Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 października 2016 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Alicja Fronczyk

Protokolant: sekr. sąd. Paulina Bondel

po rozpoznaniu w dniu 14 października 2016 roku w Warszawie na rozprawie

sprawy z powództwa Z. C.

przeciwko Skarbowi Państwa reprezentowanemu przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

o zapłatę

I.  Zasądza od pozwanego Skarbu Państwa reprezentowanego przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na rzecz powoda Z. C. kwotę 317 701,83 zł. (trzysta siedemnaście tysięcy siedemset jeden złotych osiemdziesiąt trzy grosze) z odsetkami:

1.  ustawowymi od kwoty 42 252,33 zł. od dnia 01 stycznia 2006 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i ustawowymi za opóźnienie od dnia 01 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

2.  ustawowymi od kwoty 89 219 zł. od dnia 01 stycznia 2007 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i ustawowymi za opóźnienie od dnia 01 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

3.  ustawowymi od kwoty 130 128,26 zł. od dnia 01 stycznia 2008 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i ustawowymi za opóźnienie od dnia 01 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

4.  ustawowymi od kwoty 56 102,24 zł. od dnia 01 stycznia 2009 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i ustawowymi za opóźnienie od dnia 01 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

II.  W pozostałym zakresie oddala powództwo;

III.  Zasądza od pozwanego Skarbu Państwa reprezentowanego przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na rzecz powoda Z. C. kwotę 24 411 zł. (dwadzieścia cztery tysiące czterysta jedenaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 7 200 zł. (siedem tysięcy dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt I C 440/16

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 05 kwietnia 2016 roku Z. C. domagał się wydania nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym, a w nim zasądzenia od pozwanego Skarbu Państwa reprezentowanego przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego kwoty 344 218,25 zł. z ustawowymi odsetkami, w tym odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 44 199,91 zł. od dnia 01 stycznia 2006 roku, od kwoty 99 017,88 zł. od dnia 01 stycznia 2007 roku, od kwoty 134 685,74 zł. od dnia 01 stycznia 2008 roku, od kwoty 66 314,72 zł. od dnia 01 stycznia 2009 roku do dnia zapłaty oraz kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa tytułem wypłaty świadczenia wynikającego z zaniżenia dotacji dla szkoły artystycznej prowadzonej przez powoda pod nazwą (...) Szkoła (...) we W. w latach 2005-2008 (k. 4-23).

Wobec braku podstaw do wydania nakazu zapłaty Przewodniczący zarządził doręczenie pozwanemu odpisu pozwu z załącznikami mocą zarządzenia z dnia 20 kwietnia 2016 roku (k. 135).

W odpowiedzi na pozew z dnia 25 maja 2016 roku pozwany Skarb Państwa reprezentowany przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego wniósł o oddalenie powództwa w całości z zasądzeniem kosztów procesu, w tym na rzecz Skarbu Państwa – Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa kosztów zastępstwa procesowego (k. 144-147).

W uzasadnieniu swego stanowiska procesowego pozwany zakwestionował powództwo co do zasady i wysokości, w szczególności zanegował oznaczoną przez powoda liczbę uczniów uczęszczających w latach 2005-2008 do prowadzonej przez powoda szkoły oraz jaką część z nich stanowili absolwenci, a jaką osoby rozpoczynające naukę (k. 145). Nadto pozwany podniósł, że w okresie objętym pozwem stan prawny nie dawał podstaw do przyznania powodowi dotacji na absolwenta w okresie od miesiąca następującego po miesiącu, w którym ukończył szkołę. Pozwany Skarb Państwa zarzucił, że powód nie wykazał, że przyznana mu w rzekomo zaniżonej wysokości dotacja została przez niego wykorzystana w pełnym zakresie (k. 147).

