Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 05 kwietnia 2017 roku

Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w W., XVI Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: SSR Joanna Chała - Małkowska

Protokolant: Karolina Celek

po rozpoznaniu w dnia 05 kwietnia 2017r. w W.,

na rozprawie

sprawy z powództwa G. W.

przeciwko B. N., E. L., W. P. (1)

o zapłatę kwoty 10.368,99 zł

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda G. W. na rzecz pozwanego B. N. kwotę 2.400 (dwa tysiące czterysta) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

III.  zasądza od powoda G. W. na rzecz pozwanego W. P. (1) kwotę 2.400 (dwa tysiące czterysta) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

IV.  zasądza od powoda G. W. na rzecz pozwanego E. L. (1) kwotę 2.417 (dwa tysiące czterysta siedemnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

V.  nakazuje zwrócić pozwanemu E. L. ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w W. kwotę 1.000 (jeden tysiąc) złotych tytułem zwrotu niewykorzystanej zaliczki na wynagrodzenie biegłego;

VI.  nakazuje zwrócić powodowi G. W. ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w W. kwotę 1.000 (jeden tysiąc) złotych tytułem zwrotu niewykorzystanej zaliczki na wynagrodzenie biegłego.

Sygn. akt XVI GC 2494/16

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 20 października 2015r. wniesionym w postępowaniu upominawczym do Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy XVI Wydziału Gospodarczego w W. powód G. W., prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Usługi (...) (dalej: G. W.) wniósł o zasądzenia solidarnie od pozwanych M. N., N. H. (1), B. N., E. L. (1), W. P. (1) (dalej: wspólnie jako pozwani, osobno: pozwany) kwoty 10.368,99 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi w następujący sposób:

- względem pozwanego M. N. – od dnia 9 października 2015r. do dnia zapłaty;

- względem pozwanego N. H. (1) – od dnia 7 października 2015r. do dnia zapłaty;

- względem pozwanego B. N. – od dnia 29 września 2015r. do dnia zapłaty;

- względem pozwanego E. L. (1) – od dnia 29 września 2015r. do dnia zapłaty;

- względem pozwanego W. P. (1) – od dnia 30 września 2015r. do dnia zapłaty;

oraz kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że dochodzone przez niego roszczenie wynika z braku zapłaty przez spółkę (...) sp. z o. o. z siedzibą w G. wierzytelności zasądzonych prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w N., V Wydziału Gospodarczego z dnia 6 kwietnia 2011 roku (sygn. akt V GC 19/11). W uzasadnieniu wskazał, że zaszły przesłanki odpowiedzialności pozwanych członków zarządu określonych w art. 299 k.s.h. (pozew k. 4-6).

W dnu 17 listopada 2015 roku Sąd Rejonowy w N., V Wydział Gospodarczy wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym pod sygn. akt XVIGNc 8496/15 (nakaz zapłaty, k. 33).

Pozwani B. N., W. P. (1) oraz E. L. (1) w swoich sprzeciwach wniesionych skutecznie w dniu 14 grudnia 2015 roku podnieśli zarzut braku legitymacji biernej.

Pozwany M. N. nie wniósł sprzeciwu od nakazu zapłaty, wobec czego nakaz zapłaty stał się wobec niego prawomocny.

Postanowieniem z dnia 15 lipca 2016 roku Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w W. XVI Wydział Gospodarczy uchylił nakaz zapłaty w części dotyczącej pozwanego N. H. (1) z uwagi na brak możliwości doręczenia nakazu zapłaty w kraju, jednocześnie zobowiązując powoda do wskazania adresu do doręczeń w kraju dla N. H. (1). Wobec niewskazania przez powoda aktualnego adresu dla tego pozwanego, Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w W. XVI Wydział Gospodarczy postanowieniem z dnia 29 września 2016 roku zawiesił postępowanie w stosunku do pozwanego N. H. (2).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

G. W., prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Usługi (...) w ramach wykonywanej działalnością świadczył na rzecz spółki (...) sp. z o.o. usługi przewozu. W związku z brakiem zapłaty przez spółkę (...) sp. z o. o za wykonane w miesiącach kwiecień - czerwiec 2010 roku usługi (...) wniósł powództwo o zasądzenie od (...) Sp. z o.o. kwoty 5.124,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami do dnia zapłaty. W tym czasie funkcję członka zarządu w spółce pełnił M. N. ( bezsporne , poparte odpis z KRS k. 14-17, dokumenty z akt postępowania przed SR w N. V GC 19/11).

Wyrokiem z dnia 6 kwietnia 2011 roku Sąd Rejonowy w N. Wydział V Gospodarczy zasądził od pozwanej spółki (...) sp. z o.o. na rzecz G. W. kwotę 5.124,00 zł z ustawowymi odsetkami od kwot 1.708 zł od dnia 30 kwietnia 2010 roku do dnia zapłaty; 1.798 zł od dnia 14 maja 2010 roku do dnia zapłaty; 1.708 zł od dnia 11 czerwca 2010 roku do dnia zapłaty. Wyrok z dnia 6 kwietnia 2011 roku został zaopatrzony klauzulą wykonalności z dnia 6 kwietnia 2011 roku ( bezsporne, poparte dokumenty z akt postępowania przed SR w N. V GC 19/11 k. 76).

Egzekucja prowadzona przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w K. na podstawie wskazanego tytułu wykonawczego w sprawie KM 816/15 została umorzona postanowieniem z dnia 20 lipca 2015 roku wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji. Wobec braku majątku spółki (...) sp. z o.o. mogącego podlegać zajęciu, egzekucja okazała się bezskuteczna. Komornik ustalił koszty postępowania na kwotę 228,68 zł. ( bezsporne , poparte: postanowienie o umorzeniu wobec bezskuteczności egzekucji, k. 20).

Wobec bezskuteczności egzekucji z majątku spółki (...), powód G. W. wezwał M. N., N. H. (1) do zapłaty kwoty 10.368,99 zł (wezwania do zapłaty wraz z potwierdzeniem nadania listem poleconym; k. 21-29). W wyniku braku odpowiedzi na przedmiotowe wezwanie G. W., prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Usługi (...) wniósł pozew o zapłatę przeciwko M. N., N. H. (1), B. N., E. L. (1) oraz W. P. (1) do Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w W., następstwem czego było wydanie przeciwko wskazanym pozwanym nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym (k. 33). W związku z wniesionymi przez pozwanych B. N.. E. L. (2) oraz W. P. (1) sprzeciwami, nakaz zapłaty utracił moc. W sprzeciwie pozwani podnieśli brak swoich legitymacji, powołując się na fakt, że nie pełnili funkcji członków zarządu spółki (...) w chwili powstania zobowiązania, z którego powód wywodzi swoje żądanie (k. 49-52, k. 54-57, k. 60-63). E. L. (1) oraz B. N. pełnili funkcję członka zarządu w okresie od 05 listopada 2003 roku do 10 marca 2006 roku, zaś W. P. (2) do 28 maja 2008 roku. Dodatkowo w okresie od 10 marca 2006 roku do15 czerwca 2007 roku E. L. (1) pełnił funkcję likwidatora ( bezsporne, poparte odpis z KRS 14-17).

W pozwie powód uzasadniał zasadność wystąpienia z roszczeniem przeciwko pozwanym w związku z pełnieniem przez pozwanych funkcji członków zarządu w spółce (...) Sp. z o.o., na dowód czego do pozwu przedłożył odpis pełny spółki (...) Sp. z o.o. (k. 14-17).

W sprzeciwie od wydanego nakazu zapłaty pełnomocnik E. L. (1) podważył słuszność wystąpienia przez powoda w stosunku do członków zarządu spółki, którzy w momencie powstania zobowiązania tych funkcji już pełnili, opierając swoją argumentację o bogate orzecznictwo Sądu Najwyższego.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wskazanych wyżej dowodów z dokumentów, a także na podstawie niekwestionowanych twierdzeń stron. Autentyczność złożonych w sprawie dokumentów przez strony nie była w trakcie postępowania kwestionowana, a Sąd z urzędu również nie dopatrzył się do tego podstaw. Powyższe dokumenty stanowiły tak dokumenty urzędowe (w szczególności orzeczenia sądów i komornika) jak i dokumenty prywatne. Brak było podstaw do przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego. Przesłanka niewypłacalności spółki i ustalenia daty kiedy by właściwy czas na złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości nie miała znaczenia z punktu widzenia rozpoznania sprawy. Istotne znaczenie miało ustalenia czasu powstania zobowiązania w powiązaniu z czasem pełnieni przez pozwanych funkcji członka zarządu. Dowód z zeznań pozwanego E. L. (1) Sąd ocenił jako wiarygodny. Zeznania te korespondowały z pozostałym ujawnionym w sprawie materiałem dowodowym, w szczególności odpisem z KRS spółki. Pozwany potwierdził, iż na długo przed postaniem zobowiązania w stosunku do powoda: luty – kwiecień 2010 roku przestał pełnić w spółce funkcję członka zarządu. Dowód z zeznań pozostałych pozwanych, powoda oraz świadka Sąd pominął, tych pierwszych z uwagi na ich nieusprawiedliwione niestawiennictwo na terminie rozprawy, świadka zaś z uwagi na jego cofnięcie.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu w całości ze względu na brak legitymacji biernej po stronie pozwanych B. N., E. L. (2) oraz W. P. (1).

Powód w niniejszej sprawie korzysta z trybu subsydiarnego zaspokojenia zobowiązania, który ustanawia art. 299 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych ( Dz. U. Nr 94, poz. 1037, dalej: k.s.h.). Zgodnie z brzmieniem wskazanego przepisu, jeżeli egzekucja przeciwko spółce z ograniczoną odpowiedzialnością okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za zobowiązania spółki.

Przesłankami odpowiedzialności przewidzianej w art. 299 § 1 k.s.h. są istnienie określonego zobowiązania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w czasie, w którym dana osoba była członkiem zarządu spółki (a więc niepowstałego później) oraz bezskuteczność egzekucji tego zobowiązania przeciwko spółce, czy to w czasie pozostawania przez tę osobę członkiem zarządu, czy to już po jej odwołaniu z zarządu ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 czerwca 2011 r., II CSK 571/10, LEX nr 847124).

W zakresie wykazania powyższych okoliczności obowiązują ogólne reguły rozkładu ciężaru dowodu. Stosownie do art. 6 k.c. ciężar ich udowodnienia spoczywa na powodzie, gdyż to on wywodzi z nich skutki prawne w postaci odpowiedzialności członków zarządu za zobowiązania spółki.

Powód wykazał istnienie wierzytelności w stosunku do (...) Sp. z o.o. oraz bezskuteczność egzekucji tej wierzytelności z majątku spółki. Okoliczności te wynikają z przedłożonych przez powoda dokumentów w postaci wyroku z dnia 6 kwietnia 2011 roku wydanym przez Sąd Rejonowy w N. Wydział V Gospodarczy zaopatrzonego w klauzulę wykonalności nadaną postanowieniem z dnia 17 czerwca 2011 roku. Następnie komornik sądowy umorzył postępowanie w sprawie KM 816/15 wobec bezskuteczności egzekucji na podstawie art. 824 § 1 pkt. 3 k.p.c., na dowód czego powód przedłożył stosowane postanowienie komornika.

Przepis art. 299 k.s.h. nie określa odpowiedzialności członków zarządu jako odpowiedzialności za dług spółki czy za niespełnione świadczenia wynikające z zobowiązania spółki, lecz jako odpowiedzialność „za zobowiązania” spółki. Oznacza to, że stosownie do wymienionego przepisu odpowiedzialność ponoszą osoby będące członkami zarządu spółki w czasie istnienia zobowiązania, a ściślej rzecz ujmując – w czasie istnienia podstawy tego zobowiązania.

Pozwani w wniesionych skutecznie sprzeciwach wskazali na brak legitymacji biernej w niniejszym postępowaniu z uwagi na czas powstania zobowiązania. Zgodnie z przedłożonym przez powoda odpisem pełnym spółki (...) Sp. z o.o. pozwani B. N., E. L. (1), W. P. (1) nie pełnili funkcji członka zarządu spółki (...) Sp. z o.o. w czasie powstania zobowiązania, z którego powód wywodzi żądanie objęte niniejszym pozwem. Sąd zwraca uwagę, że powód zawarł ze spółką (...) Sp. z o.o. umowy zlecenia w przedmiocie transportu o nr (...) w dniu 23 lutego 2010 roku, (...) oraz umowę (...) w dniu 7 kwietnia 2010 roku. Natomiast kadencje pozwanych N. H. (1), B. N., E. L. (2) oraz W. janusza P. jako członków zarządu spółki (...) Sp. z o.o. zakończyły się przed zawarciem powyższych umów zlecenia. E. L. (1) oraz B. N. pełnili funkcję członka zarządu w okresie od 05 listopada 2003 roku do 10 marca 2006 roku, zaś W. P. (2) do 28 maja 2008 roku. Dodatkowo w okresie od 10 marca 2006 roku do15 czerwca 2007 roku E. L. (1) pełnił funkcję likwidatora.

W zakresie obowiązku ponoszenia odpowiedzialności przez członków zarządu za zobowiązania powstałe w czasie pełnienia funkcji członka zarządu wypowiedział się m.in. Sąd Apelacyjny W., zgodnie z którym na podstawie art. 299 KSH członek zarządu ponosi odpowiedzialność wobec wierzycieli spółki ograniczoną do tych jej zobowiązań, które powstały w okresie pełnienia takiej funkcji, nie odpowiada natomiast za zobowiązania późniejsze, powstałe po jego ustąpieniu, ewentualnie odwołaniu z zajmowanego stanowiska (wyrok Sądu Apelacyjnego w W. z dnia 2 października 2013r., (...); „Członek zarządu spółki z. o.o. nie ponosi odpowiedzialności przewidzianej w art. 299 § 1 KSH za zobowiązania spółki, które nie istniały w czasie sprawowania przez niego mandatu, bo powstały dopiero później(wyrok SN z dnia 9 lutego 2011r., V CSK 188/10). Przedłożony przez powoda do pozwu odpis pełny spółki (...) Sp. z o.o. nie pozostawia wątpliwości co do składu personalnego spółki. Wpis do Krajowego Rejestru (...) w zakresie powołania czy odwołania członka zarządu spółki ma charakter deklatoryjny. Nie zmienia to jednak faktu, że wpisy te były dokonane dalece przed zawarciem umów przez (...) Sp. z o.o. z G. W., prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą Usługi (...). Pozwanym B. N., E. L. (2) oraz W. P. (1) nie można przypisać odpowiedzialności z art. 299 ksh. Pozwani bowiem nie pełnili funkcji członków zarządu w chwili powstania zobowiązania po stronie (...) SP. z o.o., w związku z czym nie mieli wpływu na wykonanie przez spółkę przedmiotowego świadczenia.

Legitymacja materialna, rozumiana jest w doktrynie jako posiadanie prawa podmiotowego lub interesu prawnego oraz stanowi przesłankę materialną do wytoczenia powództwa, a jej brak stanowi przeszkodę w udzielaniu ochrony prawnej. Brak legitymacji prawnej skutkuje oddaleniem powództwa. W niniejszej sprawie strony skutecznie wykazały brak występowania legitymacji materialnej po ich stronie. Zobowiązanie, z którego powód wywodzi swoje roszczenie powstało w czasie, gdy pozwani B. N., E. L. (1), W. P. (1) nie pełnili funkcji członka zarządu spółki (...) Sp. z o.o. Wobec powyższego nie mogą ponosić odpowiedzialności w związku z wytoczonym przez powoda roszczeniem.

Stroną przegrywającą niniejszy proces w całości jest powód. Zatem zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu i kosztów celowych o kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. Na koszty te, poniesione przez pozwanych składało się wynagrodzenie pełnomocników:

- pozwanego B. N. w kwocie 2.400,00 złotych;

- pozwanego E. L. (1) w kwocie 2.417,00 złotych;

- pozwanego W. P. (1) w kwocie 2.400,00 złotych

ustalone na podstawie § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349). Łącznie 7.234,00 zł. O zwrocie zaliczek orzeczono na podstawie art. 79 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Mając powyższe na uwadze, Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.