Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

XX GC 17/11 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Warszawie z 2013-06-20

Sygn. akt XX GC 17/11

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 czerwca 2013 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie Sąd Gospodarczy XX Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Agata Saryusz – Szarska

Protokolant:

sekretarz sądowy Katarzyna Ziomek – Wawryniuk

po rozpoznaniu w dniu 10 czerwca 2013 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy ze skargi (...) Park Sp. z o.o. w W.

przeciwko (...) Sp. z o.o. w G.

o uchylenie wyroku sądu polubownego

I)  oddala skargę;

II)  zasądzę od (...) Park sp. z o.o. w W. na rzecz (...) Sp. z o.o. w G. kwotę 14.417 zł (czternaście tysięcy czterysta złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSO Agata Saryusz – Szarska

XX GC 17/11

UZASADNIENIE

W dniu 12 stycznia 2011 r. do Sądu Okręgowego w Warszawie XX Wydziału Gospodarczego wpłynęła skarga (...) Park sp. z o.o. w W. – pozwanego w postępowaniu przed Sądem Polubownym ad hoc (dalej jako: (...), (...)) o uchylenie wyroku Sądu Polubownego ad hoc w składzie (...) (arbiter przewodniczący), I. K. oraz W. J., wydany w dniu 14 października 2010 r. w W., doręczony w dniu 8 listopada 2010 r., w sprawie z powództwa (...) sp. z o.o. w G. ( (dalej: „ Przeciwnik skargi”, (...)) przeciwko (...) Park sp. z o.o. w W. o zapłatę w części uwzględniającej powództwo, tj. w zakresie punktu 3 sentencji wyroku oraz w zakresie 4 sentencji wyroku.

W uzasadnieniu skargi Skarżący zarzucił przedmiotowemu wyrokowi naruszenie art. 1206 § 1 ust. 4 k.p.c. w związku z art. 1197 § 2 k.p.c. poprzez zaniechanie podania motywów rozstrzygnięcia w odniesieniu do jednego z głównych zarzutów strony pozwanej, tj. ograniczenie wyjaśnienia nieuwzględnienia zarzutu nieważności Umowy o zarządzanie nieruchomością; naruszenie art. 1183 k.p.c. poprzez nierówne traktowanie stron - naruszenie zasady bezstronności przy wyrokowaniu; art. 1194 § 2 k.p.c. poprzez zaniechanie wzięcia pod uwagę Umowy sprzedaży nieruchomości oraz Umowy o zarządzanie nieruchomością. Skarżący zarzucił również przedmiotowemu wyrokowi na podstawie art. 1206 § 2 ust. 2 k.p.c. sprzeczność wyroku z podstawowymi zasadami porządku prawnego Rzeczpospolitej Polskiej, tj. naruszenie zasady rzetelnego procesu, zaniechanie ustalenia i pominięcie przy wyrokowaniu zebranego materiału dowodowego odnośnie zamiaru stron oraz zarzutu nieważności Umowy o zarządzanie nieruchomością, naruszenie wykładni prawa cywilnego; naruszenie zasady poszanowania umów; naruszenie zasady ciężaru dowodu; naruszenie zasady spójności systemu prawnego oraz zasady bezpieczeństwa obrotu; braku rozpoznania istoty sprawy.

W odpowiedzi na skargę z dnia 19 kwietnia 2011 r. Przeciwnik skargi podniósł, że zaskarżając przedmiotowy wyrok Skarżąca neguje zasadność zasądzenia na rzecz Przeciwnika skargi kwoty 488.000 Euro. Przeciwnik skargi wskazał, że zgodnie ze stanowiskiem doktryny i orzecznictwa sąd państwowy nie bada meritum rozstrzygnięcia sądu polubownego; a także, że zgodnie z § 14 Umowy Sprzedaży strony poddały roszczenia wynikające z tejże umowy rozstrzygnięciu Sądu Polubownego ad hoc. Przeciwnik skargi wskazał, że rozstrzygnięcie Sądu Polubownego odpowiada w pełni wymogom określonym w art. 1197 § 2 k.p.c. Przeciwnik skargi wniósł o oddalenie skargi oraz zasądzenie kosztów procesu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 20 grudnia 2006 r. Przeciwnik Skargi – Sprzedający sprzedał Skarżącemu – Kupującemu prawo użytkowania wieczystego nieruchomości składającej się z działek (...). (...) objęte księgą wieczystą (...) wraz z prawem własności kompleksu budynków handlowo-usługowych oraz prawem do domeny internetowej na mocy umowy sporządzonej przed notariuszem w G. P. L. (Rep. A nr (...), dowód: umowa sprzedaży, k. 173-194). Strony zawarły również Umowę o zarządzanie nieruchomością stanowiącą załącznik nr 6 do Umowy sprzedaży zawierającą trzy zakresy zadań dla Przeciwnika skargi: zarządzanie nieruchomością, administrowanie nieruchomością, zarządzanie infrastrukturą techniczną obiektu.

