Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 grudnia 2012 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu – Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący:	SSA Iwona Biedroń (spr.)
Sędziowie:	SSA Jan Gibiec SSA Aleksandra Marszałek
Protokolant:	Marta Perucka

po rozpoznaniu w dniu 11 grudnia 2012 r. we Wrocławiu na rozprawie

sprawy z powództwa (...)- Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w L.

przeciwko Z. R.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego i zażalenia strony powodowej

od wyroku Sądu Okręgowego we Wrocławiu

z dnia 17 kwietnia 2012 r. sygn. akt X GC 466/10

1.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie I w ten sposób, że uchyla nakaz zapłaty wydany 20 sierpnia 2010 r. syg.akt X GNc 491/10 w stosunku do pozwanego Z. R. i powództwo wobec niego oddala oraz odstępuje od obciążania strony powodowej obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz pozwanego;

2.  oddala zażalenie strony powodowej;

3.  odstępuje od obciążenia strony powodowej obowiązkiem zwrotów kosztów postępowania apelacyjnego na rzecz pozwanego.

UZASADNIENIE

Strona powodowa (...) Spółka z o.o. w L. domagała się zasądzenia na jej rzecz solidarnie od pozwanych Z. R. i S. S. (1) kwoty 372.323,41 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 25 grudnia 2009 r. do dnia zapłaty i kosztami procesu z tytułu odpowiedzialności pozwanych jako członków zarządu, za zobowiązania spółki (...) Spółka z o.o.

W dniu 20 sierpnia 2010 r. Sąd Okręgowy we Wrocławiu uwzględniając powództwo w całości wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym.

Zarzuty od nakazu zapłaty wniósł pozwany Z. R., który zaskarżył nakaz zapłaty w całości wskazując, iż najpóźniej od dnia 14 listopada 2007 r. nie pełni funkcji członka zarządu (...) Spółka z o.o. a zatem nie był on członkiem zarządu wskazanej spółki ani w dacie nabycia przez stronę powodową od (...) Sp. z o.o. komory niskotemperaturowej, ani w dacie wydania nakazu zapłaty przeciwko spółce oraz w dacie prowadzenie przeciwko niej postępowania egzekucyjnego. Pozwany zarzucił, że przesłanka bezskuteczności egzekucji nie została wykazana, bowiem egzekucja nie została skierowana do całości majątku spółki, który stanowiły m.in. zgłoszenia patentowe. Pozwany wskazywał ponadto, że strona powodowa nie poniosła szkody a ewentualne roszczenia odszkodowawcze winna skierować przeciwko sprzedawcy urządzenia.

Wyrokiem z dnia 17 kwietnia 2012 r. Sąd Okręgowy we Wrocławiu utrzymał w mocy wydany nakaz zapłaty w stosunku do pozwanego Z. R. oraz oddalił wniosek powoda o przyznanie kosztów postępowania zabezpieczającego.

Sąd Okręgowy oparł wydane rozstrzygnięcie na następujących ustaleniach faktycznych.

Pozwani Z. R. oraz S. S. od dnia 29 sierpnia 2003 r. pełnili funkcje członków zarządu w (...) Spółka z o.o. we W., Z. R. pełnił funkcję zastępcy prezesa do spraw aparatury, zaś S. S. zastępcy prezesa zarządu do spraw ogólnych (od 15.07.2004r.).

Pozwany Z. R. uczestniczył w podpisywaniu umów w imieniu spółki (...) Sp. z o.o. oraz akceptował dokumenty związane z bilansem.

W okresie od 7 lutego 2006 r. do 16 lutego 2006 r. pozwany Z. R. poddany był leczeniu w związku z rozpoznaniem choroby wieńcowej wielonaczyniowej, po zawale serca. Podczas nieobecności Z. R. czynności zarządu podejmował S. S., który pozostawał również w kontakcie ze stroną powodową.

Pozwany Z. R. w okresie od 5.08.1998r do 18.01.2007 r., w imieniu spółki (...) dokonał zgłoszeń patentowych do Urzędu Patentowego.

W dniu 14 listopada 2007 r. pozwany Z. R. złożył rezygnację z zajmowanej funkcji wiceprezesa zarządu (...) Spółka z o.o. z uwagi na zły stan zdrowia. Rezygnacja została złożona prezesowi zarządu spółki S. S.. W dniu 28 grudnia 2011 r. do sądu rejestrowego zgłoszono rezygnację Z. R. z funkcji członka zarządu.

