Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 20 listopada 2018 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XXV Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSO Paweł Duda

Sędziowie: SO Piotr Bednarczyk

SR del. Anna Ogińska - Łągiewka spr.

po rozpoznaniu w dniu 20 listopada 2018 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z protestu wyborczego P. P.

z udziałem Komisarza Wyborczego w W. (...), Przewodniczącego Obwodowej Komisji Wyborczej (...) w W.

postanawia:

pozostawić protest wyborczy bez dalszego biegu.

SSO Piotr Bednarczyk SSO Paweł Duda SSR del. Anna Ogińska - Łągiewka

UZASADNIENIE

Wnioskodawca P. P., będący mężem zaufania Komitetu Wyborczego Wyborców (...), wnioskiem z dnia 8 listopada 2018 r. złożył protest wyborczy, wnosząc o weryfikację wyników wyborów w Obwodowej Komisji Wyborczej (...) w W.. Wnioskodawca zwrócił się o weryfikację udziału wyborach poprzez sprawdzenie autentyczności podpisów widniejących w spisie wyborców i potwierdzenie udziału
w głosowaniu osób, których podpisy widnieją w spisach poprzez personalny kontakt z tymi osobami w obwodzie wyborczym (...). Po zweryfikowaniu prawdziwości podpisów, wnioskodawca wystąpił o ponowne przeliczenie głosów oddanych w powyższym obwodzie (wniosek, k. 7 akt).

W uzasadnieniu wniosku, wnioskodawca wskazał na następujące okoliczności jako te, które budziły jego zastrzeżenia do pracy komisji:

1.  karty do głosowania do godziny 17:35 nie znajdowały się w całości w lokalu wyborczym. Były donoszone stopniowo przez członków Komisji z oddalonego pomieszczenia;

2.  co najmniej od godziny 14:00 do 15:30 pieczęć OKW (...) znajdowała się poza lokalem wyborczym – w oddzielnym pomieszczeniu razem z niestemplowanymi kartami;

3.  o godz. 15:30, 15:45 i 16:00 wiceprzewodnicząca Komisji wychodziła z lokalu wyborczego i wracała po około 14 minutach przynosząc nieostemplowane karty do głosowania. Równocześnie wiceprzewodnicząca miała wnosić i wynosić pieczęć OKW;

4.  stemplowanie kart do głosowania nie było zakończone do godz. 18:00 kiedy wnioskodawca kończył obserwację prac;

5.  frekwencja podana przez OKW na godzinę 17:00 wynosiła 959 osób, podczas gdy
z obserwacji wnioskodawcy wynika że była ona o 82 osoby niższa (wniosek, k. 7 – 7v akt).

Sąd zważył, co następuje:

W pierwszej kolejności wskazać należy, że ustawodawca poddał możliwość zaskarżenia do sądu ważności wyborów rygorystycznym zasadom określonym w przepisach ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy (tekst jedn.: Dz.U. z 2018 r., poz. 754). Dotyczą one określenia terminu do wniesienia protestu, podstaw na których można oprzeć wniosek o stwierdzenie nieważności wyborów, jak i kręgu osób uprawnionych do wniesienia protestu. Na wstępnym etapie kontroli wniosku w/w wymogi muszą zostać ocenione przez sąd, który na tej podstawie decyduje o dopuszczalności merytorycznego rozpoznania wniosku.

Z treści art. 82 § 2-5 Kodeksu wyborczego wynika, że prawo wniesienia protestu przysługuje wyborcom, których nazwiska są umieszczone w spisie wyborców oraz przewodniczącemu właściwej komisji wyborczej i pełnomocnikowi wyborczemu.

Sam protest wyborczy zdefiniowany zaś został w art. 82 § 1 Kodeksu wyborczego jako protest przeciwko ważności wyborów, ważności wyborów w okręgu lub wyborowi określonej osoby, a jego konsekwencją jest zawarty w punktach 1 i 2 art. 82 § 1 Kodeksu wyborczego ograniczony katalog zarzutów, na jakich można oprzeć protest. Zgodnie z art. 82 § 1 Kodeksu wyborczego protest taki może być wniesiony z powodu:

1)dopuszczenia się przestępstwa przeciwko wyborom, określonego w rozdziale XXXI Kodeksu karnego, mającego wpływ na przebieg głosowania, ustalenie wyników głosowania lub wyników wyborów lub

2)naruszenia przepisów kodeksu dotyczących głosowania, ustalenia wyników głosowania lub wyników wyborów, mającego wpływ na wynik wyborów.

W myśl art. 392 § 1 Kodeksu wyborczego protest wyborczy wnosi się na piśmie
do właściwego sądu okręgowego, za pośrednictwem właściwego sądu rejonowego w terminie 14 dni od podania do publicznej wiadomości przez komisarza wyborczego, w trybie określonym w art. 168 § 1 wyników wyborów na obszarze województwa. Stosownie do art. 392 § 2 Kodeksu wyborczego wnoszący protest powinien sformułować w nim zarzuty oraz przedstawić lub wskazać dowody, na których opiera swoje zarzuty.