W § 9.5 Umowy sprzedaży strony ustaliły, że z uzgodnionej ceny sprzedaży kwota 488.000 Euro pozostanie u Kupującego w charakterze gwarancji w rozumieniu § 12.3 Umowy sprzedaży i zostanie uiszczona na warunkach i w terminach określonych w § 12 Umowy sprzedaży. Zgodnie z § 12.8 Umowy sprzedaży w razie rozwiązania umowy o komercyjne zarządzanie kompleksem budynków z przyczyn leżących po stronie Kupującego zobowiązanie gwarancyjne wygasa. Zgodnie z § 12.9 Umowy sprzedaży w razie wygaśnięcia zobowiązania gwarancyjnego kwota 488.000 Euro powiększona o ewentualne odsetki zostanie zapłacona przez Kupującego (k.184).

W dniu 28 marca 2007 r. Umowa o zarządzanie nieruchomością została wypowiedziana. W związku z wypowiedzeniem Umowy o zarządzanie nieruchomością Przeciwnik skargi wystąpił do Sądu Polubownego z roszczeniem o zapłatę 793.000 Euro. Ww. kwota w wysokości 488.000 Euro wynika z tytułu zatrzymania przez Kupującego części ustalonej ceny sprzedaży nieruchomości, w wysokości 305.000 Euro - z tytułu podwyższenia ceny sprzedaży nieruchomości.

W dniu 14 października 2010 r. Sąd Polubowny ad hoc w składzie (...), I. K., W. J. wydał wyrok, w którym zasądził od Skarżącego na rzecz Przeciwnika skargi kwotę 488.000 Euro ( dowód: wyrok Sądu Polubownego, k. 62-90). Właściwość Sądu Polubownego wynika z § 14.2 Umowy Sprzedaży.

Sąd zważył, co następuje:

Wyrok sądu polubownego wydany w Rzeczypospolitej Polskiej może zostać uchylony przez sąd wyłącznie w postępowaniu wszczętym na skutek wniesienia skargi o jego uchylenie, zgodnie z przepisami (art. 1206-1211 k.p.c.). Skargę o uchylenie wyroku sądu polubownego wnosi się w terminie trzech miesięcy od dnia doręczenia wyroku lub jeżeli strona wniosła o uzupełnienie, sprostowanie bądź wykładnię wyroku-w ciągu trzech miesięcy od dnia doręczenia przez sąd polubowny orzeczenia rozstrzygającego o tym wniosku (art. 1208 § 1 k.p.c.). Do skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego przepisy art. 187 k.p.c. stosuje się odpowiednio. Skarżący w niniejszej sprawie w ustawowym terminie złożył do Sądu skargę o uchylenie wyroku sądu polubownego, która odpowiadała warunkom pisma procesowego i zawierała inne niezbędne elementy skargi. Zakres badania sądu powszechnego i jego rozstrzygnięcie zasadniczo jest ograniczone do zarzutów podniesionych w skardze. W zakresie dwóch podstaw skargi: niedopuszczalności rozstrzygnięcia sporu przez sąd polubowny oraz sprzeczności wyroku sądu polubownego z klauzulą porządku publicznego, Sąd bierze je pod uwagę z urzędu. Po przeprowadzeniu rozprawy sąd powszechny wydaje wyrok, w którym uchyla wyrok sądu polubownego w całości lub w części albo skargę oddala, gdy nie stwierdzi istnienia podstawy do jego uchylenia. Tym samym Sąd nie może wydać orzeczenia rozstrzygającego sprawę co do meritum. Należy stwierdzić, że Sąd rozpoznając skargę nie bada w zasadzie rozstrzygnięcia sądu arbitrażowego co do meritum, nie kontroluje czy wyrok ten znajduje podstawę w faktach przytoczonych w uzasadnieniu czy fakty te zostały prawidłowo ustalone.

