Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Sygn. akt I C 21/18

Uzasadnienie wyroku Sądu Rejonowego w Łańcucie

z dnia 8.02.2018 r.

Pozwem z dnia 26.04.2017 roku powód (...) Bank SA z siedzibą w W. domagał się zasądzenia od pozwanej T. B. kwoty 6.281,17 złotych, w tym :

- kwoty 5.937,55 zł ( kapitał ) z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP rocznie, ale nie więcej niż w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 26.04.2017 r. do dnia zapłaty,

- 258,96 zł ( odsetki umowne za okres korzystania z kapitału ) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty,

- 68,11 zł ( odsetki karne ) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty,

- 16,55 zł ( opłaty i prowizje) – bez odsetek,

oraz zwrotu kosztów postępowania.

W uzasadnieniu żądania pozwu pełnomocnik powoda wskazał, iż pozwana nie wywiązała się z umowy kredytu.

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym z dnia 09.05.2017 roku , sygn. akt VI Nc-e 772484/17 Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie uwzględnił wniesione powództwo w całości. Nakaz stracił moc na skutek sprzeciwu pozwanej, która wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, zarzucając przedawnienie roszczenia, abuzywność umowy skutkującą jej nieważnością, jako umowy jednostronnej i znacznie niekorzystnej dla konsumenta, naruszającej zasady współżycia społecznego, zawartej bez zapoznania się pozwanego z jej treścią oraz naruszającą art. 385 [3] kc. Końcowo domagała się oddalenia powództwa jako nieudowodnionego w kontekście dyspozycji art. 6 kc.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 10.06.2014 roku pozwana T. B. zawarła z powodem (...) Bank SA z siedzibą w W. umowę kredytu – planu ratalnego nr (...) w kwocie 9.809,10 złotych na okres 10.06.2014r. do 20.06.2019r. na sfinansowanie zakupu towarów. Oprocentowanie kredytu wynosiło 9,08 %. Pozwana jako kredytobiorca zobowiązała się do spłaty kredytu wraz z odsetkami w 60 ratach, płatnych do dnia 20- go każdego miesiąca , począwszy od 20.07.2014r. Kwota pierwszej raty wynosiła 228,86 zł, kolejnych rat – 204 zł. Rzeczywista roczna stopa oprocentowania wynosiła 13,56 %. W §4 pkt 3 umowy zastrzeżono, iż w przypadku opóźnienia w terminowym regulowaniu rat kredytu bank będzie pobierał od niespłaconego kredytu odsetki w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP, obowiązującej na dzień powstania zadłużenia przeterminowanego.

( odpis umowy kredytu – k. 30-31)

Ponieważ pozwana uchybiła terminowi płatności wymagalnych rat została wezwana do zapłaty zadłużenia pod rygorem wypowiedzenia umowy.

( odpis pisma z dnia 30.12.2016 r. wraz z dowodem nadania – k. 32-34)

Z uwagi na bezskuteczność wezwania z dnia 30.12.2016r. pismem z dnia 30.01.2017 r. powód wypowiedział pozwanej zawartą umowę kredytu z zachowaniem okresu wypowiedzenia. Wypowiedzenie umowy zostało doręczone pozwanej w dniu 06.02.2017 r.

( odpis wypowiedzenia umowy wraz z potwierdzeniem odbioru – k. 35-36)

W dniu 29.03.2017 r. powód skierował do pozwanej ostateczne wezwanie do zapłaty zadłużenia z tytułu umowy kredytu nr (...).

( odpis pisma z dnia 29.03.2017 r. – k. 37)

Na dzień wniesienia powództwa w przedmiotowej sprawie zaległości pozwanej z tytułu niewykonania umowy kredytu były następujące :

- 5.937,55 zł - niespłacony kapitał

- 258,96 zł - odsetki umowne za okres korzystania z kapitału w wysokości 9,08 % od dnia 20.10.2016 r. do 29.03.2017 r.

- 68,11 zł - odsetki za opóźnienie naliczone od kwoty niespłaconego kredytu w wysokości 10 % od dnia 20.10.2016r. do 25.04.2017r.

- dalsze należne odsetki

- 16,55 zł - opłaty i prowizje

( wyciąg z ksiąg powoda z dnia 25.04.2017r. – k. 29 )

Przedstawiony powyżej stan faktyczny Sąd oparł na dowodach z dokumentów dołączonych do pozwu, uznając iż ich treść i moc dowodowa nie budzi żadnych wątpliwości z przyczyn wskazanych w dalszej części uzasadnienia.

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu w świetle przedłożonych przez powoda dokumentów powództwo zasługuje na uwzględnienie w całości.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż całkowicie chybiony jest podniesiony w sprzeciwie zarzut pozwanej co do przedawnienia roszczenia.

Bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. W przedmiotowej sprawie tę datę stanowi data skutecznego wypowiedzenia umowy kredytu oświadczeniem powoda z dnia 30.01.2017 roku.

Bieg przedawnienia przerywa się m.in. przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia;

Z mocy art. 118 kc jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata.

Mając na uwadze powyższe oraz fakt, iż pozew w niniejszej sprawie został złożony w dniu 26.04.2017 roku należało uznać, iż przedawnienie roszczenia o zwrot udzielonego pozwanej kredytu wraz z należnymi odsetkami nie nastąpiło.