W replice na odpowiedź na pozew powód Z. C. wskazał, że skoro pozwany dokonywał w latach 2005 – 2008 wypłat dotacji, to niewątpliwie dysponował szczegółową wiedzą w zakresie liczby uczniów, na których ją wypłacił. Powód podał, że informację o planowanej liczbie uczniów składał pozwanemu miesięczne w postaci zestawienia akceptowanego przez pozwanego. Powód wywiódł, iż dotacja przysługiwała mu również za absolwentów i obejmowała rok kalendarzowy liczony od 01 września do 31 sierpnia. Ferie i wakacje nie zostały wyłączone z tego świadczenia przez ustawodawcę. Z. C. wskazał wreszcie, że zarzut niewykorzystania dotacji w pełnym zakresie jest chybiony, ponieważ wykorzystanie dotacji nie jest warunkiem jej otrzymania (k. 153-159).

W piśmie procesowym z dnia 02 sierpnia 2016 roku pozwany Skarb Państwa podtrzymując wcześniejsze zarzuty dodatkowo podniósł przedawnienie roszczeń powoda za okres od stycznia do lipca 2005 roku obejmujących dotację za 673 uczniów, co daje kwotę 34 821,89 zł. (k. 224-231).

Odnosząc się do tego zarzutu powód w piśmie z dnia 28 września 2016 roku wniósł o jego nieuwzględnienie i podał, że dotacja jest świadczeniem rocznym, a nie miesięcznym, więc roszczenie za 2005 roku w żadnym zakresie nie jest przedawnione (k. 242-250).

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Powód Z. C. prowadzi niepubliczną szkołę artystyczną pn. (...) Szkoła Jazzu i (...) Rozrywkowej – Szkoła Muzyczna II stopnia we W. od 1998 roku (okoliczność niesporna; dowód: zaświadczenie k. 26). Decyzją z dnia 12 maja 2003 roku Minister Kultury nadał szkole powoda uprawnienia szkoły publicznej (niesporne; dowód: decyzja k. 27).

W latach 2005-2008 powód złożył za każdym razem w terminie do 30 września danego roku wnioski o przyznanie szkole dotacji i od 01 stycznia 2005 roku do dnia 31 grudnia 2008 roku otrzymał z tego tytułu kwotę 1 661 977 zł. (niesporne).

W dniu 20 września 2004 roku powód Z. C. złożył do Ministra Kultury za pośrednictwem Centrum (...) wniosek o udzielenie dotacji na rok 2005 i wskazał planowaną liczbę 104 uczniów od dnia 01 stycznia do 31 sierpnia, w tym 1 w klasie programowo najwyższej oraz 145 uczniów w okresie od dnia 01 września do 31 grudnia, w tym 420 uczniów klas pierwszych ( dowód: wniosek k. 163).

W piśmie z dnia 08 stycznia 2005 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 99 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za styczeń 2005 roku ( dowód: pismo k. 164; protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 08 lutego 2005 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 97 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za luty 2005 roku ( dowód: pismo k. 166; protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 08 marca 2005 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 98 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za marzec 2005 roku ( dowód: pismo k. 167; protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 07 kwietnia 2005 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 97 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za kwiecień 2005 roku ( dowód: pismo k. 168; protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 09 maja 2005 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 95 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za maj 2005 roku ( dowód: pismo k. 169; protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 07 czerwca 2005 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 95 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za czerwiec 2005 roku ( dowód: pismo k. 170; protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 05 czerwca 2005 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 90 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za lipiec 2005 roku ( dowód: pismo k. 171). Rzeczywista liczba uczniów w tym okresie wyniosła 92 osoby ( dowód: protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 04 sierpnia 2005 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 90 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za sierpień 2005 roku ( dowód: pismo k. 172). Rzeczywista liczba uczniów w tym okresie wyniosła 92 osoby ( dowód: protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 14 września 2005 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 131 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za wrzesień, w tym 13 w klasach programowo najwyższych 2005 roku ( dowód: pismo k. 173; protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 11 października 2005 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 131 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za październik 2005 roku ( dowód: pismo k. 174; protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 08 listopada 2005 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 131 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za listopad 2005 roku ( dowód: pismo k. 175; protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 09 grudnia 2005 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 127 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za grudzień 2005 roku ( dowód: pismo k. 176; protokół kontroli k. 233v).