Zgodnie z art. 1161 § 1 k.p.c. poddanie sporu pod rozstrzygnięcie sądu polubownego wymaga umowy stron, w której należy wskazać przedmiot sporu lub stosunek prawny, z którego spór wyniknął lub może wyniknąć (zapis na sąd polubowny). Jest bezspornym, że strony poddały sprawy sporne wynikłe z Umowy sprzedaży pod rozstrzygnięcie Sądu Polubownego ad hoc.

Skarżący zaskarżył przedmiotowy wyrok Sądu Polubownego w zakresie punktu 1 sentencji wyroku (w części uwzględniającej powództwo) i 3 (w zakresie kosztów postępowania) wyroku. Skarżący zasadności swojej skargi upatrywał w naruszeniu przez sąd polubowny art. 1206 § 1 pkt 4 k.p.c. w związku z art. 1197 § 2 k.p.c., art. 1183 k.p.c., art. 1194 § 2 k.p.c. oraz art. 1206 § 2 pkt 2 k.p.c. w związku z naruszeniem zasady rzetelnego procesu, zaniechaniem ustalenia i pominięciem przy wyrokowaniu zebranego materiału dowodowego odnośnie zamiaru stron oraz zarzutu nieważności Umowy o zarządzanie nieruchomością, naruszeniem wykładni prawa cywilnego; naruszeniem zasady poszanowania umów; naruszeniem zasady ciężaru dowodu; naruszeniem zasady spójności systemu prawnego oraz zasady bezpieczeństwa obrotu; braku rozpoznania istoty sprawy.

Sąd państwowy związany jest zakresem zaskarżenia wyroku podanym przez stronę, a więc granicami wniosków.

Zgodnie z art. 1206 § 1 k.p.c. strona może w drodze skargi żądać uchylenia wyroku sądu polubownego, jeżeli:

1) brak było zapisu na sąd polubowny, zapis na sąd polubowny jest nieważny, bezskuteczny albo utracił moc według prawa dla niego właściwego,

2)strona nie była należycie zawiadomiona o wyznaczeniu arbitra, o postępowaniu przed sądem polubownym lub w inny sposób była pozbawiona możności obrony swoich praw przed sądem polubownym,

3)wyrok sądu polubownego dotyczy sporu nieobjętego zapisem na sąd polubowny lub wykracza poza zakres takiego zapisu, jeżeli jednak rozstrzygnięcie w sprawach objętych zapisem na sąd polubowny daje się oddzielić od rozstrzygnięcia w sprawach nieobjętych tym zapisem lub wykraczających poza jego zakres, wyrok może być uchylony jedynie w zakresie spraw nieobjętych zapisem lub wykraczających poza jego zakres; przekroczenie zakresu zapisu na sąd polubowny nie może stanowić podstawy uchylenia wyroku, jeżeli strona, która brała udział w postępowaniu, nie zgłaszała zarzutów co do rozpoznania roszczeń wykraczających poza zakres zapisu,

4)nie zachowano wymagań co do składu sądu polubownego lub podstawowych zasad postępowania przed tym sądem, wynikających z ustawy lub określonych przez strony,

5)wyrok uzyskano za pomocą przestępstwa albo podstawą wydania wyroku był dokument podrobiony lub przerobiony,

6)w tej samej sprawie między tymi samymi stronami zapadł prawomocny wyrok sądu.

W przedmiotowej sprawie strony nie kwestionowały, iż poddały rozstrzygnięcie powstałych pomiędzy nimi sporów pod Sąd Polubowny. Bezspornym było również istnienie po stronie Skarżącego wierzytelności w łącznej wysokości 488.000 Euro.