Od 2006 r. (...) Spółka z o.o. miała problemy finansowe. Prowadzone przeciwko (...) Spółka z o.o. postępowania egzekucyjne z wniosków innych wierzycieli spółki, wobec bezskuteczności egzekucji, zostały umorzone postanowieniami z dnia 14 lipca 2006 r., 30 czerwca 2009 r., 7 kwietnia 2009 r.

W dniu 29 stycznia 2007 r. strona powodowa (...) Sp. z o.o. nabyła od (...) Spółka z o.o. komorę niskotemperaturową za cenę w kwocie 325.000 zł brutto. Umowę w imieniu sprzedawcy, tj. (...) Spółka z o.o., podpisali pozwani S. S. i Z. R..

Komora stanowiąca przedmiot umowy sprzedaży z dnia 29 stycznia 2007 r. nie została dostarczona stronie powodowej, w dniu 16 kwietnia 2007 r. dostarczono jedynie szkielet. Aneksem z dnia 2 kwietnia 2007 r. strony wyraziły zgodę na wstąpienie do umowy jako kupującego (...) Spółki z o.o., gdyż w dniu 9 marca 2007 r. pomiędzy (...) Sp. z o.o. a (...) Spółką z o.o. zawarta została umowa leasingu operacyjnego komory niskotemperaturowej. Na mocy aneksu (...) Spółka z o.o. nabyła własność przedmiotu sprzedaży i zobowiązała się zapłacić na rzecz (...) Spółka z o.o. cenę brutto sprzedaży, tj. kwotę 325.000 zł zaś (...) Spółka z o.o. zobowiązała się wydać przedmiot sprzedaży bezpośrednio stronie powodowej. Aneks w imieniu (...) Spółka z o.o. podpisali pozwani.

Dnia 19 czerwca 2008 r. (...) Sp. z o.o. zawarła ze stroną powodową porozumienie dotyczące rozwiązania umowy leasingu operacyjnego z dnia 9 marca 2007 r. za porozumieniem stron pod warunkiem zawarcia przez finansującego ze stroną powodową umowy sprzedaży przedmiotu leasingu za cenę netto 324.630,78zł. Przedmiot umowy w dalszym ciągu nie był dostarczony powodowej spółce.

W dniu 19 czerwca 2008 r. (...) Sp. z o.o. przeniosła na rzecz strony powodowej prawo własności kriokomory w drodze umowy sprzedaży.

Strona powodowa pismem z dnia 3 września 2008 r. oraz z dnia 9 października 2008 r. wezwała (...) Sp. z o.o. do przesłania dokładnego harmonogramu prac w zakresie montażu kriokomory i przeszkolenia technicznego.

Pismem z dnia 24 listopada 2008 r. pozwany S. S. zobowiązał się do dostarczenia do dnia 16 lutego 2009 r. elementów kriokomory. Ostatecznie kriokomora nie została stronie powodowej dostarczona.

W dniu 16 marca 2009 r. strona powodowa wytoczyła powództwo przeciwko (...)Sp. z o.o. we W. o zapłatę kwoty 324.630.78 zł tytułem zwrotu wartości komory niskotemperaturowej. Sąd Okręgowy we Wrocławiu wydał w dniu 21.04.2009 r. nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym w sprawie o sygn. akt X GNc 203/09 uwzględniający powództwo w całości, wraz z kosztami procesu, który uprawomocnił się w dniu 3.06.2009 r.

Na podstawie nakazu zapłaty w sprawie o sygn. akt X GNc 203/09, komornik sądowy dnia 9 czerwca 2009 r. wszczął postępowanie egzekucyjne przeciwko (...) Spółka z o.o. W dniu 19 czerwca 2009 r. strona powodowa złożyła do komornika sądowego wniosek o poszukiwanie majątku dłużnika (...) Sp. z o.o.

Postanowieniem z dnia 6 września 2009 r. komornik sądowy ustalił i przyznał wierzycielowi, (...) Sp. z o.o. koszty zastępstwa w postępowaniu egzekucyjnym w kwocie 1.800zł. Postanowieniem z dnia 21 września 2009 r. komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Wrocławia-Śródmieścia umorzył postępowanie egzekucyjne prowadzone z wniosku wierzyciela (...) Sp. z o.o. przeciwko (...)Sp. z o.o. wskazując, że wszelkie czynności podjęte przez komornika okazały się bezskuteczne a dochodzenie majątkowe nie przyniosło rezultatu.