W dniu 19 września 2005 roku powód Z. C. złożył do Ministra Kultury za pośrednictwem Centrum (...) wniosek o udzielenie dotacji na rok 2006 i wskazał planowaną liczbę 131 uczniów od dnia 01 stycznia do 31 sierpnia, w tym 13 w klasach programowo najwyższych oraz 175 uczniów w okresie od dnia 01 września do 31 grudnia, w tym 44 uczniów klas pierwszych ( dowód: wniosek k. 162).

W piśmie z dnia 06 stycznia 2006 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 124 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za styczeń 2006 roku ( dowód: pismo k. 177; protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 08 stycznia 2006 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 118 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za luty 2006 roku ( dowód: pismo k. 178; protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 07 marca 2006 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 117 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za marzec 2006 roku ( dowód: pismo k. 179; protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 07 kwietnia 2006 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 113 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za kwiecień 2006 roku ( dowód: pismo k. 180; protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 09 kwietnia 2006 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 113 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za maj 2006 roku ( dowód: pismo k. 181; protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 12 czerwca 2006 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 113 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za czerwiec 2006 roku ( dowód: pismo k. 182; protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 01 lipca 2006 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 99 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za lipiec i sierpień 2006 roku ( dowód: pismo k. 183). Rzeczywista liczba uczniów w tym okresie wyniosła 107 osób ( dowód: protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 14 września 2006 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 119 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za wrzesień 2006 roku ( dowód: pismo k. 184; protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 10 października 2006 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 115 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za październik 2006 roku ( dowód: pismo k. 185; protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 08 listopada 2006 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 110 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za listopad 2006 roku ( dowód: pismo k. 186; protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 08 grudnia 2006 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 110 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za grudzień 2006 roku ( dowód: pismo k. 187; protokół kontroli k. 233v).

W dniu 15 września 2006 roku powód Z. C. złożył do Ministra Kultury za pośrednictwem Centrum (...) wniosek o udzielenie dotacji na rok 2007 i wskazał planowaną liczbę 120 uczniów od dnia 01 stycznia do 31 sierpnia, w tym 4 w klasach programowo najwyższych oraz 165 uczniów w okresie od dnia 01 września do 31 grudnia, w tym 49 uczniów klas pierwszych ( dowód: wniosek k. 161).

W piśmie z dnia 08 stycznia 2007 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 104 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za styczeń 2007 roku ( dowód: pismo k. 188; protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 14 lutego 2007 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 101 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za luty 2007 roku ( dowód: pismo k. 189; protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 09 marca 2007 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 101 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za marzec 2007 roku ( dowód: pismo k. 190; protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 11 kwietnia 2007 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 100 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za kwiecień 2007 roku ( dowód: pismo k. 191; protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 09 maja 2007 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 98 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za maj 2007 roku ( dowód: pismo k. 192; protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 11 czerwca 2007 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 98 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za czerwiec 2007 roku ( dowód: pismo k. 193; protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 09 lipca 2007 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 98 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za lipiec i sierpień 2007 roku ( dowód: pismo k. 194). Rzeczywista liczba uczniów w tym okresie wyniosła 92 osoby ( dowód: protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 14 września 2007 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 135 uczniów, w tym 4 na roku dyplomowym, jest uprawnionych do otrzymania dotacji za wrzesień 2007 roku ( dowód: pismo k. 195; protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 03 października 2007 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 133 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za październik 2007 roku ( dowód: pismo k. 196; protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 05 listopada 2007 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 120 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za listopad 2007 roku ( dowód: pismo k. 197; protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 10 grudnia 2007 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 120 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za grudzień 2007 roku ( dowód: pismo k. 198; protokół kontroli k. 233v).

W dniu 14 września 2007 roku powód Z. C. złożył do Ministra Kultury za pośrednictwem Centrum (...) wniosek o udzielenie dotacji na rok 2008 i wskazał planowaną liczbę 134 uczniów od dnia 01 stycznia do 31 sierpnia, w tym 4 w klasach programowo najwyższych oraz 180 uczniów w okresie od dnia 01 września do 31 grudnia, w tym 50 uczniów klas pierwszych ( dowód: wniosek k. 160).