Jak podnosi się w literaturze i orzecznictwie treść art. 1206 k.p.c. enumeratywnie wskazuje podstawy do skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego. Przy czym rozpoznając skargę, Sąd związany jest wskazanymi podstawami prawnymi skargi i rozstrzyga w ich granicach. Uchylenie skargi z urzędu możliwe jest jedynie w sytuacji o której stanowi art. 1206 § 2 k.p.c.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy, Sąd doszedł do przekonania, iż podniesione przez Skarżącego zarzuty nie zasługują na uwzględnienie. Odnosząc się co do każdego ze stawianych przez skarżącego zarzutów wskazać należy co następuje:

Stosownie do treści art. 1206 § 1 pkt 4 k.p.c. strona może żądać uchylenia wyroku sądu polubownego, jeśli nie zachowano podstawowych wymagań co do postępowania przed tym sądem wynikających z ustawy. Skarżący wskazał w tej materii art. 1197 § 2 k.p.c. – zaniechanie podania motywów rozstrzygnięcia w odniesieniu do zarzutu nieważności Umowy o zarządzanie nieruchomością. Tymczasem na 21 stronie wyroku Sądu Polubownego znajduje się następująca argumentacja (k. 82): Nawet jednak gdyby przyjąć hipotetycznie nieważność Umowy o Zarządzanie Nieruchomością, a Sąd takiego poglądu nie podziela, to w takim wypadku kupujący (pozwany) nie posiadał tytułu prawnego do zatrzymania uzgodnionej części ceny sprzedaży w kwocie 488.000 Euro. Nieważne byłyby bowiem gwarancje zawarte w § 12 Umowy Sprzedaży, ergo kupujący nie miał podstaw do zatrzymania uzgodnionej części ceny sprzedaży. Podobnie należy ocenić twierdzenia pozwanego jakoby postanowienia § 9.8 i § 12.8 są bezprzedmiotowe (…). Skoro tak to brak było podstaw do zatrzymywania przez kupującego części ceny sprzedaży.

W zaistniałym stanie faktycznym również nie ma podstaw do uznania, że doszło do naruszenia art. 1183 k.p.c. W trakcie postępowania przed Sądem Polubownym, co jest wyszczególnione w wyroku (k. 67-73), strony miały równe prawo do przedstawiania twierdzeń i dowodów.

Za bezzasadny należy uznać zarzut naruszenia art. 1194 § 2 k.p.c., bowiem z uzasadnienia wyroku Sądu Polubownego (k.79) wynika, że Sąd wziął pod uwagę treść i ustalone zwyczaje odnośnie umów będących podstawą orzekania.

W świetle powyższego Sąd nie podziela również podniesionego przez Skarżącego zarzutu naruszenia art. 1206 § 1 pkt 4 k.p.c.

Stosownie do treści art. 1206 § 2 pkt 2 k.p.c. strona może żądać uchylenia wyroku sądu polubownego, jeśli wyrok sądu polubownego jest sprzeczny z podstawowymi zasadami porządku prawnego Rzeczpospolitej Polskiej.

Zgodnie z ugruntowanym w orzecznictwie poglądem ocena zgodności wyroku sądu polubownego z zasadami porządku prawnego jest dokonywana z uwzględnieniem wyłącznie treści wyroku sądu polubownego. Sąd państwowy nie bada prawidłowości rozstrzygnięcia tego sądu pod kątem jego zgodności z prawem materialnym (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 września 1998 r., I CKN 822/97, OSNC 1999, Nr 2, poz. 39 oraz orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 8 lutego 1937 r., C III 1254/35, Lex Polonica nr 367714). Ponadto należy wskazać, iż zgodnie z orzecznictwem walor naczelnych norm posiadają: prawo do sądu rozumiane jako prawo do rozpoznania sprawy przez niezależny sąd w ramach rzetelnie prowadzonego postępowania; obowiązek naprawienia szkody przez stronę umowy, która nie wykonała lub nienależycie wykonała zobowiązanie, jeżeli zachodzi normalny związek przyczynowy między jej zachowaniem a szkodą oraz zasada, iż odszkodowanie (zarówno czynu niedozwolonego, jak i z kontraktu) należy się tylko wówczas, gdy poszkodowany poniósł szkodę (Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz tom 2, pod redakcją Małgorzaty Manowskiej, wyd. LexisNexis, Warszawa 2011 r.).

W kontekście argumentów Skarżącego związanych z naruszeniem art. 1206 § 2 pkt 2 k.p.c wskazać należy, że takie stanowisko Skarżącego w istocie sprowadza się do domagania, żeby to Sąd Okręgowy merytorycznie zbadał sprawę i zajął odmienne stanowisko niż Sąd Polubowny. Powyższe, co podnoszono powyżej jest niedopuszczalne.

