewacji budynku (...) (czym Sąd Okręgowy był związany w świetle art. 738 k.p.c.) na potrzeby wykonania umowy na utrzymanie placu budowy (...) i przeprowadzenia przetargu nieograniczonego
i udzielenie zamówienia publicznego na dokończenie budowy (...). Ewentualne uwzględnienie wniosku oznaczałoby zatem dalsze wstrzymanie realizacji inwestycji,
i tak już opóźnionej (co - na podstawie przekazów medialnych - jest okolicznością powszechnie znaną). W takiej sytuacji, według Sądu Okręgowego, udzielenie uprawnionym tymczasowej ochrony prawnej mogło nastąpić jedynie wówczas, gdyby na podstawie materiału zebranego w sprawie okazało się, że roszczenie jest wysoce prawdopodobne. W świetle przedstawionych wyżej argumentów i wątpliwości,
Sąd Okręgowy doszedł natomiast do przekonania, że uprawnieni nie uprawdopodobnili, że doszło do naruszenia ich praw autorskich do utworów wymienionych we wniosku, przez co wniosek oddalił.

W zażaleniu na to postanowienie, wnosząc o jego zmianę w całości
poprzez uwzględnienie wniosku o udzielenie zabezpieczenia i informacji, wnioskodawcy zarzucili naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 730 § 1 i 2 k.p.c., art. 730 ¹ § 1 k.p.c. oraz art. 755 k.p.c. w zw. z art. 80 ust. 1 pkt 1) i 2) oraz
art. 64 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jednolity z 2006 r., Dz. U. Nr 90, poz. 631), art. 155 § 2 k.c. i art. 348 k.c., poprzez ich błędne zastosowanie i przyjęcie, że uprawnieni nie uprawdopodobnili swego roszczenia.

W odpowiedzi na zażalenie obowiązana Gmina W. wniosła o jego oddalenie.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Jak słusznie zauważyli wnioskodawcy w treści zażalenia z dnia 18 marca 2013 r., przepisy art. 730 i art. 730 ¹ KPC określają katalog przesłanek, których kumulatywne wystąpienie decyduje w konkretnej sprawie o możliwości udzielenia zabezpieczenia roszczeń cywilnoprawnych.

Przesłankami tymi są:

1)  dopuszczalność drogi sądowej lub postępowania przed sądem polubownym;

2)  uwiarygodnienie roszczenia uprawnionych, tj. uprawdopodobnienie zasadności roszczenia, z którym uprawnieni występują na drogę postępowania sądowego
(w ocenie Sądu Apelacyjnego, Sąd I instancji słusznie zakwestionował istnienie tej przesłanki, a w konsekwencji słusznie odmówił udzielenia zabezpieczenia);

3)  uprawdopodobnienie przez uprawnionych istnienie po ich stronie interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia.

Odnosząc się do kwestii uprawdopodobnienia roszczenia stwierdzić należy, że Sąd Apelacyjny w pełni podziela stanowisko Sądu I instancji co do tego, że uprawnieni nie uprawdopodobnili swojego roszczenia. Sąd Apelacyjny podziela także całą argumentację Sądu I instancji, czyniąc ją integralną częścią niniejszego uzasadnienia.

Nie sposób pominąć faktu, że w swej istocie zasadniczym
elementem roszczeń uprawnionych jest formułowane przez nich w stosunku do
inwestora (obowiązanego) żądania zapłaty określonego wynagrodzenia. Taki jest
cel ekonomiczny roszczenia wykonawcy, a nie uniemożliwienie korzystania obowiązanemu z tej dokumentacji. Żądanie zaniechania korzystania z tych utworów jest jedynie próbą wpłynięcia na zamawiającego.

Stwierdzenie takie jest uprawnione na podstawie argumentacji używanej przez uprawnionych w dotychczasowych pismach (wniosku o udzielenie zabezpieczenia
i zażaleniu na postanowienie Sądu Okręgowego we Wrocławiu). Skoro - jak wynika
z twierdzeń żalących się uprawnionych, wytaczając powództwo przeciwko Gminie W. będą oni dowodzić naruszenia przysługujących im autorskich praw majątkowych do dokumentacji projektowej inwestycji pn. „Budowa (...) we W.” i w konsekwencji mają prawo domagać się zaspokojenia swoich roszczeń o zapłatę określonego wynagrodzenia (niezależnie
od kwestii wzajemnych rozliczeń stron związanych z wykonaniem Kontraktu
(...)) - co mieści się w zakresie dopuszczalnych roszczeń uprawnionego
z tytułu autorskich praw majątkowych, o których mowa w art. 79 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, to nieudzielenie zabezpieczenia poprzez zakazanie inwestorowi korzystania z dokumentacji projektowej ani nie pozbawia uprawnionych możliwości dochodzenia należnych im świadczeń pieniężnych (pod warunkiem uzyskania prawomocnego orzeczenia stwierdzającego zasadność roszczeń objętych treścią wniesionego przez nich powództwa), ani też w żadnym wypadku nie utrudni wykonania takiego orzeczenia, czy osiągnięcia celu postępowania sądowego zmierzającego do zaspokojenia roszczeń powodów.