Jako niezasadny Sąd ocenił również ostatni zarzut dotyczący abuzywności umowy. Pozwana formułując przedmiotowy zarzut powołała się na treść art. 385 ³ kpc, który zawiera jedynie przykładowe niedozwolone postanowienia umowne. Nie jest to jednak katalog zamknięty.

Przepisy art. 385 ¹ –385 ³ kc wprowadzają zakaz stosowania niedozwolonych postanowień umownych (klauzul niedozwolonych) w obrocie konsumenckim, który sankcjonowany jest brakiem mocy wiążącej tych klauzul. Na ich oznaczenie, w piśmiennictwie i orzecznictwie pojawia się termin „klauzule abuzywne." Nie każde postanowienie umowy (lub wzorca umownego) zawartej z konsumentem podlega ocenie co do uznania go za klauzulę niedozwoloną. Przepis art. 385 ¹ § 1 kc nie dopuszcza możliwości uznania za klauzulę niedozwoloną postanowień uzgodnionych indywidualnie z konsumentem oraz postanowień określających jednoznacznie główne świadczenia stron. Niedozwolonymi klauzulami umownymi są postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy.

W realiach przedmiotowej sprawy pozwana nie wskazała jakie konkretnie postanowienia umowy kształtują obowiązki kredytobiorcy w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami lub rażąco naruszają jego interesy. Z poczynionych przez Sąd ustaleń wynikało, iż pozwana podpisując umowę kredytu została poinformowana o wszystkich istotnych elementach umowy, w szczególności dotyczących praw i obowiązków obu stron umowy. Sąd nie miał obowiązku badania pod kątem abuzywności wszystkich zapisów umowy, albowiem pozwana w żaden sposób nie sprecyzowała i nie wykazała przesłanek określonych w przepisie art. 385 ¹ kc, tzn. nie podała, które - i ewentualnie z jakich powodów - zapisy umowy mogłyby pozostawać w sprzeczności z dobrymi obyczajami lub rażąco naruszać interes konsumenta.

W ocenie Sądu ogólne powoływanie się pozwanej na tzw. klauzule abuzywne nie może prowadzić do zakwestionowania mocy prawnej umowy zawartej w ramach kontraktowanej swobody umów miedzy stronami niniejszego procesu.

W postanowieniu z dnia z dnia 21 grudnia 2011 r., I CSK 310/11 Sąd Najwyższy wyraził pogląd, iż samo zastrzeżenie przez bank zmiennej stopy procentowej kredytu nie stanowi niedozwolonej klauzuli wzorca umownego w rozumieniu art. 385 ¹ kc, przy czym banki powinny zachować szczególną staranność w odniesieniu do precyzyjnego, jednoznacznego i zrozumiałego dla kontrahenta określenia warunków zmiany procentowej kredytu.

Ustalenie zmiennej stopy oprocentowania, mimo iż umożliwia przeniesienie części ryzyka kredytodawcy związanej ze zmianami gospodarczymi na konsumenta, powinno być tak unormowane w umowie, by w chwili zawarcia umowy konsument mógł dokonać oceny celowości i opłacalności zaciągniętego kredytu i aby w toku spłacania kredytu zmiany jego oprocentowania nie miały charakteru oderwanego od czynników wpływających na nie ( vide teza wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 27 października 2010 r., VI ACa 775/10, M.Pr.Bank. 2011/3/21-24). Ponadto wyraźnego podkreślania wymaga, iż zastrzeżenie umowne co do wysokości odsetek poprzez wskazanie, iż wynoszą one czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP jest zgodne z określeniem wysokości odsetek kapitałowych wskazanych w treści art. 359 §2 ¹kc ( w brzmieniu obowiązującym w dacie zawarcia umowy kredytu), zgodnie z którym maksymalna wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej nie mogła w stosunku rocznym przekraczać czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego (odsetki maksymalne). Powyższe dowodzi, iż zapis umowny w tym przedmiocie nie może zostać zakwalifikowany jako niedozwolony.

W związku z powyższym Sąd ocenił, iż zastrzeżenie umowne co do wysokości odsetek umownych oraz karnych naliczanych od przeterminowanego świadczenia nie można zaliczać do niedozwolonych klauzul umownych i uznał że są one dla pozwanej wiążące.

Po dokonanej kompleksowej ocenie umowy, z której powód wywodzi swoje roszczenie, Sąd doszedł do przekonania, iż jej moc prawna nie budzi zastrzeżeń i na tej podstawie zasądził od pozwanej T. B. na rzecz powoda (...) Banku SA z siedzibą w W. kwotę 6.281,17 zł, w tym :

- kwotę 5.937,55 zł z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP rocznie, nie więcej niż w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu, tj. od 26.04.2017 r. do dnia zapłaty,

- kwotę 327,07 zł ( 258,96 zł + 68,11 zł ) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu, tj. od dnia 26.04.2017 r. do dnia zapłaty,

- kwotę 16,55 zł – bez odsetek.

O kosztach orzeczono w pkt II części dyspozytywnej wyroku na podstawie art. 98 § 1 kpc.

Na koszty w łącznej kwocie 113,00 złotych zasądzone od pozwanej na rzecz powoda złożyły się następujące składniki: opłata sądowa od pozwu w kwocie 79 złotych oraz opłaty skarbowe od pełnomocnictw w kwocie 34 złotych.