W wyroku z dnia 18 października 2004 r. Sąd Apelacyjny w Łodzi w sprawie
I ACa 65/04 podał, że "Sąd, do którego wniesiono skargę o uchylenie wyroku sądu polubownego, nie działa jako Sąd II instancji, uprawniony do merytorycznego badania sprawy z zastosowaniem przepisów prawa materialnego, lecz dokonuje oceny zaskarżonego rozstrzygnięcia sądu polubownego jedynie w perspektywie naruszeń wskazanych w art. 712 § 1 i § 2 k.p.c." (obecnie w art. 1206 k.p.c.).

Ponadto jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 9 marca 2012 r. w sprawie I CSK 312/11 "Klauzula porządku publicznego jak każda klauzula generalna jest niedookreślona, co pozostawia sądowi orzekającemu w konkretnej sprawie dużą dyskrecjonalność, niemniej na jej podstawie kontrola elementów składających się na orzeczenie sądu polubownego nie może przybierać rozmiarów właściwych kontroli merytorycznej (zasadności) takiego orzeczenia. Zakaz kontroli merytorycznej (zasadności) takiego orzeczenia, związany jest z istotą stosowania klauzuli porządku publicznego. Przy jej stosowaniu nie chodzi bowiem o to, aby oceniane orzeczenie było zgodne ze wszystkimi wchodzącymi w grę bezwzględnie obowiązującymi przepisami prawa, lecz o to, czy wywarło ono skutek sprzeczny z podstawowymi zasadami krajowego porządku prawnego.

Na podstawie wyrażonej w art. 1206 § 2 pkt 2 k.p.c. klauzuli porządku publicznego wyrok sądu arbitrażowego ulega zatem uchyleniu tylko wtedy, gdy zdeterminowane jego treścią skutki są nie do pogodzenia z określoną normą zaliczaną do podstawowych zasad tego porządku. Pojęcie podstawowych zasad porządku Rzeczypospolitej Polskiej podlega oczywiście wykładni. Według wyroku Sądu Najwyższego z dnia 11 maja 2007 r., I CSK 82/07 (OSNC 2008, Nr 6, poz. 64) użyte w art. 1206 § 2 określenie "podstawowe zasady porządku prawnego" wskazuje, że chodzi o takie naruszenie przepisów prawa materialnego, które prowadzi do pogwałcenia zasad państwa prawa (praworządności), a zapadły wyrok arbitrażowy narusza naczelne zasady prawne obowiązujące w Rzeczypospolitej Polskiej, godzi w obowiązujący porządek
prawny, czyli narusza pryncypia ustrojowo-polityczne i społeczno-gospodarcze.
W orzecznictwie i literaturze kładzie się nacisk na okoliczność, że ocena, czy orzeczenie sądu polubownego nie uchybia podstawowym zasadom porządku publicznego, musi być formułowana w sposób zawężający, co oznacza, iż pozytywne odwołanie się do klauzuli porządku publicznego (art. 1206 § 2 pkt 2 k.p.c.) jest możliwe tylko wtedy, gdy skutki orzeczenia sądu polubownego prowadziłyby do istotnego naruszenia tych zasad (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 29 grudnia 2006 r., I A Ca 1589/06, LEX nr 307227).

Na uwagę zasługuje wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 8 lutego 2012 r. (I ACa 26/12, Lex), zgodnie z którym:

1. Przez podstawowe zasady porządku prawnego stanowiące podstawę oceny wyroku sądu polubownego należy rozumieć nie tylko normy konstytucyjne, ale i naczelne normy w poszczególnych dziedzinach prawa. Na podstawie wyrażonej w art. 1206 § 2 pkt 2 k.p.c. klauzuli porządku publicznego wyrok sądu arbitrażowego ulega zatem uchyleniu tylko wtedy, gdy zdeterminowane jego treścią skutki są nie do pogodzenia z określoną normą zaliczaną do podstawowych zasad tego porządku. Pojęcie podstawowych zasad porządku Rzeczypospolitej Polskiej podlega oczywiście wykładni.

2. W rozpoznaniu skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego nie mieści się co do zasady kontrola zgodności wyroku sądu polubownego z prawem materialnym ani badanie, czy znajduje on oparcie w faktach przytoczonych w jego uzasadnieniu oraz czy fakty te zostały prawidłowo ustalone, choć oczywiście uchybia zasadom praworządności wyrokowanie oparte na wybiórczej, nierzetelnej ocenie dowodów.