Nadto, należy wskazać, że jak wynika z załączonej dokumentacji projektowej
i związanej z nią korespondencji w sprawie uwag do przedstawionych przez uprawnionych projektów, sporna dokumentacja została wydana inwestorowi, a ten ją przyjął. W tym miejscu zauważyć należy, że z dokumentacji technologii sceny znaczna większość tej dokumentacji została przyjęta bez zastrzeżeń z tzw. Statusem A (10 tomów), a tylko co do części (5 tomów z tzw. Statusem B) zamawiający zażądał dokonania wskazanych zmian. Dlatego bezprzedmiotowe jest stanowisko uprawnionych obejmujące swym wnioskiem o zabezpieczenia także tę dokumentację, która została przyjęta bez jakichkolwiek uwag. Bez uwag przyjęta została m.in. dokumentacja: I) (...) Ekrany akustyczne; II) (...) Przenośne podesty widowni; III) (...) Ruchome podesty orkiestry; IV)
(...)Ruszt rurowy; V) (...)Wózki chóru; VI) (...)Wieszaki oświetlenia estrady z napędem elektrycznym; VII)(...)Tymczasowe wieszaki oświetleniowe; VIII) (...)Zapadnie ruchome estrady koncertowej; IX) (...) System oświetlenia estradowego.

Wykładnia zapisów umowy w sprawie realizacji Inwestycji, w tym wykonania wskazanej w niej dokumentacji projektowej i przeniesienia na inwestora dotyczących tej dokumentacji autorskich praw majątkowych dokonana przez uprawnionych
w treści ich wniosku z dnia 21 lutego 2013 r. i powtórzona w treści zażalenia z dnia 18 marca 2013 r. (zwłaszcza interpretacja klauzuli nr 1.10 Kontraktu (...)) pozostaje w sprzeczności z intencją stron wyraźnie z umowy tej wynikającą (na co słusznie zwrócił uwagę Sąd Okręgowy w treści uzasadnienia postanowienia z dnia
5 marca 2013 r.), a nadto nie daje się pogodzić z treścią obowiązującego prawa
i wypracowanym na gruncie art. 41, art. 49 ust. l, art. 55 i art. 64 ustawy o prawie autorskich i prawach pokrewnych stanowiskiem doktryny i orzecznictwa, co też
w sposób jednoznaczny zostało omówione przez sąd I instancji.

Biorąc powyższe pod uwagę, przedwczesne jest twierdzenie uprawnionych, że w omawianej sprawie nie doszło do wydania dzieła autorskiego, a w efekcie, że obowiązany nie ma prawa nim dysponować w sposób zgodny z przeznaczeniem utworu i wiadomym uprawnionym od dnia zawarcia Kontraktu (...)
celem polegającym na realizacji określonego przedsięwzięcia inwestycyjnego.
W szczególności, jako usprawiedliwione należy uznać wykorzystanie dokumentacji projektowej pochodzącej od uprawnionych (wykonanej na podstawie Kontraktu
(...)) w toku postępowania o udzielenie zamówienia na dokończenie realizacji inwestycji pn. „Budowa (...) we W.”, skoro odstąpienie stron od łączącej je umowy nie budzi jakichkolwiek wątpliwości,
a inwestor nie kwestionuje prawa wykonawcy do otrzymania należnego mu wynagrodzenia, z zastrzeżeniem jednak faktu, że na dzień dzisiejszy strony pozostają w sporze co do wysokości tego wynagrodzenia. Przy czym podkreślenia wymaga fakt, że spór co do wynagrodzenia jest sporem obejmującym znacznie szerszy zakres i wysokość, a kwestia wynagrodzenia dotyczącego ww. projektów jest zaledwie małą częścią tego sporu.

Póki co nie budzi wątpliwości legalność nabycia przez obowiązanego przedmiotowej dokumentacji, skoro została ona mu wydana przez Uprawnionych; rozróżnić natomiast należy warunki przyjęcia dzieła wynikające z kodeksu cywilnego (art. 637 i art. 638 KC) i z ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych
(art. 55 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych). W omawianej sprawie warunkiem nabycia przez inwestora autorskich praw majątkowych jest przyjęcie utworu, a przecież jak wynika ze sprawy inwestor - co do zasady - przyjął przedstawioną mu przez uprawnionych dokumentację, domagając się jednocześnie usunięcia jej wad. Zatem sam fakt żądania wprowadzenia wad nie powoduje nieprzyjęcia utworu.

W tym miejsce zauważyć jeszcze należy, że tzw. Status B dokumentacji zgodnie z przyjętymi w Kontrakcie procedurami oznaczała przyjęcie projektu do realizacji, a wymagał on jedynie uwzględnienia uwag na etapie realizacji najpóźniej przed odbiorem końcowym i w konsekwencji ich uwzględnienie w dokumentacji powykonawczej.