W piśmie z dnia 07 stycznia 2008 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 114 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za styczeń 2008 roku ( dowód: pismo k. 199; protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 07 lutego 2008 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 114 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za luty 2008 roku ( dowód: pismo k. 200; protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 10 marca 2008 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 108 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za marzec 2008 roku ( dowód: pismo k. 201).

W piśmie z dnia 04 kwietnia 2008 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 108 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za kwiecień 2008 roku ( dowód: pismo k. 202; protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 12 maja 2008 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 107 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za maj 2008 roku ( dowód: pismo k. 203; protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 09 czerwca 2008 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 105 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za czerwiec 2008 roku ( dowód: pismo k. 204; protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 01 lipca 2008 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 96 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za lipiec i sierpień 2008 roku ( dowód: pismo k. 205). Rzeczywista liczba uczniów w tym okresie wyniosła 100 osób ( dowód: protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 10 września 2008 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 151 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za wrzesień 2008 roku ( dowód: pismo k. 207; protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 06 października 2008 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 148 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za wrzesień 2008 roku ( dowód: pismo k. 208). Rzeczywista liczba uczniów w tym okresie wyniosła 152 osoby ( dowód: protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 05 listopada 2008 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 139 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za październik 2008 roku ( dowód: pismo k. 209; protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 04 grudnia 2008 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 139 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za listopad 2008 roku ( dowód: pismo k. 210; protokół kontroli k. 233v).

W piśmie z dnia 08 stycznia 2009 roku skierowanym do Centrum (...) powód podał, że 135 uczniów jest uprawnionych do otrzymania dotacji za grudzień 2008 roku ( dowód: pismo k. 211; protokół kontroli k. 233v).

W roku 2005 powód zgłosił łącznie (...) uczniów jako osoby uprawnione do dotacji, chociaż za ten rok uprawnionych było (...) osób ( dowód: wnioski k. ; protokół kontroli k. 233v). Kwota dotacji przypadającej na jednego ucznia w tym roku wynosiła 323,93 zł. (okoliczność niesporna). Suma dotacji wyniosła zatem 414 954,33 zł. (323,93 zł. x zgłoszone (...) osób). Za ten rok powód otrzymał dotację w kwocie 372 702 zł. Nie otrzymał dotacji w kwocie 42 252,33 zł. (414 954,33-372 702).

W roku 2006 powód zgłosił łącznie 1350 uczniów jako osoby uprawnione do dotacji, chociaż za ten rok uprawnionych było (...) osób ( dowód: wnioski k. ; protokół kontroli k. 233v). Kwota dotacji przypadającej na jednego ucznia w tym roku wynosiła 349,96 zł. (okoliczność niesporna). Suma dotacji wyniosła zatem 472 446 zł. (349,96 zł. x zgłoszone 1350 osób). Za ten rok powód otrzymał dotację w kwocie 383 227 zł. Nie otrzymał dotacji w kwocie 89 219 zł. (472 446-383 227).

W roku 2007 powód zgłosił łącznie (...) uczniów jako osoby uprawnione do dotacji i za ten rok uprawnionych było tyle właśnie osób ( dowód: wnioski k. ; protokół kontroli k. 233v). Kwota dotacji przypadającej na jednego ucznia w tym roku wynosiła 379,79 zł. (okoliczność niesporna). Suma dotacji wyniosła zatem 491 448,26 zł. (379,79 zł. x zgłoszone (...) osoby). Za ten rok powód otrzymał dotację w kwocie 361 320 zł. Nie otrzymał dotacji w kwocie 130 128,26 zł. (491 448,26-361 320).

W roku 2008 powód zgłosił łącznie (...) uczniów jako osoby uprawnione do dotacji, chociaż za ten rok uprawnionych było (...) osób ( dowód: wnioski k. ; protokół kontroli k. 233v). Kwota dotacji przypadającej na jednego ucznia w tym roku wynosiła 425,52 zł. (okoliczność niesporna). Suma dotacji wyniosła zatem 600 834,24 zł. (323,93 zł. x zgłoszone (...) osób). Za ten rok powód otrzymał dotację w kwocie 544 732 zł. Nie otrzymał dotacji w kwocie 56 102,24 zł. (600 834,24-544 732).

Łącznie powód nie otrzymał kwoty 317 701,83 zł. tytułem dotacji za lata 2005-2008 (42 252,33+89 219+130 128,26+56 102,24).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane dowody z dokumentów, którym przydał walor wiarygodności.

W oparciu o protokół kontroli Sąd ustalił rzeczywistą liczbę uczniów uprawnionych w kolejnych latach do otrzymania dotacji, przy czym w pozwie powód zgłosił do rozliczenia mniejszą liczbę osób niż wynika to z tego dokumentu. Do wyliczeń dotacji Sąd przyjął zatem te niższe wartości. Kwota dotacji na jednego ucznia nie była pomiędzy stronami sporna, co wynika ze zgodnych twierdzeń stron zawartych w pozwie i odpowiedzi na pozew.

Data złożenia każdego wniosku o dotacje na kol jen lata 2005-2008 wynikała z tych dokumentów, a wobec niespornej okoliczności dokonania wypłaty dotacji za każdy rok przez Ministra Kultury na rzecz powoda uznać należy, że fakt ten nie wymaga dalszego dowodzenia.

Na rozprawie w dniu 14 października 2016 roku Sąd oddalił wniosek pozwanego o zobowiązanie powoda do złożenia dokumentacji finansowej i księgowej stwierdzającej wydatkowanie kwot dotacji wypłaconej mu w latach 2005-2008 na wskazane przez niego cele uznając, że okoliczności te nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, a przedmiotem dowodu po myśli art. 227 k.p.c. mogą być jedynie fakty z tego punktu widzenia istotne i sporne pomiędzy stronami (k. 208).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo jest uzasadnione, choć nie w całości.

Podstawę prawną rozstrzygnięcia stanowią przepisy ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn. Dz. U. z 2004 roku, nr 256, poz. 2572 ze zm.) obowiązujące w latach objętych żądaniem, czyli styczeń 2005 – grudzień 2008.

Zgodnie z treścią art. 90 ust. 4a przywołanej ustawy niepubliczne szkoły artystyczne o uprawnieniach szkół publicznych otrzymują dotacje z budżetu państwa. Ust. 4b cytowanego przepisu stanowi, że dotacje dla niepublicznych szkół artystycznych o uprawnieniach szkół publicznych, w których realizowany jest obowiązek szkolny lub obowiązek nauki, przysługują na każdego ucznia w wysokości nie niższej niż kwota wydatków bieżących ustalonych dla szkół tego samego typu prowadzonych przez ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego w przeliczeniu na jednego ucznia, pod warunkiem że osoba prowadząca niepubliczną szkołę poda ministrowi właściwemu do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego planowaną liczbę uczniów, nie później niż do dnia 30 września roku poprzedzającego rok udzielania dotacji. W myśl ust. 4c tego przepisu dotacje dla niepublicznych szkół artystycznych o uprawnieniach szkół publicznych, niewymienionych w ust. 4b, przysługują na każdego ucznia w wysokości nie niższej niż 50 % wydatków bieżących ustalonych dla szkół tego samego typu prowadzonych przez ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego w przeliczeniu na jednego ucznia, pod warunkiem że osoba prowadząca niepubliczną szkołę poda ministrowi właściwemu do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego planowaną liczbę uczniów, nie później niż do dnia 30 września roku poprzedzającego rok udzielania dotacji.

Istotny problem na tle realizacji przepisów art. 90 ustawy o systemie oświaty stanowi dopuszczalność dochodzenia roszczenia o należną i niewypłaconą (zaniżoną) dotację na drodze sądowej w postępowaniu cywilnym. Zaistniał on na tle rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych oraz sądów powszechnych i Sądu Najwyższego. Przez dłuższy czas Sąd Najwyższy stał na stanowisku, iż w przypadku wytoczenia powództwa o zapłatę dotacji droga sądowa przed sądami powszechnymi w postępowaniu cywilnym jest zamknięta z uwagi na czysto publicznoprawny (administracyjny) charakter roszczenia. W postanowieniu z dnia 7 maja 1999 roku (I CKN 1132/97, OSNC 1999, nr 11, poz. 200) Sąd Najwyższy sformułował tezę, że w sprawie z powództwa niepublicznej szkoły ponadgimnazjalnej o uprawnieniach szkoły publicznej przeciwko Skarbowi Państwa lub j.s.t. o zapłatę (uzupełnienie) dotacji udzielanej na podstawie art. 90 droga sądowa jest niedopuszczalna. W uzasadnieniu tego orzeczenia wskazał, że regulacja ustawowa mieści się w sferze prawa finansowego (administracyjnego), będącego ze swej natury częścią składową prawa publicznego, Skarb Państwa zaś lub j.s.t. zajmuje w stosunku do podmiotu uprawnionego do otrzymania dotacji pozycję działającego z mocy władzy zwierzchniej, co wyklucza istnienie między stronami stosunku cywilnoprawnego. Zmiana stanowiska w sprawie dochodzenia przed sądami powszechnymi roszczenia o wypłatę dotacji nastąpiła w wyroku z dnia 3 stycznia 2007 roku ( IV CSK 312/06, LEX nr 277299), w którym Sąd Najwyższy stwierdził i wyjaśnił, że: „z art. 90 ustawy z 1991 r. o systemie oświaty wynika norma kreująca pomiędzy Skarbem Państwa lub jednostką samorządu terytorialnego, właściwymi do wypłaty dotacji, a osobami prowadzącymi szkoły lub placówki niepubliczne, uprawnionymi do żądania ich otrzymania, stosunek prawny odpowiadający cechom zobowiązania w rozumieniu art. 353 § 1 k.c. Skoro zaś w przepisach ustawy nie przewidziano szczególnego trybu dochodzenia tego rodzaju roszczeń na drodze postępowania administracyjnego, uprawniony może poszukiwać ochrony prawnej tylko przed sądem powszechnym w postępowaniu cywilnym. Uchylanie się od jej udzielenia, mimo oczywistego faktu naruszenia prawa, nosi znamiona odmowy wymiaru sprawiedliwości.” Powyższe zapatrywanie utrwalone zostało w judykaturze ( por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 23 października 2007 r., III CZP 88/07, LEX nr 345569, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 września 2008 roku, IV CSK 204/08, LEX nr 465959).

W związku z tym Sąd uznał, że w sprawie droga sądowa jest dopuszczalna, a pozwany Skarb Państwa jest zobowiązany do wypłaty dotacji na rzecz powoda za lata 2005-2008 we właściwej wysokości.

Dokonując oceny zasadności zgłoszonego przez Z. C. żądania przez pryzmat wskazanego przepisu art. 90 ustawy o systemie oświaty uznać należy, że warunkiem udzielenia dotacji jest dokonanie przez osobę prowadzącą niepubliczną szkołę artystyczną o uprawnieniach szkoły publicznej zgłoszenia przed 30 dniem września roku poprzedzającego rok udzielania dotacji, informacji o planowanej liczbie uczniów. Z punktu widzenia treści tego przepisu ustawodawca nie zawarł żadnych innych wymogów stanowiących warunek udzielenia dotacji. Oznacza to, że wszelkie zarzuty pozwanego dotyczące niewykorzystania czy niewłaściwego wykorzystania udzielonej dotacji nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia sporu o wypłatę uzupełnionej dotacji.

Niezaprzeczalnie powód jest osobą prowadzącą niepubliczną szkołę artystyczną o uprawnieniach szkoły publicznej od 1998 roku, a zatem również w okresie objętym pozwem. Wynika to ze złożonego zaświadczenia i decyzji (k. 26; 27), a ponadto z faktu, iż pozwany udzielił powodowi dotacji za lata 2005-2008. Pozwany uznawał zatem, że powód spełnia kryteria formalne do udzielenia mu dotacji, o której mowa w art. 90 ust. 4a ustawy o systemie oświaty.

W ocenie Sądu przedstawiając wnioski o udzielenie dotacji w latach 2005-2008 (k. 160-163) do 30 września roku poprzedzającego rok, na który domagał się jej udzielenia ze wskazaniem za każdym razem planowanej liczby uczniów – Z. C. wypełnił ustawowe wymagania do uzyskania dotacji. Bezsprzecznie pozwany dokonywał na rzecz powoda wypłat za lata 2005-2008, co jest dla Sądu dodatkowym argumentem za przyjęciem spełnienia przez powoda warunków ustawy. Należy przecież założyć, że złożenie wniosku po terminie bądź formalnie błędnego (bez podania planowanej liczby uczniów) spowodowałoby odmowę udzielenia przez Ministra żądanej dotacji.

W ocenie Sądu należało zatem w sporze ustalić, czy rzeczywiście doszło do zaniżenia wypłaty dotacji na rzecz powoda w latach 2005 – 2008. Powód lansował tezę o zaniżeniu przez pozwanego dotacji za lata 2005-2008 i powoływał się na wyniki kontroli przeprowadzonej przez Najwyższą Izbę Kontroli. Ustalenia zawarte w (...) o wynikach kontroli NIK nie były przez stronę pozwaną kwestionowane w procesie.

Sąd przyjął, że w latach 2005-2008 doszło do wypłaty dotacji w zaniżonej wysokości na rzecz powoda, ponieważ z informacji uzyskanej przez powoda w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej wynika, że wysokość dotacji za poszczególne lata w przeliczeniu na jednego ucznia w niepublicznej szkole artystycznej o uprawnieniach szkoły publicznej, takiej, jaką prowadzi powód wynosi: 323,93 zł. za 2005 rok, 349,96 zł. za 2006 rok, 379,79 zł. za 2007 rok, 425,52 zł. za 2008 rok. Wysokość tak ustalona nie była przedmiotem sporu.

W ocenie Sądu dokonana przez pozwanego w roku 2005 wypłata kwoty 372 702 zł. nie była całościowa, ponieważ powód zgłosił na ten rok we wnioskach łącznie (...) uczniów uprawnionych do otrzymania dotacji. Właściwa wysokość dotacji winna zatem stanowić iloczyn tej liczby (...) oraz stawki 323,93 zł., czyli 414 954,33 zł. Różnica pomiędzy należną a wypłaconą powodowi dotacją wynosi 42 252,33 zł.

Taka sama sytuacja wystąpiła w 2006 roku. Powód zgłosił za ten rok we wnioskach 1350 uczniów. Kwota dotacji w przeliczeniu na jednego ucznia wyniosła wówczas 349,96 zł., zatem cała dotacja winna wynieść 472 446 zł., a powód otrzymał od pozwanego jedynie 383 227 zł. Pozwany zaniżył zatem dotację o kwotę 89 219 zł.

W 2007 roku powód zgłosił pozwanemu (...) uczniów przy stawce 379,79 zł. za jednego ucznia, co daje 491 448,26 zł. Tymczasem pozwany wypłacił powodowi dotację w kwocie 361 320 zł., a zatem o 130 128,26 zł. niższą niż prawidłowa.

W 2008 roku powód zgłosił 1 412 uczniów przy stawce 425,52 zł., co daje 600 834,24 zł. Pozwany wypłacił jedynie 544 732 zł., a zatem mniej o 56 102,24 zł.

Łącznie pozwany zaniżył dotację o 317 701,83 zł. W takim zakresie żądanie jest uzasadnione i dlatego Sąd orzekł jak w pkt I sentencji. W pozostałym zakresie obejmującym liczbę uczniów podaną w pozwie, która nie znalazła potwierdzenia w dowodach z dokumentów złożonych przez strony powództwo jako bezzasadne zostało oddalone (pkt II wyroku).

Analizując żądanie powoda Sąd ocenił zarzuty podniesione przez pozwanego.

W zakresie zarzutu przedawnienia roszczenia za okres styczeń – lipiec 2005 Sąd uznał, że jest on chybiony.

Dotacje dla niepublicznych szkół artystycznych o uprawnieniach szkół publicznych, przewidziane w art. 90 ust. 4c ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty nie mają w ocenie Sądu charakteru świadczeń okresowych w rozumieniu art. 118 k.c. Dotacje takie są świadczeniami jednorazowymi, ponieważ ich wysokość jest określona bez odwoływania się do elementu czasu. Oceny tej nie zmienia okoliczność, że, zgodnie z art. 90 ust. 4e tej ustawy dotacje są przekazywane na rachunek szkoły w 12 częściach w terminie do ostatniego dnia każdego miesiąca, gdyż jest to tylko określenie sposobu spełnienia świadczenia jednorazowego. Takie stanowisko zaprezentował Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 22 maja 2014 r. ( IV CSK 531/13, OSNC 2015/4/49), a Sąd meriti w całości je podziela.

Pozwany zarzucał również, że w okresie objętym pozwem stan prawny nie dawał podstaw do przyznania powodowi dotacji na absolwenta w okresie od miesiąca następującego po miesiącu, w którym ukończył szkołę. W przekonaniu Sądu zarzut ten jest o tyle nietrafny, że norma prawna wynikająca z przepisów art. 90 ust. 4a-c w żadnym zakresie nie wyłącza absolwentów z dotacji. Dotacja jest przyznawana na cały rok, a zgodnie z art. 63 ustawy o systemie oświaty rok szkolny we wszystkich szkołach i placówkach rozpoczyna się z dniem 1 września każdego roku, a kończy - z dniem 31 sierpnia następnego roku. Nie ma zatem żadnych podstaw do wyłączenia absolwentów z wyliczenia dotacji.

Co do zarzutu niewykazania planowanej liczby uczniów, to poza tym, co wyżej wskazano, dodać jedynie należy, że zarzut ten stanowi nadużycie prawa podmiotowego (art. 5 k.c.), skoro pozwany dokonywał wypłaty dotacji w latach 2005-2008 opierając się na nie kwestionowanej wówczas, a wskazywanej przez powoda planowanej liczby uczniów w danym roku.

Z podanych powodów orzeczono jak w sentencji.

O odsetkach ustawowych od należności głównej orzeczono na podstawie art. 90 ust. 4e ustawy o systemie oświaty w związku z art. 481 § 1 k.c., przy czym z uwagi na zmianę art. 481 § 2 k.c. dokonaną ustawą z dnia października 2015 roku o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 rok, poz. 1830) określono, że powodowi należą się od 01 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty odsetki ustawowe za opóźnienie. Powództwo o należności uboczne w zakresie terminu wymagalności roszczenia jest w ocenie Sądu uzasadnione treścią przywołanego przepisu art. 90 ust. 4e ustawy o systemie oświaty stanowiącego, że dotacje, o których mowa w ust. 4a-4c, są przekazywane w 12 częściach w terminie do ostatniego dnia każdego miesiąca.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 zdanie drugie i 108 § 1 k.p.c.

W myśl pierwszego z przywołanych przepisów Sąd może włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu. Powód wygrał sprawę prawie w całości ulegając pozwanemu jedynie nieznacznie, co uzasadnia zastosowanie reguły określonej w tym przepisie. Sąd obciążył przeto pozwanego obowiązkiem zwrotu na rzecz powoda wszystkich poniesionych przez niego kosztów.

Na zasądzone od pozwanego na rzecz powoda koszty procesu składa się opłata sądowa od pozwu wynosząca 17 211 zł. oraz wynagrodzenie jego fachowego pełnomocnika policzone na podstawie § 6 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jedn. Dz. U. z 2013, poz. 490) (pkt III wyroku). Sąd nie uwzględnił wniosku pełnomocnika o uwzględnienie w kosztach opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, ponieważ powód nie przedstawił dowodu jej poniesienia.