3. Decydując się na poddanie sporu rozstrzygnięciu sądu polubownego strony muszą mieć świadomość zarówno pozytywnych, jak i negatywnych tego skutków. Z jednej strony kontrahenci nie są bowiem narażeni na długotrwałość postępowania, ale z drugiej rezygnują z niektórych gwarancji procesowych obowiązujących w postępowaniu sądowym; sąd polubowny może nie uwzględnić zgłaszanych przez stronę wniosków dowodowych, a zakwalifikowanie takich decyzji jako naruszających obowiązek wszechstronnego wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy jest uzasadnione jedynie wówczas, gdy sąd w wyniku swojego uchybienia np. w ogóle nie rozpoznał istoty sprawy.

O sprzeczności wyroku z podstawowymi zasadami porządku prawnego, którą to podstawę powołuje w skardze Skarżąca, można mówić wtedy, gdy chodzi o konstytucyjne zasady ustroju społeczno-gospodarczego oraz naczelne zasady rządzące poszczególnymi dziedzinami prawa materialnego. W wyroku z dnia 14 listopada 1960 r., II CR 1044/59 ( OSPiKA 1961, z. 10, poz. 285) Sąd Najwyższy stwierdził, że naruszenie prawa materialnego może stanowić uzasadnioną podstawę do uchylenia wyroku sądu polubownego, jeżeli doprowadziło w swym wyniku do rozstrzygnięcia jawnie gwałcącego naczelne zasady obowiązującego w państwie porządku prawnego lub godzącego w zasady współżycia społecznego, przy czym tej ostatniej podstawy zabrakło już w art. 1206 § 2 pkt 2 k.p.c. W judykaturze wyraża się pogląd, że wadliwość wyroku sądu polubownego polegająca na tym, iż uchybia on podstawowym zasadom porządku prawnego, musi wynikać z samej treści tego orzeczenia, a nie z naruszeń przepisów o postępowaniu przed tym sądem (por. wyrok SN z dnia 31 marca 2006 r., IV CSK 93/05, LEX nr 490442, z dnia 3 września 2009 r., I CSK 53/09, LEX nr 527154).

Przez podstawowe zasady porządku prawnego stanowiące podstawę oceny wyroku sądu polubownego należy rozumieć nie tylko normy konstytucyjne, ale i naczelne normy w poszczególnych dziedzinach prawa. Na podstawie wyrażonej w art. 1206 § 2 pkt 2 klauzuli porządku publicznego wyrok sądu arbitrażowego ulega zatem uchyleniu tylko wtedy, gdy zdeterminowane jego treścią skutki są nie do pogodzenia z określoną normą zaliczaną do podstawowych zasad tego porządku. Pojęcie podstawowych zasad porządku Rzeczypospolitej Polskiej podlega oczywiście wykładni. Według wyroku SN z dnia 11 maja 2007 r., I CSK 82/07 ( OSNC 2008, nr 6, poz. 64) użyte w art. 1206 § 2 k.p.c. określenie „podstawowe zasady porządku prawnego” wskazuje, że chodzi o takie naruszenie przepisów prawa materialnego, które prowadzi do pogwałcenia zasad państwa prawa (praworządności), a zapadły wyrok arbitrażowy narusza naczelne zasady prawne obowiązujące w Rzeczypospolitej Polskiej, godzi w obowiązujący porządek prawny, czyli narusza pryncypia ustrojowo-polityczne i społeczno-gospodarcze. W orzecznictwie i literaturze kładzie się nacisk na okoliczność, że ocena, czy orzeczenie sądu polubownego nie uchybia podstawowym zasadom porządku publicznego, musi być formułowana w sposób zawężający, co oznacza, iż pozytywne odwołanie się do klauzuli porządku publicznego ( art. 1206 § 2 pkt 2 k.p.c.) jest możliwe tylko wtedy, gdy skutki orzeczenia sądu polubownego prowadziłyby do istotnego naruszenia tych zasad (por. wyrok SA w Katowicach z dnia 29 grudnia 2006 r., I A Ca 1589/06, LEX nr 307227).