Przy takich ustaleniach faktycznych Sąd Okręgowy uznał, że powództwo wobec pozwanego Z. R. zasługuje na uwzględnienie.

W ocenie Sądu Okręgowego w niniejszej sprawie wykazane zostały określone w art. 299 k.s.h. przesłanki odpowiedzialności pozwanego Z. R. za zobowiązanie spółki (...) Spółki z o.o.

Sąd Okręgowy uznał, że stwierdzone w tytule wykonawczym - nakazie zapłaty wydanym w sprawie o sygn. akt X GNc 203/09, zobowiązanie (...) Spółką z o.o., powstało w okresie, kiedy pozwany Z. R. pełnił funkcję członka zarządu. Pozwany pełnił bowiem funkcję członka zarządu od dnia 29 sierpnia 2003 r. do dnia 14 listopada 2007 r., kiedy to złożył rezygnację z zajmowanej funkcji. W ocenie Sądu Okręgowego brak uwidocznienia rezygnacji z funkcji członka zarządu w KRS pozostaje bez znaczenia dla oceny do kiedy pozwany pełnił funkcję członka zarządu a to wobec deklaratoryjnego charakteru wpisu oraz braku wpływu pozwanego na złożenie wniosku o wpis odwołania z funkcji w KRS.

Sąd Okręgowy przyjął, że zgodnie z umową z dnia 29 stycznia 2007 r. (...) Spółka z o.o. zobowiązana była dostarczyć stronie powodowej komorę niskotemperaturową w terminie do dnia 30 marca 2007r. A zatem z dniem 30 marca 2007 r. powstało po stronie powodowej uprawnienie do żądania od spółki wydania komory, co kształtuje zobowiązanie spółki (...) sp. z o.o. Zdaniem Sądu Okręgowego skoro umowa sprzedaży komory niskotemperaturowej zawarta została w czasie kiedy pozwany sprawował funkcję członka zarządu, to także podstawa do zapłaty zwrotu równowartości ceny powstała również w tym czasie.

Za okoliczność bez znaczenia dla przyjęcia odpowiedzialności pozwanego opartej na art. 299 k.s.h. Sąd Okręgowy uznał absencje pozwanego w spółce związane z przebytymi chorobami.

Sąd Okręgowy wskazał, że zobowiązanie spółki, stwierdzone następnie tytułem egzekucyjnym wydanym na rzecz strony powodowej, powstało w czasie, kiedy pozwany był członkiem zarządu, co przesądza istnienie jednej z przesłanek odpowiedzialności z art. 299 k.s.h.

W ocenie Sądu Okręgowego dla przyjęcia odpowiedzialności pozwanego nie ma znaczenia fakt, że komora kriogeniczna była przedmiotem kolejnych umów rozporządzających. Zmiana osoby nabywcy komory nie wpływała na zobowiązanie sprzedawcy tj. (...) Spółka z o.o.

Sąd Okręgowy uznał, że strona powodowa wykazała bezskuteczność egzekucji wobec (...) Spółka z o.o. przedstawiając postanowienie komornika sądowego o umorzeniu postępowania egzekucyjnego z uwagi na jego bezskuteczność.

Sąd Okręgowy uznał, że wykazanie przez pozwanego, że (...) Spółka z o.o. dokonała zgłoszeń patentów, nie przesądza, że spółka ta uzyskała patenty, a nadto pozwany nie wykazał, że same zgłoszenia patentowe posiadają wartość majątkową.

Dalej Sąd Okręgowy wskazał, że już począwszy od 2006 r. spółka (...) miała problemy finansowe, a pozwany nie wykazał, że w czasie pełnienia przez niego funkcji członka zarządu nie było podstaw do wystąpienia z wnioskiem o ogłoszenie upadłości.

Odnosząc się do zarzutu pozwanego niewykazania przez powoda szkody Sąd Okręgowy wskazał, że przedłożenie tytułu egzekucyjnego stwierdzającego istnienie zobowiązania spółki oraz wykazanie bezskuteczności egzekucji przesądza, że strona powodowa poniosła szkodę w wysokości niewyegzekwowanej wobec spółki wierzytelności. W świetle regulacji art. 299 k.s.h. domniemaniami objęty jest również: związek przyczynowy między szkodą wierzyciela a niezłożeniem we właściwym czasie przez członka zarządu wniosku o ogłoszenie upadłości oraz zawinienie przez członka zarządu niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości.