W konsekwencji należy uznać, że Gmina W. korzysta z przejętych utworów zgodnie z ich przeznaczeniem i w granicach wynikających z umowy będącej podstawą nabycia praw do tych utworów. Taka sytuacja jest w pełni dopuszczalna i nie pozbawia uprawnionych prawa do żądania określonego wynagrodzenia, ani nie przekreśla ich uprawnień procesowych związanych
z dochodzeniem roszczeń o zapłatę. Jednak przejęcie tych utworów skutkuje tym, że uprawniony nie ma prawa kierować roszczeń o zaniechanie korzystania z tych utworów, albowiem obowiązany korzysta z nich legalnie.

Tym samym żądanie uprawnionych należy uznać za bezzasadne,
co skutkować musi jednocześnie uznaniem roszczenia za nieuprawdopodobnione.

W odpowiedzi na zażalenie obowiązana zwróciła dodatkowo uwagę na treść swojego oświadczenia z dnia 21 grudnia 2012 roku, a zwłaszcza na fakt, że nigdy nie kwestionowała prawa uprawnionych do żądania należnego im wynagrodzenia, podkreślając jednak, że kwestią sporną pozostaje jego wysokość, co pozostaje bez związku z uprawnieniem inwestora do korzystania z wykonanej na jego zlecenie dokumentacji projektowej, w tym z opracować dokumentacji przygotowanej
w wykonaniu umowy zawartej z Uprawnionymi.

Odnosząc się do kwestii interesu uprawnionych w żądaniu zabezpieczenia stwierdzić należy, że nie wykazali oni jego istnienia w dostatecznym stopniu.

Zgodnie z art. 730 ¹ § 2 k.p.c. interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inni sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie postępowania w sprawie.

W doktrynie oraz orzecznictwie wskazuje się, że interesem takim może być np. istotna groźba niewypłacalności obowiązanego, co uniemożliwia skuteczne wyegzekwowanie roszczeń. W tym przypadku taka groźba nie istnieje, albowiem Gmina W. jako jednostka samorządu terytorialnego jest w pełni wypłacalna aktualnie i nie ma najmniejszego zagrożenia co do tego stanu w przyszłości, szczególnie, że sami uprawnieni wskazali jako wartość przedmiotu zabezpieczenia na poziomie ledwie 1.207.838,00 zł, co przy założonych w budżecie gminy na 2013 r. przychodach gminy wynoszących około 3,5 miliarda złotych jest kwotą bardzo niską.

W tym miejscu należy także zauważyć, że uprawnieni nie wnosili
o zabezpieczenie swych roszczeń dochodzonych w postępowaniu toczącym się przed Sądem Arbitrażowym przy Krajowej Izbie Gospodarczej pod sygn. akt:
SA 383/10, w którym wartość przedmiotu sporu wynosi 56.555.123,11 zł. Oznacza to, że w przypadku kwoty prawie pięćdziesięciokrotnie wyżej uprawnieni nie mieli żadnych obaw co do wypłacalności obowiązanego.

W tym miejscu wypada stwierdzić, że w sensie ekonomicznym powodowie raczej chcą uzyskać zapłatę za wykonane projekty, a nie spowodować, że nie będą one wykorzystywane przez Gminę W. przy realizacji inwestycji. Trzeba bowiem zwrócić uwagę na fakt, że utwory, do których rości sobie prawa wykonawca są dość szczególnymi utworami. Są to ściśle techniczne projekty poszczególnych elementów infrastruktury technicznej budynku filharmonii, służące wykonaniu tych elementów. Utwory tego rodzaju nie są w jakiś sposób kojarzone z ich autorem i nie wpływają na jego renomę czy też postrzeganie przez innych. To jest zatem całkowicie inna sytuacja niż np. przy utworach literackich, muzycznych czy też plastycznych, które są ściśle kojarzone z autorem, a ich bezprawne wykorzystanie wpływać może na renomę autora. Stąd też w takiej sytuacji, gdy spór raczej dotyczy kwestii wynagrodzenia za te utwory, nie ma żadnej potrzeby tymczasowego zabezpieczania takiego roszczenia.

W konsekwencji w omawianej sprawie nie ulega wątpliwości, że zasadność powództwa obejmującego roszczenia majątkowe wskazane w treści wniosku
o udzielenia zabezpieczenia, wytaczanego przez powodów/uprawnionych przeciwko Gminie W. zostanie ustalona dopiero w toku właściwego procesu, który toczyć się będzie (o ile w ogóle zostanie on wszczęty) przed Sądem Arbitrażowym przy Krajowej Izbie Gospodarczej.

Orzeczenie Sądu Apelacyjnego uzasadniają przepisy art. 385
i art. 397 § 2 k.p.c.

MR-K