Powyższy pogląd Sąd podziela. W ocenie Sądu argumenty podniesione przez Skarżącego, którego zdaniem Sąd Polubowny naruszył zasady rzetelnego procesu poprzez wyrokowanie bez ustalenia stanu faktycznego, a także, że Sąd Polubowny zaniechał ustalenia i pominął przy wyrokowaniu zebrany materiał dowodowy dotyczący zgodnego zamiaru i celu umowy mających zasadniczy wpływ na wykładnię Umowy sprzedaży nieruchomości, oraz Sąd Polubowny zaniechał ustalenia i pominął przy wyrokowaniu zebrany materiał dowodowy dotyczący zarzutu nieważności Umowy o zarządzanie nieruchomością, Sąd Polubowny naruszył zasady wykładni umów i zasadę poszanowania umów, zasadę ciężaru dowodu, a także zasady spójności systemu prawnego i bezpieczeństwa obrotu prawnego mają na celu doprowadzenie do merytorycznej kontroli rozstrzygnięcia Sądu Polubownego, do czego nie ma podstaw prawnych. W ocenie Sądu w wyroku Sądu Polubownego ad hoc nie doszło do naruszenia prawa materialnego, które doprowadziło w swym wyniku do rozstrzygnięcia jawnie gwałcącego naczelne zasady obowiązującego w państwie porządku.

Zarzut Skarżącej odnośnie naruszenia zasady rzetelnego procesu poprzez wyrokowanie bez ustalenia stanu faktycznego sprawy z pominięciem istotnych okoliczności faktycznych niezbędnych do zastosowania w sprawie prawa właściwego i oparcie rozstrzygnięcia na arbitralnie i wybiórczo dobranych okolicznościach z pominięciem zebranego materiału dowodowego w ocenie Sądu nie zasługuje na uwzględnienie. Z uzasadnienia wyroku Sądu Polubownego wynika, że Sąd Polubowny szczegółowo przeanalizował żądania i twierdzenia stron, a także materiał dowodowy zebrany w sprawie, a następnie zastosował prawo właściwe (k. 63-78).

W ocenie Sądu również kolejny zarzut Skarżącej odnośnie zaniechania i pominięcia przy wyrokowaniu zebranego materiału dowodowego dotyczącego zgodnego zamiaru i celu Umowy sprzedaży nie zasługuje na uwzględnienie. W uzasadnieniu wyroku Sądu Polubownego znajdują się rozważania w tym zakresie: Na gruncie wskazanych powyżej przepisów art. 65 k.c. zostały wydane liczne orzeczenia Sądu Najwyższego mające na celu wyjaśnienie zawartych tam reguł interpretacyjnych. Na dorobek orzeczniczy Sądu Najwyższego często powoływały się strony przedmiotowej sprawy, wskazując jednak zawsze jedynie korzystne dla siebie orzeczenia Sądu Najwyższego lub ich fragmenty. (…) Dokonując analizy i wykładni spornych § 9.8 i § 12.8 Umowy Sprzedaży nie sposób podzielić poglądu, że „prawidłowa, pełna i wszechstronna wykładnia umowy, nie może pomijać treści zwerbalizowanej na piśmie, bowiem napisane sformułowania i pojęcia, a także sama semantyka i struktura aktu umowy, są jednym z istotnych wykładników woli stron, pozwalają ją poznać i ocenić”. Innymi słowy, wykładnia postanowień § 9.8 i § 12.8 Umowy Sprzedaży dokonana na podstawie art. 65 k.c. w ocenie Sądu nie powinna prowadzić do nadania tym postanowieniom znaczenia sprzecznego i odrywającego się zupełnie od językowej treści tych postanowień (k.79-80).

W ocenie Sądu zarzut Skarżącego dotyczący zaniechania ustalenia i pominięcie przy wyrokowaniu zebranego materiału dowodowego dotyczącego zarzutu nieważności Umowy o zarządzanie nieruchomości nie zasługuje na uwzględnienie. Z uzasadnienia wyroku Sądu Polubownego jednoznacznie wynika, że Sąd Polubownego podjął rozważania w tej materii (k. 82).

Zarzut naruszenia fundamentalnej zasady prawa cywilnego – zasady wykładni umów w oparciu o zgodny zamiar i cel umowy nie zasługuje na uwzględnienie. Sąd Polubowny poświęcił wiele uwagi zagadnieniu interpretacji Umowy sprzedaży (k. 74-81).