Natomiast art. 393 § 2 Kodeksu wyborczego stanowi, że sąd okręgowy pozostawia bez dalszego biegu protest wniesiony przez osobę do tego nieuprawnioną lub niespełniający warunków określonych w art. 82 § 1 i 392 Kodeksu wyborczego.

Wskazać należy, że wnioskodawca złożył protest wyborczy po wyborach samorządowych, które miały miejsce w dniu 21 października 2018 r., a których wyniki zostały podane do publicznej wiadomości w Obwieszczeniach Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 25 października 2018 r. o zbiorczych wynikach wyborów do rad na obszarze kraju, oraz z dnia 24 października 2018 r. o zbiorczych wynikach wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast na obszarze kraju. Przedmiotowy protest został zaś złożony do Sądu Rejonowego w dniu 8 listopada 2018r., a więc z zachowaniem 14-dniowego terminu.

Protest wyborczy złożony przez wnioskodawcę nie spełnia jednakże wymogów określonych w art. 82 kodeksu wyborczego. Jak wynika z treści protestu stanowi on w istocie wniosek o weryfikację wyborów w postaci sprawdzenia autentyczności podpisów oraz ich ponownego przeliczenia. Tymczasem to na wnoszącym protest ciążył obowiązek przedstawienia szczegółowych zarzutów co do pracy każdej z komisji i dowodów na poparcie tych zarzutów. Wnoszący protest ,,musi więc nie tylko sformułować w sposób prawidłowy zarzuty konkretne, ale także musi przedstawić lub wskazać dowody, na których opiera swoje zarzuty. Nadto rygoryzm ustawodawcy w zakresie podstaw protestu, jak i jego formy uzasadnia pogląd, że jeżeli wnioskodawca oparł swój protest na określonym zarzucie, to nie może go już następnie rozszerzać, ani tym bardziej zmieniać jego podstawy. Ugruntowanym bowiem jest też w orzecznictwie pogląd, iż w zakresie sformułowania zarzutów oraz przedstawienia lub wskazania dowodów, na których wnoszący protest opiera swoje zarzuty, nie ma zastosowania art. 130 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. i w takiej sytuacji nie wzywa się wnoszącego protest do jego uzupełnienia, lecz pozostawia się go bez dalszego biegu" ( tak: postanowienie Sądu Okręgowego w Tarnowie z dnia 13 stycznia 2015r., sygn. akt I Ns 161/14). Przy czym według utrwalonego w orzecznictwie Sądu Najwyższego poglądu bezzasadny jest protest męża zaufania komitetu wyborczego uczestniczącego w pracach obwodowej komisji wyborczej, jeżeli podniesione w nim zarzuty nie zostały zgłoszone do protokołu wyborczego tej komisji, a nie ma innych dowodów potwierdzających ich wiarygodność ( tak: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 25 października 2000 r., sygn. akt III SW 46/00, OSNAPiUS 2001, Nr 3, poz. 94).

Przedmiotowy protest nie został w istocie oparty na twierdzeniach o zaistnieniu zdarzeń wymienionych w art. 82 § 1 pkt 1 lub pkt 2 Kodeksu wyborczego. Wnoszący protest wniósł bowiem, aby to Sąd przeprowadził postępowanie weryfikacyjne dotyczące ważności oddanych głosów oraz ich ponownego przeliczenia, dopiero w uzasadnieniu wskazując na uchybienia. Przy czym wnioskodawca nie wskazał czy zgłosił podniesione (w uzasadnieniu wniosku) zarzuty do protokołu wyborczego. Tym niemniej wniosek zawarty w petitum pisma nie został powiązany w żaden sposób z konkretnymi zarzutami. Co więcej, wnioskodawca nie powołał też żadnych dowodów wskazujących na zaistnieniu tego rodzaju zdarzeń, poza nagraniem mającym potwierdzić fakt wniesienia i wyniesienia pieczęci przez wiceprzewodniczącą. Wnioskodawca nie wskazał jednakże jakiego konkretnie uchybienia
w tej czynności się dopatruje. Na marginesie, wskazać również należy że wnioskodawca zgodnie z cytowanym art. 82 § 1 pkt 2 nie wskazał jaki wpływ te uchybienia mogły mieć na wynik wyborów. Z uwagi na ścisły rygor obowiązujący w tego rodzaju postępowaniach, Sąd nie jest uprawniony do prowadzenia domniemań w tym zakresie. Zatem powyższe braki obligują zaś sąd okręgowy do pozostawienia protestu bez dalszego biegu, bez uprzedniego wzywania do ich usunięcia.

Z tych przyczyn Sąd stosownie do regulacji art. 393 § 2 Kodeksu wyborczego, orzekł jak w sentencji.

Sygn. akt XXV Ns 200/18

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

1)  (...)