Wobec powyższego Sąd Okręgowy uwzględnił powództwo na podstawie art. 299 k.s.h. i stosownie do art. 496 k.p.c. utrzymał nakaz zapłaty wydany w postępowaniu nakazowym w dniu 20 sierpnia 2010 r. w mocy w całości w stosunku do pozwanego Z. R..

O kosztach postępowania Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony.

Sąd Okręgowy oddalił wniosek strony powodowej o przyznanie kosztów postępowania zabezpieczającego złożony w dniu 17 października 2011 r., uznając analogicznie do przepisów art. 745 § 1 i § 2 k.p.c., że wniosek powoda winien być zgłoszony w ciągu dwóch tygodni liczonych od dnia uprawomocnienia się postanowienia komornika, ustalającego wysokość kosztów zabezpieczenia poniesionych przez wierzyciela. Strona powodowa wnosząc o zasądzenie kosztów postępowania zabezpieczającego przedłożyła postanowienia Komornika Sądowego z dnia 14 lipca 2011 r. oraz z dnia 29 września 2011 r. a zatem przyjąć należało, że wniosek zgłoszony w piśmie z dnia 17 października 2011 r. jako spóźniony, skutkował wygaśnięciem roszczenia o zwrot kosztów tego postępowania.

Powyższy wyrok zaskarżył pozwany zarzucając:

I. naruszenie prawa materialnego, a to:

- przepisu art. 299 § 1 ksh poprzez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu, że w przedmiotowej sprawie została wykazana przesłanka bezskuteczności egzekucji względem spółki, w sytuacji gdy z zeznań świadków oraz przesłuchania stron wynika, że nie zostały zlecone czynności poszukiwania majątku spółki, nie doszło do wyjawienia jej majątku oraz nie przeprowadzono postępowania wyjaśniającego w trybie art. 801 kpc, a nadto Sąd I instancji nie zweryfikował, czy w chwili zamknięcia rozprawy nie doszło do zmiany status quo w tym zakresie, zaś z zeznań zarówno pozwanego, jak i świadka W. S. wynika, że spółka posiadała majątek, z którego można by skutecznie prowadzić postępowanie egzekucyjne, czego sprawdzenia zaniechano;

- przepisu art. 299 § 2 ksh poprzez jego niezastosowanie poprzez przyjęcie, że pozwany nie wykazał istnienia przesłanek pozwalających na uwolnienie się przez niego od odpowiedzialności za zobowiązania spółki, w sytuacji gdy zarówno z zeznań świadka W. S. i przesłuchania stron oraz zaliczonej w poczet materiału dowodowego dokumentacji medycznej pozwanego wynika, że pomimo, iż figurował on w Krajowym Rejestrze Sądowym jako członek zarządu w rzeczywistości nie pełnił on niniejszej roli z uwagi na ciężki stan zdrowia, a zatem brak jest podstaw do przypisania mu odpowiedzialności;

II. naruszenie prawa procesowego, mające istotny wpływ na rozstrzygnięcie sprawy, a to:

- przepisu art. 233 § 1 kpc w zw. z art. 328 § 2 kpc poprzez dowolną ocenę zgromadzonego w niniejszej sprawie materiału dowodowego, w oderwaniu od zasad wiedzy, logiki i doświadczenia życiowego oraz niewskazanie w treści uzasadnienia, z jakiego powodu Sąd I instancji odmówił wiarygodności i mocy dowodowej zeznaniom świadka W. S. oraz pozwanego Z. R..

W oparciu o powyższe zarzuty pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa i zasądzenie od strony powodowej na rzecz pozwanego kosztów postępowania przed Sądem I i II instancji według norm przepisanych, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji i pozostawienie temu Sądowi orzeczenia w przedmiocie kosztów postępowania.

Z kolei strona powodowa założyła zażalenie na pkt I wyroku w części pomijającej zasądzenie powodowi kosztów postępowań zażaleniowych oraz na zawarte w wyroku rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów postępowania zabezpieczającego wnosząc o zmianę zaskarżonych postanowień poprzez przyznanie stronie powodowej od pozwanego dalszych kosztów procesu w łącznej kwocie 7.654 zł oraz poprzez zasądzenie od obu pozwanych solidarnie na rzecz powoda kosztów postępowania zabezpieczającego w łącznej kwocie 2297,92 zł, a także kosztów postępowania zażaleniowego. Strona powodowa zarzuciła naruszenie art. 98 § 1-3 k.p.c. oraz art. 99 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1-2 k.p.c. w zw. z § 1 i 6 w zw. z § 12 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28.9.2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu, poprzez pominięcie kosztów wpadkowych postępowań zażaleniowych, art. 98 § 1-3 k.p.c. w zw. z art. 108 k.p.c. poprzez ich pominięcie i bezpodstawne przyjęcie, że powód spóźnił się z wnioskiem o ich zasądzenie, a w konsekwencji pominięcie art. 745 § 1 k.p.c. w zw. z art.13 § 2 k.p.c. i art. 743 k.p.c. Ponadto strona powodowa wniosła o zwrócenie się do Komornika Sądowego o przesłanie akt zabezpieczających na okoliczność ustalonych kosztów postępowania zabezpieczającego, „daty ich prawomocności” oraz daty odbioru przez stronę powodową postanowień komornika.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego zasługiwała na uwzględnienie, natomiast zażalenie strony powodowej należało oddalić.

Na wstępie rozważeniu podlegają zarzuty apelacji dotyczące ustaleń faktycznych, gdyż jedynie w poprawnie ustalonym stanie faktycznym możliwa jest ocena poprawności zastosowania prawa materialnego.

Ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Okręgowy pozwany kwestionuje w zakresie w jakim Sąd Okręgowy nie dał wiary zeznaniom świadka W. S. oraz pozwanego R. i w konsekwencji nie uwzględnił okoliczności, że pozwany R. był członkiem zarządu spółki (...) sp. z o.o. jedynie do dnia 14 listopada 2007 r., a od lutego 2006 r. z uwagi na stan zdrowia faktycznie nie zajmował się sprawami spółki.

W ocenie Sądu Apelacyjnego istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sporu ma ustalenie okresu w jakim pozwany R. był członkiem zarządu spółki, a to zostało ustalone przez Sąd Okręgowy zgodnie z twierdzeniami pozwanego.

Sąd Okręgowy ustalił bowiem, że pozwany R. był członkiem zarządu spółki (...) od 29.08.2003 r. do 14 listopada 2007 r.

Sąd Apelacyjny podziela stanowisko Sądu Okręgowego, że pozwany był członkiem zarządu jedynie do czasu skutecznego złożenia rezygnacji z zajmowanej funkcji, co miało miejsce w dniu 14 listopada 2007 r.

Odwołując się do licznych stanowisk judykatury (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 28 września 1999 r., II CKN 608/98, OSNC 2000/4/67, z dnia 25 września 2003 r., V CK 198/02, Wokanda 2004/6/7, z dnia 7 lipca 2005 r., V CK 198/02 (niepubl.), z dnia 28 kwietnia 2006 r., V CSK 39/06, Pr. Spółek 2008/1/58) stwierdzić należy, że deklaratoryjny charakter wpisu określonej osoby w charakterze członka zarządu oraz to, że obowiązek uwidocznienia zmian w rejestrze nie obciąża członka zarządu, który złożył skutecznie rezygnację, przesadzają, iż brak uwidocznienia w rejestrze rezygnacji członka zarządu z zajmowanej funkcji nie może prowadzić do przypisania takiej osobie odpowiedzialności określonej w art. 299 k.s.h., jeżeli zobowiązanie wobec spółki powstało już po złożeniu rezygnacji. Dodać należy, że domniemania wynikające z wpisów w Krajowym Rejestrze Sądowym (art. 14, 17 ustawy o KRS) chronią osoby trzecie względem spółki a nie względem członków jej zarządu.

Datą, z którą wygasł mandat członka zarządu sprawowany przez pozwanego, jest dzień, kiedy dotarło do spółki oświadczenie pozwanego o rezygnacji co wynika z art. 746 k.c. w związku z art. 61 k.c., do których odsyła art. 202 § 5 k.s.h. Oświadczenie o rezygnacji dotarło do prezesa zarządu spółki (...) w dniu 14.11.2007 r. co znajduje potwierdzenie w dokumencie z dnia 14.11.2007 r. (k.127) oraz w zeznaniach świadka W. S. (k. 572) i zeznaniach pozwanego (e-protokół k.608). Wbrew stanowisku strony powodowej, zeznaniom pozwanego, zarówno tym złożonym w niniejszej sprawie jak i w sprawie sygn. akt X GNc 203/09, nie można przypisać znaczenia jakie wywodzi z nich strona powodowa. Wbrew twierdzeniem strony powodowej pozwany konsekwentnie zaprzeczał jakoby po dniu 14.11.2007 r. był członkiem zarządu spółki (...). Co więcej, pozwany zeznawał, że jeszcze przed złożeniem rezygnacji z zajmowanej funkcji, z uwagi na stan zdrowia nie zajmował się faktycznie prowadzeniem spraw spółki. Pozwany przekonująco wyjaśnił w sprawie sygn. akt X GNc 203/09, przyczyny, dla których udzielił wraz ze S. S. pełnomocnictwa procesowego w tamtej sprawie, co sprawia, że ta eksponowana przez stronę powodową okoliczność, w ocenie Sądu Apelacyjnego skutecznie nie podważyła pozostałych dowodów prowadzących do uznania, że mandat pozwanego jako członka zarządu wygasł w dniu 14.11.2007 r.

Przesłanką odpowiedzialności z art. 299 k.s.h. jest istnienie określonego zobowiązania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w czasie, kiedy dana osoba była członkiem zarządu. Z tego względu istotne znaczenie w niniejszej sprawie ma ustalenie nie tylko okresu w jakim pozwany był członkiem zarządu spółki lecz także czasu w jakim powstało zobowiązania wobec spółki, którego egzekucja okazała się bezskuteczna.

Roszczenie objęte tytułem wykonawczym wydanym w sprawie sygn. akt X GNc 203/09, wynikało z żądania powoda zwrotu wartości rzeczy (kriokomory niskotemperaturowej), poprzez niewydanie której spółka (...) bezpodstawnie się wzbogaciła, a której wydanie w naturze jest niemożliwe (pozew w sprawie sygn. akt X GNc 203/09 - k. 5).

Sąd Okręgowy przyjął, że zobowiązanie wobec spółki powstało w dniu 29 stycznia 2007 r., kiedy to strona powodowa zawarła ze spółką (...) umowę sprzedaży komory niskotemperaturowej. Z umowy tej wynikało zobowiązanie spółki do wydania stronie powodowej rzeczy, a zdaniem Sądu Okręgowego okoliczność, że następnie komora niskotemperaturowa była przedmiotem dalszych umów nie ma znaczenia, gdyż spółka (...) była nadal zobowiązana względem strony powodowej do wydania rzeczy, które to zobowiązanie w świetle art. 91 Prawa upadłościowego i naprawczego zmieniło się w zobowiązanie pieniężne.

Stanowiska powyższego nie można podzielić.

Sąd Okręgowy pominął bowiem okoliczność wynikającą z jego własnych ustaleń faktycznych, że na mocy aneksu do umowy sprzedaży nastąpiła zmiana kupującego, którym stał się (...) spółka z o.o. A zatem roszczenia ze stosunku zobowiązaniowego wynikającego z umowy sprzedaży, za zgodą strony powodowej, przeszły na spółkę (...). O ile w trakcie umowy leasingu komory niskotemperaturowej stronie powodowej jako korzystającemu przysługiwały uprawnienia z tytułu wad rzeczy o jakich mowa w art. 709 ⁸ § 2 k.c., bądź żądanie wydania rzeczy, o tyle po zakończeniu umowy leasingu uprawnienia te wygasły, zresztą nie ma podstaw do uznania, że strona powodowa z uprawnień z rękojmi wywodziła swoje roszczenie objęte tytułem wykonawczym w sprawie sygn. akt X GNc 203/09. Niezrozumiałe jest też odwoływanie się przez Sąd Okręgowy do przepisów Prawa upadłościowego i naprawczego, które to przepisy w niniejszej sprawie oczywiście nie mają zastosowania. Reasumując stronie powodowej nie przysługują wobec spółki (...) roszczenia ze stosunku zobowiązaniowego – umowy sprzedaży rzeczy, gdyż roszczenia z tego tytułu przeszły na osobę trzecią, a ewentualne uprawnienia jakie strona powodowa mogłaby wywodzić z umowy leasingu wygasły po zakończeniu tej umowy.

Treść pozwu złożonego w sprawie sygn. akt X GNc 203/09 jednoznacznie wskazuje, że strona powodowa swoje roszczenie wobec spółki (...) wywiodła z art. 405 k.c., twierdząc, że (...) jest bezpodstawnie wzbogacona dysponując rzeczą, która jest jej własnością. W sprawie sygn. akt X GNc 203/09 został wydany nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, który się uprawomocnił. Wydany tytuł wykonawczy wiąże Sąd orzekający w niniejszej sprawie w zakresie ustalenia istnienia roszczenia wobec spółki (...), przy czym należy przyjąć, że roszczenie to odpowiada roszczeniu zgłoszonemu w pozwie.

Strona powoda stała się właścicielem rzeczy w oparciu o umowę sprzedaży zawartą ze spółką (...) w dniu 19 czerwca 2008 r. Dopiero z chwilą nabycia rzeczy od osoby trzeciej mogło powstać roszczenie strony powodowej o wydanie rzeczy oparte na prawie własności. Z tego względu nie można zasadnie twierdzić, że zobowiązanie spółki (...) objęte tytułem wykonawczym wydanym w sprawie sygn. akt X GNc 203/09 powstało w czasie gdy pozwany był członkiem zarządu spółki, skoro jego mandat wygasł z w dniu 14.11.2007 r.

Ponieważ, jak już wyżej wskazano przesłanką odpowiedzialności z art. 299 k.s.h. jest istnienie określonego zobowiązania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w czasie, kiedy dana osoba była członkiem zarządu, uznać należy, że pozwany nie ponosi odpowiedzialności opartej na art. 299 k.s.h., skoro zobowiązanie powstało w czasie gdy pozwany nie był już członkiem zarządu spółki (...).

Wobec powyższego, opierając się na ustaleniach faktycznych Sądu Okręgowego, które Sąd Apelacyjny przyjął za własne, należało uznać, że wobec braku przesłanki odpowiedzialności jaką jest istnienie określonego zobowiązania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w czasie, kiedy dana osoba była członkiem zarządu, roszczenie strony powodowej wobec pozwanego oparte na art. 299 k.s.h. nie mogło zostać uwzględnione. Uzasadniało to zmianę zaskarżonego wyroku w oparciu o art. 386 § 1 k.p.c. poprzez uchylenie wydanego nakazu zapłaty w stosunku do pozwanego R. i oddalenie wobec niego powództwa (art. 496 k.p.c.).

Powyższe stanowisko sprawia, że zbędne stało się rozważanie pozostałych zarzutów apelacji związanych z brakiem wykazania – zdaniem skarżącego – bezskuteczności egzekucji z majątku spółki roszczenia objętego tytułem wykonawczym.

Orzeczenie o kosztach procesu za obie instancje wydano w oparciu o art. 102 k.p.c.

Powód wytaczając powództwo wobec pozwanego R. kierował się wpisem w KRS, z którego wynikało, że pozwany jest członkiem zarządu spółki (...). Sąd Apelacyjny uznał, że w sytuacji gdy dopiero w toku sporu zostało wykazane, że mandat pozwanego jako członka zarządu wygasł już w 2007 r. względy słuszności przemawiają za nieobciążaniem strony powodowej obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz pozwanego.

Konsekwencją powyższego stanowiska było oddalenie zażalenia strony powodowej w zakresie w jakim kwestionowała ona wysokość zasądzonych na jej rzecz kosztów procesu.

Sąd Apelacyjny nie uwzględnił zażalenia strony powodowej także w zakresie w jakim zaskarżyła ona zawarte w wyroku postanowienie w przedmiocie kosztów postępowania zabezpieczającego. Jeżeli chodzi o żądanie zasądzenia tych kosztów skierowane wobec pozwanego R. to (niezależnie od tego że do wniosku dołączono postanowienia komornika ustalającego koszty egzekucyjne wobec dłużnika S.) w sytuacji oddalenia wobec niego powództwa brak było podstaw do obciążenia go kosztami postępowania zabezpieczającego (art. 98 k.p.c. w zw. z art. 745 § 1 k.p.c.).

Jeżeli chodzi natomiast o żądanie zasadzenia kosztów postępowania zabezpieczającego skierowane wobec pozwanego S. S., wobec którego wydano nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, to wniosek o ich zasądzenie złożony w dniu 17.10.2011 r. (k. 544) obejmował nie koszty postępowania zabezpieczającego ale koszty postępowania egzekucyjnego co wynika z załączonych do wniosku postanowień komornika (k.554 i 555), a zatem nie mógł zostać uwzględniony.

Wobec powyższego zażalenie strony powodowej należało oddalić w oparciu o art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.

bp