Sformułowany przez Skarżącego zarzut naruszenia zasady poszanowania umów przez uznanie, że w przypadku nieważności Umowy o zarządzanie nieruchomością nieważna byłaby gwarancja z § 12 Umowy Sprzedaży. Z uzasadnienia wyroku Sądu Polubownego jednoznacznie wynika, że Sąd Polubowny takiego poglądu nie podziela (k.82).

W ocenie Sądu argumenty Skarżącego odnośnie naruszenia zasady ciężaru dowody nie zasługują na uwzględnienie. Strony w postępowaniu przed Sądem Polubownym przytaczały dowody na poparcie swoich twierdzeń, co było przedmiotem analizy Sądu Polubownego.

Zarzucane przez Skarżącego naruszenie zasady spójności systemu prawnego oraz zasady bezpieczeństwa obrotu w związku z uznaniem Umowy o zarządzanie nieruchomością w ocenie Sądu nie zasługuje na uwzględnienie. W ocenie Sądu Umowa o zarządzanie nieruchomością, jako umowa starannego działania, wymaga określenia stron umowy, oznaczenia nieruchomości, a także obowiązków związanych z zarządzaniem nieruchomością, co zostało w niej określone, a przez Sąd Polubowny przeanalizowane (k.64).

W ocenie Sądu nie zasługuje na uwzględnienie podnoszony przez Skarżącego zarzut braku rozpoznania istoty sprawy przez Sąd Polubowny. Treść uzasadnienia Sądu Polubownego prowadzi do wniosku, że ww. sąd dokładnie przeanalizował żądania i twierdzenia stron, a następnie rozpoznał istotę sprawy.

W niniejszej sprawie, zdaniem Sądu, brak jest podstaw do przyjęcia, że doszło do naruszenia klauzuli porządku publicznego. Wyrok Sądu Polubownego ad hoc z dnia 14 października 2010 r. nie może być uznany za sprzeczny z podstawowymi zasadami porządku publicznego. Rozstrzygnięcie w nim zawarte zostało poparte stosowną analizą materiału dowodowego i jego oceny pod względem prawnym, czemu Sąd Polubowny dał wyraz w uzasadnieniu wyroku. W ocenie Sądu, brak jest podstaw do przyjęcia, aby przy wyrokowaniu doszło do naruszenia przepisów prawa materialnego. Sąd podziela w tym względzie ustalenia faktyczne i prawne Sądu Polubownego. Nie może być również mowy, w ocenie Sądu, aby na skutek wydania wyroku przez Sąd Polubowny doszło do istotnego naruszenia naczelnych zasad prawnych obowiązujących w Rzeczpospolitej Polskiej. W opinii Sądu fakt, iż Skarżący nie podziela merytorycznej oceny rozstrzygnięcia jakie zapadło nie może być stawiane na równi z istotnym naruszeniem porządku prawnego. Z takim mielibyśmy do czynienia gdyby w ramach orzekania Sąd Polubowny naruszył normy prawne i orzekł wbrew ich treści, bądź w oparciu o nieistniejące normy prawne. Powyższe nie miało miejsca, zaś odmienne subiektywne zdanie Skarżącego co do interpretacji przepisów nie daje podstaw do uchylenia wyroku Sądu polubownego. Z tych też względów podniesiony zarzut naruszenia art. 1206 § 2 pkt 2 k.p.c. nie mógł być uznany za skuteczny.

W świetle przytoczonych rozważań, Sąd doszedł do przekonania, że nie było podstaw do uchylenia wyroku Sądu Polubownego ad hoc w składzie (...) (arbiter przewodniczący), I. K. oraz W. J., wydanego w dniu 14 października 2010 r. w W., co uzasadniało orzeczenie jak w punkcie 1-szym wyroku.

Treść punktu 2-go wyroku określa art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. w zw. § 6 ust. 7 w zw. z § 2 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 z późn. zm.). Znaczny nakład pracy pełnomocnika Przeciwnika skargi oraz skomplikowany charakter sprawy uzasadnia w ocenie Sądu zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego w wysokości dwukrotności stawki minimalnej. Zasądzona kwota obejmuje zwrot kosztów zastępstwa procesowego w wysokości 14.400 zł oraz 17 zł tytułem opłaty od pełnomocnictwa.

SSO Agata Saryusz Szarska

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Iwona Lubańska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację:  Agata Saryusz – Szarska
Data wytworzenia informacji: